Dagblaðið Vísir - DV - 06.03.2000, Blaðsíða 19

18
MÁNUDAGUR 6. MARS 2000
MÁNUDAGUR 6. MARS 2000
31
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiölun hf.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aðstoóarritstjóri: Jónas Haraldsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift:
Þverholti 11,105 RVÍK, SÍMI: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiölunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
Akureyri: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: Frjáls fjölmiölun hf.
Filmu- og plötugerð: ísafoldarprensmiöja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverö á mánuöi 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverö 180 kr. m. vsk„ Helgarblaö 250 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aösent efni blaösins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiöir ekki viðmælendum fyrir viötöl viö þá eða fýrir myndbirtingar af þeim.
Ósérhlífið björgunarfólk
Á annað hundrað björgunarsveitarmanna leituðu í gær
vélsleðamanns á Langjökli. Leitaraðstæður voru afar erf-
iðar, skafrenningur og skyggni lítið sem ekkert. Fréttir
sem þessi eru tíðar, einkum að vetrarlagi. Bjáti eitthvað á
treysta menn á net björgunarsveitarmanna víðs vegar um
landið. Skemmst er að minnast viðamikillar aðgerðar
björgunarsveitarmanna fyrir viku þegar um fimmtán
hundruð manns sátu fastir í bílum í Þrengslunum.
Það síðdegi og nótt vann björgunarfólk sleitulaust og
lagði fram vinnu sina, vel búin tæki og tól til björgunar-
aðgerða. Með aðstoð þessa ágæta fólks tókst að koma
fjölda fólks í næturgistingu í nálægum bæjarfélögum. Þótt
strandaglópar í Þrengslunum hafi ekki verið i lífshættu í
bílum sinum var aðgerðin umfangsmikil vegna fjölda
þeirra sem koma þurfti í skjól.
í öðrum tilfellum, líkt og í leitinni á Langjökli í gær,
leita björgunarsveitarmenn þeirra sem óttast er um. Týn-
ist fólk eða slasast í óbyggðum er þegar i stað leitað að-
stoðar björgunarsveitanna. Hið sama gildir um önnur
slys, hvort sem er á sjó eða landi. Sjálfboðaliðar sveitanna
er ávallt reiðubúnir og leggja vinnu sína fram endur-
gjaldslaust. Þeir hafa stundað þjálfun og eru í stakk bún-
ir til þess að takast á við erfið verkefni. Björgunarsveit-
irnar hafa yfir að ráða öflugum bílum, vélsleðum, snjóbíl-
um og öðrum þeim búnaði sem nauðsynlegur er. Þá eru
sérhæfðir menn til klifurs til taks. Sveitirnar ráða einnig
yfir góðum fjarskipta- og staðsetningarbúnaði.
í raun má segja að þessar sjálfboðaliðasveitir taki að
sér björgunarþátt herja annarra landa. Allt starf sveit-
anna hefur mjög slípast og stórt skref var stigið í fyrra er
Slysavamafélag íslands og Landsbjörg vom sameinuð.
Þar með er björgunarstarfið komið undir einn hatt og
skipulagning öll auðveldari. Skráðir meðlimir í Slysa-
varnafélaginu Landsbjörg era um 20 þúsund og félagar í
rúmlega 100 björgunarsveitum eru nær fjögur þúsund. Fé-
l^gið er því stærstu sjálfboðaliðasamtök landsins.
Landsmenn kunna vel að meta starf björgunarfólksins
og styðja því við bak sveitanna. Veigamesta fjáröflunin ár-
lega er flugeldasala og í þeim efnum draga menn ekki af
sér. Auk þess stunda sveitirnar aðra hefðbundna fjáröfl-
un. Ríkið gefur eftir aðflutningsgjöld af tækjabúnaði sveit-
anna og styður með öðrum hætti en eflaust mætti sá
stuðningur vera meiri miðað við umfang og starfsemi
björgunarsveita innan vébanda Slysavarnafélagsins
Landsbjargar. Þá taka vinnuveitendur björgunarsveitar-
manna undantekningarlítið tillit til sjálfboðaliðastarfa
þeirra, þurfi þeir snarlega að fara úr vinnu.
Nýkjörinn formaður Slysavarnafélagins Landsbjargar,
Jón Gunnarsson, hefur lagt á það áherslu að lokið verði
samningu laga um réttindi og skyldur björgunarfólks.
