Dagblaðið Vísir - DV - 27.06.1998, Blaðsíða 18

» iftþygarðshornið
LAUGARDAGUR 27. JÚNÍ 1998 ■ iV
vestra, dálæti þeirra á hraða og
spennu og beinbrotum. Munurinn
á bandariska fótboltanum og
knattspymunni er eins og
munurinn á sinfóníum og
rokkmúsík. Því fótboltinn minnir
furðu mikið á sinfóníur: hann er -
hann er ekki eintómt fútt heldur
langdreginn fyrir ókunnuga og
ónæma á undiröldu og samleik
stefja; það er óvíst um hamagang,
Qör og læti en sífellt von um
rangstöðutaktikin klikki og
æsilegir atburöir gerist; hann er
flókin framvinda þar sem
stundum gengur allt upp í skærri
og glæstri lausn - þung dramatík,
blygðunarlaus hetjurómantík, til-
raun til að ramma mannlífið inn í
karllega mýtu.
***
En Egill heppni Ólsen og
piltamir hans: ég finn hvemig
islendingshjartað í mér logar af
afbrýðisemi og öfund í garð þeirra.
Það er satt að segja furðulegt að
verða vitni að því þegar menn hér
era að þykjast halda með þessu
norska liði á þeim forsendum
einum að þetta séu frændur okkar.
Hver segir að Norðmenn séu
frændur okkar? Og þó svo væri:
hví skyldi maður endilega þurfa
að halda með frændum sínum?
Myndu þeir halda með okkur?
/ /
Olsen Olsen
Við skulum viðurkenna það í
þennan hóp: Leifur Eiríksson var
norskur. Af hverju? Af því hann
var heppinn. Sérhver þjóð hefur
einhvem grunneiginleika sem öll
hin þjóðareinkennin byggjast á -
Frakkar hafa stílkennd, Þjóðverjar
eru skipulagðir, Svíar hafa
samviskubit, Danir eru sniðugir,
írar skáldlegir, íslendingar
draumórafúllir, Finnar bara fullir,
og þannig fram eftir götunum:
Norðmenn em heppnir. Þeir bara
em það. Þannig bara er það.
Þeir era eins og fætter Höjben
sem svo hét á móðurmáli
Andrésblaðanna, heppni frændinn
sem sífellt er að hrynja um
gullpeninga. Ekki nóg með að þeir
hafi fengið alla þessa olíu
óforþénað, og ekki nóg með að þeir
eigi örugglega eftir að sigra í
Kontrapunkti - heldur grísast
klunnalegt lið þeirra einhvern
veginn inn í undankeppni
heimsmeistarakeppninnar og þar
með er þessi endemissaga ekki
búin: þegar þessari afdráttarlausu
smáþjóð fótboltans hlotnast sú
vegsemd að fá að etja kappi við
sjálfa Brasilíumenn sjá þeir ekki
einu sinni sóma sinn í aö tapa
heldur hirða öll stigin - með árans
heppninni og engu öðm.
Allt í einu bara: Ólsen ólsen.
***
Og fagna svo eins og þeir hafi
sigrað leikinn. Það gerðu þeir
vitaskuld ekki. Þeir töpuðu honum
stórt á öllum sviðum knatt-
spyrnunnar. Þeir skoruðu bara
fleiri mörk. Sigur þeirra gegn
Brasilíumönnum var eitthvert
magnaðasta dæmið um ofurvald
heppninnar andspænis verðleik-
unum sem mannkynssagan
hátt mörgum rnefrum frá næsta
Brasilíumanni sem þar að auki
var rindill. Og þarf naumast að
taka fram að norsarinn átti þegar
hér var komið sögu að vera farinn
af leikvelli fyrir fólskulega
tæklingu.
***
Valið á þessum svonefnda
dómara tengist raunar öðm og
stærra vandamáli knattspyrnu-
hreyfingarinnar og það er sú
meinloka að endilega þurfi að láta
Bandaríkjamönnum líka við
þennan leik. Tvö lið hafa í þessari
keppni leikið leiki sína með
leiðinlegar hótanir svífandi yflr
höfðum mótaðilanna. Annars
vegar era Englendingar sem leika
frumstæðan og andlausan fótbolta
frá því einhvem tímann á nítjándu
öld en allir vona samt að þeir sigri
sína leiki því ella muni lýður sá
sem fylgir þeim stoftia til blóðugra
óeirða. Og hins vegar er það þetta
bandaríska lið sem allir óttast að
tapi leikjum sínum því þá missi
bandaríska þjóðin áhuga á
leiknum og voldugir auglýsendur
láti sig hverfa.
Fari þeir sem fara vilja.
Vandinn er nefnilega sá að
fótboltinn getur aldrei orðið
almenningseign í Bandaríkjunum.
