Dagblaðið Vísir - DV - 31.07.2000, Blaðsíða 16

Dagblaðið Vísir - DV - 31.07.2000, Blaðsíða 16
16 33 t Útgáfufélag: Frjáls fjölmiðlun hf. 1 Stjörnarformaöur og útgáfustjóri: Sveinn R. Eyjólfsson 1 Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason Aöstoöarritstjóri: Jónas Haraldsson Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: Þverholti 11,105 Rvík, sími: 550 5000 Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999 Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777 Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/ Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreiflng; dvdreif@ff.is Akureyri: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaöam.: 462 6613, fax: 4611605 Setning og umbrot: Frjáls fjölmiðlun hf. Filmu- og plótugerö: ísafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf. Áskriftarverð á mánuði 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverö 180 kr. m. vsk., Helgarblaö 250 kr. m. vsk. DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim. Áföll á verðbréfamarkaði íslenskur veröbréfamarkaður er ungur að árum og þar eiga menn margt eftir ólært. í flestu hefur þó þró- unin gengið áfallalaust enda forráðamenn og starfs- menn verðbréfafyrirtækja borið gæfu til að læra af reynslunni og flestum þeim mistökum sem gerð hafa verið. Miklu skiptir að íslenskur verðbréfamarkaður fái að þróast með eðlilegum hætti án þess að reynt sé að til- eftiislausu að kasta rýrð á það sem gert er. Þetta er mikilvægt, ekki aðeins fyrir ftármálafyrirtækin sjálf heldur ekki síður fyrir atvinnulífið og almenning allan sem hefur fengið að njóta góðs af nýjum tækifærum sem skapast hafa. Verðbréfamarkaðurinn má ekki við því að alvarleg- ar spumingar um heiðarleika og vinnubrögð helstu að- ila markaðarins vakni. Þess vegna er það mikilvægt að stjómendur, starfsmenn og eigendur Kaupþings bregð- ist af skynsemi við þeirri gagnrýni sem Fjármálaeftir- litið hefur sett fram í skýrslu um fjárvörslu fýrirtæk- isins. Sú gagnrýni snýr fyrst og fremst að fyrirkomu- lagi og innra skipulagi Kaupþings og trúverðugleika. En skýrsla Fjármálaeftirlitsins er ekki aðeins áminning til Kaupþings að athuga hvort eitthvað í starfsemi fýrirtækisins má betur fara heldur til allra fyrirtækja sem starfa á markaði fjármála. Mikilvægt er að forráðamenn fj ármálafyrirtækj anna hafi í huga að allt sem gert er á komandi mánuðum og misserum er uppskrift að leikreglum framtíðarinnar. Smátt og smátt er því verið að búa til mælistiku á siðferði mark- aðarins. DV hefur undanfarna mánuði fjallað í forystugrein- um um þróun íslenska ftármálamarkaðarins enda komið upp áleitnar spumingar um vinnubrögð. í leið- ara 24. janúar síðastliðinn sagði meðal annars: „Það hafa komið upp mjög áleitnar spurningar um vinnu- brögð einstakra verðbréfafyrirtækja að undanfömu sem ég tel raunar að eigi við um þau öll. Fjármálafyr- irtækin virðast hins vegar ætla að taka svo skynsam- lega á þeim vandamálum sem þau standa frammi fyr- ir núna að þegar upp er staðið þá munu þau líklega standa sterkari eftir. Heiðarleikinn, trúnaðurinn og traustið er helsta eign ftármálafyrirtækjanna