Formaðurinn bendir réttilega á að björgunarfólkið vinni
ábyrgðarmikið starf í umboði lögreglunnar en réttindi og
skyldur sé hvergi skilgreint í lögum eða samkomulagi
milli þess og lögreglunnar.
Þá leggja samtökin og áherslu á að fá fullgildan fulltrúa
inn í Almannavarnaráð. Samtökin hafa átt áheyrnarfull-
trúa þar í þrjú ár. Enginn efast um mikilvægi starfs björg-
unarsveitarmanna og hlutverk Slysavarnafélagins Lands-
bjargar á sviði almannavarna. Ósk samtakanna um full-
gildan fulltrúa í Almannavamaráð er því bæði eðlileg og
sjálfsögð.
Jónas Haraldsson
I>V
Samgöngumál á Suðurlandi
• — - - gengið frá breytingu á kjördæma-
skipan.
Brýnt að stokka upp
Hræðileg umferðarslys undanfarið
fá menn til að velta því fyrir sér í al-
vöru hverjar séu gæfulegustu fram-
tíðarlausnimar. Stórverkefni í vega-
gerð mega þó ekki verða til þess að
gleyma vegakerfinu sem tengir
byggðirnar á Suðurlandi. Um 25 % af
tengivegakerfi landsins er einmitt að
finna á Suðurlandi. Því er orðið
brýnt að stokka upp þær reglur sem
gilt hafa um úthlutun vegafjár á Al-
þingi.
Greiðar samgönguæðar, hvort
heldur eru hefðbundnir vegir eða
samgönguæðar fjarskiptatækninnar,
eru byggðavænlegustu verkefni sem
hægt er að ráðast í um þessar mund-
ir. Með þeim hætti er á auðveldan
hátt hægt að tengja saman dreifbýli
og þéttbýli og er í raun forsenda þess
að hægt sé með góðu móti að sam-
eina sveitarfélög og samnýta þjón-
ustu byggðarlaganna. Samgöngumál
í orðsins fyllstu merkingu eru þvi
eitt stærsta hagsmunamál aúra
byggðarlaga landsins.
ísólfur Gylfi Pálmason
Isólfur Gylfi
Pálmason
alþingismaöur
INlatturuoilin minntu
okkur Sunnlendinga
heldur betur á sig um
síðustu helgi. Fyrst
drottning eldfjalla ís-
lands hún Hekla gamla,
sem enn einu sinni sýnir
mátt sinn og megin. Hún
hefur reyndar gert þetta
með ótrúlega jöfnu milli-
bili á undanfömum ára-
tugum. í beinu fram-
haldi af eldgosinu geist-
ist óveður um landið
þannig að á annað þús-
und manns urðu að gefast upp við að
komast leiðar sinnar yfir Hellisheiöi
eða Þrengslin.
Lítiö má út af bera
Þetta er einmitt vísbending um þá
gífurlegu umferð sem fer um Hellis-
heiði og Þrengslin nær daglega og hve
miklir farartálmar geta verið á þess-
um fjölförnu leiðum. í umræðu um
vegamál og jarðgangagerð er þessum
leiðum allt of lítill gaumur gefinn.
Við erum og sífellt minnt á mikil-
vægi einstakrar þjónustu eigenda og
starfsmanna Litlu kaffistofunnar,
sem daglega lætur svo lítið yfir sér
og þeirn goðu þjonustu sem
Stefán Þormar og hans fólk
veitir allan ársins hring. Hún
gleymist gjaman á milli óveð-
urskaflanna. Einnig minnir
þetta okkur á óeigingjarnt
starf lögreglu og björgunar-
sveita á íslandi. Nauðsynlegt
er að leggja framtíðarplön um
hvemig umferðaræðar fram-
tiðarinnar eiga að liggja um
Hellisheiði.
Framtíðarsamgönguæðin
—Ég hef bent á mikilvægi þess
að kanna til hlítar hvort framtíðar-
samgönguæðin á Hellisheiði eigi að
vera um göng í gengum heiðina.
Hins vegar dregur skýrsian um jarð-
göng á íslandi nokkuð úr þeim fram-
tíðarvonum sem ég hef borið í
brjósti, þó að mér til mikillar ánægju
hafi ungir verkfræðinemar í Háskóla
íslands fullan hug á að kanna hvort
göng í gengum heiðina séu möguleg
framtíðarlausn. En áður en horft er
svo langt inn í framtíðina er nauð-
synlegt að skoða einfaldari lausnir.