Ég er ekki einu sinni viss um að
allir hafi alltaf gaman af honum
sem horfa á hann hér í stofunum -
ég þarf stundum að beita mig
hörðu til að halda áfram að
fylgjast með. Til að ná til
Bandaríkjamanna almennt er
hann alltof evrópskur og
viðburðasnauður á ytra borði.
Bandaríkjamenn þróuðu sinn
eigin fótbolta og sá leikur
endurspeglar þjóðarsálina þar
geymir, nema ef væri sigur Davíðs
á Golíat sem var ámóta
ósanngjam. Þama er þetta lið búið
að leika sinn hundleiðinlega
fótbolta í áttatíu mínútur gegn
vesalings Brössunum sem vom
löngu famir að hugsa um eitthvað
annað úr því að mótaðilinn virtist
ekki ætla að bera það við að iðka
knattspymu og þá þarf endilega að
Guðmundur Andri
Thorsson
hafa verið sóttur dómari til
Bandaríkjanna þar sem ekkert
skynbragð er borið á svo
margslungna íþrótt sem fótboltinn
er - og þessi dómari sem
augljóslega áttaði sig engan veginn
á því hvort liðið var að leika
knattspymu og hvort var að leika
ragby dæmir vítaspymu þegar
stór og digur norsararamur lætur
sig detta á óvenju tilgerðarlegan
w
dagurílífi
Sunnudagur í lífi Sverris Hermannssonar:
Fuglaskoðun og húslestur
„Það er sunnudagurinn 21. júní.
Ég hafði verið fjarvistum alla síðustu
viku og var þess vegna vaknaður í
bæli minu löngu fyrir dag að velta
fyrir mér afgreiöslu á ótal erindum,
sem hlaðizt höfðu upp. í tilefni af
þessu orðalagi skulum við lofa Vil-
mundi Jónssyni landlækni að eiga
inngangsorð þessa pistils, en hann
segir á einum stað frá Magnúsi Jóns-
syni, Aðalvíkurklerki vestra á fyrri
hluta aldarinnar. Vilmundur hitti sr.
Magnús í Norðurtanganum á ísa-
firði, þar sem Magnús var að koma
norðan úr Aðalvík. Þá mælti sr.
Magnús á þessa leið (tilvitnun eftir
minni): „Allt verður þeim til góðs
sem guð elska. Ég var vaknaður í
bæli mínu löngu fyrir dag. Þá datt
mér i hug helvítis biskupinn og um
leið bær í sókn minni þar sem ég
hafði ekki húsvitjað í 15 ár. Ég af
stað í húsvitjunina, en þegar ég var
kominn knappan þriðjung leiðar sá
ég bát skammt frá landi á vesturleið.
Þá gaf ég andskotanum alla húsvitj-
un, veifaði bátnum og hér er ég kom-
inn sem þú mátt sjá.“
Greinarhöfundur settist við bréfa-
skriftir mjög árla, enda mikilvæg
samskipti lögfræðilegs eðlis í húfi.
Klukkan 9 byrjaði síminn að hringja
og ekkert smáræði sem þar hafði
hlaðizt upp í heila viku. Það á ekki
erindi í þennan greinarstúf að segja
nánar frá þeim aragrúa fólks, sem
haft hefir símasamband til að tjá sig
og stuðning sinn við byltingu i fram-
kvæmd fiskveiða á íslandi.
Kl. 10.30 stakk ég af i gönguferð út
á Seltjarnarnes. Hátt á annan áratug
hefi ég haft þann sið að taka mér
heilsubótargöngu dag hvem, oftast
út á Valhúsahæð, eða út í Gróttu, út
í Örfirisey eða suður í Skerjafjörð, að
ógleymdri Heiðmörk.
Fleira er stundað á ferðum þessum
en heilsugæzla. Fuglaskoðun og hús-
lestur eru aðaláhugamál, en það mun
hafa veriö hjá Þórbergi sem undirrit-
aður rakst á það orðfæri: að lesa hús.
Að ganga götur og stíga þvers og
kruss og líta í kringum sig, á bygg-
ingar sérstaklega, kallaði Þórbergur
að lesa hús. Ég er sérstaklega vel les-
inn í húsum Seltjamamess. Þau era
flest ný og vel úr garði gerð og bera
merki velmegunar.
Þennan sunnudagsmorgun er ferð-
inni heitið út nesið norðanvert, út í
Gróttu, því mikið útfiri er á hádegi
þennan dag, svo ganga má þurrum
fótum út í Gróttu. Seltirningar hafa
lagt göngubraut með sjónum norðan
og sunnan á nesinu, sem er til fyrir-
myndar.
