Dagblaðið Vísir - DV - 27.06.1998, Blaðsíða 22

22 %sakamál
Lögreglan er ýrosu vön, en engu
að síður brá varðsfjðranum á lög-
reglustöðinni í Linz í Austurríki
þegar maður sem hringdi þangað og
sagði lágri og heldur viðkunnan-
legri röddu: „Ég er nýbúinn að
drepa konu. Það er víst eins gott að
þið komið og sækiö mig því þetta er
í annað sinn sem ég geri það.“ Svo
sagði hann hvar hann væri staddur
í borginni.
Varðstjórinn gerði starfsfélögum
sinum þegar viðvart og þeir héldu á
vettvang. Er komið var að ibúðinni
stóðu dymar opnar. í svetnherberg-
inu lá klæðlaust lik af konu, hinni
tuttugu og sjö ára gömlu Elfriede
Oberleitner. Hún hafði verið kyrkt.
Og það var ljóst að hún hatði verið
tekin sterku hálstaki því barkakýlið
var brotið.
Skýringin
í setustofunni sat Alois Zinhobl,
fimmtugur maður, á nærfötunum
einum saman, en með bjórflösku í
hendinni. „Hún sagðist vera með al-
næmi,“ sagði Zinhobl. Svo lét hann
lögregluþjónana leiða sig í burtu.
Hann var þögull á leiðinni í lög-
reglubílnum, en þegar hann kom á
stöðina kvaðst hann reiðubúinn til
að skýra frá því sem gerst hafði.
„Við vorum búin að elskast í alla
nótt,“ sagði hann, „og ég hafði notiö
þess mikið. Ég var búinn að kynn-
ast öllum líkama hennar frá öllum
hliðum. Og ég á við allan lík-
amann." En skyndilega sagði hún:
„Ég er með alnæmi. Þú veist að ég
er hjúkrunarkona og við erum í
meiri smithættu en annað fólk.“
Ég varð gagntekinn kvíða,“ sagði
Zinhobl. „Við vorum búin að eiga
samfarir í margs kyns ólíkum stell-
ingum og svo sagði hún allt í einu
að hún væri búin að smita mig af
þessum voðalega sjúkdómi."
Zinhobl skýrði síðan frá því að
hann hefði misst alla stjóm á sér,
tekið um hálsinn á Elfriede og hert
að. „Ég ætlaði ekki að drepa hana,“
sagði hann, „en það var eins og ég
gæti ekki hugsað skýrt lengur."
Lengri lýsing
Lýsingu Zinhobls lauk ekki með
þessum orðum. Hann greindi frá
því í einstökum atriðum sem gerst
haföi. „Hún barðist ákaft á móti
mér, en ég gat ekki fengið mig til að
sleppa takinu og herti enn meira að.
Og skyndilega varð hún alveg hreyf-
ingarlaus. Þá hristi ég hana til aö
sjá hvort hún rankaði ekki við sér,
en hún gerði það ekki og þá gat ég
ekkert gert. Þá fór ég að hugsa um
að þetta væri í annaö sinn sem ég
heíði gert þetta og það væri best að
hringja í ykkur."
Tuttugu árum áður hafði Alois
Zinhobl verið i sömu sporum. Þá
hafði hann verið leiddur fyrir dóm-
ara til að skýra frá því hvers vegna
hann hefði myrt unnustu sína, hina
þrjátíu og fimm ára gömlu Renate
Gandl.
„Það var alls ekki ætlun mín að
drepa Renate,“ sagði hann þá. „Við
ætluðum jú að giftast."
Skýringin þá
Það sem Zinhobl sagði síðan
varpaði ljósi á það sem olli því að
hann hafði misst stjóm á gerðum
sínum.
„Hún ætlaði bara að reka nokkur
erindi, en var afar lengi í burtu og
þegar hún kom heim lyfti hún kjóln-
um og sýndi mér að hún var ekki í
neinu undir. „Ég er með undirbux-
umar í töskunni," sagði hún. „Ég
hitti tvo menn sem hafa alltaf verið
svo skotnir í mér. Og þá langaöi svo
að vera einu sinni almennilega með
LAUGARDAGUR 27. JÚNÍ 1998
er með alnæmi"
mér áður en það yrði um seinan.
Skilurðu hvað ég á við? Ég ætla að
hitta þá aftur á morgun, en svo er
því lokið, elskan. Eftir það verð ég
þín um alla tíö.“
En Renate Gandl fór ekki á
stefnumótið daginn eftir og hún
komst aldrei í eigin brúðkaups-
veislu. Zinhobl varö svo reiður að
hann réðst að henni og hrópaði: „Þú
ferð ekki að hitta neinn.“ Síðan tók
hann hana hálstaki og herti að svo
fast og lengi að barkakýlið brotnaði.
Fyrir rétti
Zinhobl gaf þá skýringu fyrir rétt-
inum að framkoma unnustu sinnar
hefði komið sér úr jafnvægi. Ögrun-
in sem hann hefði orðið fyrir með
yfirlýsingu hennar um að hún væri
nýbúin að vera með tveimur mönn-
um og hygði á að endurtaka leikinn
næsta dag hefði komið tilflnningum
hans í uppnám.
Kviðdómendur, sem heyrðu frá-
sögnina, sýndu skilning á þvi sem
gerst hafði og tóku málstað hans að
nokkru leyti. Þeir komust að vísu
að þeirri niðurstöðu að hann hefði
gerst sekur um ofbeldisverk sem
hefði leitt til dauða unnustu hans,
en aðstæður kölluðu á mildari dóm
en annars myndi vera við þessar að-
stæður. Og dómarinn var þessu
sammála. Alois Zinhobl fékk átta
ára fangelsi.
