Þjóðviljinn - 03.12.1988, Blaðsíða 2

FRETTIR
Fasteignir
Stórfelld hækkun á mati
Matsverð íbúðarhúsa hækkar um 28%. Leiðir tiljafnmikillar
hœkkunarfasteignaskatts. Ibúðaverðfer lœkkandi eftir tveggja ára
hœkkunartímabil. íbúðaverð á Akureyri hefurfarið hœkkandi
Fasteignamat ríkisins hefur gef-
ið út nýja fasteignaskrá. Þar
kemur fram að matsverð íbúðar-
húsnæðis hefur hækkað um 28%
frá sama tíma í fyrra, og mat-
sverð annars húsnæðis, svo sem
atvinnuhúsnæðis, lóða, landa og
útihúsa hefur hækkað um 20%.
Þetta mun leiða til hærri fast-
eignaskatta og ef sveitarfélögin
hækka álagsaprósentu sína verð-
ur hækkunin enn meiri. Heildar-
verðmæti fasteigna í landinu er
nú 528,6 miljarðar, eða um 2,1
miljarður á hvern Islending. Á
sama tíma eru erlendar skuldir
taldar vera hálf miljón á hvert
mannsbarn í landinu.
Þessi hækkun fasteignamats er
miðuð við fasteignamatsverð
samkvæmt þeirri skrá sem tók
gildi 1. desember 1987. Frá þeim
tfma hefur byggingarvísitala
hækkað um 17,2% og lánskjara-
vísitala hefur hækkað um 23,4%.
Verðmæti fasteigna í Reykja-
vík er nú 244,7 miljarðar króna
en voru 192 miljarðar á sama
tíma í fyrra. Hækkunin er 27,4%
Á Reykjanesi er hækkunin
29,8% en lægst á Austurlandi
26,5%. í landinu öllu eru 89 þús-
und íbúðir og eru því 2,8 íslend-
ingar á hverja íbúð.
Samkvæmt upplýsingum Fast-
eignamatsins hafa orðið umtals-
verðar hækkanir á raunverði
íbúða víða um land. Á síðustu
mánuðum bendir hins vegar
margt til að þessari bylgju sé að
ljúka og að raunverð fari nú
lækkandi. í Reykjavík er 57%
alls íbúðarhúsnæðis í landinu.
íbúðaverð hefur farið nær sam-
fellt hækkandi frá upphafi árs
1986 en hefur síðan farið lækk-
andi síðan um mitt þetta ár. Guð-
mundur Gylfi Guðmundsson
hagfræðingur Fasteignamatsins
segir að þetta megi rekja til
hækkunar lánskjaravísitölu
l.júlí. Hækkun íbúðarhúsnæðis á
Reykjavíkursvæðinu má líka
rekja til mikillar fjölgunar fólks á
svæðinu. Árið 1985 fjölgaði um
1,675 manns, 2,268 árið 1986 og
um 3,146 árið 1987.
Kaupmáttur jókst einnig á ár-
unum 1986-1987 og breytingin á
húsnæðislögunum jók á útlán
Húsnæðisstofnunar. Raunvaxta-
hækkun frá hausti 1986 fram á
haust 1987 hefði átt að draga úr
verðhækkunum en vextir hús-
næðislána hækkuðu ekki að sama
skapi. Raunvaxtahækkunin hafði
því lítil áhrif. Verðhækkanir á
landsbyggðinni hafa að mestu
fylgt höfuðborgarsvæðinu eftir.
Samkvæmt upplýsingum Fast-
eignamatsins hefur hins vegar
hallað undan hjá landsbyggðinni
á síðasta ári. Verðbreytingar eru
þó greinilegar á milli svæða.
Verulegar hækkanir hafa orðið á
Akureyri, eða um 30% í fyrra,
sem er langt umfram vísitölu.
Hækkanir í Keflavík og Njarðvík
hafa hins vegar ekki orðið nærri
eins miklar.
íbúðaverð á Suðurnesjum er
nú um 60% af því sem það er í
Reykjavík, en um 75% á Akur-
eyri. Seinnihluta ársinsffyrra var
fasteignaverð á Akureyri um
80% af Reykjavíkurverðinu og
um 68% á Suðurnesjum. Lands-
byggðin hefur því dalað töluvert
síðustu misserin miðað við
Reykjavík.
