Þjóðviljinn - 20.07.1988, Blaðsíða 13
HEIMURINN
ÖRFRÉTTIR
Sandinistar
hafa fariö meö völd í Nikaragva í
níu ár. Þeir héldu þessi tímamót
hátíðleg í gær. Daníel Ortega
forseti kvaöst ætla aö framlengja
bráöabirgöavopnahlé stjórnar
sinnar og kontraliða um einn
mánuð og hét á Bandaríkjastjórn
aö taka upp viðræður viö sig og
sína. Hann varði ákvöröun stjórn-
ar sinnar frá því á mánudegi fyrir
viku að reka sendiherra Reagans
úr landi viö áttunda mann. Hann
heföi hvatt menn til óspekta og
andófs.
Innanríkis- og
trúarbragðaráðherra
Burma sagði af sér embætti í gær
og herma áreiðanlegar heimildir
aö hann hafi verið látinn sæta
ábyrgð vegna dauða 41 náms-
manns í stúdentaóeirðum í
marsmánuði. Mjög róstusamt
hefur verið í Burma undanfarna
mánuði. í átökum námsmanna
og lögreglu í mars bar það við að
71 mótmælenda var troðið inní
flutningabifreið og ekið til Insein
fangelsisins en þangað er
tveggja tíma akstur frá höfuð-
borginni. Þegarhurð bifreiðarinn-
ar var lokið upp á áfangastað
reyndist 41 maður látinn af völd-
um súrefnisskorts. Sendimenn í
Burma segja að minnsta kosti
200 manns hafa látist í óeirðum
frá því í mars. Mótmælendur
krefjast stjórnarbóta og bættra
lífskjara.
Fylkisstjóri
Texasríkis er repúblikani einsog
George Bush og heitir Bill Clem-
ents. Að sögn hans eru blökku-
menn í fylkinu sárgramir Michael
Dukakis fyrir að ganga framhjá
Jesse Jackson við val á vara-
manni. „Þeir munu fara í veiði-
ferðir á kjördag. Þeir munu snið-
ganga kjörstaði." Clements kvað
liðsinni Lloyds Bentsens ekki
vera vatn á myllu Dukakisar í
Texas og gilti einu þótt Bentsen
væri öldungadeildarþingmaður
fylkisins. „Það er fáránlegt að
einhver karl frá Boston skuli
halda að við hér í Texas vitum
ekki hver er munur á forseta og
varaforseta Bandaríkjanna."
Madríd
Grunsamlegt
iðrakvef
Tveím Nígeríumönnum var
gert að æja á Madrídflugvelli á
leið sinni frá ættlandinu til Am-
sterdams í gær. Eftir að hafa vafr-
að um fríhöfnina fengu þeir sér
sæti við barinn. En áður en þeim
gafst ráðrúm til að panta eftirlæt-
isbjórinn sinn var sem illir andar
tækju sér bólfestu innra með
þeim. Grettu þeir sig og geifluðu,
gripu um kvið sér og skelltu sér
marflötum.
Glöggur lögregluþjónn kom
auga á mennina þar sem þeir
veltu sér um gólf vínstúkunnar
með nokkrum hljóðum, undar-
legum. Þótti honum sem ekki
væri allt með felldu um háttarlag
þeirra. Hann tók þá höndum og
kom þeim tafarlaust undir lækn-
ishendur.
Úr iðrum Callistusar Nwanne-
bioe Chukwus, sem ekki er nema
23 ára gamall, veiddu læknar og
hjúkrunarfólk 41 poka heróíns.
Ekki var aflinn minni þegar
Kristófer Abara Ezeiyaku, hefur
tvo um fertugt, var þurrausinn.
48 pokar heróíns. Alls mun hið
upptæka smyglgóss hafa vegið
um það bil eitt kílógramm.
Reuter/-ks.
Sovétríkin
„Þið ógnið
perestrojku!“
Gorbatsjov segir „Fjalla-Karabakh u
ógna nýsköpunarstarfinu. Embættis-
menn höfða til „heilbrigðrar skynsemi“
fólks
Míkhael Gorbatsjov krefst þess
að ráðamenn I lýðveldunum
Armeníu og Azerbaidsjan setji
þegar niður deilur sínar. Hann
varar við því að ágreiningurinn
um Fjalla-Karabakh geti gert að
engu allar tilraunir til nýsköpun-
ar í Sovétríkjunum; eyðilagt
sjálfa perestrojkuna.
Tass fréttastofan birti í gær
ræðu sem aðalritarinn flutti á
fundi æðsta ráðsins í fyrradag.
Hann kvað forystumenn í Bakú
og Jerevan vaða í villu og svíma ef
þeir teldu sig geta borið sigur úr
býtum í máli þessu.