Lýsing yfir heiðina er ein leiðin.
Það er t.d. sáralítið mál að lýsa upp,
þó ekki væri nema gatnamótin þar
nema gatnamótin þar sem afleggjarinn í Þrengslin ligg-
ur, því í dimmviðri og miklum byljum eiga vegfarendur
oft í erfiðleikum með að greina þann afleggjara. “
sem afleggjarinn í Þrengslin liggur,
því í dimmviðri og miklum byljum
eiga vegfarendur oft í erfiðleikum
með að greina þann afleggjara. Þetta
er sáraeinfalt mál og ætti fyrir löngu
að vera búið að framkvæma. Tvö-
földun víðar en nú er á þessari leið
er einnig til bóta.
Suðurstrandarvegur hlýtur að
verða eitt fyrsta alvöruverkefnið til
þess að tengja saman Suðurland og
Suðurnes eftir að formlega verður
Lengi
Furðulítil umræða hefur orðið um
það reginhneyksli, að gáfnaljósin í
meirihluta útvarpsráðs, sauðtryggir
búhundar stjórnarflokkanna, gengu
framhjá langhæfasta umsækjanda um
starf yfirmanns innlendrar dagskrár
hjá Ríkissjónvarpinu og mæltu með
Rúnari Gunnarssyni. Gengið var
framhjá Lárusi Ými Óskarssyni, lang-
reyndum og alþjóðlega þekktum kvik-
myndahöfundi og þáttagerðarmanni.
Satt að segja vonaði maður að
reynslan af frammistöðu fráfarandi
getur
yfirmanns, Sigurðar Valgeirssonar,
fældi ráðandi öfl frá að láta flokks-
skírteinin áfram ráða mannaráðning-
um til ríkisfjölmiðlanna, en sú von
varð sér til skammar. Rúnar Gunn-
arsson hefur það einkum sér til ágæt-
is að hafa verið ánetjaður sjónvarp-
inu frá upphafi og teljast trölltryggur
Flokksmaður. Af frumleik hans eða
frumkvæði fer færri sögum.
Áróöursmeistarar stjórnvalda
Ein af rósunum í hnappagati fyrr-
„Eftir mannaskiptin var fréttastofan gélt þegar Kast-
Ijósþátturinn var settur inn alla daga eftir fréttir.
Fréttastofan stundar ekki lengur neina sjálfstceða dag-
skrárgerð. “
vont versnað
um yfirmanns innlendrar
dagskrár var dauflegur og
stefnulaus Mósaíkþáttur-
inn sem átti að fjalla um
menningarmál, en hefur
fjallað um ailt og ekki
neitt, enda virðist stjórn-
andinn vera illa að sér og
áhugalítill um menningar-
mál. Eftir mannaskiptin
var fréttastofan gelt þegar
Kastljósþátturinn var sett-
ur inn alla daga eftir frétt-
ir. Fréttastofan stundar
ekki lengur neina sjálf-
stæða dagskrárgerö. Kastljósi
stjóma tveir kotrosknir og broshýr-
ir krakkar og hafa tekið sér fyrir
hendur að gerast áróðursmeistarar
r íkisstj órnarinnar.
Blygðunarlaust byrjuðu ung-
mennin á að kveðja til leiks hvern
ráðherrann af öðrum og láta þá
vaða elginn án þess gerð væri veru-
leg tilraim til að leggja fyrir þá nær-
göngular spurningar, einsog háttur
er alvörufréttamanna. I þættinum
með Davíð Oddssyni gerði annar
spyrillinn, Ragna Sara Jónsdóttir,
að vísu tilhlaup til að kasta fram
nokkrum alvöruspurningum, en
ráðherrann brást reiður við og
skildi ekki spurningarnar, að eigin
sögn! Davíð hefur löngum átt bágt
með að umbera lýðræði, þó hann
fjasi um það í skálaræðum.
Það er háttur ráðamanna í ný-
frjálsum og hálffrjálsum ríkjum að
beita sjónvarpi til að varpa dýrðar-
ljóma á leiðtogana og húskarla
þeirra. í Marokkó, Túnis, Alsír, Eg-
yptalandi og Tyrklandi hef ég orðið
vitni að slíku og veit fáa hluti fá-
fengilegri en þessa hvim-
leiðu foringjadýrkun, sem
að sjálfsögðu er ófrávíkjan-
leg regla í alræðisríkjum á
borð við írak, Líbýu, Kúbu
og Kína. I vestanverðri Evr-
ópu er mér ekki kunnugt
um þessa áráttu nema á ís-
landi, en á Balkanskaga og
um austanverða Evrópu er
hún líka áberandi.
