Dagblaðið Vísir - DV - 23.06.1997, Blaðsíða 15

MÁNUDAGUR 23. JÚNÍ 1997
15
Af minni háttar
lögbrotum
Arthur Bogason
formaöur Landssam-
bands smábátaeigenda
í íslenskri
Það sem er svo
ánægjulegt við skip-
an mála innan fisk-
veiðilögsögunnar
eru hversu heil-
steyptar og sam-
ræmdar allar aðgerð-
ir stjómvalda eru í
smáu sem stóru.
Þannig verður þjóð-
in t.d. vitni að því
þessa dagana að á
sama tíma og pappír-
stígrisdýr sjávarút-
vegsráðuneytisins
sveitast blekinu við
að reikna niður
sóknardagafjölda
trillubáta á næsta
fiskveiðiári er upp-
lýst að vitað sé af
rúmum 70 lögbrotum
norskra loðnuskipa
efnahagslögsögu.
Einhvers staðar kvisaðist að
auki að „allir vissu“ að Norðmenn
hefðu í reynd ekki veitt eina ein-
ustu loðnubröndu innan Jan
Mayen lögsögunnar heldur tekið
allan sinn afla innan þeirrar ís-
lensku.
Meö öngulinn aö vopni
Á sama hátt er ákaflega ánægju-
legt það samræmi sem felst í þeim
vinnubrögðum Landhelgisgæsl-
unnar að á sama tíma og henni er
fullkunnugt um þessi lögbrot
Norðmanna jaðrar við að hún
strandi flaggskipum sínum við að
eltast við trillukarla upp í fjöru-
steinum til að rukka þá um papp-
irssnifsi, neyðaráætlanir og ný-
liðafræðslu.
Sú skýring sem gefin hefur ver-
ið á þessari liðlegu meðhöndlun á
norskum lögbrjótum er að um
„minni háttar" brot hafi verið að
ræða og því ekki ástæða til að-
gerða.
Það er á hinn bóginn hvorki
ánægjuauki né „minni háttar" mál
þegar trillukarlar mæta til leiks -
með sjálfan öngulinn að vopni.
Fyrir nokkum árum (’90—’91) varð
stjórnvöldum ljós gereyðingar-
máttur trillukarla gagnvart þorsk-
stofninum. Þessir úlfar í sauðar-
gærum voru þá orðnir svo hættu-
legir vistkerfinu í hafinu að yfir
1000 triUubátum var þá þröngvað í
kvótakerfið. í dag eru þrjú hund-
Kjallarinn
ruð triUur eftir af
þeim flota.
Restinni hefur skipu-
lega verið eytt með
Broytgröfum, stórvið-
arsögum og eldfærum.
Aflaheimildir þeirra
voru að sjálfsögðu
fluttar yfir á togara-
flotann en eins og aUir
vita hefur lífríkinu í
hafinu aldrei stafað
nokkur ógn af þeirra
veiðiskap.
Hinn hrikalegi
umframafli"
En þrátt fyrir þetta
myndarlega átak á ár-
inu 1991 stóð helming-
ur triUuflotans enn
utan kvótakerfisins.
TUraunir stjórnvalda til að rusla
restinni inn i „besta kerfi i heimi“
hafa borið allnokkurn árangur -
þ.e. frá sjónarhóli stjórnvalda.
Engu að síður eru á fimmta hund-
rað triUur enn að veiða samkvæmt
sóknartakmörkunum. Þessir bátar
eru vandamálið. Þeir fiska eins og
fjandinn sjálfur og það kann ekki
góðri lukku að stýra.
Til að draga upp eilítið skýra
ón tonna þegar þriggja ára fiskur
er talinn með. Hinn hrikalegi
„umframafli“ trfllubáta á yfir-
standandi fiskveiðiári gæti endað
í cdlt að 8 til 9 þúsund tonnum af
þorski. Þá er löngu vitað að tfl að
lagfæra stöðuna hjá þeim
---------------—. triUukörlum
„Það hlýtur að segja sig sjálft að
þetta eina prósent af þorskstofn-
inum vegur mun þyngra en lífsaf■
koma og búseta nokkur hundruð
fjölskyldna í landinu
mynd af þeirri vá sem steöjar að
þorskstofninum er rétt að benda á
eftirfarandi:
Hafrannsóknastofnunin sendi
nýlega frá sér skýrslu um ástand
nytjastofna og aflahorfur fyrir
næsta fiskveiðiár. Þar segir að
þorskstofninn vegi um eina miUj-
sem þvingaðir
voru í kvóta-
kerfið 1991 þarf
2 tU 3 þúsund
tonn tU viðbót-
ar.
