Þjóðviljinn - 07.04.1988, Blaðsíða 8

Komið áfót endurhœfingaraðstöðufyrir konur og
börn í Madras
Það eru ekki allir sem láta sér
nægja að gefa af og til í safnanir
hjálparstofnana til aðstoðar fólki
i fjarlægum löndum. Sumir
leggja einnig fram starfskrafta
sína til hjálparstarfsins og er Þóra
Einarsdóttir ein þeirra.
Þóra er orðin 75 ára en hefur
ekki látið aidurinn aftra sér frá
því að fara margar ferðir til Ind-
lands á síðustu árum, færandi fá-
tækum fé og vörur sem safnað
hefur verið á íslandi. Af nægum
verkefnum er að taka á Indlandi,
en nú í febrúar var þessari aðstoð
komið í fastan farveg með því að
koma upp endurhæfingarheimili
fyrir holdsveika í borginni Ma-
dras. Þar er fyrirhugað að 20 kon-
ur og börn geti í senn fengið
starfsþjálfun að Iokinni sjúkra-
húsvist og eftir það eygt von um
að framfleita sér af vinnu þrátt
fyrir ýmis konar fötlun af völdum
sjúkdómsins.
Holdsveikin
enn útbreidd
Hinn hræðilegi sjúkdómuiv
holdsveiki, heyrir síður en svo
sögunni til á Indlandi og virðist
enn breiðast hratt út í sumum
fylkjum. Verst er ástandið ITam-
il Nadu á Suðaustur-Indlandi og í
Madras, sem er stærsta borgin, er
vitað um 30.000 sjúklinga.
Holdsveikin smitast milli
manna í gegnum sár og ef hún
nær að komast á alvarlegt stig
getur þurft að fjarlægja limi og
líkamshluta, þar sem drep hefur
myndast. Margir hljóta því ör-
kuml og eiga ekki annarra kosta
völ en halda í sér lífinu með betli.
Að sögn Þóru eru allir hræddir
við að smitast af holdsveikinni og
ef einn fjölskyldumeðlimur smit-
ast, þá er ekki óalgengt að hann
sé sniðgenginn og lendi á ver-
gang.
Erlend samtök hafa lagt ind-
versku stjórninni lið í baráttunni
við holdsveikina, með því að
leggja fram fé til sjúkrahúsbygg-
inga og sérfræðiaðstoð. í nýaf-
staðinni ferð sinni til Indlands
komst Þóra í samband við Þýsku
holdsveikraaðstoðina og er ís-
lenska endurhæfingarheimilið
byggt í tengslum við sjúkrahús
þeirra í Madras.
Spyrnt viö
veldi erlendra
trúboða
Er Þóra var innt eftir aðdrag-
andanum að samstarfinu við
Þýsku holdsveikraaðstoðina,
sagði hún að sér hefði verið bent
á þessa leiö af heilbrigðisráðu-
neytinu í Madras. Aðurhafði hún
leitað fyrir sér með kaup á hús-
næði í tengslum við sjúkrahús
Belgiska trúboðsins í borginni
Dindigul. Það hafði gengið erfið-
lega, því indversk yfirvöld hafa
nú sett bann við því að útlendar
trúboðsstofnanir stækki umráða-
svæði sín. Indverjum þótti þær
margar vera komnar með of mikil
umsvif auk þess sem þær reyndu
að koma sinni trú og siðum til
landsmanna, meðfram hjálpinni.
Hins vegar nýtur Þýska holds-
veikraaðstoðin (The German
Leprosy Relief Association
Eund), virðingar og velvildar ind-
verskra^gtjórnvalda. Ekki síst er
Við sjúkrahúsið var rekið
endurhæfingarheimili fyrir karl-
menn og sagðist Þóra strax hafa
séð að tilfinnanlega vantaði
endurhæfingu fyrir konur, börn
og unglinga, sem eru stór hluti
sjúklinganna. Hvert land innan
samtakanna rekur sína einingu
og var auðsótt mái að íslendingar
tækju að sér upbyggingu og rekst-
ur slíkrar starfsþjálfunar.
Þjálfun í
saumaskap og
handavinnu
Borgaryfirvöld í Madras létu í
té gamalt hús til starfseminnar og
var það endurbyggt og innréttað.
Síðan voru keyptar 10 saumavél-
ar og önnur tæki sem læknar
sjúkrahússins töldu nauðsynleg.
Þóra sagðist hafa tekið með sér
ýmsa muni að heiman til að
skreyta húsið með og gefa því ís-
lenskan svip. Fyrir miðju hangir
mynd af Vigdísi Finnbogadóttur
forseta og á einum vegg er mynd
með áletruninni „Drottinn blessi
MANNLÍF
Umsjón: Magnfriður Júlíusdóttir
það vegna óhlutdrægni í trúmál-
um og á hvern hátt innlendir aðil-
ar eru látnir sjá um reksturinn og
bera ábyrgð á starfseminni, eftir
að styrkur hefur verið veittur til
uppbyggingar.
