Dagblaðið Vísir - DV - 09.02.2000, Qupperneq 15
MIÐVIKUDAGUR 9. FEBRÚAR 2000
15
Aðskilnaðar-
stefna Ingibjargar
Fordómar í garö geösjúkra
Ég spurði Ingibjörgu, ráðherra
heilbrigðismála, hvaða ástæður
lægju að baki því að börn með geð-
ræna sjúkdóma fengju ekki inni á
hinum nýja barnaspítala sem
reisa ætti á Landspítalalóð. Hvort
það væri stefna stjórnvalda eða
hvort stærð lóðarinnar kæmi í veg
fyrir þetta. Ekki vildi ráðherra
viðurkenna að þetta væri stefna
ríkisstjórnarinnar en í stuttu máli
kom fram í svari hennar að þó fag-
fólk væri þeirrar skoðunar að geð-
sjúk börn ættu að vera með öðrum
veikum á bamaspítalanum þá
hefði ekki verið gert ráð fyrir
þeim þar og það myndi tefja fyrir
byggingu spítalans að breyta því
nú.
Þetta er talandi dæmi um for-
dóma sem því miður ríkja enn i
garð geðsjúkdóma og það hjá
stjómvöldum. Hvenær hefði
„Bygging barnaspítala er ekki það langt á veg komin að ekki sé hægt að skipta um skoðun og reisa hann á öðr-
um stað svo hann geti rúmaö öll börn.“ - Teikningar að barnaspítalanum. skoðaöar.
Nú hillir undir að
draumurinn um sér-
stakan barnaspítala
verði að veruleika á
næstu árum ef
marka má orð yfir-
manna heilbrigðis-
mála. Það hefur ver-
ið keppikefli margra
að barnaspítali rísi
og nefni ég þar sér-
staklega Kvenfélag
Hringsins, en
Hringskonur hafa
lagt á sig ómælda
sjálfboðavinnu til að
barnaspítali megi
rísa á íslandi. Það
voru því mikil von-
brigði þegar fréttist
að nýr barnaspítali
á ekki að vera fyrir öll börn.
Geðsjúk böm og unglingar eiga
ekki að fá inni á þessum spítala.
Þetta staðfesti Ingibjörg Pálma-
dóttir á Alþingi er hún svaraði
einni af nokkrum fyrirspurnum
mínum um geðsjúk börn.
hvarflað að nokkrum
að útiloka t.d. krabba-
meinssjúk eða hjart-
veik börn frá barna-
spítalanum?
Meira kapp en
forsjá
Ég óttast að þarna séu
geðsjúk börn sett til
hliðar vegna hins
mikla kapps sem fram-
sóknarmenn leggja á að
reisa spítalann á þess-
um stað. Hefði ekki ver-
ið farsælla að reisa
hann t.d. við Sjúkrahús
Reykjavíkur í Fossvogi,
þar sem bamaspitalinn
væri í nánum tengslum
við slysa- og bráðamót-
tökuna, ef það er stærð lóðarinnar
sem hamlar? Stór hluti þeirra
barna sem leggjast inn á barna-
deildir kemur inn á sjúkrahús
gegnum slysa- og bráðadeild.
Kjallarinn
Asta R.
Jóhannesdóttir
alþingismaður
í Fossvogi hefði verið nóg pláss
til að reisa spítala sem rúmaði öll
veik börn. Ég get ekki séð annað
en það væri því hagkvæmt að reka
bamaspítala i nánum tengslum
við bráðasjúkrahús og aðalslysa-
deild landsins.
Það er oft stutt milli líkamlegra
og andlegra sjúkdóma og því fá-
ránlegt nú á 21. öldinni að ætla að
halda við aðskilnaðarstefnu fyrri
alda gagnvart geðsjúkum. Bygging
barnaspítala er ekki það langt á
veg komin að ekki sé hægt að
skipta um skoðun og reisa hann á
öðrum stað svo
hann geti rúmað
öll börn. Þannig
gæti bamaspítal-
inn staðið undir
nafni. Barnaspít-
ali sem úthýsir
alvarlega sjúkum
börnum sem eiga
við ákveðna sjúk-
dóma að stríða
stendur ekki
undir nafni sem
slíkur. Það var
mikill áfangi þeg-
ar geðdeildum
var komið á fót við hlið annarra
deilda á sjúkrahúsunum. Hér er
verið að stíga skrefið til baka þar
sem börn eiga í hlut.