og starfs- manna þeirra. Að kasta rýrð á heiðarleikann er svipað og að vinna skemmdarverk á framleiðslutækjum og fasteignum." Spumingar vakna hins vegar um hvort Fjármálaeft- irlitið sé í stakk búið til að fást við sífellt flóknari við- fangs- og álitaefni sem upp koma á fjármálamarkaðin- um. Þannig getur það ekki talist eðlilegt að Fjármála- eftirlitið taki tæpt ár í að rannsaka viðskiptahætti ftármálafyrirtækisins eins og raun varð á í tilfelli Kaupþings. Allir sjá að slíkt gengur ekki. Hafi Fjár- málaeftirlitið ekki bolmagn til að sinna nauðsynlegu eftirlits- og leiðbeiningahlutverki sínu verður annað- hvort að stokka spilin upp hjá stofnuninni eða finna aðrar leiðir. Enginn dregur í efa nauðsyn þess að haft sé opinbert eftirlit með fjármálamarkaðinum, enda slíkt eftirlit framkvæmt af hógværð og stillingu. En opinbert eftir- lit, lög og reglur em ekki trygging fyrir heiðarleika í viðskiptum, þar skipta óskráðar siðareglur jafnvel enn meira máli. Óli Bjöm Kárason MÁNUDAGUR 31. JÚLl 2000 MÁNUDAGUR 31. JÚLÍ 2000 DV Skoðun Grænn punktur í Evrópu Velferðarríkið, nútíma- iðnríki eru umbúðaþjóðfé- lög. Griðarlegt magn um- búða fellm- til við sívaxandi neyslu. Á íslandi falla til 60-70.000 tonn árlega af um- búðum utan af vörum sem notaðar hafa verið. Umbúð- ir þessar eru samsettar af ýmsum efnum en stærstu flokkar umbúða hérlendis eru plastumbúðir um 18.000 tonn árlega, hvers konar pappaumbúðir um 20.000 tonn árlega og timburum- ...... búðir um 12.000 tonn árlega. Endur- vinnslan hf. vinnur gríðarlegt starf við endurvinnslu og förgun drykkja- vöruumbúða og hefur skilagjaldið mikil áhrif í þeim efnum. Evrópu- bandalagið hefur sett reglugerð um meðferð umbúðaúrgangs og við verð- um bundin af þessari reglugerð. í urðunartilskipun EB er kveðið á um endurvinnslu og endumýtingu um- búðaúrgangs og tilteknir tímapunkt- ar sem standa verður við. Sam- kvæmt tilskipuninni skal 1. júlí 2001 því marki náð að 50-65% umbúðaúr- gangs verði endurnýttur og 25-45% Guðmundttf G, Þórarinsson verkfræöingur endurunnið, þar af minnst 15% í hverjum flokki um- búðaúrgangs. íslendingar þurfa því að takast á við þetta viðfangsefni og vinnur umhverfísráðherra nú að útfærslu leiða til lausnar. Lausnin í Evrópu Þjóðverjar munu hafa haft frumkvæði að lausn sem nefnd er „græni punktur- inn“. Þar í landi bera fram- leiðendur vöru ábyrgð á um- búðaúrgangi vegna sinnar vöru. Þýski iðnaðurinn stóð því að „frjálsu samkomulagi" fyrirtækja um stofnun hlutafélags, Græna punkts- ins, sem sér um að koma skipulagi á umbúðamálin. Fyrirtækin greiða til Græna punktsins fyrir fram greiðslur sem samsvara kostnaði við flutninga, söfnun og eyðingu, endurvinnslu þess umbúðaúrgangs sem frá þeim kemur. Umbúðir sem greítt hefur verið fyrir eru merktar með grænum punkti og þeim er siðan safnað á kostnað þessa fyrirtækis. Fyrirtækið Græni punkt- urinn gerir samninga við söfnunar-, flutnings- og endurvinnsluaðila um „Sá meginvandi hefur komið upp í Evrópu við framkvæmd þessa kerfis að ekki greiða allir sina hlutdeild í kostnaði, taka ekki þátt í kerfinu, en njóta ókeypis þjónustu. “ Tvíbentur fréttaflutningur