Þjóðviljinn - 18.03.1988, Blaðsíða 5

Allt frá árinu 1982 hafa 15-20
grænlenskir rækjutogarar sótt
alla sína þjónustu til ísafjarðar á
meðan á rækjuvertíðinni stendur
sem er frá desember og fram í
mars-aprfl. Þar hefur aflanum
verið skipað upp og áhafnaskipti
farið fram. Þessi þjónusta hefur
gefið af sér um 80-100 milljóna
króna á ári fyrir þjónustufyrir-
taeki ýmiskonar i sjávarútvegi,
verslun og bæjarsjóð ísafjarðar.
Nú bregður svo við, allt í einu,
að Grænlendingar hafa ákveðið
að söðla yfir og skipta í framtíð-
inni við Hafnfirðinga. Þetta hefur
að vonum vakið mikla gremju og
reiði meðal ísfirðinga sem telja
þetta eitt dæmið af mörgum
hvernig þéttbýliskjarninn á höf-
uðborgarsvæðinu dregur allt til
sín á kostnað landsbyggðarinnar
og hún látin blæða fyrir að ó-
sekju.
Áfall
fyrir ísafjörð
Að sögn Kristjáns Jónassonar,
forseta bæjarstjórnar á fsafírði er
þetta geysilegt áfall fyrir fyrir bæ-
inn að missa þessi viðskipti frá sér
án nokkurs rökstuðnings. Bærinn
hafði á sínum tíma tekið að sér að
veita Grænlendingum alla þá
þjónustu sem hann hafði uppá að
bjóða, enda höfðu Grænlending-
ar farið fram á hana með sérstakri
beiðni til sjávarútvegsráðuneytis-
ins sem hafði veitt þeim heimild
til löndunar á sínum afla og skipti
á áhöfnum.
Þá hefur bæjarsjóður ma. ráð-
ist í byggingu sérstakrar vöru-
skipahafnar með 100 metra við-
legukanti til að bæta aðstöðu
skipafélaganna, en nú væri útséð
um að þær tekjur, sem gert hafði
verið ráð fyrir að kæmu inn vegna
hafnagjalda togarana, skiluðu sér
nokkurn tíma í hafnarsjóð bæjar-
ins.
Gert af hag-
kvœmnisástœðum
Þorvaldur Jónsson skipamiðl-
ari í Reykjavík, hefur ásamt skip-
afélögunum Ok hf. og Nes-
skipum hf. umboð fyrir hræn-
Iensku togarana hér fyrir sunnan,
sagði að þessi flutningur frá ísa-
fírði til Hafnarfjarðar væri fyrst
og fremst gerður af hagkvæmnis-
ástæðum; það væri mun ódýrara
að flytja rækjuna frá Hafnarfirði
til Danmerkur en frá ísafirði.
Ennfremur hefðu togarar oft á
tíðum þurft að dvelja lengur í
höfn á ísafirði vegna þess að
áhafnaskiptin hefðu ekki gengið
sem skyldi vegna erfiðra flugsam-
gangna vestur. Með því að færa
þjónustuna til Hafnarfjarðar
væru þetta vandamál úr sögunni.
„Grænlendingar hafa lofað
þjónustuna sem þeir hafa fengið
fyrir vestan upp í hástert og hafa
aldrei haft neitt við hana að at-
huga,“ sagði Þorvaldur Jónsson,
skipamiðlari.
Mismunur eftir
landssvæðum
Þjóðviljinn bar þetta undir
Kristján Jónasson, forseta bæjar-
stjórnar á ísafirði að ódýrara væri
að sigla með rækjuna frá Hafnar-
firði til Danmerkur en að vestan
og að flugsamgöngur stæðu
áhafnaskiptum fyrir þrifum.
„Þetta kemur mér spánskt fyrir
sjónir því stóru skipafélögin hafa
alltaf haldið því fram að sama
verð gilti hvort sem fiski væri
skipað út frá höfuðborgarsvæð-
inu eða frá landsbyggðinni. Ef
þetta er á annað borð rétt þá sýn-
ist mér útflutningsatvinnuvegun-
um vera gróflega mismunað eftir
landssvæðum sem er í sjálfu sér
alvarlegt umhugsunarefni,“ sagði
Kristján Jónason.
Hann sagðist jafnframt vera
hissa á þeirri fullyrðingu Þorvald-
ar að flugsamgöngur hefðu haml-
að áhafnaskiptum í einhverjum
mæli. Auðvitað vissu allir að flug
félli niður til ísafjarðar eins og til
annarra staða úti á landi, eins og
gerist og gengur. En einmitt núna
væri von á vestur alveg nýrri 20
sæta flugvél sem flugfélagið Ernir
hf. hefur fest kaup á sem getur
notað litla flugvelli í nágrenni
bæjarins ef ekki væri lendandi á
ísafjarðarflugvelli og frá þeim
væri hægt að keyra áhafnarmeð-
limi á stuttum tíma inn til fsa-
fjarðar.
