Dagblaðið Vísir - DV - 18.02.2000, Blaðsíða 10
io menning
FÖSTUDAGUR 18. FEBRÚAR 2000
Okkur reyndist erfitt að komast að endan-
legri niðurstöðu," segir Áslaug Thorlaci-
us um störf dómnefndar um myndlist.
„Öll vorum við sammála um nokkur atriöi en
tókum talsverðan tíma í að ákveða þau sem upp
á vantaði."
Árið var ágætt í myndlistinni, að mati dóm-
nefndarmanna. Nefndin hafði undir milli 30 og
40 sýningar og margar þeirra voru verulega eft-
irminnilegar og vandaðar. En á hvaða leið er
myndlist á íslandi?
„Hún er á leið lengra út úr skilgreiningun-
um,“ segir Áslaug. „Áður voru hreinar línur -
málverk voru málverk, höggmyndir höggmynd-
ir og teikningar teikningar. Núna eru engar lin-
ur hreinar heldur blönduð tækni og innsetning-
ar í ótal tilbrigðum. En það er engin ástæða til
að vera með komplexa; ég held að við séum eng-
ir eftirbátar grannþjóðanna í myndlistinni."
Nýjasta dæmið um hinar „óhreinu" línur er
sýningin Norrút sem sagt er frá hér neöar á síð-
unni. Þar má til dæmis sjá „teikningar“ Guð-
rúnar Gunnarsdóttur úr vír og „vefnað" Agnetu
Sýning Einars Garibalda, Blámi, var tilraun til
nýrrar og frjórrar umfjöllunar um Kjarvalsarf-
leifðina.
Ein mynda Inez van Lamsweerde úr Ijósmynda-
sýningaþrennu LÍ um sjálfsmyndina.
Tilnefningar til Menningarverðlauna DV fyrir myndlist:
Á leið út
Hobin úr stáli.
Með Áslaugu sátu í myndlistarnefnd Aðal-
steinn Ingólfsson listfræðingur og Georg Guðni
Hauksson myndlistarmaður. Eftirfarandi aðilar
hlutu tilnefningu til Menningarverðlauna DV í
myndlist fyrir árið 1999:
Einar Garibaldi Eiríksson
Einar Garibaldi er tilnefndur fyrir sýning-
una Blámi á Kjarvalsstöðum þar sem hann fjall-
aði meðal annars um stöðu listamannsins í
samfélaginu og hversu hættulega auðvelt er aö
breyta minningu eða ímynd listamanns í stimp-
il eða stofnun. Jafnframt má skoða sýninguna
sem djarflega tilraun til nýrrar og frjórrar um-
fjöllunar um Kjarvalsarfleifðina sem hefur
íþyngt íslenskum myndlistarmönnum lungann
úr öldinni.
Magnús Pálsson sýndi í i8 hve ótrygg stoö öll
sú reynsla og þekking sem maður öðlast á lífs-
leiðinni getur reynst.
úr skilgreiningum
Listasafn íslands
Listasafnið er tilnefnt fyrir sér-
lega markvissa sýningaþrennu með
ljósmyndum þriggja erlendra lista-
kvenna, Inez van Lamsweerde,
Janieta Eyre og Nan Goldin. Sýn-
ingamar fjölluðu hver með sínum
hætti um sjálfsmyndina og veltu
upp áleitnum spurningum um sam-
skipti manna á milli, tengslin við
upprunann og samspil frelsis og
ábyrgðar. Sýningamar vöktu verð-
skuldaða athygli og umræðu langt
út fyrir raðir fastra gesta listasafn-
anna.
Ragna Róbertsdóttir
Ragna er tilnefnd til verðlaunanna fyrir sýn-
inguna Kötlu á Kjarvalsstöðum þar sem hún
framkallaði volduga og mikilfenglega landslags-
mynd eingöngu með óhlutbundnum, ferhymd-
um flötum. Styrkur Rögnu sem listamanns felst
ekki síst í því hve lítið hún gefur upp, aðeins
nákvæmlega nóg til að áhorfandinn fullgeri
myndina í huganum. Þess vegna þola verk
hennar nálægð og fjarlægð jafnvel og eru ekki
síður áhrifarík í minningunni.
Verk Pórs
Magnús Pálsson vitsmuna.