Hér eru ekk-
ert minni hátt-
ar mál á ferð-
inni. Það hlýtur
að segja sig sjálft að þetta eina pró-
sent af þorskstofninum vegur mun
þyngra en lífsafkoma og búseta
nokkur hundruð fjölskyldna í
landinu. Nema vitaskuld að þær
væru með norskan ríkisborgara-
rétt.
Arthur Bogason
’omaii pí »>
á un|Vlc*iö
216 þ.
tonn
Veiði/Áætl. '96-'97 ®
97 h.100 Þ- Ráðgjöf/Hafró '97-'98 □
tonn
tonn
S Mismunur
; >
Sumargotssfld
Þorskur
Grálúða
tonn 10 þ.
tonn
Þorskstofninn vegur um eina miiljón tonna að meötöldum þriggja ára fiski, samkvæmt skýrslu Hafró.
Framferði Norðmanna við Jan Mayen:
Köllum Alþingi saman
Þessa dagana eru Danir að af-
henda okkur seinustu handritin.
Þeir vilja komast frá nýlendutíma
sínum með fullum sóma. Þetta
virðum við og erum Dönum þakk-
látir.
Norðmenn stunda önnur og
verri verk. Þeir senda herskip til
„Taka Sigurðar VE er slíkt ofbeldi
að við höfum fullan rétt að al-
þjóðalögum til að fella alla fyrri
samninga við Norðmenn um Jan
Mayen úrgildi einhliða.“
að verja nýlendu sína, Jan Mayen.
Þegar þar er allt með friði taka
þeir skipstjórann á Sigurði VE
fastan og draga skip hans til Nor-
egs. Þetta er hálfgerður drauga-
gangur á árinu 1997.
Alþingi
Þjóðin borgar þingmönnum
kaup fyrir að rækja sitt starf.
Hluti af því er að standa á rétti ís-
lands þegar á honum er troðið.
Var ekki einu
1 sinni sagt viö
Dani fyrir meira
en hundrað
árum: „Við mót-
mælum allir“?
Nú er aftur kom-
in slík stund. Al-
þingi á að koma
saman og viðhafa
aftur þessi frægu
orð. Þingmenn
eiga að mótmæla
allir sem einn framferði Norð-
manna við Jan Mayen. En Alþingi
á að gera meira. Það á að lýsa yfir
að Jan Mayen hafi alla tíð verið
hluti af íslandi, sé
það í dag og verði
mn alla framtíð.
Jafnframt verði
lýst yfir að öllum
samningum okkar
við Norðmenn sé rift
vegna svika þeirra á
fyrra samkomulagi.
Taka Sigurðar VE er
slíkt ofbeldi að við
höfum fúllan rétt að
alþjóðalögum til að
fella alla fyrri samn-
inga við Norðmenn
um Jan Mayen úr
gildi einhliða.
Aumingjaskapur
Ef við höfum eng-
an kjark í þessu máli
þá er það rétt hjá
Norðmönnum að
vaða yfir okkur. Norðmenn virð-
ast telja okkur aumingja eða alla
Kjallarinn
Lúðvík
Gizurarson
hrl.
nu eigi
vega asna. Þetta kem-
ur berlega fram þegar
þeir tala um þessa
dagana að bjóða ís-
lenskum embættis-
mönnum í mat og til
viðræðna. Þetta mál
verður ekki leyst yfir
veisludiski og vín-
glasi.
Sómi landsins
Margar þjóðir eru
frægar fyrir það að
standa saman á ör-
lagastund. Stórskáldið
orti: „Þegar býðirn
þjóðarsómi þá á Bret-
land eina sál.“
Á þessari stimdu
“ verða þingmenn að
mótmæla allir sem
einn og sýna okkur að
ísland eina sál.