Fréttamenn og blaðaútgefendur bera mikla ábyrgð. Sundið á milli upplýsingaskyldu og sölumennsku getur stundum reynst þröngt og vandþrætt. Ég hef í sumar oft haft bamabömin nálægt mér og þá fer maður ósjálfrátt að hlusta á fréttir með öðru hugarfari. Flugslysin fréttnæmust Slysafréttir, ryskingar, handtökur og réttarhöld em orðin eftirlætis- fréttaefni margra fjölmiðla. Þar er allur heimurinn undir ef um flugslys er að ræða, en af einhverjum ástæð- um virðist fréttnæmara að menn farist með flugvél en á blóðvelli þjóð- veganna. Tíu manna flugslys í Ástr- alíu eða Kina er umsvifalaust flutt sem heimsfrétt hér uppi á skerinu, að ekki sé talað um hærri tölur lát- inna. Ég hef aldrei skilið hvað er „Slysafréttir, ryskingar, handtökur og réttarhöld eru orðin eftirlætis-fréttaefni margra fjölmiðla. “ Með og á móti Bíó ekki forréttindi merkilegra við að deyja við fall úr lofti en árekstur á þjóðvegi, hrap í kletti eða að detta ofan af stól á eld- húsgólfinu. Líklegasta skýr- ingin á matreiðslu fjölmiðla virðist mér vera hughrifin, að vekja hroll í huga hlust- andans, að flytja „áhrifa- mikla“ frétt. Eflaust kemur einnig til forysta myndmiðl- anna sem helst kjósa að sýna sem mest á tjá og tundri: vettvang flugslysa með líkama í pörtum, snjó- flóö með allt í viðbjóðslegri bendu - að ekki sé talað um stríðssenur. Undanfarið hefur verið heldur fátt um fína drætti á vígvöll- um eftir að NATÓ lauk sínu erindi í Júgóslavíu. Þá er að fylla upp í með öðru viðlíka krassandi í staðinn. Morðlð á Leifsgötu Það hljóp heldur betur á frétta- snærið á dögunum þegar maður drap mann í kjallara við Leifsgötu. Strax og spurðist varð þetta fyrsta frétt í Ríkisútvarpinu með skrautleg- um útleggingum um hvemig gengið var frá þeim látna sem og um líklega gerendur. Maðurinn hefði verið hengdur í hálstauinu. Þetta entist sem aðalfrétt í sólarhring. Þá fékk landslýður að vita frá aðalfjölmiðli sínum að þetta með hálstauið hefði verið harla ónákvæmt því að nú benti allt til að maðurinn hefði verið kyrktur í greipum gerenda, og lík- lega verið þar tveir fremur en einn að verki. Bömin í landinu fylgjast spennt með þessari framhaldssögu og fara að velta því fyrir sér hvemig haganlegast sé staðiö að slíku verki. - Sem undirleikur viö þetta Leifs- Hjörleifur Guttormsson fyrrverandi alþingismaöur götuævintýri vora fréttir af drengnum sem drap föður sinn í grennd Húsavíkur á liðnum vetri og hefur sú saga dugað lengi og vel og hvergi nærri lokið. Fylliríið í menningar- borginni Það hefur lengi verið til upplyftingar þeim sem leggja eyru við útvarpinu á sunnudagsmorgnum að fá sem aðalfrétt útdrátt úr lög- regluskýrslu næturinnar. Þar kennir margra grasa og fjölbreytni slík að dugað gæti hverju sinni í líflega bíómynd. Verst er að börnin era þá enn sof- andi, þau sem á annað borð hafa skil- að sér heim. í sunnudagshádeginu er röðin komin að ryskingum úti á landi, sem komast þó sjaldan i hálf- kvisti við atburðina í menningunni syðra. í grein sem Halldór Hansen bama- læknir skrifaði í Morgunblaðið 16. janúar 2000 undir fyrirsögninni „Böm í hringiðu nútímans" fjaliaði hann um hin margvíslegu áreiti