-hmp
Nýjar
bækur
til sýnis
Nú um helgina gengst Félag ís-
lenskra bókaútgefenda fyrir sýn-
ingu á öllum nýjum bókum sem
nú koma út í Norræna húsinu.
Sýningin er opin kl. 13-18 í dag,
laugardag, og kl. 13-17 ámorgun,
sunnudag. Lesið verður upp úr
nýjum bókum báða dagana og
byrjar sá upplestur kl. 14.30 sýn-
ingardagana báða.
Sjávarútvegurinn og fiskvinnslan eru að verða gjaldþrota að mati Þjóðhagsstofnunar á meðan rekstur peningastofnana og tryggingarfyrir-
tækja er með miklum blóma. . .
Atvinnuvegir
Sá grái græðir, hinum blæðir
Þjóðhagsstofnun: Allt á hausnum nema rekstur banka, sparisjóða, tryggingarfélaga og annarra
fjármagnsfyrirtœkja. Eigið fésjávarútvegsfyrirtœkja, ogannarra útflutningsfyrirtœkja rýrnað
verulegaog mörg nánastgjaldþrota. Samaávið um smásöluverslunina.
Forsætisráðherra: Gengisfelling ekki til umræðu
Hagur sjávarútvegsfyrirtækja
hefur versnað verulega á ár-
inu og eru botnflskveiðar og
vinnsla rekin með 4,5% halla.
Tvö undanfarin ár voru þessar
greinar hins vegar reknar með
hagnaði.
Þá hefur afkoma annars
útflutnings- og samkeppnisiðn-
aðar einnig versnað á árinu ss.
ullar-, skinna-, tæknivöru- og
umbúðaiðnaði. Þá hefur hallað
verulega undan fæti í smásölu-
versluninni og minka- og refa-
rækt. í iðnaðinum eru undan-
tekningarnar aðallega í ál- og kís-
ilj árnsframleiðslu.
Þetta kemur fram í nýútkom-
inni skýrslu Þjóðhagsstofnunar
til ríkisstjórnarinnar um afkomu
atvinnuveganna að undanförnu
sem birt var á blaðamannafundi í
gær.
Aftur á móti vekur það athygli
hvað hagur banka, sparisjóða,
fjármagnsfyrirtækja og trygging-
arfyrirtækja virðist vera góð á
meðan helstu útflutningsatvinnu-
vegunum eru að blæða út vegna
mikils fjármagnskostnaðar, verð-
falls á afurðum, aflasamdráttar
og hátt raungengi krónunnar.
Þannig skiluðu bankar 9,6%
hagnaði í fyrra, tryggingarfyrir-
tæki 9,7% hagnaði og sparisjóðir
15,6% hagnaði. Mest var þó
gróðinn hjá öðrum fjármálafyr-
irtækjum eða 19,3%.
í samantekt á uppgjöri 30 fyrir-
tækja í sjávarútvegi fyrstu 9 mán-
uði árins kemur fram að frysting-
in er rekin með 10,9% tapi, út-
gerðin með 15,7% í tapi og sölt-
unin í 1,1% tapi. Sé svipað um-
horfs hjá öðrum sjávarút-
vegsfyrirtækjum er tapið á þess-
um tíma hvorki meira né minna
en tæpir 5 miljarðar króna.
Sem dæmi um hvert eiginfjár-
hlutfallið í nokkrum atvinnu-
greinum hefur breyst til hins
verra frá 31. 12. 1986 - 30. 06.
1988 var það 14,2% en hefur fall-
ið niður í aðeins 0,2% í smásölu-
verslun á þessu tímabili. í bif-
reiðaverslun hefur þetta hlutfall-
að minnkað úr 27,3% niður í
17,7%. í ullariðnaði úr 27,5% í
4,6%. í minka- og refarækt úr
mínus 0,6% í hvorki meira né
minna en í 41,6% í mínus.
