Dagblaðið Vísir - DV - 04.05.1999, Blaðsíða 12
12
ÞRIÐJUDAGUR 4. MAÍ 1999
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aöstoðarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI11,105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Rlmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverð 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins i stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Flokkslausa stefnuskráin
í samantekt af stefnuskrám flokkanna í DV í gær mátti
sjá fróðlegan samanburð á stefnu þeirra á ýmsum mikil-
vægum sviðum. Engin þeirra var sérstaklega girnileg,
því að flokkarnir eru of uppteknir við að þjóna því, sem
þeir telja, að meintir markhópar þeirra vilji.
Sæmilega stefnuskrá væri hægt að búa til með því að
velja mola hér og þar úr stefnu ýmissa flokka. Til að há-
marka lífsgæði þjóðarinnar væri þó einfaldast að búa til
nýja, sem að flestu leyti siglir fram hjá loforðum flokk-
anna. Hún gæti litið út á þessa leið:
Við skuíum sækja um aðild að Evrópusambandinu og
taka upp evruna sem gjaldmiðil. Við munum fá beina að-
ild að framförum álfunnar og festa efnahagslegan stöðug-
leika í sessi. Við munum fá sérákvæði um fisk, sem við
þurfum ekki, því að við munum bjóða út veiðileyfi.
Við þurfum ekki að deila um herstöðina á Keflavíkur-
velli. Fremur fyrr en síðar áttar bandaríska þingið sig á,
að þar megi spara peninga, án þess að áreita byggða-
stefnumenn neins staðar í Bandaríkjunum. Þá verður
herstöðin á íslandi formálalítið lögð niður.
Við neyðumst þá til að reka Keflavíkurvöll fyrir eigin
reikning. Þar með höfum við ekki efni á að reka sérstak-
an flugvöU fyrir innanlandsflug, hvorki Reykjavíkurflug-
vöU, SkerjafjarðarflugvöU né EngeyjarflugvöU. Innan-
landsfLugið verður þá flutt tU KefLavíkur.
Við skulum hefja frjálst útboð fiskveiðikvóta, helzt á
alþjóðlegum markaði. Við skulum árlega bjóða út fimmta
hluta kvótans tU fimm ára og setja það að skUyrði, að öU-
um afla verði landað hér heima. Við munum raka inn
peningum á þessu og viðhalda verndarstefnunni.
Við skulum gefa landbúnaðinn frjálsan, þannig að
hann megi framleiða eins og honum sýnist og flytja megi
inn toUalágar eða toUafrjálsar landbúnaðarafurðir eins
og hverjum sýnist. Ekkert mun lækka vöruverð í land-
inu og bæta lífskjörin eins mikið og þetta.
Við skulum markvisst hvetja tU flutnings starfa úr
frumframleiðslu á borð við sjávarútveg, landbúnað og
stóriðju yfir í þekkingariðnað. Á því sviði mun atvinnu-
tækifærum fjölga mest á Vesturlöndum á næstu árum og
þar munu langhæstu launin verða greidd.
Við skulum hætta stóriðjuórum. Álverin og hliðstæð-
ar verksmiðjur kosta gífurlega röskun á náttúru, fjár-
magni og byggingavinnu, en veita sáralitla vinnu, þegar
starfsemin hefst. Við skulum alfriða hálendið fyrir þess-
um atvinnuvegi, sem á heima í þriðja heiminum.
Við skulum taka upp græna þjóðhagsreikninga, þar
sem við metum umhverfi okkar til fjár. Óspillt og ómeng-
uð náttúra er engu ómerkari hluti af lífsgæðum okkar en
kaupgeta, vegir, skólar og sjúkrahús. Marklitlir eru þjóð-
hagsreikningar, sem ekki taka tillit til þessa.
Við skulum taka upp þá byggðastefnu, að byggð hald-
ist á íslandi sem heild, en ekki í hverjum firði og hverj-
um dal. ísland stendur og fellur með, að ekki bresti land-
flótti í mannskapinn. Litlu máli skiptir hins vegar, hvort
fólk flytji sig innanlands úr einum stað í annan.
Við skulum hafa sama, flata tekjuskattinn á vinnu og
fjármagni, flatan eignaskatt og flatan vask, en leysa
tekjujöfnunarþörfma utan skattkerfisins. Við skulum í
staðinn taka upp föst laun fyrir óvinnufær börn, gamalt
fólk og öryrkja og kalla það laun en ekki styrki.
