Þjóðviljinn - 21.07.1988, Blaðsíða 7
Kvennaþing
Konur hafa
orðið í Osló
Málin reifuð á Blindern á daginn. Á kvöldin listrœnar uppákomur
víðs vegar í borginni. Rúmlega 800 íslenskar konur mæta í Osló með
margvíslegt innlegg í umrœðuna og framlag til lista í farteskinu
Búist er við að hátt í 10.000 konur af Norðurlöndum leggi leið sina til
Oslóar á kvennaþingið, sem standa mun í 9 daga.
Dagana 30. júlf til 7. ágúst mun
kynjahlutfallið í Osló raskast
stórum, er konur frá öllum
Norðurlöndunum streyma þang-
að á kvennaþing. Búist er við að
þátttakendur á Nordisk Forum
nálgist 10. þúsundið. Þar af verða
um 800 frá Islandi, sem er mjög
góð þátttaka á mælikvarða hinn-
ar sívinsælu höfðatöluviðmiðun-
ar.
í upphafi setti undirbúnings-
hópurinn hér á landi sér það
markmið að 200 konur frá íslandi
færu á þingið, en áhuginn
reyndist langt umfram það. - Við
gætum örugglega fyllt þriðju
flugvélina, ef við auglýstum
núna. Það eru konur á biðlista og
mikið hringt til okkar, sagði Guð-
rún Ágústsdóttir, en hún var í
vetur ráðin sem starfsmaður
vegna Norræna kvennaþingsins.
Hún sagði að hópurinn sem
færi héðan væri þverskurður af
þjóðfélaginu. Sérstaklega hefði
verið reynt að höfða til kvenna,
sem fara almennt ekki á ráðstefn-
ur og hefði það borið góðan ár-
angur. - Við höfðum áhyggjur af
því að ná ekki til húsmæðra, en
þær svöruðu auglýsingum okkar
vel og sama gerðu bændakonur.
Konur innan Bandalags starfs-
manna ríkis og bæja og Alþýðu-
sambands íslands eru mjög fjöl-
mennar. Þær hafa fengið á-
kveðna uppörvun frá sínum sam-
tökum.
Elsti þingfarinn er á níræðis-
aldri og dvelur nú á elliheimili, en
sá yngsti fæddist í apríl. Það er
lítill strákur sem fylgir móður
sinni og er hann að sjálfsögðu
velkominn, enda karlmenn ekki
útilokaðir frá þingsvæðinu. Guð-
rún sagði að konur á miðjum
aldri væru nokkuð áberandi.
Konur sem margar hverjar hafa
tekið þátt í kvennabaráttunni í
gegnum árin. Yngri konurnar
hefðu verið aðeins seinni að taka
við sér, en margar slegist í hópinn
er á leið skráninguna.
- Það er fráleitt að þakka einu
frekar en öðru þessa góðu þátt-
töku. Þeir sem ákváðu að styrkja
konur til fararinnar hafa lagt
mikið af mörkum. Konur eru
láglaunahópur og margar hefðu
ekki komist nema af því að þær
fengu fararstyrk, sagði Guðrún.
Flest sveitar- og stéttarfélög hafa
opnað sjóði sína og félagar í
BSRB fá greidd laun í þá 4 virku
daga sem þingið stendur. Auk
þess stofnaði félagsmálaráðherra
sjóð fyrir þær, sem ekki höfðu í
nein hús að venda með styrki og
hafa nokkur fyrirtæki bætt við
hann síðan.
Undirbúið á fuilu
í eitt og hálft ár
Áður en skoðað verður hvað
allar þessar konur ætla að gera í
Osló þá 9 daga sem þingið stend-
ur, er ekki úr vegi að rifja aðeins
upp aðdragandann að norræna
kvennaþinginu og hver er til-
gangurinn með því.
Fyrirmyndin er sótt til þeirra
stóru hliðarráðstefna sem haldn-
ar voru samhliða kvennaráð-
stefnum Sameinuðu þjóðanna í
Mexíkó, Kaupmannahöfn ogNa-
irobi, á kvennaáratugnum. Eftir
ráðstefnuna í Nairobi 1985, kom
upp sú hugmynd að konur á
Norðurlöndum hittust og bæru
saman bækur sínar og varð úr að
Ráðherranefnd Norðurlanda í
samvinnu við forsætisnefnd
Norðurlandaráðs stæði fyrir slíku
þingi.