Lúðvík Gizurarson
Með og
á móti
Er Kvennalistinn að líða
undir lok?
Dr. Hannes Hólm-
stelnn Gissurarson,
prófessor í stjórn-
málafræöi.
Forsendur Kvenna-
listans að bresta
„Ég tel líklegt að forsendur séu að
bresta undan Kvennalistanum. Til
þess eru margar ástæður. í fyrsta
lagi sýndi Kvennalistinn með aðild
sinni að framboði vinstri flokkanna
í Reykjavík í síð-
ustu borgar-
stjómarkosning-
um að hann er
vinstri flokkur
en áður höfðu
kvenfrelsissinnar
haldið því fram
að vinstri og
hægri væru
karlaveldishug-
tök.
í öðru lagi hafa
hinir flokkarnir
bmgðist við og teflt fram mörgum
efnilegum konun og nefhi ég sérstak-
lega Sjálfstæðar konur í Sjálfstæðis-
flokknum eins og Ásdísi Höllu
Bragadóttxir, Ásdisi Magnúsdóttur
og fleiri.
í þriðja lagi hefúr kvennalistakon-
um ekki tekist sem skyldi að halda
málstað sínmn á lofti. Þær hafa ver-
ið klaufalegar í málflutningi og ekki
einbeitt sér að raunverulegum hags-
munammálum kvenna sem eru
blómlegt atvinnulíf, lágir skattar og
sterkar varnir."
Endalok Kvennalist-
ans ekkí ákveðin
„Kvennalistinn var ekki stofiiaður
með því að gerð væri skoðanakönn-
un á því hvort fólk væri meðmælt
því að stofna hann og þess vegna
finnst mér ekki hægt að leggja hann
niður með því
einu að kanna
hug kjósenda í al-
mennri skoðana-
könnun heldur er
þetta náttúrlega
ákvörðun þeirra
sem standa að
þessu í hópnum
og þeirra sem
hafa áhuga á
þessu og hafa þá
hugsjón að þetta geti gengið. En hins
vegar var Kvennalistinn bara ein
leiðin í þessari kvennabaráttu og
þar eru margar aðrar leiðir og hann
var ekki stofnaður með það mark-
mið að vera endlaust við lýði.
Ákvörðun um áframhald Kvenna-
listans hefur hins vegar ekki enn
verið tekin og hún verður ekki tekin
með því einu að spyrja almenna
kjósendur. Forsendur Kvennalistans
brustu ekki við það að hann gengi til
liðs viö Reykjavíkurlistann í síðustu
borgarstjómarkosingum því ekki
telja allar kvenfrelsiskonur að hug-
tökin hægri og vinstri séu úrelt hug-
tök og það má finna kvenfrelsískon-
ur í öllum flokkum bæði til hægri og
vihstri og utanllokka. Þetta var samt
lína sem Kvennalistinn tók þegar
hann kom fram á sínum tima sem
flokkur að vera ekki að berjast fyrir
málum sem hægt væri að skilgreina
til hægri eða vinstri. Það er samt
vandamál innan Kvennalistans
hvernig skilgreina á flokkinn líkt og
t.d. í Framsóknarflokknum því báðir
æssir flokkar stóðu að Reykjavíkur-
listanum og í báðum þessum flokk-
um má finna fólk sem telur sig vera
hægri- eða vinstrisinnað sem skapar
ákveðna togstreitu. Aðildin að
Reykjavíkurlistanum var spuming
samt sem áður um hvort það væri
árangursríkara að standa sér eða
með öðrum.
Ef svo fer að Kvennalistinn fer
ekki fram í næstu kosningum, sem
er þó ekki búið að taka ákvörðun
um, er það ekki vegna einhverrar al-
mennrar skoðanakönnunnar í tíma-
ritinu Allt. Það er þó athyglisvert í
æirri skoðanakönnun að 16,6% að-
spurðra telja að tími Kvennalistans
sé ekki liðinn, sem er miklu hærra
hlutfall en það hlutfall sem segist
styðja Kvennalistann." -glm
Dr.Stefanía Óskars-
dóttir stjórnmála-
fræöingur.