Þjóðviljinn - 30.08.1987, Síða 14

Pensillinn
tungan
og nálin
Fátt hljóða er hljóðum fegurra
en pensiltif á striga. Pað er
olíumatt loðhljóð og líkist einna
helst því að sköpuðurinn klappi
verki sínu, gæli við það, og ljái
því þannig eitthvað af alúð sinni
og sjarma persónuleika sfns.
Pensiltifið er hinsta snerting
höfundarins, „the last touch“,
úrslitaumferðin og lokaáferðin,
sú sem sker úr um langlífi verks-
ins eða „kaseringu". Og þetta
hárfína lag af „litarskófum" hefur
þykkt hins fræga herslumunar
sem viðgengst í listum sem öðrum
greinum mannsins og líkist best
marklínutvinnanum sem slitnar á
brjósti sigurvegarans í hundrað
metra hlaupi eða fjögur hundruð
metra grind. í seinna tilfellinu
eru þá grindurnar tákn fyrir hinar
ýmsu gildrur sem listamaðurinn
verður að stökkva yfir á leið sinni
til listarinnar, eins og til dæmis:
„Of einfalt", „Of flókið“, „Of
yfirborðskennt“, „Of djúpt“,
„Of almennt", „Of lokal“, „Of
klisjukennt“, „Of tískubundið“
o.s.frv. Það er ýmislegt að varast
og annað sem ekki ber að varast
þegar sköpunin er annars vegar
og þó kemur hún yfirleitt þegar
best lætur svotil fyrirhafnarlaust.
En penslarnir halda áfram að
tifa, eins og klukkur, á hinum
óendanlega striga listarinnar,
hvort sem þeir eru af erfiði knún-
ir eða leika létt fyrir fingurafli
snilldarinnar.
Annað seiðandi og sjalkennt
smáhljóð er hið kliðmjúka skraf
rússnesku sendiráðskvennanna
tveggja í heita potti Vesturbæjar-
laugarinnar. Mál þeirra rennur af
liðugum tungum og út á milli vel
þjálfaðra vara eins og vatn lekur
hljóðlaust og samfellt úr krana.
Á milli þeirra lætur maður heil-
last af þessari fjarrænu tungutón-
list sem hljómar eins og af seg-
ulmögnuðu seiðbandi úr elekt-
rónísku verki eftir Davidovsky.
Um munnvik þeirra leika spo-
skuleg glott um leið og romsan
rennur út úr þeim svo undurliðug
og ekki fjarri örlar á spékoppum.
Þær eru sælar hér í heitum potti
lýðræðis og lygna aftur augum
upp til vestrænnar sólar. Seinna
stíga þær upp úr og menn undrast
hinn parísarlega vöxt þeirra sem
að vísu er sveipaður tvflyftu biki-
níi sem hvarf héðan úr tísku fyrir
nokkrum árum. En innundir því
er að finna hin ósviknu rússnesku
brjóst og volgubakkabossa sem
við Dagur kunnum best að meta.
Þegar þær eru síðan lagstar á
laugarbarminn í sólbað sitt er
tími til að rekja ofan í þær rússne-
skuna með augunum; allt inn í
kyntaugakerfið og komast að því
að það sé miðstýrt sem og annað
þar á bæ. Þar koma hin erótísku
valdboð að ofan en ekki neðan
eins og tíðkast hér í hinu kapítal-
íska taugakerfi. Og þessi tauga-
boð eru einmitt það sem hitar
manni í heita pottinum, hið
seiðandi kliðmjúka skraf sem
hríslast niður lenska líkama eins
og dropar af klóri. Þeim tekst það
eins og kölska forðum mistókst,
með tungunni einni, það sem aðr-
ir með öðrum limum læra.
Þriðja hljóðið sem við tökum
fyrir í þættinum í dag er ískalt og
alvarlegt nálarhljóð sem fyrir
góðu sjaldan heyrist og er
mannseyranu vart greinanlegt.