„Að sjálfsögðu hefur flugfé-
lagið Ernir hf. gert ráð fyrir þessu
flugi með Grænlendingana hing-
að vestur í sinni fjárhagsáætlun
og í fljótu bragði verður ekki séð
hvernig félagið mun bregðast við
þessum óvænta atburði,“ sagði
Kristján.
Lilja Bragadóttir hjá Eim-
skipafélaginu sagði að hjá fé-
laginu gilti sama flutningsverð
hvort sem sjávarafurðum væri
skipað út frá Iandsbyggðinni eða
frá höfuðborgarsvæðinu. Aftur á
móti sagði framkvæmdastjóri
Skipadeildar Sambandsins að ef
það þyrfti að umskipa vöru frá
landsbyggðinni fyrir sunnan
fylgdi því auðvitað ákveðinn
aukakostnaður.
Ráðuneytið
hefur áhyggjur
Að sögn Árna Kolbeinssonar,
ráðuneytisstjóra í sjávarútvegs-
ráðuneytinu valda þessar snöggu
breytingar hjá Grænlendingum
að skipta við Hafnarfjörð í stað
ísafjarðar vissum áhyggjum hjá
ráðuneytinu, sem hefur gefið
Grænlendingunum heimild til
löndunar, annaðhvort í eitt ár í
einu eða til hálfs árs í senn án
skilyrða. Árni sagði að menn
fyrir vestan hefðu lagt í ákveðinn
kostnað vegna þjónustunnar við
Grænlendingana og því bagalegt
fyrir þá að missa þessi viðskipti.
„En ráðuneytið hefur ekki tekið
neina ákvörðun í þessu máli að
svo komnu, hvað sem síðar kann
að verða," sagði Árni Kolbeins-
son.
Hrafnkell Ásgeirsson, formað-
ur hafnarstjórnar í Hafnarfirði
sagði að grænlensku. rækjutogar-
arnir væru þegar byrjaðir að
koma til Hafnarfjarðar og sagði
hann að þeir létu vel yfir þjónust-
unni, enda kappkostuðu Hafn-
firðingar aö veita hana sem besta.
Hann upplýsti að Þorvaldur Jóns-
son, skipamiðlari, hefði fengið
úthlutað 1000 fermetra lóð á
hafnarsvæðinu fyrir skemmu sem
í ætti að vera frystigeymsla að
hluta og veiðarfærageymsla. Að-
spurður hvort Hafnfirðingar
hefðu haft eitthvert frumkvæði í
því að fá viðskipti við Grænlend-
ingana til sín, neitaði Hrafnkell
því alfarið og sagði að þeir hefðu
engin afskipti haft af málinu.
Hrafnkell sagði mikla upp-
byggingu vera á nýja hafnarsvæð-
inu og nýlega hefði verið gengið
frá samningum á rnilli Eimskipa-
félagsins um nýtt athafnasvæði
þeirra þar. Einnig væru skipafé-
lagið Ok hf. og Víkurskip hf. að
byggja upp aðstöðu fyrir sig á
hafnarsvæðinu. Hrafnkell
sagðist skilja vel afstöðu ísfirð-
inga og að þeim þætti það súrt í
broti að missa viðskiptin við
Grænlendingana, en sagði jafn-
framt að Hafnfirðingar væru vel
að því komnir að þjónusta
Grænlendingana sem og aðra þá
sem þangað vildu koma.
-grh
A DAGSKRA
Umsjón: Guðmundur R. Heiðarsson
Grænlenskirrækjutogarar hafa
skipt um þjónustuhöfn og skipa
nú upp afla sínum og hafa á-
hafnaskipti í Hafnarfirði í stað ísa-
fjarðar, en þar hafa þeir sótt alla
sína þjónustu frá 1982. Þessi
skipti hafa valdið mikilli gremju
og reiði meðal ísfirðinga, enda
ekki nema að vonum þar sem
þessi viðskipti hafa gefið af sér
árlega um 80-100 milljónir króna.
(MyndE.ÓI)
Grœnlenskir rækjutogarar
Skipta um þjónustuhöfn
Frá ísafirði til Hafnarfjarðar. Áfallfyrir ísafjörð sem hefurhaft
þjónustu við togaranafrá 1982. Ársvelta viðskiptanna umlOO
milljónir króna. Þorvaldur Jónsson, skipamiðlari: Skiptin eingöngu
af hagkvœmnisástæðum
Föstudagur 18. mars 1988 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5