Það eru ekki aðeins Þjóðverjar
sem standa að þessum sam-
tökum, sem stofnuð voru árið
1957. Ýmis lönd taka þátt í
starfseminni víða um heim og þar
sem íslendingar hafa bæst í hóp-
inn í Madras, taka einnig Sviss-
lendingar og Malasíubúar þátt í
starfinu. Þó að sjúkrahús samtak-
anna í Madras taki um 500 sjúkl-
inga fullnægir það engan veginn
þörfinni og þurfa sjúklingar fljótt
að víkja fyrir nýjum eftir aðgerð-
ir.
heimilið", eins og tíðkaðist að
hafa í öllum stássstofum fyrr á
árum.
í allt eiga 20 konur að geta
fengið þjálfun í saumaskap og
annarri handavinnu í þessu húsi
og sér sjúkrahúsið um að velja
þær. Þær sem eiga börn fá að hafa
þau hjá sér njóta þau þá einnig
kennslu. Þegar Þóra sneri heim
voru komnar 10 stúlkur á aldrin-
um 12-16 ára. Taldi hún að mjög
auðvelt yrði fyrir þær að fá vinnu
að lokinni starfsþjálfun því mikil
vöntun væri á saumakonum.
Ráðið var indverskt fólk til
kennslu og til að hafa eftirlit með
starfseminni og er áætlað að
safna þurfi 200 þúsund krónum
árlega til að standa undir kostn-
Þessi 10 ára drengur hefur misst máttinn í fótunum af völdum holds-
veiki.
aði af rekstrinum. Sjálf uppbygg-
ingin kostaði um 500 þúsund og
hafði því fé verið safnað hér á
landi.
Þóra sagði að margir hefðu
viljað leggja fram pening þegar
fréttist um þetta hjálparstarf og
þó nokkuð væri um áheit. Þróun-
arsamvinnustofnun íslands veitti
einnig styrk til þessa verkefnis.
Fólk hefur ekki aðeins gefið pen-
ing. Miklu var safnað af fötum og
Tóró gaf vítamín og lyf, sem
komu í góðar þarfir á sjúkrahús-
inu. Þóra sagði það von sína að
hægt yrði að gefa sjúklingunum á
endurhæfingarheimilinu mjólk
og vítamín til að flýta fyrir endur-
bata. Almennt lifði fólkið aðeins
á hrísgrjónum og væri illa nært.
Endurhæfingarheimilið var
opnað með viðhöfn 3. febrúar og
hafði 2000 gestum verið boðið. I
ræðu sinni vék skrifstofustjóri
samtakanna að því hve mikil þörf
væri á að fleiri lönd tækju þátt í
þessu aðkallandi björgunarstarfi
og ynnu með því að eflingu vin-
áttu og friðar þjóða á milli. Þóra
sagði að þetta framtak hefði vak-
ið athygli og birtust fréttir um
opnunina í öllu stærstu blöðum
Indlands.
íslandsvinir
með eftirlit
Árið 1979 er Þóra dvaldi í
fyrsta sinn á Indlandi beitti hún
sér fyrir stofnun íslandsvinafé-
lags í fjallabænum Kodaikanal.
Eru nú um 60 Indverjar í því fé-
lagi og hefur formaður þess, Raj-
Gopal Dorai Raja, tekið að sér
að hafa eftirlit með starfsemi
endurhæfingarheimilisins í Ma-
dras. Allt of dýrt yrði að senda
fulltrúa héðan að heiman og fáir
myndu fást til að fara slíkar ferðir
á eigin kostnað, eins og Þóra hef-
ur gert.
RajGopal er af gamalli aðals-
ætt og fyllir flokk ríkra Indverja.
Hann hefur á síðustu árum helg-
að sig mannúðarstarfsemi og
taldi Þóra það mikið happ að fá
hann til að sinna íslenska fram-
laginu til holdsveikra í Madras.
í Kodaikanal eru 20 börn
styrkt til skólagöngu af íslenskum
einstaklingum. Eru það bæði
munaðarlaus börn og börn ein-
stæðara mæðra, sem engin tök
hafa á að greiða fyrir skólagöngu
barna sinna. Auk kennslunnar fá
börnin eina máltíð á dag í
klausturskóianum og er það oft á
tíðum meiri næring en þau geta
vænst í fátæktinni heima hjá sér.
Um framhald hjálparstarfsins
á Indlandi sagðist Þóra vona að
einhver tæki að sér að fylgja starfi
hennar eftir. Heilsa hennar leyfði
ekki fleiri erfið ferðalög til Ind-
lands.
mj
Þóra ásamt börnum í einu af fátækrahverfum Madras, þar sem holdsveiki er útbreidd. Hluti af saumavélunum sem keyptar voru til endurhæfingarheimilisins. Þær eru allar
nýjar þó ekki teljist þær af nýjustu gerð hér uppi á íslandi.
íslensk aðstod
til holdsveikra
á Indlandi
8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 7. apríl 1988