Ásta R. Jóhannesdóttir
„Barnaspítali sem úthýsir alvar-
lega sjúkum börnum sem eiga viö
ákveöna sjúkdóma aö stríöa
stendur ekki undir nafni sem slík-
ur. Þaö var mikill áfangi þegargeö-
deildum var komiö á fót viö hliö
annarra deilda á sjúkrahúsunum.
Hér er veriö aö stíga skrefiö til
baka þar sem börn eiga í hlut. “
Auðlindir í almannaþágu
Tíu manna sjálfskipaður áhuga-
mannahópur segist hafa fundið
upp aðferð til að láta eggið standa
á endanum í flskveiðimálunum.
Tillaga hans er sú að afskrifa
kvóta „gæðinganna" með 20% á
ári og setja á opinn markað. Þetta
er augljóslega engin lausn, hvorki
fyrir almenning, sem nú er utan-
garðs við úthlutunina, né kvóta-
laus byggðarlög, þvi að árlegir
kvótar myndu verða keyptir upp
af núverandi „eigendum" kvót-
anna.
Tillagan er þannig í raun aðeins
framlenging á núverandi kvóta-
kerfl og viðheldur sérréttindum
sægreifanna. Þá er einnig rétt að
benda á að dómur Hæstaréttar var
sá að framkvæmd kvótakerfisins
væri brot á stjómarskrá landsins
frá upphafl. kvótans í ársbyrjun
1984 og Vatneyrardómurinn stað-
festi að síðari breytingar á flsk-
veiðilöggjöfmni hefðu í raun engu
breytt í þessu efni. - Staðan nú er
því sú, sem höfundur „framsókn-
arkvótanna" lýsti þegar hann
sagði að ef breytingamar stæðust
ekki stjómarskrána „þá breytum
við stjórnarskránni“.
Nýtt laumuspil
framsóknarmanna
Framsókn hefir búið til marg-
vísleg skömmtunarkerfi í 70 ára
ferli, en þetta er það harðsækn-
asta. Enginn veit samt hvað langt
Davið lætur leiðast, en hann er
enginn frjálsræðispostuli. Af
þessu má álykta að tillagan er að-
eins nýtt laumuspil framsóknar-
manna til að fresta afnámi kvóta-
kerfísins, en það
þýðir að flski-
byggðirnar yrðu
endanlega lagðar
í auðn og kvót-
arnir yrðu áfram
hjá gæðingun-
um.
Ný fiskveiði-
stefna krefst
nýrrar skilgrein-
ingar á grund-
vallarsjónarmið-
um.
Fyrst verður
að afnema mið-
stýringu sjávarútvegsráðuneytis-
ins sem heflr lengi verið stjómað
af úreltum hugsjónum kommún-
ista og er enn. Næst ber að athuga
að uppsjávarveiðarnar era nýr
sjálfstæður atvinnu-
vegur sem ekki
skerðir rétt almenn-
ings i landinu til þátt-
töku í flskveiðunum.
Veiðar á loðnu, síld,
makríl og kolmunna
innan lögsögunnar á
aðeins að leyfa með
nótaskipum. Engin
ástæða er til að leyfa
veiðar á t.d. loðnu
eða síld með flot-
vörpu innan lögsög-
unnar sem aðeins er
gert af bráðlæti og
græðgi og heflr þegar
valdið því að Norð-
menn hafa gert kröfu
til að veiða með þess-
um veiðarfærum inn-
an lögsögunnar sem
aldrei má verða. Þessar veiðar
hafa stórspillt fyrir nótaskipunum
að ástæðulausu. - Menn verða að
koma skynsamlegri skipan á þess-
ar veiðar.
Einkaaöstaöa síöan 1984
Botnflskveiðar þarfnast sér-
stakrar rannsóknar og skilgrein-
ingar, einkum með þarfir fiski-
byggðanna í huga. Þessar byggðir
eiga að hafa forgang að veiðum á
landgrunninu út að 50 mílum, og
því ber að banna þar allar togveið-
ar, en skilgreina nákvæmlega
veiðar með línu, færi og e.t.v. net.
Nýjar gerðir fiskiskipa með þessi
veiðarfæri er ódýrasta veiðiaðferð-
in og jafnframt sú
hagkvæmasta bæði
fyrir umhverfið og
nýtingu fiskstofn-
anna.
Þessa aðstöðu verð-
ur að nota til upp-
byggingar og aukinn-
ar nýliðunar innan
flskveiðanna, einkum
í smærri fiskibyggð-
um. Stjómun þessara
veiða ætti að veru-
legu leyti að vera í
höndum aðliggjandi
byggða undir yfir-
stjórn Hafró. Hafró
afstýrði hruni þorsk-
veiðanna 1991/2 og
snerist gegn gegndar-
lausum togveiðum á
smáfiski.