Með æðarkollum
Það vakti athygli mína hversu
margar æðarkollur vora við landið
með unga sína. Miklu fleiri en ég
hefi áður séö og þannig var það raun-
ar hringinn í kringum nesið. Þegar
ég nálgaðist Gróttu sá ég að lokunar-
skilti voru uppi og óðar í bili var
mættur á staðinn Guðjón Gróttu-
vörður, vinur og fuglafræðingur.
Hann upplýsti mig um að öll umferð
út í Gróttu væri bönnuð til 1. júlí
vegna varps fugla í eynni. Þvi gegndi
ég auðvitað en ég hafði ætlað mér út
að Gróttuvita og ganga þar þrjá
hringi um vitann réttsælis og biðja
fyrir sæfarendum, sem venja min er.
Einnig hafði hvarflað að mér að
senda kvótaeigendum hugskeyti að
augu þeirra mættu ljúkast upp hið
fyrsta svo þeir þyrftu ekki að vakna
upp við enn verri draum síðar. En
það varð að bíða betri tíma.
Guðjón sagði mér að 11 tegundir
fugla verptu á Gróttu, þ. á m. maríu-
erla og þúfutittlingur. Æðurin er þar
stærsti hópurinn og gekk varp mjög
vel að þessu sinni. Ég kvaddi Guðjón
með virktum og hann bauð mig vel-
kominn 1. júlí nk.
Ofögur sjón
Þá lá leið mín fyrir enda
Bakkatjamar og þar blasti við ófógur
sjón. Álftapar var þar með þrjá unga
sína og hafði steggurinn nýlokið við
að ganga frá tveimur kolluungum
dauðum, sem svartbakurinn hirti
síðan og át með lyst.
Ég var á gangi á þessum sama stað
fyrir rúmri viku og var Bakkatjöm
þá morandi af kollum með unga sína
og ótrúlegur fjöldi með hverri. Nú
var þetta svipur hjá sjón. Vonandi
heflr eitthvað sloppið til sjávar, en ég
óttast að svartbakurinn sé sökudólg-
urinn. Ég vil nú beina því til réttra
yfirvalda að bægja illfygli þessu frá.
Það þarf ekki miklu til að kosta.
Við suðurbakka tjarnarinnar voru
tveir skrifarar í óðaönn að rissa á
vatnsflötinn, öðru nafni óðinshanar,
sem gamalt fólk nefndi líka torfgraf-
arálft og enn fleiri nöfnum. Þaö er
einhver prýðilegasti sumarfugl ís-
lands.
hæð.
Heim er svo
komið um hádegi
og æflngar hafnar
með priki og lóð-
um. Hádegisverður
er þunnur þrett-
ándi, tvö lítil epli.
Ég gleymdi að
geta þess að morg-
unverðurinn var
ein appelsína og
lýsi. Nú er af sem
áður var að étinn
var hafragrautur
með súru slátri á
hverjum morgni,
áratugum saman.
Að því búnu salt-
aði ég og pipraði
lambahrygg, sem ég
hafði til kvöldverð-
ar með steiktum nýjum sveppum,
bökuðum kartöflum, salatgumsi og
súrsætum pikles. Bláber og jarðar-
ber með rjóma (litlum) í eftirmat.
Kl. l.:00 settist ég inn í stofu með
Newsweek, hvers forsíða var skreytt
með „VIAGRA", náttúruleysislyfmu
sem tröliríður karlmönnum heims og
hinu kyninu sjálfsagt í framhaldi af
því.
Held með Brasilíu
Annars fjallaði blaðið mest um
efnahagsstorminn sem geisar í Asíu:
Japan að sökkva og dregur Asíu á
eftir sér, segir þar.
Svo settist ég niður við að hripa á
blaö fyrrihluta þessa greinastúfs. Ég
ætlaði að vitna í Vilmund landlækni
en allar mínar bækur eru í fjallháum
Sverrir Hermannsson hefur það fyrir sið á hverjum
degi aö fá sér heilsubótargöngu á Seltjarnarnesi.
Hér nær hann áttum viö útsýnisskífuna á Valhúsa-
DV-mynd ÞÖK
bókakassastöflum svo ég verð að
vitna eftir minni, sem er afleitt en
fyrirgefanlegt eins og á stendur.
Ég horfði ekki á knattspymu-
keppnina í sjónvarpinu af því að ég
mátti ekki vera að því. Hefi annars
nokkuð gaman af því og held með
Brasilíu af eldgömlum vana.
Eftir kvöldverð hlustaði ég og
horfði líka af gömlum vana á fréttir í
öllum þremur fjölmiðlunum og man
ekki eftir neinu, enda öll banka-
hneyksli um götur gengin að kalla.
Og svo var það síminn allan dag-
inn, þetta blessaða tæki sem gengið
gettrn harkalega í skrokk á mönnum.
Fór í háttinn kl. 9.30 og las „Fagurt
mannlíf ‘ Þórbergs og sr. Árna Þórar-
inssonar."