Magnús er tilnefndur fyrir frumlega og
áhrifamikla sýningu í Gallerí i8. Verkið sem
Vigfússonar höfða til skynjunarinnar fremur en
var sett saman úr uppstækkuðu myndbandi og
smáskúlptúrum fjallaöi meðal annars um það
hvernig maðurinn eldist og hve ótrygg stoð öll
sú reynsla og þekking sem maður öðlast á lífs-
leiðinni getur reynst því hún glatar gildi sínu
við það að viðmið breytast.
Ragna Róbertsdóttir gefur aðeins nákvæmlega
nóg upp til aö áhorfandinn fullgeri myndina í
huganum.
Þór Vigfússon
Þór er tilnefndur fyrir sýninguna Brothættir
staðir í Gerðarsafni sem var alveg sérlega falleg
enda höfðar Þór til skynjunarinnar fremur en
vitsmuna með verkum sínum. Efniviður sýn-
ingarinnar var litaðar glerplötur sem Þór hefur
notað í nokkrum mæli undanfarin ár en að
þessu sinni tókst honum að stilla lit, stærð og
staðsetningu platnanna af þvílíku næmi að
áhorfandinn var sem hafinn upp á æðra tilveru-
stig.
Fjórar norrænar
Á morgun kl. 16 verður sýningin NORRÚT opnuð
í Listasafni ASÍ, Freyjugötu 41. Þetta er samsýning
fjögurra norrænna listakvenna, Guðrúnar Gunnars-
dóttur frá Reykjavík, Agnetu Hobin og Ullu-Maiju
Vikman frá Helsinki og Inger-Johanne Brautaset frá
Bergen. Sýningin er liður á dagskrá Reykjavíkur
menningarborgar og fer héðan til menningarborg-
anna Bergen og Helsinki sem liður á dagskrá þar.
Eins og fleiri greinar myndlistarinnar hefur
veflistin verið að sprengja ramma hefðar og efnis á
undanfomum árum og listakonumar fjórar era góð
dæmi um listamenn sem hafa þróað persónulegt
myndmál á gmnni .veflistarinnar. Þær nota óhefð-
bundin efni og vinna úr þeim á eigin forsendum.
Hver á sinn hátt leitast þær við að gera verk sín þrí-
víð þótt þau séu í eðli sínu tvívíð, virkja í þeim bæði
rými og tíma.
Efniskennd er ríkur þáttur í pappírsverkum
Inger Johanne Brautaset. Hún býr tO pappírinn,
mótar hann, litar og vinnur úr honum tvívíð eða
þrívíð verk, þar sem myndflöturinn einkennist af
lifandi samspOi Ijóss og efnis.
Þráðarskúlptúrar Guðrúnar Gunnarsdóttur taka
Agneta Hobin: Jökull, 1999. Muskovit, stál og
brons.
ýmist á sig mynd grafískrar teikningar eða lífrænn-
ar formgerðar þannig að úr verður þrívið teikning.
Verkin em finlegt viravirki en endurspegla ríka til-
finningu fyrir efni og rými.
Verk Ullu-Maiju Vikman hafa verið kölluð mál-
verk úr þráðum. Á óefniskenndu yfirborði fmlegra
viskósaþráða flæða litatónar hennar í abstrakt
mynstri djúpra lita.
í þrívíddarverkum sínum tvinnar Agneta Hobin
saman náttúrulegum og manngerðum efnum í
sterka formræna heOd. Hún byggir verk sín upp
með flögum af steintegundinni muskovit og vimeti
og skapar lifandi og kvikt yfirborð með heOlandi
ljósvirkni.
AOar skírskota listakonumar greinOega tO nor-
rænnar náttúm, ýmist í efniviði, formi eða inntaki.
- Þama má merkja kalda strauma hafsins (Inger Jo-
hanne), granna vatnstauma niður hamraveggi (Guð-
rún), þétta fossa eða árstraum (Ulla-Maija) og
ískristaOa (Agneta).
Sýningin stendur til 12. mars og er opin aOa daga
nema mánudaga frá kl. 14-18.