„Við verðum að grípa til
nauðsynlegra aðgerða til þess að
stemma stigu við óheillaþróun
mála vegna Fjalla-Karabakhs. Ef
við komum okkur ekki nú þegar
saman um aðgerðir, sem við
verðum að gera, hefur það hrika-
legar afleiðingar í för með sér og
mun hafa áhrif á allt sem varðar
perestrojkuna."
Ýmsir Moskvubroddar boð-
uðu fréttamenn á sinn fund í gær
og gerðu grein fyrir ályktun for-
sætisnefndar æðsta ráðsins um
Fjalla-Karabakh.
Þolinmæði Kremlverja væri á
þrotum. Þeir muni ekki líða frek-
ari óspektir í Armeníu og Azer-
baidsjan vegna Fjalla-
Karabakhs. Hinsvegar vildu þeir
halda friðinn í lengstu lög og stól-
uðu því á „heilbrigða skynsemi"
verkfallsmanna og annars mis-
indisfólks. Embættismennirnir
þóttust fullvissir um að ályktun
forsætisnefndar æðsta ráðsins frá
því í fyrradag myndi „koma vit-
inu fyrir menn og setja niður
deilur þeirra.“
í stystu máli sagt þá hafnaði
forsætisnefndin öllum kröfum
íbúa þessa nafntogaða fjallahér-
aðs. Þeir eru sem kunnugt er
„Slíðrið sverðin strax!“
Armenar sem lúta vilja ermskri
stjórn. Héraðið er hinsvegar sem
landeyja í Azerbaidsjan og lýtur
stjórn Azera í Bakú.
„Við skorum á fólk að halda til
vinnu. Við höfðum til heilbrigðr-
ar skynsemi þess,“ sagði Alex-
ander Vlasov, innanríkisráð-
herra Sovétríkjanna, en bætti því
við að allir sem hvatt hefðu til
vinnustöðvana „yrðu að axla
ábyrgð glæpa sinna."
Er glæpsamlegt að hvetja til
verkfalla í Sovétríkjunum? Eftir
hik og japl og jaml og fuður
viðurkenndi ríkissaksóknarinn,
Alexander Sukharev, að svo væri
ekki. Hann ýjaði hinsvegar að því
að „vandamálið“ yrði leyst með
því að banna íbúum óróasvæða
að stíga út fyrir dyr húsa sinna!
Hinsvegar kæmi „ábyggilega
ekki til slíks“ ef fólíc sýndi
„heilbrigða skynsemi".
Varaforsetinn Pjotr Demitsjov
benti mönnum á einn möguleika
enn til „lausnar vandanum".
Hægt væri að flytja iðjuverin í
Fjalla-Karabakh eitthvað annað!
Starfsmenn þeirra yrðu þá vafa-
laust einnig á brott úr héraðinu.
En eftir örlitla umhugsun bætti
hann því við að sennilega þyrfti
að betrumbæta lög til þess að
þessi „lausn“ yrði fær. Því lét
hann nægja að heita á fólk að
„láta skynsemina ráða.“
Reuter/-ks.
Iranllrak
Styrjótt vopnahlé
íranir og írakar háðu loftorr-
ustur í gær þótt hinir fyrrnefndu
hefðu í fyrradag fallist á vopna-
hléð sem hinir síðarnefndu féilust
á fyrir löngu. Því kvörtuðu ráða-
menn í Teheran við Sameinuðu
þjóðirnar undan kollegum sínum
í Bagdað og sögðu þá ögra sér.
Útvarp Teheran greindi frá því
að írakar hefðu gert loftárásir á
ófokhelt kjarnorkuver í Bushewr
og þrjú önnur skotmörk í suð-
Egypskir ráðamenn láta böðla
sína ganga í skrokk á fjendum sín-
um. Mannréttindasamtökin
Amnesty International greindu
fjölmiðlum í gær frá herferð fé-
laga gegn mannréttindabrotum í
Egyptalandi; kváðust þeir ítrek-
að hafa skorað á valdhafa í Kaíró
að bæta ráð sitt en allt komið
fyrir ekki.
I skýrslu AI um rétt, og þó
einkum réttleysi, manna í Eg-
yptalandi er greint frá því að höf-
undar hafi aflað sér óyggjandi
sannana um að fjendum Múbar-
aks sé misþyrmt óvægilega í
myrkrastofum „lögreglunnar".
Séu traustar heimildir fyrir því að
pyntingar samviskufanga hafi
færst mjög í aukana á öndverðum
þessum áratug. Nefna samtökin
fjölda dæma um hrottaskap „lög-
gæslumanna“ og eru þau elstu frá
árinu 1981.
Þorri fórnarlambanna á þá ósk
heitasta að Egyptaland verði ís-
lamskt lýðveldi. Múbarak stend-
ur ákaflega mikill stuggur af fólki
sem er þessa sinnis enda man
hann glöggt hvað varð forvera
sínum að aldurtila.
