Þjóðviljinn - 29.01.1988, Blaðsíða 10

SJÁVARÚTVEGSBLAÐ
Kvótastríð smábátaeigenda
Samstaðan
bar árangur
Mönnum er það enn í fersku
minni hvað smábátaeigendur
börðust hetjulega gegn frumvarpi
ríkisstjórnarinnar um nýja fiski-
veiðistjórnun, þegar það var lagt
fram á Alþingi í október sl. Þeir
sögðu að ef frumvarpið yrði sam-
þykkt svo til óbreytt í þinginu yrði
það til þess að ganga af stétt smá-
bátaeigenda dauðri. Áður höfðu
öll hagsmunasamtök í sjávarút-
vegi lýst yfir stuðningi við frum-
varpsdrög sjávarútvegsráðherra,
nema Landssamband smábáta-
eigenda, sem mótmælti hástöfum
þeirri fyrirætlan að þrengja enn
meir en áður að veiðum þeirra.
Þegar frumvarpið var síðan
rætt á Alþingi snerist öll um-
ræðan meira eða minna um 10.
grein frumvarpsins sem sneri að
veiðum smábáta. Eftir mikil og
hörð átök varð niðurstaðan á
endanum sú að gerðar voru á
frumvarpinu miklar breytingar
sem flestar voru smábátaeigend-
um í hag.
Þessar breytingar gengu ekki
átakalaust fýrir sig og varð
Landssamband smábátaeigenda
að taka á honum stóra sínum við
skipulagningu og áróðursstarf til
að koma málstað sínum á fram-
færi, bæði við þingmenn og fjöl-
miðla. Má nærri geta að margir
smábátaeigendur voru alls ekki
undir það búnir að takast þetta á
hendur, en samstaða þeirra og
sannfæringarkraftur gerði þeim
þetta þó kleift.
Til þess að fá nánari vitneskju
um hvað baráttan var hörð í
mesta skammdeginu og hvað
menn urðu að leggja á sig til að ná
fram markmiðum sínum, lagði
Þjóðviljinn leið sína til höfuð-
stöðva Landssambandsins að
Bankastræti 6. Þar ræður rikjum
framkvæmdastjóri sambandsins,
Öm Pálsson. Hann var fyrst
spurður að því hvað hefði áunnist
frá því sem ætlað var í upphafi?
Ánægðir með
árangurinn
„Það er ljóst að við gátum
aldrei náð því fram að veiðar
smábáta skyldu vera alveg frjáls-
ar, en það er samt sem áður eitt
höfuðmarkmið okkar, enn þann
dag í dag.
Istuttu máli má segja að árang-
urinn hafi verið eftirfarandi í að-
alatriðum og þá tekið mið af því
sem fyrir lá samkvæmt fmm-
varpsdrögunum um skipulag
veiða báta undir 10 tonnum:
1. Að þorskfisknetaveiðar báta
undir 6 tonnum verði alfarið
bannaðar. í dag liggur fyrir að
þessum bátum verði heimilað að
veiða 60 tonn í þorskanet.
2. Að engum bát undir 6 tonn-
um verði heimilað að veiða meira
en 40 tonn árlega og þann afla var
þeim ætlað að sækja í heildarafla-
mark fyrir þennan flokk báta og
var hugmyndin að skipta árinu í
fjögur tímabil. í dag hefur þessi
skerðing verið felld út.
3. Að bátum 6-8 tonna var ætl-
aður aflakvóti upp á 40 tonn. í
dag er þessum bátum ætlaður afli
upp að 75 tonnum.
4. Að bátar 8-10 tonn var ætl-
aður 70 tonna aflakvóti. í dag er
þessum bátum ætlaður 100 tonna
aflakvóti og 125 tonn til stærstu
bátanna.
5. Að aflareynsla allra báta
skyldi aldrei verða meiri en 120
tonn. í dag er þessi tala orðin 200
tonn.
í drögum að reglugerð útge-
finni 11. desember frá sjávarút-
vegsráðuneytinu sem lá fyrir við
1. umræðu í efri deild:
1. Bátum 6-8 tonna var ætlaður
50 tonna ársafli. í dag er sú tala
orðinn 75 lestir.
2. Bátum 8 tonna og stærri voru
ætlaðar 70 lestir í ársafla. í dag er
sú tala orðin 100 lestir.
3. í 3. grein þessarar reglugerð-
ar var aflahámark eigin veiði-
reynslu 135 tonn. f dag er þessi
tala 200 tonn.
4. í 4. grein draganna er bátum
undir 6 tonnum með þorskfisk-
netaleyfi ætlað aflahámark 50
lestir. í dag er það 60 lestir.
5. í 6. grein í drögunum voru
banndagar báta undir 10 tonnum
86 talsins. f dag hefur þeim fækk-
að um 15 og eru nú 71.
Þetta eru aðeins dæmi um það
hve málefnaleg barátta okkar
skilaði sér í breytingum sem ann-
ars hefðu ekki orðið.
Baráttan
skipulögð
Hvernig fóruð þið að því að
skipuleggja ykkur eins vel og raun
bar vitni?
„Það fór einfaldlega þannig
fram að menn voru kallaðir til
starfa hingað suður, þeir sem
heimangengt áttu, en hinir voru
látnir vita um símanúmer allra
þingmanna og hvattir til að láta í
örn Pálsson, framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeigenda: Við erum ánægðir með árangurinn í kvótaslagnum
og megum vel við una eftir allt saman". Mynd: E. Ól.