Sumir flokkar snerta sum þessara sjónarmiða, en allir
eru þeir andstæðir þeim í heild. Ekki hefur enn birzt
flokkur, sem getur hámarkað lífsgæði kjósenda.
Jónas Kristjánsson
Greinarhöfundur bendir á að vistvæn samgöngustefna byggð á mengunarlausri orku og bættum aðstæðum fyr-
ir almenningsfarartæki þurfi að verða hluti af þróuninni.
Grænt afl
til vinstri
gegnum þær stóru al-
þjóðaráðstefnur sem
Sameinuðu þjóðirnar
hafa efnt til um um-
hverfismál og þróun á
þessum áratug. Nægir
þar að minna á fólks-
fjöldaráðstefnuna í
Kairó árið 1994, félags-
málafundinn í Kaup-
mannahöfh 1995 og
kvennaráðstefnuna í
Peking sama ár. Út-
rýming sárrar fátæktar
og ólæsis er meðal for-
sendna þess að ná megi
tökum á brennandi
vandamálum mann-
kyns, þar á meðal
fólksfjölgun í þriðja
heiminum. Dagskrá 21
„Vinstríhreyfingin - grænt fram-
boð hefur þegar sett fram leiöar-
vísi um sjálfbæra orkustefnu
sem geri okkur kleift að vernda
gersemar hálendisins en opna
jafnframt fyrir möguleika á að
framleiða hér vistvæna orku til
eigin þarfa.“
Kjallarinn
Hjörleifur
Guttormsson
alþingismaður
Þau tíðindi gætu
verið í vændum í
kjölfar kosninganna
8. maí að hér verði
til grænt afl með fé-
lagslegum áherslum
sem um muni hér-
lendis. Stóraukinn
skilningur almenn-
ings á þýðingu um-
hverfisvemdar og
nauðsyn þess að
hamla gegn misrétti
í samfélagi okkar er
jarðvegurinn sem
Vinstrihreyfmgin -
grænt framboð
sprettur upp úr. Það
hefur verið einkar
ánægjulegt að fylgj-
ast með því hvemig
þetta nýja afl hefur
skotið rótum hægt
og örugglega á að-
eins hálfu ári.
Stöðugt fleiri em að
bætast 1 hópinn og
koma úr öllum átt-
um í samfélaginu.
Samhljómur
með Ríó-ferlinu
Fátt hefur vakið
meiri vonir hugs-
andi manna á þess-
um áratug en það ferli sem mótað
var í aödraganda Ríó-ráðstefnunn-
ar um umhverfi og þróun. Með
samþykktum ráðstefnunnar 1992
var lagður grunnur að hugmynd-
unum um sjálfbæra þróun, það er
samfélag sem skili umhverfi og
lífsskilyrðum helst i betra ástandi
til afkomendanna. Skýr samhljóm-
ur er með Ríó-ferlinu og hugsjón-
unum um félagslegt réttlæti og út-
rýmingu fátæktar.
Stuöningur við þau gildi hefur
gengið eins og rauður þráður
- framkvæmdaáætlunin frá Ríó -
vísar til aðgerða á umhverfissviði
á komandi öld. Þar eiga íslending-
ar að leggjast fast á sveif.
Vistvæn atvinnuþróun
Á undanfómum mánuðum hef-
ur verið í gangi merkileg fræðslu-
starfsemi á vegum Grænu smiðj-
unnar. Þar hafa verið til umræðu
bæði innlend og alþjóðleg um-
hverfismál og tengsl þeirra við
efnahags- og atvinnuþróun. Það er
einmitt slík samþætting sem er líf-
nauðsyn eigi okkur sem þjóð og
mannkyninu öllu að farnast vel á
þeirri öld sem i hönd fer. íslend-
ingar hafa ágætar forsendur til að
stilla saman gott mannlíf og já-
kvæða umhverfisstefnu. Þar
skipta endurnýjanlegar náttúru-
auðlindir og landkostir miklu
máli en ekki síður mannauðurinn.
Þýðingarmikið er að bæta uppeld-
isaðstæður og menntakerfi og
tryggja öflugt rannsókna- og þró-
unarstarf á sem flestum sviðum.