Atgervisflóttinn
Ráðning Rúnars Gunn-
arssonar er liður í þeirri
viðleitni Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks að viðhalda þjónkun
öflugasta áróðursmiðilsins við ráð-
andi öfl, og virðast þeir hvergi
bangnir við áhrifm á lýðræðisþróun
í landinu. Hitt er líka ísjárvert að
Lárus Ýmir Óskarsson er einn
þeirra atgervismanna, sem neyðst
hafa til að flýja land vegna þess að
þeir hafa ekki viljað semja sig að
frumstæðu kerfi pólitísks eindæmis
við opinberar stöðuveitingar.
Atgervisflóttinn er efni sem
stjórnmálamenn fárast stundum um
grátklökkum rómi við hátíðleg
tækifæri, en þegar kemur til úr-
ræða og athafna er einsog þeim sé
fyrirmunað að sjá annað en flokks-
hagsmuni, enda hafa þeir sér til af-
bötunar að verulegur hluti lands-
manna sættir sig við gerræðið og
spillinguna, ef marka má fylgi Sjálf-
stæðisflokksins í skoðanakönnun-
um. Þessir kjósendur láta sér í léttu
rúmi liggja þó verðleikar séu huns-
aðir og lýðræðisreglur virtar að
vettugi.
Sigurður A. Magnússon
Þriggja ára áœtlun ReyJcjavíkurborgar
10 milljarða minnihluti Boðar engin ný tíðindi
Þriggja ára fjár-
JÉL. hagsáætlun
| Reykjavíkurborgar
HQBp speglar metnað í
einsetningu grunn-
skóla, hreinsun strandiengj-
unnar og eflingu þjónustu við
borgarbúa. Hún sýnir jafn-
framt að Reykjavíkurlistinn
hefur ekki aðeins stöðvað
geigvænlega skuldasöfnun
sjálfstæðismanna á fyrri árum
heldur greiðir nú niður skuldir sem
minnihlutinn skóp komandi kynslóð-
um á tímabilinu 1990-1995. Umræðan
nú afhjúpar stefnuleysi minnihlutans
því hann hefur engar tiilögur fram að
Helgi Hjörvar,
forseti borgar-
stjórnar.
færa um ijármál Reykjavíkur-
borgar á næstu þremur árum.
Ef ábyrgðarlaus málflutningur
hans í borgarstjórn er skoðað-
ur kemur í ljós að hann vill
lækka útsvar (1.100 m.kr.),
fasteignagjöld (300 m.kr.), af-
nema holræsagjald (650 m.kr.),
stöðumælagjöld (200 m.kr.) og
útboð á byggingarrétti (200
m.kr.). Samtals myndu þessar
furðutOlögur minnihlutans
hafa 2,5 milljarða árlega af borgarsjóði
og kosta komandi kynslóðir 10 millj-
arða í skuldasöfnun á einu kjörtíma-
bili.
Þessi þriggja ára
áætlun boðar engin
ný tíðindi. Gert er
ráð fyrir að greiða
niður skuldir borg-
arsjóðs um einungis 330 millj-
ónir á ári, þrátt fyrir stóraukn-
ar tekjur hans. Fyrirtæki og
stofnanir hafa borgað milljarða
inn í hann, útsvar, fasteigna-
skattar og gatnagerðargjöld
hafa hækkað og aukinn hag-
vöxtur hefur fært borgarsjóði
mörg hundruð milljónir. Borgin hefur
selt eignir þ. á m. Borgarspítalann, fyr-
ir 1,6 milljarða. Þær 330 milljónir sem
ætlaðar eru til niðurgeiðslu skulda á
Viihjálmur Þ.
Vilhjálmsson,
borgarfulltrúi Sjálf-
stæöisflokks
ári eru aðeins lítið brot af því
nýja fjármagni sem borgarsjóð-
ur hefur verið að fá. Þessi
þriggja ára áætlun endurspegl-
ar í meginatriðum þær hefð-
bundnu framkvæmdir sem
borgin þarf að sinna á ári
hverju, ss. byggingu skóla,
leikskóla og íþróttamann-
virkja. Ekki er gert ráð fyrir
ráð fyrir þátttöku borgarinnar
í byggingu tónlistarhúss. Þá er
einungis gert ráð fyrir að verja
40 milljónum í framkvæmdir vegna
stofnana í þágu aldraðra, þrátt fyrir
langa biðlista fólks í .brýnni þörf fyrir
hjúkrunarheimili og þjónustuíbúðir.