sem nútímaböm verða fyrir og vaxandi erfiðleika þeirra viö að fóta sig. „Sá sem ekki getur treyst sínum innri manni er nokkum veginn dæmdur til að breyta umsvifalaust áreiti í at- höfn án tillits til þess hvort það kem- ur sér vel eða illa, þegar til lengri tíma er litið,“ segir þessi reyndi læknir. - Ábyrgðarmenn fjölmiöla og fréttamenn mættu að ósekju hugsa um aðstæður bama þegar þeir senda boð sín út í ljósvakann og setja hroll- vekju sölumennskunar einhverjar skorður. Hjörleifúr Guttormsson Er of dýrt í bíó? Gleðin seint metin til fjár J „Það er of dýrt í j .^híó. í raun ætti Sj miðinn að kosta 500 krónur. Fyrir ungt fólk og bammargar fjöl- skyldur getur bíóferð orðið fjárhagnum ofviða. Það er eitt- hvað bogið við það þegar fólk þarf að hugsa sig um tvisvar áður en það fer í bíó. Kvik- myndasýningar eiga að vera almenningseign og aðgengileg- ar öllum, án tillits til þjóðfélagsstöðu eða efnahags. Ljótt er ef bíóferð á eft- ir að verða forréttindi þeirra efna- Siguröur Hlööversson sjónvarpsmaöur. meiri og alþýöan situr eftir og þarf að slá saman í vídeóspólu í næstu sjoppu, kannski með nágrönnunum. Maður skyldi ætla að bióeigendur gætu fjár- magnað efniskaup sín að hluta með sölu á poppi og sælgæti. Þar getur fólk þó sjálft ráðið hvort það kaupir. Við megum aldrei gleyma því að bíó er menning og á að vera öllum aðgengileg. Ég lít þessa þróun á miðaverði kvikmyndahúsanna upp á við alvarlegum augum og er öragg- lega ekki einn um það.“ . „Þaö verður I seint of dýrt í bíó. SlBpP”" Að sjálfsögðu ^ skiptir verðið máli og má ekki hækka úr hófi fram en 700 krónur hlýtur að teljast sanngjamt. Sú gleði sem maður upplifir í rökkvuð- um kvikmyndasal verður seint metin til fjár og við meg- um ekki gleyma því að kvik- myndir, sérstaklega nýjar myndir, era dýrar í innkaup- um. Karl Ottar Geirsson, talsmaöur Ftimundar. gagnrýna verð á poppkomi og gosdrykkjum í kvikmynda- húsum. Mér finnst að kvik- myndahúsaeigendur ættu að sjá sóma sinn í því að lækka það verð sem þeir bjóða í dag og gera þar með fleiri kleift að sækja kvikmyndahúsin þrátt fyrir hátt miðaverð - sem sumir telja vera. Til að mæta þessari óá- nægju með hátt miðaverð legg ég til að verð miða í miimi sali verði lækkað í réttu hlutfalli við Hins vegar vil ég nota tækifærið og stærð þeirra.“ -Em Aðgöngumlöaverö kvikmyndahúsanna hefur veriö aö hækka og er nú komlö upp í 700 krónur. + þjónustu og greiðir þeim fyrir. Þannig myndast iðnaður um þessi umbúðaúrgangsmál. Um 10 lönd í Evrópu nýta nú þetta kerfl og Pro Europe í Brussel hefur fengið leyfi til notkunar kerfisins í um 160 löndum. íslenska lausnin Sá meginvandi hefur komið upp í Evrópu við framkvæmd þessa kerfls að ekki greiða allir sína hlutdeild í kostnaði, taka ekki þátt í kerfínu, en njóta ókeypis þjónustu. Úrgangur þeirra fer saman við úrgang merktan græna punktinum og of dýrt er að flokka hann frá. Þeir sem standa undir kerflnu greiða því fyrir hina „free riders“. Á íslandi er nú verið að skoða þá leið að leggja „úr- vinnslugjald" á í innflutningi og við framleiðslu, gjald sem þannig er greitt fyrir fram og notað til að standa straum af kostnaði