Á fundinum sagði Steingrímur
Hermannsson forsætisráðherra
að afkoma sjávarútvegsins væri
mun verri en búist hafði verið
við. Hann sagði að frekari gagna-
söfnun yrði hraðað og reynt að
leita leiða til að lækka rekstrark-
ostnað fyrirtækjanna frá því sem
nú væri. Þar talaði hann aðallega
um lækkun fjármagns- og launa-
kostnaðar sem hann sagði vera
vegna yfirborgana í fiskvinnsl-
unni. _grj,
Norrænir sósíalistar
Æskan ræðir um sjávarútveg
Þessi ráðstefna er þáttur í því
að efla samstarf ungra sósial-
ista á Norðurlöndum og vekja
umræður um sjávarútveginn,
mikilvægustu atvinnugrein
þeirra þjóða á Norðurlöndum
sem eru í Norður Atlantshafi,
Færeyja, Grænlands, íslands og
Noregs, segir Sveinþór Þórarins-
son formaður undirbúnings-
nefndar ráðstefnu Æskulýðsfylk-
ingarinnar um sjávarútveg á N-
Atlantshafi.
Ráðstefnan verður haldin í
Félagsmiðstöðinni Vitanum í
Hafnarfirði og hefst kl. 14.00 í
dag. Meðal frummælenda eru
þeir; Gísli Pálsson, mannfræðing-
ur, Gunnar Ágústsson, deildar-
stjóri hjá Siglingamálastofnun,
Kristinn R. Einarsson nemi, og
Þorkell Helgason prófessor.
Auk félaga í ÆFAB sitja ráð-
stefnuna, fulltrúar frá Færeyjum,
Grænlandi og Noregi. Ráðstefn-
an er öllu áhugafólki um sjávar-
útvegsmál.
->g-
2 SÍÐA — ÞJÖÐVILJINN Laugardagur 3. desember 1988
Frystitogarar
Óánægja
meðUU
Útgerðarmönnumfrysti-
togarafinnst þeirfá sömu
þjónustu hjá LÍÚ og út-
gerðarmenn ísfisktogara.
Fundur meðal þeirra eftir
viku. Verð ásjófrystri
grálúðu og karfafallið
um20% á Jap-
ansmarkaði
„Við munum hittast eftir viku
til að ráða ráðum okkar þar sem
okkur finnst að Landssamband
ísienskra útvegsmanna ekki hafa
staðið nægilega vel að okkar mál-
um. En það er langt frá því að við
ætlum að kljúfa okkur úr Lands-
sambandinu að svo komnu máli“,
sagði Jón R. Kristjónsson fjár-
málastjóri Granda hf.
Að undanförnu hefur gætt
mikillar óánægju meðal útgerð-
armanna frystitogara þar sem
þeim finnst sem þeirra hagur sé
fyrir borð borinn í samanburði
við þá þjónustu sem eigendur
hefðbundinna ísfisktogara fá hjá
Landssambandinu. Hafa þeirfar-
ið fram á það við stjórn LIÚ að fá
fastan starfsmann á skrifstofu
þess til að sinna málefnum frysti-
togaranna og að sögn Jóns hefur
stjórnin tekið vel í það.
Á síðasta aðalfundi útvegs-
manna sauð upp úr þegar helstu
baráttumál útgerðarmanna
frystitogara voru felld. Þar var
ma. tillaga um að sóknarmarks-
skip gætu flutt til sín kvóta eins og
aflamarksskip og að sóknar-
markstímabil frystitogaranna
yrði eitt í stað þriggja.
Þá hefur verð sjófrystra afurða
ss. grálúðu og karfa fyrir Japans-
markað fallið vegna veikinda
keisarans og vegna mikils fram-
boðs frá Rússum og öðrum
austantjaldslöndum af sjófryst-
um afurðum. Að sögn Indriða
ívarssonar hjá söludeild SH hef-
ur verðið á tonninu fallið um 3 -
400 dollara sem er um 20%.
Þrátt fyrir þetta fá frystitogarar
ekki endurgreiddan uppsafnaðan
söluskatt á frystum afurðum eins
og landfrystingin og eins fá þeir
ekki krónu í verðbætur á sjófr-
ysta fiskinn.
-grh