Þjóðviljinn - 20.03.1990, Side 3

FRETTIR
Grásleppuvertíð
Offramboð og verðhrun
Sjaldan eða aldrei hefur ríkt jafn mikil óvissa um sölu grásleppuhrogna og á vertíðinni sem hefst í dag
Landssamband smábátaeigenda
telur að sjaldan eða aldrei hafi
rikt eins mikil óvissa um sölu
grásleppuhrogna og nú í upphafi
vertíðar vegna offramboðs og
verðhruns. Af þeim sökum hvet-
ur landssambandið veiðimenn til
að hefja ekki veiðar fyrr en örugg
trygging sé fyrir því að hægt sé að
selja þau grásleppuhrogn sem
aflað verður á vertíðinni.
Þetta eru þau skilaboð sem
landssambandið hefur sent til
þeirra 408 aðila sem hafa leyfi til
grásleppuveiða á vertíðinni.
Samkvæmt reglugerð um
veiðarnar mega þær byrja í dag á
svæðinu frá Skagatá að Hvítingi,
sunnudaginn 1. aprfl á svæðinu
frá Horni að Skagatá og tæpum
þrem vikum seinna á svæðinu frá
Hvítingi að Horni. Á hverju
svæði út af fyrir sig er veiðitíminn
þrír mánuðir.
Nú í byrjun vertíðar hafa að-
eins verið gerðir sölusamningar
um 3.500 tunnur til Danmerkur á
900 þýsk mörk sem er það lág-
marksviðmiðunarverð sem út-
flytjendur hafa komið sér saman
um að gilda eigi í ár. Á síðasta ári
voru seldar úr landi 5.057 tunnur
af söltuðum grásleppuhrognum.
Frá síðustu vertíð eru enn óseldar
um 2 þúsund tunnur og annað
eins er í tveimur verksmiðjum
sem ekki eru starfræktar um þess-
ar mundir. Þessar birgðir hafa
óneitanlega mikil áhrif á stöðu
þessara mála en verð á þeim hef-
ur fallið úr 1.100 þýskum mörk-
um í aðeins 600. Á meðan bíða
framleiðendur erlendis eftir því
að þær skili sér inn á markaðinn
og á hvaða verði. Þar fyrir utan er
verið að bjóða íslenskan grásl-
eppuhrognakavíar í 100 gramma
glösum í þýskum verslunum á allt
að 30% lægra verði en áður eða á
1,12 DM í stað 1,60 DM. Af þeim
sökum telur landssambandið að
ekki megi búast við að slíkt
verðhrun stöðvist á meðan verð á
hrognum hér innanlands heldur
áfram að lækka vegna offram-
boðs.
Þar við bætist að innanlands-
markaðurinn er í mikilli óvissu.
Frjálst verð er á grásleppuhrogn-
um upp úr sjó, samkvæmt
ákvörðun Verðlagsráðs sjávarút-
vegsins, en það telur landsam-
bandið vera kolólöglegt, jafn-
framt því sem stórir aðilar í fram-
leiðslu kavíars hafa ekki enn
fengist til að nefna neitt verð né
hversu mikið þeir muni kaupa.
-grh
Skák
Áfengið klauf
flokka
Bæði Alþýðubandalag og
Sjálfstæðisflokkur klofnuðu í at-
kvæðagreiðslu á borgarstjórnar-
fundi á fimmtudagskvöldið.
Greidd voru atkvæði um vín-
veitingaleyfi Skáksambands ís-
lands í Faxafeni. Sigurjón Péturs-
son greiddi atkvæði gegn tillögu
Guðrúnar Ágústsdóttur og Krist-
ínar Ólafsdóttur um að veita
leyfið ekki, en Árni Sigfússon
greiddi hins vegar atkvæði með
tillögunni, sem var felld.
Sótt var um vínveitingaleyfi í
tengslum við stórveldaslaginn í
skák og Reykjavíkurmótið, sem
hófst sl laugardag. Félagsmála-
ráð mælti gegn veitingu leyfisins á
þeirri forsendu að fjöldi unglinga
legði leið sína í hús sambandsins,
en borgarráð veitti leyfið engu að
síður.
Kristín Á. Ólafsdóttir og Guð-
rún Ágústsdóttir fluttu svo tillögu
í borgarstjórn um að veita ekki
leyfið. Tillaga þeirra fékk at-
kvæði Árna Sigfússonar, for-
manns félagsmálaráðs, og Huldu
Ólafsdóttur, borgarfulltrúa
Kvennalistans. -gg
Þriðja umferð Reykjavíkurskák-
mótsins var tefld í gær. Mynd:
Jim Smart.
UPEN
!pi 1]