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson hefur gagnrýnt harölega þriggja ára áætlun um fjármál, rekstur og framkvæmdir borgarsjóðs sem borgarfulltrúar R-lista hafa
lagt fram.
Ummæli
rangfeðrun
„Mér fiimst mjög at-
hyglivert að allt að
helmingur landnáms-
kvenna skuli hafa kom-
ið frá Bretlandseyjum.
Það leiðir hugann að
þeim hugmyndum sem
stundum hafa verið á kreiki hér að
hér hafi verið keltnesk byggð fyrir
landnám norrænna manna og hvort
það gæti verið hluti af skýringunni.
Hvað rangfeðrunina varðar kemur
það mér á óvart að hún skuli vera
svona lág því að hér hefur það verið
hálfgerð þjóðsaga aö börn væru rang-
feðruð í miklu meira mæli en þessar
rannsóknir benda til.“
Sigriöur Dúna Kristmundsdóttir, dós-
ent í mannfræði, i Degi 3. mars.
Það sem er fyrst...
„Allir vita að það
sem er fyrst er númer
eitt, þ.e. fyrsti janúar.
Næst á eftir kemur
númer tvö. Á hvaða
aldursári eru börnin þá
þegar þau eru nýorðin
tólf mánaða gömul? Á öðru aldursári
að sjálfsögðu, það er ár númer tvö.
Þá eru börnin orðin eins árs ... í
byrjun ársins 2001 á tvöþúsundasta
og fyrsta aldursári Jésú er hann 2000
ára, þá fyrst eru aldamót og þá fyrst
er Jesús orðinn 20 alda gamall."
Carl J. Eiriksson verkfr. í Mbl. 3. mars.
Skólinn í forgrunni
„Kynning á starfi
kennara og aukinn
skilningur almennings á
mikilvægi þess og
ábyrgð er ein af grund-
vallarforsendum þess að
árangur náist í baráttu
kennarastéttarinnar. Þess vegna er
mikilvægt að vel takist til á þessu sviði
á næstu misserum þannig að sátt skap-
ist um að skólinn verði í forgrunni
bæði í faglegu og kjaralegu tilliti."
Eiríkur Jónsson form. K.í í Sérrit KÍ.
ímynd kaupir mað-
ur sér ekki
„Ég og formaður
Bændasamtakanna
erum þó sammála um
að ímynd bændastéttar-
innar í bráð og lengd
ráðist fyrst og fremst af
því hvemig atvinnu-
greinin stendur sig ... Það breytir ekki
því að í nútímaþjóðfélagi þurfa menn
að koma því á framfæri sem þeir telja
sig gera vel. ímynd kaupir maður sér
ekki, bak við ímyndina verður að vera
einhver trúverðugleiki."
Sigurgeir Þorgeirsson, framkvstj.
Bændasamtaka íslands, í Degi 3.mars.
Skoðun
x
Leigcw hefur
hœkkað
Hitinn hefur
hoekkað
Sjúkrakostnaður hefur
hœkkað
En við höfum allavega
náð tökum á verðbólgunni

Hver veðjar á
Hjálmar Árnason?
Mikil orkunotkun fylgir
nútímalífi iðnvæddra
þjóða. Góð lífskjör á vest-
ræna vísu byggjast á
orkunni; orkuverð hefur
því afgerandi áhrif á allar
hagvísitölur. En neikvæð-
ar hliðar fylgja, koltvísýr-
ingur, gróðurhúsaáhrif,
geislun, umhverfismeng-
un. Vatns- og jarðvarma-
orka er takmörkuð en
vindorka (3-5 kr/kWst) og
sólarorka er ákaflega dýr.
Það er að vonum að marg-
ir hafi áhyggjur af framtiðarvelferö,
en spámenn eru margir.
Við „ höfum veðjað á vetni,“ sagði
Hjálmar Árnason þingmaður í Sjón-
varpi 15.2. sl. Þátturinn Deiglan fjall-
aði þá um notkun vetnis sem elds-
neytis fyrir farartæki. Þátttakendur
voru iðnaðarráðherra, forstjóri SVR,
fulltrúi frá Nýorku og efnafræðing-
ur; auk þess var rætt við fólk utan
þáttarins. Ráðherranum var bjarnar-
greiði gerður með þátttökunni þar
sem hver vísaði á annan, en enginn
virtist vita um hvað væri að ræða
nema efnafræðingurinn.