Prédikun í tali og
tónum
| Á sunnudaginn kl. 17 verður efht
j til kantötuguðsþjónustu í HaUgríms-
kirkju í annað sinn. Einsöngskanta-
| tan Ich bin vergnúgt mit meinem
Glúcke, BWV 84, eftir Johann
Sebastian Bach
verður flutt af
Margréti Bóas-
dóttur sópran (á
mynd), lítilli
kammersveit og
hópi úr Mót-
ettukór Hall-
grímskirkju und-
ir stjórn Harðar
Áskelssonar. Um-
| fjöOunarefhi kan-
tötunnar tengist guðspjalli sunnu-
j dagsins, dæmisögu Jesú um verka-
mennina í víngarðinum. Séra Krist-
ján Valur Ingólfsson mun prédika út
frá guðspjaOinu og efni kantötunnar
og þannig verður lagt út af orðum
Jesú í tali, texta og tónum.
Ich bin vergnúgt mit meinem
j Glúcke er ein af fáum einsöngskan-
j tötum Bachs, og hefur verið haldið
| fram að hann hafi samið verkið fyr-
J ir seinni eiginkonu sínu, Önnu
j Magdalenu. Líklegra þykir þó að
j kantatan hafi verið æfiuð tO flutn-
j ings í kirkjum Leipzigborgar og hafi
j fyrst vertð sungin af ungum dreng
úr röðum nemenda Bachs við
j Tómasarskólann, enda var konum
j meinuð þátttaka í tónlistarflutningi
við messur í Leipzig á öndverðri átj-
t ándu öld.
Bach var á hátindi ferUs síns sem
kirkjutónskáld árið 1727 þegar hann
: þetta verk og það ber vott um frá-
bært lag tónskáldsins á að koma trú-
arlegum þönkum og hughrifum tU
skila með tónum. Ekki er hlaupið að
j því að túlka þessa tónlist á sannfær-
j andi hátt og því er það fagnaðarefni
j að tU verksins skuli ganga nokkrir
af fremstu barokkflytjendum lands-
ins. Auk Margrétar, sem sungið hef-
ur einsöngshlutverk í mörgum
helstu kirkjuverkum tónbókmennt-
anna, verða Daði Kolbeinsson óbó-
j leikari og HUdigunnur HaOdórsdótt-
ir fiðluleikari í burðarhlutverkum
við flutning kantötunnar. Hörður
Áskelsson leikur sjálfur orgelrödd
kantötunnar og mun einnig leika
forspO og eftirspU athafnarinnar.
Hann hefur valið tvö þekkt sálmafor-
spil eftir Bach, en þau eru bæði
3 byggð á laginu sem er sungið í loka-
kóral kantötunnar, Wer nur den
lieben Gott lásst walten.
j TUgangur kantötuguðsþjónust-
j anna í HaUgrímskirkju er að gefa ís-
lendingum kost á að kynnast meist-
j araverkum Bachs í réttu umhverfi
og samhengi, þ.e. sem hluta af lif-
íj andi helgihaldi. TOvalið þótti að
hrinda verkefninu í framkvæmd í
j ár, á 250. ártíð meistarans. Húsfyllir
j var við fyrstu athöfnina og var góð-
ur rómur gerður að henni. Næstu
verk á Baehdagskrá HaUgrímskirkju
eru Aus der Tiefen rufe ich, herr, zu
dir, BWV 131, ein af elstu kantötum
Bachs, með Scola Cantorum 12. mars
og Uppstigningaróratórían, BWV 11,
með Mótettukór Hallgrímskirkju 1.
júní, að ógleymdri Jóhannesarpassí-
unni sem verður flutt í dymbilviku.
Norskar barnamyndir
j Á sunnudaginn kl. 14 verða sýnd-
j ar þrjár norskar stuttmyndir fyrir
I böm í fundarsal Norræna hússins.
j Aðgangur er ókeypis. Myndirnar
Í em aUar með norsku tali.
Fyrst verður teiknimynd sem heit-
ir Fyrsta skíðaferð Ólafs. Þar segir
frá ævintýrum Ólafs litla þegar
hann fer í fyrsta sinn á skíði. Næsta
mynd segir frá kettinum Mons, sem
er mesti mathákur en viU samt ekki
j ljúka við fiskskammtinn sinn. Loks
j er svo skemmtUeg leikin mynd sem
heitir Ég æfi mig. Myndin er gerð
frá sjónarhóli bams og fjaUar um
kunnuglegar aðstæður og atvik úr
;j daglega lífinu sem lítil böm botna
ekkert í.
Umsjón
Silja Aðalsteinsdóttir