Norrænum kvennasamtökum
var falinn undirbúningur þingsins
og síðastliðið eitt og hálft ár hafa
mörg hundruð konur verið á fullu
við að skipuleggja þinghaldið og
setia saman dagskrárliðina.
Öllum sem áhuga höfðu var
heimilt að leggja til atriði á þing-
ið. Gangast þar fyrir einhverju
starfi og uppákomum.
Að sögn Guðrúnar Ágústs-
dóttur, sem ásamt Arndísi
Steinþórsdóttur var fulltrúi ís-
lands í undirbúningsnefndinni,
var reglan sú að neita engu efni
nema ef hægt væri að flokka það
sem kvenfjandsamlegt. Ekkert
efni af því tagingu hefði borist og
allir komið sínu að.
Um tilganginn með því að
stefna saman mörg þúsund kon-
um vítt og breitt af Norður-
löndum, hefur Grete Knudsen,
stjórnandi undirbúningshópsins,
orðað svo: - Á Norræna kvenna-
þinginu sýnum við raunveru-
leikann að baki goðsögnum um
jafnrétti kynjanna. Við sýnum
daglegt líf kvenna, og sem er
meira um vert, orðum drauma
okkar og framtíðarsýn um samfé-
lag með manneskjulegu svipmóti
þar sem konur fá einnig notið sín.
Á kvennaþinginu gefum við okk-
ur tíma til að rækta vináttu og
vera með öðrum konum, og það
veitir okkur sjálfsvitund og styrk
til að takast á við hversdagslífið.
Opnun á
Ákershus Festning
Þegar litið er á dagskrá kvenn-
aþingsins í Osló kemur fljótt í
ljós, að þar er ekki á ferðinni ráð-
stefna í hefðbundnum stíl, sem
einskorðast við fyrirlestra og
störf í vinnuhópum. Þarna verður
gripið til hinna fjölbreytilegustu
leiða til að koma efninu á fram-
færi og ægir saman dagskrárlið-
um, sem margir eiga það eitt sam-
eiginlegt að konur standa að
þeim. Enginn ætti að vera í vand-
ræðum með finna eitthvað áhug-
avert, vandamálið er frekar að
geta ekki verið nema á einum
stað í einu.
Allstór hluti af þinginu er
kynning á framlagi kvenna á
Norðurlöndum til listagyðjunnar
og er þar af nógu að taka. í sýn-
ingarsölum Oslóborgar verða
myndlistarsýningar. Atvinnu-
ljósmyndarar sýna verk sín og á
kvikmyndahátíð verður hægt að
sjá myndir framleiddar á síðustu
tveim áratugum. Flestar tegundir
tónlistar verða í boði, s.s. vísna-
söngur, rokk, jass og klassík.
Flutt verða leikrit, sýndur dans
og framlag kvenna í bók-
menntum kynnt.
Á laugardaginn 30. júlí hefst
þingið með heilmikilli opnunar-
hátíð á }ershus Festning, í mið-
borg Osló. Þar er vonast til að
sem flestir þátttakendur á kvenn-
aþinginu mæti og náist að hrista
hópinn saman. Útbúin verða 4
stór svið, sem standa fyrir jörð,
loft, vatn og eld og leggja öll
löndin sem taka þátt í þinginu
fram atriði á opnuninni.
Frá íslandi kemur ballett, sem
Auður Bjarnadóttir hefur samið
af þessu tilefni. Efni balletsins er
sótt í Völuspá og eru það skapa-
nornirar þrjár, Urður, Verðandi
og Skuld, sem dansa munu um
sviðið á Jershus. Tónlistina með
ballettnum flytja 3 konur frá ís-
landi.
Opnunardagskráin hefst
klukkan 3 um daginn og sama
kvöld verður henni sjónvarpað í
Noregi, Danmörk og Svíþjóð.
Þess hefur verið farið á leit að
íslenska sjónvarpið sýni einnig
frá opnuninni, en ekki hefur enn
komið svar frá þeim vígstöðvum
að sögn Guðrúnar Ágústsdóttur.