við flutn- inga, söfnun og eyðingu eða endur- vinnslu. Kostur þessa fyrirkomulags er að þá er greitt af öllum verðandi úrgangi. Síðan má bjóða út eða gera samriínga um hina ýmsu þætti í með- ferð úrgangsins. Guðmundur G. Þórarinsson Ég hlaut að svara og vissi hvað ég sagði „Ritstjóm Morg- unblaðsins sýndi það enn að hún hef- ur menningarlega yfirburðaforustu í blaðaheimi þessa lands... Ég nefhdi kommúnista og nas- ista, þegar ég var spurður um álit mitt á herferðinni gegn þessari góðu hátíð. Ég hlaut að svara enda vora spyrjendur frá DV... Hitt er og marg- reynt, að upphrópanir um vanræktar skyldur við bágstadda, þegar stórvirki til þjóðþrifa eru á döflnni, eru löng- um ekki annað en áróðursbragð.“ Sigurbjörn Einarsson biskup í Morgun- blaðinu 28. júlí 2000 Fjandsamlegt konum „Með fuilri virð- ingu fyrir kjarabar- áttu kennara ... þá snúast menntamál um annað og meira en launamál kenn- ara... Sumarfrí ís- lenskra skóla er einnig kvenfjandsamlegt þótt lítil áhersla hafi verið lögð á það atriði. Hverjir þurfa að lokum að hlaupa í skarðið að taka að sér bömin i 4 mánaða sumarleyfi? Því er fljótsvar- að: Konumar fyrst og fremst." Ingólfur Margeirsson I Vesturbæjar- blaöinu í júll 2000 Ekki lögbrot? „Mér finnst skera í augu sú niður- staða Fjármálaeftir- litsins að þetta fyr- irtæki, Kaupþing, hafi ekki brotið lög... Með þessu er opinber stofnun í reynd að segja að lögin sem við búum við í dag séu þess eðlis að hægt sé að ástunda óeðlilega og óheilbrigða viðskiptahætti án þess að það varði við lög. Það er ekki boðleg staða fyrir neytendur og Al- þingi hlýtur að skoða það í haust.“ Össur Skarphéöinsson I Degi 28. júlí 2000 Veldur stórkostlegu launaskriði „Verið getur að Pétur... hafi ekki trúað því að hækkun launa forset- ans myndi hafa þessi áhrif en hann hefði þó átt að geta sagt sér það sjáifur að moldvörpumar í ríkis- kerfinu hafa búið svo um hnútana að þeirra hagsmunir eru tryggðir í bak og fyrir... Því er rétt að spyija Pétur, ARE YOU HAPPY NOW?“ groska.is 27. júll 2000 Sorpmál á Akranesi í fréttatíma Stöðvar 2 sl. sunnu- dagskvöld var fjallað um sorpmál á Akranesi. Fréttin gekk út á að bæjar- búar væru „fíflaðir" til að flokka sorp sem síðan færi í sömu gryfjuna og urðað í stað þess að endurvinna pappa, blöð og femur eins og áður var gert. Fréttamaðurinn kaus hins vegar að „gleyrna" að geta þeirra ástæðna sem lágu að baki þeirri ákvörðun, og er því nauðsynlegt að koma nánari skýringum á framfæri við bæjarbúa og aðra þá sem fréttina sáu: Sameiginlegur uröunarstaður Um síðustu áramót tóku sveitarfé- lög á Vesturlandi í notkun sameigin- legan urðunarstað fyrir sorp í landi Fíflholta vestur á Mýrum. Þar er allt heimilissorp urðað með viðurkennd- um hætti. Staðurinn hefur fengið starfsleyfi frá Hollustuvemd ríkisins og umhverfisráðuneytinu og er við- urkenndur sem fullnægjandi úr- lausn í sorpmálum samkvæmt nú- verandi löggjöf. Er verið aö „frflast“ með bæjarbúa? Þvi fer fjarri. Sú breyting sem varð um síöustu áramót gerir það að verkum að förgunarkostnaður Akra- neskaupstaðar verður lægri sem nemur um 8-10 miiljónum króna á ári. Sú lækkun liggur annars