Stundum var sem Gísli, Eiríkur og
Helgi væru að kveðast á. Egill Helga-
son grínisti kom strax auga á aðalat-
riði málsins á Rás 2. Hann spurði
hvort þetta væri ekki bara bull þar
sem vetnið væri ekki orkugjafi þar
sem orku þyrfti til að búa það til!
Or. Jónas
Bjarnason
efnaverkfræOingur
vetnisgeymum voru fyrir
ofan höfuð gestanna í Þýska-
landsferðinni og að sæti
voru upphækkuð vegna
mikils rúmmáls efnarafala?
Upplýsingar koma
að utan
Öll fyrirtæki í orku- og
bílabransanum verða að
kanna allar leiðir í orkumál-
um til þess að meta notkun-
arsvið þeirra. Haft var eftir
Þjóðverjunum að þeir teldu
vetnið framtíðareldsneyti;
mjög sterk röksemd fyrir fávísa, það
er notað í dag á eldflaugar! Þjóðverjar
framieiddu megnið af eldsneyti sínu
fyrir hálfri öld; það var gert úr kolum
og var mjög dýrt. Þeir þekkja bitra
„orkuinnilokunarkennd". Auk þess
hefur málið pólitíska þýðingu gagn-
vart OPEC, ef í nauðir rekur má
sleppa olíu.
Þjórsárvirkj'anir aliar
Haft var eftir forstjóra Landsvirkj-
unar að eina Búrfellsvirkjun þyrfti td
málsins; að vísu kom ekki fram hvort
átt væri við farartæki á landi ein-
göngu. Greinilegt er að einhver hefur
platað forstjórann; nær er að ætla að
adar Þjórsárvirkjanir þyrfti td. Þing-
maðurinn telur orkuframtíð landsins
bjarta þvi hægt sé að búa við sjálfs-
þurftarbúskap; þetta er gömul lumma.
íslendingar hafa samleið með öUum
Vesturlöndum í orkumálum; ef olíu-
verð hækkar margfalt er það vont fyr-
ir alla, verð á aðdráttum hækkar sem
og virkjunarkostnaður. - Vetnisdæm-
ið verður áfram jafn óhagkvæmt.
Ef taka á þátt í umræddu ævintýri
verður að líta á málið á sama hátt og
björgunarbáta í skipum. Þeir eru
nauðsynlegir en ekki ætiaðir tU notk-
unar nema í neyð. Best er að láta
drengjabankann meta væntingar tU
þingmannsins og fjármagna klabbið.
Ef ísland tekur þátt í orkutUraunum
er skynsamlegast að fara þá leið sem
líklegust er tU að verða gjaldgeng
næstu 50 ár, þ.e. notkun svokaUaðra
tvíorkubíla. Því yrði örugglega vel
tekið.
Dr. Jónas Bjarnason
Nokkrar staöreyndir
Vissulega væri gott að losna við
koltvísýringsmyndun og nota inn-
lenda orku. Vetni má nota sem elds-
neyti fyrir farartæki eins og hópi Is-
lendinga var nýlega sýnt í Þýska-
landi. Þetta hafa menn vitað i ára-
tugi en kostnaður verður margfald-
ur. Rafmagn er oftast dýrasta form
orku og ef það er notað til að fram-
leiða orkumiölara fyrir farartæki er
verið að nota „smjör sem koppa-
feiti“. Raforku er best að nota beint í
sporvögnum eða rafbílum.
Sú leið hefur verið reynd hér en
verið of dýr þó orkunýting sé góð, ef
ekið er skammar leiðir. Vetni hefur
vonda eiginleika og kostnaður við
geymslu þess er mjög hár. Orkunýt-
ing við brennslu kolvatnsefna er nú
mest 24-37% en nýting í vetnisdæm-
inu er enn lægri þótt vetnisrafaUinn
einn geti gefið 80-90% nýtingu. Vissi
iðnaðarráðherrann að tvö tonn af
„Rafmagn er oftast dýrasta form orku og ef það er not-
að til að framleiða orkumiðlara fyrir farartœki er verið
að nota „smjör sem koppafeiti“. Raforku er best að
nota beint í sporvögnum eða rafbílum. “