Önnur stór skemmtun verður
haldin laugardagskvöldið 6. ág-
úst og er það lokahátíð þingsins.
Ekki er búið að negla niður stífa
dagskrá þá, heldur ráðgert að þar
verði ýmsar uppákomur með
frjálsu formi og jafnvel endur-
tekin þau atriði sem mesta athygli
vekja í vikunni á undan.
Fátt látið
órætt á Blindern
Á háskólasvæðinu á Blindern í
útjaðri Osló, fer megindagskrá
þingsins fram og stendur frá 9-17
alla daga, nema síðasta daginn 7.
ágúst verður hætt á hádegi. Fyrir
þær morgunhressu verður boðið
upp á morgunleikfimi á lóðinni
fyrir framan íþróttahúsið á hverj-
um morgni kl. 7:45.
Samstarfsnefnd íþróttasamb-
andanna á Norðurlöndur hefur
undirbúið þá dagskrá er snýr að
íþróttaiðkunum og mun Lovísa
Einarsdóttir annast stjórn á
morgunleikfiminni og annarri
hópleikfimi. í kringum hádegið
verður einnig boðið upp á
leikfimi og slökunaræfingar á
Blindern, en seinnipart dagsins
verður hægt að stunda ýmsar
íþróttir í íþróttaháskólanum við
Sognsvann.
Það eins gott að vera búinn að
kynna sér dagskrána á Blindern
vel og velja úr, því á sama tíma
verða hin ýmsu málefni tekin
fyrir í 35 ráðstefnusölum. Auk
þess verður fjöldinn allur af bás-
um í íþróttasalnum, þar sem ó-
formlegar kynningar verða í
gangi allan daginn. Á lóðinni
verða tjöld fyrir sýningar, uppá-
komur, fyrirlestra, vinnuhópa og
hvað eina sem konur vilja gera.
f einu slíku tjaldi verður ein-
göngu friðardagskrá, sem friðar-
hreyfingar á Norðurlöndum sjá
um. Eitt af atriðunum þar verður
flutningur 14 manna hóps frá
Bjarkarási, á verki sem byggir á
kvæðinu um síðasta blómið.
Einnig má nefna að á Hirosíma-
daginn sjá konur um að flytja
méssu í dómkirkjunni í Osló, en
kvenprestar og -guðfræðingar
verða einn af þeim hópum, sem
koma saman á kvennaþinginu til
að ræða sín mál.
Það verður vissulega margt
annað gert en ræða um það
hvemig það er fyrir konur að vera
konur, eins og Flosi Ólafsson tal-
aði um í pistli sínum um síðustu
helgi. Konur em starfandi innan
flest alira atvinnugreina og á
öllum sviðum lista og eru með-
limir f hinum ýmsu stjórnmála-
og félagasamtökum og eru þau
efni sem tekin verða fyrir á
dagskránni fjölbreytt að sama
skapi.
Guðrún Ágústsdóttir sagði að
undirbúningsnefndin hefði á sín-
um tíma sest niður og skrifað upp
lista með yfir 200 málefnum, sem
þeim kom í hug að konur vildu
ræða á kvennaþinginu og vildi
svo skemmtilega til að þau væru
öll dekkuð og gott betur.
Fortíð, nútíð og ekki síst fram-
tíðin verða til umræðu. Umræður
tengdar jafnréttismálunum skipa
að vonum stóran sess og koma
inn á marga þætti. Misréttið á
vinnumarkaðnum er konum of-
arlega í huga og einnig hvernig
þær geti náð meiri áhrifum í
stjórnun á sínu umhverfi. Fjöl-
skyldan og framtíð hennar, líf
kvenna á ákveðnum svæðum og í
vissum atvinnugreinum, málefni
einstarkra hópa s.s. lesbía, innf-
lytjendakvenna og fatlaðra,
verður allt meðal þess sem tekið
verður fyrir.
Mörg hundruð konur hafa síðasta eitt og hálft árið unnið af krafti við undirbúning þingsins. í mörgu hefur
verið að snúast hiá Guðrúnu Áqústsdóttur, við að tengja alla þræði saman hér á íslandi, frá þvi hún var
ráðinn starfsmaður norræna kvennaþingsins um áramótin.
Fimmtudagur 21. júlí 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7