Á málþingi Grænu smiðjunnar í
Norræna húsinu 13. apríl síðast-
liðinn var varpað ljósi á fjölmarga
möguleika í vistvænni atvinnu-
þróun hérlendis. Margt jákvætt er
að gerast innan fyrirtækja í ýms-
um atvinnugreinum. Stjórnvöld
þurfa að styðja af alefli við bakið á
slíkri viðleitni, hvort sem um er
að ræða matvælaiðnað, ferðaþjón-
ustu eða tölvur og hugbúnað.
Verndun hálendisins -
sjálfbær orkustefna
Vinstrihreyfingin - grænt fram-
boð hefur þegar sett fram leiðar-
vísi um sjálfbæra orkustefnu sem
geri okkur kleift að vernda ger-
semar hálendisins en opna jafn-
framt fyrir möguleika á að fram-
leiða hér vistvæna orku til eigin
þarfa. Til þess að ná þessu fram
verður að stöðva þá skammsýnu
stóriðjustefnu sem fylgt hefur ver-
ið af stjómvöldum. Við eigum að
nýta orkulindirnar til að bæta um-
hverfi okkar og mannlíf um allt
land. Vistvæn samgöngustefna
sem byggi á mengunarlausri orku
og bættum aðstæðum fyrir al-
menningsfarartæki þarf að verða
hluti af þessari þróun. Styrkur U-
listans í kosningunum getur skipt
sköpum um þau þáttaskil sem hér
þurfa að verða.
Hjörleifur Guttormsson
Skoðanir aimarra
Svona erum við öll
„Ef venjulegur Reykvikingur rekst á sveltandi
barn við útidyrnar sínar gæti hann sagt því að hann
geti því miður ekkert gert. í þriðja heiminum' svelti
böm unnvörpum. Hann geti ekki hjálpað öllum og
hafi því ákveðið að láta eitt yfir alla ganga, gera ekki
neitt. Heilbrigð manneskja gæti varla „rökstutt" af-
skiptaleysi sitt með þessum hætti. En afstaðan til
átakanna á Balkanskaga gefur tilefni til þess að við
stundum dálitla naflaskoðun. Hvort sem okkur líkar
betur eða verr þá er það barnið við útidymar sem
við aöstoðum á undan hinum. Kosovo er nær okkur
en Rúanda. Þótt sjóndeildarhringur okkar víkki
smám saman er nálægð við þann sem líður illa, hvort
sem hún er af landfræðilegum, menningarlegum eða
öðrum toga, mikilvæg. Svona erum við flest - og ég
gruna þann um hræsni sem vísar þessu alveg á bug.“
Kristján Jónsson í Mbl. 1. maí.
Einstakt lýðræðisform
„Hvergi á jarðarkringlunni, nema á íslandi, fá
kjósendur að velja sér frambjóðendur. Prófkjör era
óþekkt meðal annarra þingræðisríkja. Þar er álitið
að það sé eitt af meginhlutverkum stjórnmálaflokka
að tilnefna frambjóðendur. Svo var einnig hér á
landi þar til flokkaspillar fundu prófkjörin upp, sem
er eitthvert skrítnasta lýðræðisform, eða öllu heldur
formleysa, sem tíðkast í þingræðinu ... Um hvað ver-
ið er að kjósa skiptir minna máli og er engu líkara
en að frambjóðendur séu fegnir að úrlausnarefni
framtíðarinnar era ekki á dagskrá nema í hálfkveðn-
um vísum og loðinni stefnumörkun."
< Oddur Ólafsson i Degi 1. maí.
Farþegaflug til Reykjavíkur
„Þeir 400 þús. farþegar sem fara um REK á hverju
ári vilja lenda í Reykjavík. Þangað era þeir að fara
... Myndu Akureyringar ferðast með flugi ef þeir
þyrftu til Húsavíkur fyrst? Hvers vegna á að leggja á
farþega að lengja ferðatíma þeirra um 45 mínútur
þegar það er algjör óþarfi? Það er þjóðhagslega hag-
kvæmt að hafa flugvöllinn í Reykjavík. Mai'gir þætt-
ir eru óljósir og mikið þarf að reikna áður en lengra
er haldið. Þetta snýst að mestu leyti um peninga sýn-
ist mér, en ég vona að flugöryggi og tryggar flugsam-
göngur við höfúðborgina verði ofan á.“
Matthías Arngrímsson í Mbl. 1. maí.