En þótt Amnesty International
vestur íran. Loftvarnarlið og
flugmenn hefðu skotið niður
þrjár íraskar orrustuþotur. íranir
hefðu hefnt þessa með loftárás-
um á Darbandikhan virkjunina,
norðvestan Bagdað, og valdið
„miklum skaða“.
írakar kváðust á hinn bóginn
hafa grandað tveim orrustu-
þotum erkifjandans. Önnur hefði
verið skotinn niður í árás frana á
olíuhreinsunarstöðina í Kirkuk
hafi enga samúð með morðingj-
um Anwars Sadats hika samtökin
ekki við að krefjast mannréttinda
til handa skoðanabræðrum
þeirra. f ofannefndri skýrslu
kemur fram að skósveinar forset-
ans berja fanga með hnúum og
hnefum, ljósta þá rafhöggum og
ísraelsmenn skutu ungan Pal-
estínumann til bana nærri höfuð-
borginni Jerúsalem í gær. Þetta
var fyrsti Jerúsalemsbúinn sem
fellur í valinn frá því Palestínu-
menn hófu uppreisn í dcsembcr í
fyrra.
Faoud Rabadi var 16 ára gam-
all og bjó í gamla hluta hinnar
helgu borgar. Að sögn lögreglu
var hann í hópi ungmenna sem
grýttu strætisvagn. Fjórir her-
menn og tveir „landnemar"
stukku út en ekki var ljóst hver
þeirra myrti drenginn.
Rabadi var jarðsettur í kirkju-
garði kaþólskra í hlíðum Zíon-
fjalls. Um 300 ættingjar og vinir
en hinni hefðu þeir komið fyrir
kattarnef í Ioftorrustu yfir Pers-
aflóa.
Útvarp Teheran skýrði enn-
fremur frá því að utanríkisráð-
herra frans, Ali Akbar Velajati,
hefði skrifað aðalritara Samein-
uðu þjóðanna bréf. Aðalefni þess
hefði verið ábending um að Irak-
ar væru ekki í neinu friðarskapi;
stjórn þess arma Saddams Huss-
binda hendur þeirra fyrir aftan
bak og hengja þá síðan upp á
úlnliðahlekkjum. Þar kemur
ennfremur fram að helstu pynt-
ingastöðvar ráðamanna eru í
Lazoghli- og Doqqibúðum ör-
yggislögreglunnar í Kaíró og í
Tarafangelsinu. Reuter/-ks.
fylgdu honum til grafar. I odda
skarst með nokkrum félaga hins
látna og lögreglu.
Fyrr í gærdag sló í brýnu með
ísraélskum hermönnum og íbú-
um þorpsins Beit Sahour á her-
tekna svæðinu vestan Jórdanar.
Orsök átakanna var sú að
skömmu eftir birtingu í gærmorg-
un „féll“ steinhella ofan úr
hlöðnum varðturni og lenti á
höfði ungs manns sem lést sam-
stundis. Israelsmenn segjast ætla
að rannsaka orsakir „þessa
hörmulega slyss“ en þorpsbúar
standa á því fastar en fótunum að
pilturinn hafi verið myrtur.
Reuter/-ks.
eins í Bagdað hefði átt upptökin
að ófriðnum í gær. Reuter/-ks.
Afganistan
Massoud
heitir
griðum
Þekktasti foringi uppreisnar-
manna í Afganistan hefur fallist á
að halda að sér höndum þótt so-
véskar nersveitir fari um yfirráð-
asvæði hans á leið sinni heim.
Þetta hefur Reutersfréttastof-
an eftir einum hinna „ónefndu,
vestrænu sendiráðsmanna“ sem
eru henni ósjaldan innan handar.
Heimildamaðurinn starfar í ís-
lamabad, höfuðborg Pakistans,
og kveður sig hafa óyggjandi
vissu fyrir því að sjálfur Ahmad
Shah Massoud, höfðingi skæru-
herjanna í Pansjherdal, hafi fall-
ist á að heimila Sovétmönnum að
fara í friði um lönd sín svo fremi
þeir verði til friðs.
Massoud þykir slyngur herfor-
ingi og er þekktur fyrir að fara
sínu fram; gjarnan í trássi við
„leiðtoga" uppreisnarmanna í
Pakistan. Árið 1983 þrengdu So-
vétmenn mjög að mönnum hans í
Pansjherdalnum og samdi hann
þá um vopnahlé sem hélst órofið í
ár. Félögum sínum handan
landamæranna til grárrar
gremju.
Massoud ríkir yfir víðlendum
héruðum sem sovésku hermenn-
irnir verða að leggja leið sína um
hyggist þeir halda ökuíeiðis
heim.
Reuter/-ks.
Mlðvikudagur 20. júlí 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍOA 13
Amnesty International
Múbarak bæti sítt ráð!
Palestína
Víg við Jenísalem