"0*
í*
sér heyra og ekki vera hræddir
við að segja skoðanir sínar við
sína þingmenn. Þetta var eina
leiðin sem okkur var fær. Því það
var ljóst eftir þátttöku okkar í
ráðgjafanefndinni, að það var
ekki hægt að heyja hana þar né í
ráðuneytinu.
Að auki gáfum við út fréttabréf
sem dreift var til allra félags-
manna, þar sem þeim var miðlað
upplýsingum um það sem var að
gerast hverju sinni. Við lögðum
spilin á borðið og hvöttum okkar
menn jafnframt til að skrifa í
blöðin og láta í sér heyra hvenær
sem tækifæri gafst.
Síðan var staðan metin hverju
sinni, allt eftir því hvað var að
gerast í það og það sinnið. Þetta
var óhemjuleg vinna og oft á tfð-
um var andrúmsloftið hjá okkur
ansi rafmagnað. f baráttu sem
þessari geta nefnilega skilin á
milli þess að færast of mikið í fang
og þess að gera of lítið, verið ansi
skörp. Til að mynda kom það
stundum fyrir að menn vildu
ganga skrefí lengra en áður hafði
verið gert, en sem betur fór héld-
um við áttum allan tímann og ég
held að feilsporin sem við tókum,
hafi verið fá og smá.
Fyrir utan það að miðla okkar
upplýsingum til fjölmiðla, fórum
við á fundi með þingflokkum
stjórnarandstöðunnar og skýrð-
um okkar málstað. Það má koma
hér fram að það var ekki óskað
eftir skoðunum okkar hjá þing-
flokkum Framsóknar né Alþýðu-
flokks. Þess betur var hlustað á
okkar hjá þingflokki Alþýðu-
bandalagsins, Kvennalistans og
Borgaraflokksins. Þar fyrir utan
áttum við einnig stuðningsmenn
meðal þingmanna stjórnarflokk-
anna, eins og kom fram við af-
greiðslu málsins, bæði í sjávarú-
tvegsnefndum þingsins og við
lokaafgreiðslu frumvarpsins á
Alþingi.
Stríðið við
hagsmunaöflin
Hinir svokölluðu handaupprétt-
ingarklúbbar voru ekki yfir sig
hrifnir yfir stuðningnum sem þið
fenguð. Létu þeir eitthvað í sér
heyra?
Þaö er mikið rétt, en það var
ekki svo mikið um yfirlýsingar frá
þeim fyrr en líða tók á og ljóst var
orðið að málstaður okkar hafði
fallið í frjóan jarðveg, bæði með-
al þingmanna og hins almenna
borgara. Þá fóru að berast ýmsar
skrítnar yfirlýsingar um það að
við værum að taka frá öðrum og
það væri verið að mismuna
mönnum eftir því hvort þeir væru
smábátasjómenn eða sjómenn á
vertíðarbátum eða togurum.
Þetta var nú fyrst og fremst í
blöðum og öðrum fjölmiðlum
sem skotið var á okkur.
Sem dæmi um það má nefna að
á Fiskiþingi sagði fiskimálastjóri
eitthvað á þá leið að hin mikla
fjölgun smábáta væri öfugþróun,
gat í kerfinu sem yrði að stoppa í!
Einnig var sagt um okkur í ónefn-
du blaði að við værum „götulýður
á pöllunum!“ þegar við fjöl-
menntum á þingpallana við um-
ræður í þinginu. Þá vorum við
einnig kallaðir „frekjuhundar!“
og annað í þeim dúr.
Endurnýjunar-
reglan
Nú samþykktuð þið að hlíta
sömu reglum um endurnýjun smá-
báta og ergagnvart öðrum skipum
í flotanum. Var það ekki skref
afturábak?
„Það var samþykkt á aðalfundi
Landssambandsins í október eftir
miklar og harðar umræður meðal
þingfulltrúa. Mörgum smábáta-
eigendunum þótti mjög erfitt að
kyngja þessari samþykkt því hún
strfðir að sjálfsögðu á móti þeirri
sannfæringu að það sé sjálfsagður
hlutur að fólk geti keypt sér bát
og róið til fiskjar. En við mátum
það að skásti kosturinn í stöðunni
væri að gangast inn á endurnýj-
unarregluna, fremur en að standa
á móti henni. En ég vil taka það
skýrt fram að þrátt fyrir að tími
frjálsra veiða sé úr sögunni með
samþykkt þessarar endurnýjun-
arreglu, þá lítum við svo á að
þetta sé aðeins tímabundið, en
ekki til frambúðar.
Grundvöllur
smábáta-
útgerðar
Þráttfyrir að þið hafið náð við-
unandi árangri í baráttunni gegn
kvótafrumvarpinu, er smábátum
samt sem áður sniðinn þrengri
stakkur en áður. Hvernig meta
menn stöðuna í smábátaútgerðínni
í dag?
Þetta er alveg rétt að það er
mun þrengra fyrir smábátaútgerð
í dag en áður var. Almennt má
TOLEDO 3025
yfir/undir vog
ISHIDA LC-WP21
með veröútreikn.
ISHIDA MS
60 kg vog
ISHIDA MS
1 50 kg og 300 kg
TOLEDO GÓLFVOG
300 til 1500 kg
A/dmr/ upphfsingar gefa sö/menn okKar í'sím 67-1900
0
matvælaiðnaö, vatnslielciar vogir