Saksóknarinn hafði ákært fyrir
morö og byggöi það að hluta til á
ástæðu sem hann lýsti fýrir réttin-
um, en hún var sú að líklegt væri að
það hefði tekið Zinhobl tuttugu mín-
útur að kyrkja Renate Gandl. Slíkt
yrði að teljast morð.
Afplánun og frelsi
Zinhobl tók dóminum meö
nokkru jafnaðargeði, enda mun
hann vart hafa búist við öðru en
fangelsisdómi. Hann var færður í
fangaklefa en þaðan í fangelsi. Ekki
fer miklum sögum af dvöl hans þar,
en þegar hann hafði tekið út tvo
þriðju af átta ára dóminum fékk
hann lausn. Hann hóf lífsbaráttuna
á ný og átti sér þá von að fyrr eða
síðar myndi hann finna nýtt konu-
efni. Og þar kom að hann fann þá
Renate Gandl.
sem hann hélt að hann myndi finna
lífshamingjuna með, Elfriede Ober-
leitner hjúkrunarkonu. Fundum
þeirra bar saman á óvenjulegum
stað, viðkomustað strætisvagna.
Eftir að hafa ræðst þar við um
stund ákváðu þau að hittast.
Eftir nokkra fundi ákváðu þau að
eiga nótt saman og kom fram að ást-
arleikurinn hefði minnt á atriði í
kunnri indverskri bók um ástarlíf.
Að þessu vék Zinhobl í réttinum,
viðstöddum til nokkurrar furðu.
Komið að
örlagastundu
Zinhobl gerði smáhlé á frásögn
sinni en vék síðan að nóttinni áöur
en hinn örlagaríki atburður átti sér
stað í Linz. Hún hefði verið mjög
ástríðufull. Þau hefðu reynt aUar
hinar sextíu og níu stellingar sem
þau hefðu kynnt sér við lestur ind-
versku bókarinnar. „Loks vorum
við orðin svo þreytt," sagði hann,
„að við gátum ekki meira. Og þá var
líka komið fram undir morgun. Við
vorum alveg örmagna.“
Zinhobl lýsti því síðan hvemig
hann hefði lagst til hvíldar við hliö
unnustu sinnar. Eftir nokkum tíma
hefði hann hins vegar tekið eftir
rauðum blettum á baki hennar. „Ég
spurði hana þá,“ sagði hann, „hvað
þeir væru og hrökk við þegar hún
svaraði: „Ég er með alnæmi.“ Zin-
hobl sagðist hafa horft á hana mn
stund, orðlaus, en síðan hefði verið
sem hann hefði séð rautt. „Þarna
var konan sem ég var búinn að vera
með og ætlaði að verða konan mín
að segja mér að hún gengi með al-
næmi. Ég missti stjóm á mér.“
Niðurstaða ráttarlæknis
Réttarlæknir hafði verið fenginn
til að staðfesta dánarorsök hinncir
látnu og í ljósi yfirlýsinganna um
alnæmi lét hann prófa fyrir vei-
mnni, en niðurstaðan varð nei-
kvæð. Elfriede Oberleitner hafði
ekki verið með sjúkdóminn. Það var
því ljóst að hún hafði ætlað að
hrekkja Zinhobl með yflrlýsingu
sinni, en viðbrögð hans höfðu verið
of skjót til þess að hún gæti sagt að
svo væri og fúllvissað hann um að
ekkert væri að óttast. Eftir að hann
tók hana hálstakinu hafði hún engu
orðið komið upp og það hafði kostað
hana lífið. Spaugið hafði reynst
dýrt.
Verjandi Zinhobls reyndi að verja
hann með því að yfirlýsing hinnar
látnu myndi hafa komið nær hverj-
um sem er illilega á óvart og reynd-
ar væri ekki hægt að undrast hörð
viðbrögð. Menn sem heyrðu það
sem skjólstæðingur hans hefði feng-
ið að heyra eftir mikla ástríðunótt
gætu komist í mikið uppnám. Kona
sem gengi með slíkan sjúkdóm og
Elfriede Oberleitner.
lýsti slíku yfir eftir mök væri í raun
að segja að hún hefði smitað mann-
inn af ólæknandi og hugsanlega
banvænum sjúkdómi.
Orð sakbornings
Zinhobl fór að gráta er leið á rétt-
cu-höldin og loks fór hann nokkrum
orðum um það sem gerst hafði og
sjálfan sig. „Aðeins tvær persónur
hafa verið mér nokkurs virði,“
sagði hann. „Og það voru hvorki
móðir mín né faðir. Það voru
Renate og Elfriede og ég hef drepið
þær báðar.“
Sakbomingurinn fór þess síðan á
leit að sér yrði sýnd miskunnsemi
vegna aðstæðna. Kviðdómendur,
sem fylgst höfðu með málflutningn-
um af athygli, komust hins vegar að
þeirri niðurstöðu að Zinhobl væri
sekur um morð að yfirlögðu ráði.
Dómarinn tók til máls í lokin og
sagði þá meðal annars: „Við verðum
að gera okkur ljóst að kynlíf og of-
beldi eiga oft samleiö á okkar tím-
um. Það sem á i raun að vera gleði-
leg upplifun beggja aðila snýst þá
upp í andstæðu sína og endar stund-
um með dauða. Það er þetta sem
gerðist í þessu tilviki."
Síðan fór dómarinn nokkrum orð-
um um nauðsyn þess að verja sam-
félagið fyrir ofbeldisverkum og
sagði í lokin við sakborninginn:
„Það væri ábyrgðarleysi af mér að
leyfa þér að fara aftur út í samfélag-
ið. Þess vegna dæmi ég þig í lífstíð-
arfangelsi."
Sakborningur fyrir rétti, viö hliö varðar.