Togveiðar utan 50 mílna lín-
unnar, bæði með botnvörpu og
flotvörpu, ættu að vera undir
stjóm LÍÚ og yfirstjóm Hafró.
Stórútgerðin hefir nú fengið
einkaaðstöðu síðan 1984 til að
byggja upp stóran og öflugan flota
togskipa með yfir 5000 hestafla vél-
ar og nýjan og mjög stórvirkan
togbúnað. Nú er kominn tími til
að nýta þessa stórkostlegu aðstöðu
í þágu samfélagsins alls til afla á
úthafmu og gefa byggðunum tæki-
færi til að byggja upp nýja at-
vinnuvegi heima fyrir. Menn
verða að reyna að standa saman
að framfaramálum landsins.
Önundur Ásgeirsson
„Fyrst veröur aö afnema miöstýr-
ingu sjávarútvegsráöuneytisins
sem hefír lengi veriö stjórnaö af
úreltum hugsjónum kommúnista
og er enn. Næst ber aö athuga aö
uppsjávarveiöarnar eru nýr sjálf-
stæöur atvinnuvegur sem ekki
skeröir rétt almennings í landinu
til þátttöku í fiskveiöunum."
Kjallarinn
Önundur
Ásgeirsson
fyrrv. forstjóri Olfs
Með og
á móti
Björk án endurgjalds
i Elliðaey
Björk Guömundsdóttir tónlistarmaö-
ur hefur haft hug á aö reisa sér hús i
Elliöaey. Davíö Oddsson forsaetisráö-
herra sagöi á Alþingi aö hann teldi
rétt aö sýna söngkonunni allan þann
sóma sem mögulegur er í þakklætis-
skyni fyrir störf hennar í þágu þjóö-
arinnar. Hann gæti þvi vel hugsaö
sér aö hún fengi aö reisa sér hús á
eynni og jafnvel fá aö vera þar leigu-
laust f einhvern árafjölda.
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir al-
þingismaður.
Allir vilja
Björk
„Allur heimurinn vill eiga
Björk af því hún er stórstjama.
Við erum svo heppin að hún er
íslendingur og við eigum að vera
stolt yfir því
að hún vill
vera hérna hjá
okkur. Ef við
getum greitt
götu Bjarkar
til þess að
eignast Elliða-
ey með lög-
mætum hætti
þá eigum við
að aðstoða
hana eftir því
sem við getum. Að því tilskildu
að eyjan sé ekki á náttúruminja-
skrá eða sé einstök með einhverj-
um hætti þá finnst mér það mjög
eðlilegt að hún veröi seld ein-
staklingi eins og henni. Þetta
kemur því ekkert við hvort eigi
að leggja af orðuveitingar eða
þess háttar. Björk hefur unnið
landi og þjóð ómetanlegt gagn og
við eigum ekki að vera feimin
viö að verðlauna það sem vel er
gert. Hún er einn af okkar mérk-
ustu og bestu listamönnum. Þótt
ég sé alltaf mótfallin sérreglum í
hvaða formi sem þær birtast þá
get ég ekki séð neitt athugavert
við að þjóðin láti þakklæti sitt í
ljós með þessum hætti.“
Skýrar
reglur gildi
„Ég get vel unnt Björk að vera
í Elliðaey en þaö gengur alls ekki
að mál sem þessi séu afgreidd eft-
ir því hver í hlut á. Þama á jafn-
ræðisreglan að
gilda. Þegnar
þjóðfélagsins
eiga allir að
búa við sama
rétt og hafa
jafna mögu-
leika í málum
sem þessum.
Það er hags-
munamál
hvers og eins
sem sækist eft-
ir afnotum af ríkisjörðum að það
gildi skýrar og klárar reglur um
það hvemig svona mál era af-
greidd. Það er notandanum eða
þeim sækist eftir ábúð eða kaup-
um mjög mikilvægt að það sé
yfir gagnrýni hafið hvemig stað-
ið er að sölu eöa leigu rikisjarða,
að það sé ekki háð geðþóttaá-
kvörðunum ráðherra hverju
sinni. Það verður að móta sam-
ræmda stefnu sem öllum ber að
fara eftir í jarðarmálum ríkisins
yfirleitt og þar er mál Bjarkar
engin undantekning." páá/hlh
Árni Steinar Jó-
hannsson alþingis-
maður.
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær berist
í stafrænu formi, þ.e. á tölvudiski
eða á Netinu. DV áskilur sér rétt
til að birta aðsent efni á stafrænu
formi og i gagnabönkum.
Netfang umsjónarmanns er:
gra@ff.is