vegar í lægri eyðingarkostnaði hjá fyrirtæk- inu sem tekur á móti sorpinu og urð- ar það og hins vegar í lægri aksturs- kostnaði samkvæmt eldra fyrir- komulagi, þ.e. að aka sorpinu og farga því hjá Sorpu í Reykjavík. Bæj- arstjóm stóð því frammi fyrir því að taka ákvörðun um að hækka sorpgjöld um 20-30% á bæjarbúa eða skera niður þjónustu eða framkvæmdir. Niðurstaðan liggur fyrir, bæj- arstjóm ákvað að fara þá leið að flytja sorpið í Fíflholt og er sorp- ið meðhöndlað þar með sama hætti og víðast er gert á lands- byggðinni. Af hverju gámar fyrir dag- blöð, fernur og pappa? Ástæðan fyrir því er einfóld. _ Spamaður fyrir bæjarbúa. Séu gámamir ekki til staðar má fastlega gera ráð fyrir því að fjöldi bæjarbúa þurfi að bæta við tunnum hjá sér, tunnum sem kosta tæp 10 þúsund krónur á ári að losa, sem viðkom- andi fjölskylda eða fyrirtæki þurfa að greiða. Það gefur því auga leið að það er betra fyrir notendur að hafa gámana á sínum stað og losa í þá heldur en standa frammi fyrir því að bæta við tunnu eða tunnum hjá sér, nú eða hitt að fækkað yrði dögum á milli losana hjá bæjarbúum, úr 10 dögum i 7, sem einnig hefur aukinn kostnað í för með sér. Heimajarögerð Akraneskaupstaður hefur gert samning við fyrirtækið Vistmenn ehf. um kaup á 100 jarðgerðartönk- um á ári næstu fimm árin. Þessir jarðgerðartankar gera bæjarbúum kleift að jarögera allan heimilisúr- gang frá sér, allt árið, þar sem tank- arnir era einangraðir. Samkvæmt könnunum er hægt að minnka sorp- magn frá heimilunum um allt að 30-40% með því að nýta heimilisúr- Jón Pálmi Pálsson bæjarritari , ■ - *ííí oao^° *<**r ------ /ap jf': ! «"-• —* . •’FÍNfflAPrt* . MIÓUUftftfiNUil * M •’ V'* ‘i~i ■* • % SÉb I SSlÉil m I ..* V* gang og það sem fellur til í garðinum til jarð- gerðar. Moldin er síð- an nýtt í garðinum. Þeir 100 tankar sem nú þegar eru komnir í notkun lofa góðu um framhaldið og er al- menn ánægja hjá þeim aðilum sem eru að nýta þennan valkost. Lokaorð Með hliðsjón af of- angreindu má sjá að bæjarstjóm Akraness tók ákvarðan- ir sínar í þessu máli með fullkom- lega eðlilegum hætti og í samræmi við þær reglur og lög sem gilda um losun og förgun sorps. Ákvörðun sem hefur ekki fjárhagsleg áhrif á heimili og fyrirtæki bæjarins. Bæj- arbúum var gerð grein fyrir þessum ákvörðunum í tengslum við af- greiðslu fjárhagsáætlunar ársins 2000, bæði í rituðu máli í héraðs- fréttablaði og í útvarpi við umfjöllun bæjarstjómar á fjárhagsáætlun árs- ins 2000. Undirritaður getur hins vegar tek- ið undir þau sjónarmið að besta um- hverfisvemdin er að sjálfsögðu sú að endurvinna sem mest af þeim úr- gangi sem til fellur, en þá verða menn að viðurkenna þann kostnaö sem fellst í siíkri meðhöndlun sorps og gera annað tveggja, innheimta hærri sorpgjöld hjá þeim sem losa sorp eða sjá sveitarfélögunum fyrir hærri tekjustofnum þannig að þau geti staðið undir þessum kostnaði í framtíðinni. Jón Pálmi Pálsson „Niðurstaðan liggur fyrir, bæjarstjóm ákvað að fara þá leið að flytja sorpið í Fíflholt t- ogersorpið meðhöndlað þar með sama hœtti og víðast ergert á landsbyggðinni.“ i

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.