Þetta er hið hljóða hljóð nálar-
innar í hraðamæli bifreiðar þegar
hún fellur á sekúndubroti úr 90
km hraða og niður í núll framan á
ljósastaur við eina af hrað-
skreiðustu götum bæjarins, seint
um kvöld, og það slökknar líka á
perunni sem hangir síðan eins og
höfuð í gálga yfir heitu brakinu,
það rýkur létt gufa upp úr vélar-
húddinu sem hefur þjappast sam-
an í tíu sentímetra á milli stýris og
staurs, en hún sést ekki í myrkr-
inu. Það er þjakandi þögn að
loknum gljáfægðum hávaðanum
sem áður gerði okkur ókleift að
heyra fall nálarinnar, fall sem
ekki er ólíkt falli ljás að háu grasi,
hljóð þess er þó á sinn hátt kald-
ara og meir í samræmi við tækni
okkar tíma. En þegar nálin liggur
flöt á botni hraðamælisins
breytist merking hennar nokkuð
og þar minnir hún einna helst á
vísifingur úr öðrum heimi sem er
túlkaður eftir atvikum og er ann-
að hvort alvarleg ábending eða
eilífðarlangur dómur.
Þannig falla hin smáu hljóð á
ýmsum stöðum borgarinnar
mönnum til upphafningar,
fullnægju ellegar á ævilangan
kostnað þeirra. Hljóðin sem við
heyrum ekki en hlýðum, sem við
skynum ekki en skiljum. Hljóð
sem bjóða kúnstir til kaups, sín-
girndum til sængur og hættunni
heim.
Rvík. 26. ágúst 1987
Hallgrímur Helgason

Fóstrur -
dagheimilið Furugrund
Fóstra eöa starfsmaður við uppeldisstörf óskast
til starfa að dagheimilinu Furugrund. Um er að
ræða 50% starf eftir hádegi. Upplýsingar veitir
forstöðumaður í síma 41124.
Umsóknum skal skila á þar til gerðum eyðu-
blöðum sem liggja frammi á Félagsmálastofnun
Kópavogs, Digranesvegi 12, og veitir dagvistar-
fulltrúi nánari upplýsingar um starfið í síma
45700.
Al
ÍS&J
Fóstrur - leikskólinn
v/Fögrubrekku
Fóstra eða starfsmaður við uppeidisstörf óskast
til starfa að leikskólanum v/Fögrubrekku. Um er
að ræða 50% starf eftir hádegi. Upplýsingar veitir
forstöðumaður í síma 42560.
Umsóknum skal skila á þar til gerðum eyðu-
blöðum sem liggja frammi á Félagsmálastofnun
Kópavogs, Digranesvegi 12, og veitir dagvistar-
fulltrúi nánari upplýsingar um starfið í síma
45700.
Félagsmálastofnun Kópavogs.
Risaeðluegg, sem talin eru 145
milljón ára gömul, fundust ný-
lega um hundrað kflómetra frá
Grand Junction í Colorado í
Bandaríkjunum. „Þetta eru elstu
risaeðluegg, sem fundist hafa til
þessa,” sagði Karl Hirsch, sér-
fræðingur við Colorado-háskóla.
Hægt var að finna aldurinn
með því að rannsaka jarðlögin
sem þau fundust í. Eggin
reyndust vera 21,5 sm löng og 9
sm breið. í byrjun aldarinnar
fannst 23 m löng risaeðla á þess-
um stað og virðist Grand Valley í
Colorado, sem nú er eyðimörk,
hafa verið mikil risaeðliparadís á
miðöld jarðsögunnar. Sumir hafa
haldið því fram, að risaeðlur hafi
dáið út vegna þess að spendýr
fundu upp á að gera omelettu úr
eggjum þeirra.
(Le Nouvel Observateur)
14 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur
Félagsmálastofnun Kópavogs.
Skóladagheimilið
Völvukot
Vantar fóstrur og/eða starfsfólk með sambæri-
lega menntun ásamt ófaglærðu fólki. ( boði eru
heilsdags- og hlutastörf. Þetta er kjörið tækifæri
fyrir ykkur að takast á við nýtt og skemmtilegt
verkefni í notalegu umhverfi. Völvukot tók til
starfa sumarið 1979 og í dag eru börnin 16. Kom-
ið eða hringið í síma 77270 og fáið nánari upplýs-
ingar.
Starfsfólk