ÍgPPMl

Umhverfisvernd
Bændur ráðnir til landgræðslu
Bœndur vilja frekar verjafé til landgrœðslu en útflutningsbóta á kjöti.
Lausagöngu sauðfjárþyrfti að afnema og koma á afgirtum beitarhólfum
Aráðstefnu um stefnumörkun í
gróðurvernd sem samtökin
Húsgull efndu tii á Húsavík um
síðustu heigi kom fram að til
stendur að taka uppgræðslu
beitarlands í Kelduhverfi og á
Hólsfjöllum föstum tökum. Einn-
ig var þeirri hugmynd hreyft að
nota féð sem varið er til útflutn-
ingsbóta fyrir kindakjöt frekar til
að greiða bændum laun fyrir
uppgræðslustörf.
Árni Sigurbjarnarson sem á
sæti í stjórn Húsgulls kvaðst
ánægður með ráðstefnuna, þar
hefði verið ætlunin að leiða sam-
an helstu forystumenn bænda-
samtakanna annars vegar og
landgræðslunnar hins vegar svo
þeir gætu ræðst við og aukið sam-
starf sitt. Á ráðstefnunni héldu
erindi forystumenn bænda og
fjöldi sérfræðinga auk ráðherra
landbúnaðar- og umhverfismála.
Heiðursgestur ráðstefnunnar var
Vigdís Finnbogadóttir forseti.
I máli sérfræðinganna kom
fram að nauðsynlegt væri að taka
landeyðinguna föstum tökum og
athuga hvort ekki væri rétt að
breyta um stefnu í sambandi við
beit búfjár á þann hátt að girða
féð inni í stað þess að girða verstu
sárin á landinu af. Sérfræðingarn-
ir sögðu að beitarþolið á svæðum
þar sem einhver uppblástur hefði
gert vart við sig væri ekkert því
féð leitaði ávallt í sárin, þar gæti
það gengið að nýgræðingnum.
Það þyrfti því að athuga hvort
ekki væri hagkvæmara að taka
fyrir lausagöngu búfjár og koma
upp beitarhólfum.
„Það kom líka fram á ráðstefn-
unni að ástandið hefur víða batn-
að mikið. Til dæmis eru ekki
nema 20-40% búfjár rekið á fjall
af Suðurlandi nú orðið. Afgan-
gurinn gengur í heimahögum og
þá er nauðsynlegt að styrkja,“
sagði Árni.
Á ráðstefnunni setti Haukur
Halldórsson formaður Stéttar-
sambands bænda fram þá hug-
mynd að nota útflutningsbætur
vegna kjötútflutnings frekar til
þess að greiða bændum laun fyrir
að hætta fjárbúskap og leggja
þess í stað stund á uppgræðslu
örfoka lands. Nú er ársverk
sauðfjárbónda metið á 800 þús-
und krónur en það kostar 1,8
miljónir að flytja ársframleiðsíu
hans úr landi. Þetta fé vildi
Haukur taka og verja til land-
græðslu sem bændur önnuðust.
Forystumenn Landgræðslunnar
tóku vel í þessa hugmynd og
skýrðu frá því að til stæði að ráða
bændur á Hólsfjöllum til starfa
við landgræðslu.
Árni sagði að samtökin Hús-
gull hefðu verið stofnuð fyrir
rúmu ári og væri þetta önnur ráð-
stefnan sem þau efndu til. „Stofn-
un samtakanna helgast af því við-
horfi að hverjum beri að leysa
þann vanda sem er honum næst-
ur. Samtökin hafa þegar komið
því til leiðar að 25 ferkílómetra
spilda umhverfis Húsavík hefur
verið friðuð. Nú þekur gróður 60-
70% þessa svæðis en það er ætlun
okkar Húsvfkinga að rækta allt
þetta land aftur," sagði Árni.
-ÞH
Blaðamannafélagið
Aftöku
Basoft
mótmælt
„Stjórn Blaðamannafélagsins
lýsir yfir fyllstu vanþóknun sinni
á þeirri ákvörðun írakskra
stjórnvalda að taka blaðamann-
inn Farazad Basoft af lífi,“ segir í
ályktun sem samþykkt var á
stjórnarfundi Blaðamannafélags
íslands sl. föstudag.
í ályktuninni er sagt að þetta
óhæfuverk sé á fulla ábyrgð
stjórnvalda í írak og sé enn eitt
dæmið um þá ógnarstjórn sem
ríkir í írak, en stjórnvöld þar hafa
orðið uppvís að pyntingum og
morðum á minnihlutahópum og
stjórnarandstæðingum. „Jafnvel
ungabörnum er misþyrmt og þau
myrt, samkvæmt nýlegum skýrsl-
um frá Amnesty International,“
segir orðrétt í ályktuninni.
I lok ályktunarinnar er þessu
grimmdarverki mótmælt harð-
lega og þess farið á leit við íslensk
stjórnvöld að þau lýsi andúð sinni
á þessu morði, sem og öðrum
þeim mannréttindabrotum sem
stjórnvöld í írak eru ábyrg fyrir.
-Sáf
Fiskútflytjendur
Krefjast nýrrar markaðsstefnu
Anýafstöðnum fundi fiskfram-
leiðenda og útflytjenda var
krafist nýrrar markaðsstefnu og
algjörs frjálsræðis í útflutningi á
unnum ferskum fiski.
Þá mótmælti fundurinn jafn-
framt þeirri miðstýringu og vald-
boðsstefnu sem birtist í nýlegu út-
flutningsbanni sjávarútvegsráðu-
neytisins á ferskum, flöttum fiski
og flökum. Að sama skapi lýsti
fundurinn yfir ánægju sinni með
þá ákvörðun utanríkisráðherra
að leyfa útflutning á léttsöltuðum
fiski. Þar með var komið í veg
fýrir þá ógnun sem útflutnings-
bannið var við atvinnuöryggi fjöl-
da fólks og að starfsemi margra
útflytjenda yrði lögð í rúst.
í ályktun fundarins er skorað á
sjávarútvegsráðherra að leyfa
þegar í stað framleiðslu á fersk-
um unnum fiski á ný undir
ströngu gæðaeftirliti. Fundurinn
telur að tækniframfarir og
hraðari flutningar gefi sífellt
aukna möguleika á útflutningi á
unnum ferskum fiski í ýmsu formi
sem sé sú vara sem neytandinn
kaupir hæsta verð.
-grh
Þriðjudagur 20. mars 1990 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3