Alþýðublaðið - 22.03.1969, Blaðsíða 2

2 Alþýðublaðið 22. marz 1969
Alþýðu
blaðið
'XlllUtMV!
Ktiigia Bertl óiiiam {».)
Bencdlkt Ciöndnl
Flíttutlirt:
Mtujta Jðhxnnssoa
Atvl^stagutjðil:
Sltorjía Arl SJtnrJðttsroa
VtgetnntU:
NÍJa ífsíforéJaeiS
FrentnUSJa AJl>í5uJ)Iaðstas.
Aukin ráb stúdenta
Sambomulag hefur nú te'kizt milli hás'kóla-
íráðs og stúdenta um auíkinn hlut hinna síð-
amefndu í stjórn HáSkóla íslands. Sam
kvæmt iþví eiga stúdentar að fá tvo fulltrúa
í hás'kólaráð og tvo fulltrúa á deildarfundi.
Loks eiga stúdentar að velja 10 kjörmenn,
sem þátt táka í rektorSkjöri og fá þannig
Jrnikilvæg áhriif á stjóm skólans.
Menntamálaráðherra hefur fyrr í vetur
lýst fylgi sínu við þá kröfu stúdenta, að
iþeir fengju aukin áhrif í Háskólanum. Hef-
ur hann óskað eftir sameiginlegum tillög-
iim háskólaráðs og stúdenta, enda er sann-
arlega farsælast, að þetta mál sé leyst með
sUmbomulagi aðila, 'þótt Alþingi geti að
sjálfsögðu ráðið því til lykta. Stúdentar
gerðu nokkru meiri kröfur, en samið var
um, og hafa látið í Ijós Vonbrigði. Samt
sem áður sýna þeir þann þroska að standa
við sambomulagið.
Eðlillegt er að lögfesta þessa nýju skip-
an mála sem fyrst og traundu stúdentar þá
væntanlega taka þátt í rektorskjöri síðar
á þessu ári. Ber að vona, að þessar breyt-
ingar styrki og íbætl Háskóla íslands.
Fornfánlegar skoðanir
Öldungádleild Framsóknarflokksins á Al-
þingi, eitt höfuðvígl þröngsýni og aftur-
halds í landinu, gerði fyrr í vikunni árás
á Ríkisútvarpið og Áma Gunnarsson frétta”
mann alveg sérstáklega. Krafðist Siguriv'ih
Einarsson þesls í ræðustól Neðri deildar, að
þáttur Áma GunnarsSonar, sem fluttur er í
hljóðvarpi á laugardagskvaldum, verði
laigður niður-
Það kom fram í umræðum um mál þ'etta,
áð framsóknarmaðurinn talldli það mikla
f jarstæðu, að hljóðvarps- og sjónvarpsmenn
'skull leyfa sér að eiga viðtöl við ýrnsa ó-
breytta Islendinga. Var svo að skilja áhon-
um, að ekki mætti eiga viðtöl við neinn,
nema kannað. sé vandlega fyrirfram, hvaða
skoðunar hann ,sé. Kemur fram í þessu
fornfáleg ritskoðunarstefná.
ÍÞá hneykslaðilst framsóknarþingmaður-
inn á þVí, að það væru „engin smámál“,
sem útvarpið væri farið að fjaHa um. Virt-
ist h'ann telja, iað útvarpið ætti ekki að
hafa leyfl til að fjalla um hin stóru m!ál
þjóðarinnar! Er þeSsi skoðun ekki síður
fomesfcjuleg en siú fyrri.
Sigurvin hefur nú eignazt liðsmann þar
sem er Tómas Karlsson, sem skrifað hefur
greiln í Tímann um málið. Tómas segist í
öðru orðinu ekki vantreysta Árna Gunwars-
'syni, en lætur sivo í það skína nokkru síð-
ar, að Árni þjóni Alþýðuflobknum og for-
manni útvarpsráðs í þáttum sínum og hót-
ar því, að formaðurinn muni ekki verða
eiíns ánægður, þegar aðrir fái meirihluta-
ráð við útvarpið- Þessar aðdróttanir Tóm-
asar í garð Ámia eru í hæsta máta ódrengi-
legar, og fcoma þær úr hörðustu átt, þar
Sem Tómas hefur sjálfur stjómað mörgum
þáttum í hljóðivarpi og sjónVarpi.
Enda þótt framsóknarmenn háfi flutt
'þungar og álivarlegar ákæmr á Ríkisút-
varpið og starfsmenn þess á Álþingil og í
Tímanum, hafa fulltrúar Framsóknar-
flokksins í útvarpsráði iekki nefnt málið á
nafn. Það segir sína sögu.
Þegar nýtt kjörtímabU Finn
landsforseta hófst 1. miarz í
fyrra fóru einnig fram stjórnar
skipti, samkvæmt hefð bar í
landi. Innan jafnaðarmanna
flokksins átti sér þá stað langr
vinn togstreita um það, hver
ætti að taka við embætti f°r
sætisráðherra, en í stjórn flokks
ins voru uppi sterkar raddir um
það að breyta þyrfti um mann.
Það leiddi til þess að Rafael
Paasio, þá forsætisráðherra, nei«'
aði að mynda nýja stjórn. í stað
inn fór þingflokkurinn þess á
leit við þá öldnu kempu, Karl
August Fagerholm, að hann
yrði forsætisráðherra, en hann
færðist undan og sagðist álíta
að finna ætti yngri maiin en
sig í þetta vandasamá embætti.
Yngsti forsætisráðh crr-
ann
J af n að armann af lo'kkurinn
ákvað þá að útnefna þjóðbanka
stjórann, Mauno Koivisto, sem
forsætisráðherra flokksins.
Hanin var iþá 44 ára og þar
með yngsti forsætisráðlierra á
Norðurlöndium. Þetta hefur
reynzt heppilegt val. Koivisto
er gæddur foringjahæfileifeum
og nýtur hylli almennings. Hann
er einnig mjög fær maður, og
sú efnaliagsstefna sem hann hef
ur fylgt 'hefur komið á betra
jafnvægi í landiinu en Finnl. hef
ur áður iþekfet frá stríðslokum.
Á því ári sem hann hefiur nú
ihaldið um istjórnartaumana
hafa verðhækkanir orðið minni í
Finnland} em í nokkru öðru
EvTÓpulandi eða innan við 2
prós. Og það er nýtt í finnskri
sögu að landið sé í þeim enda
hagskýrslnanna; dýrtíð hefur
verið [þar mikil og ör verðbölga
hingað til. Koivisto hefur femg
ið heiðurinn af þessu efnahags
lega kraftaverki.
Nú bíður hans annað erfitt
verkefni: ’atvinnuleysið. Koiv
Iþurfi finnskt Iþjóðfélag í mútíma
legra horf. Ennþá starfar fást að
30% íbúanna við landibúnað og
skógarhögg, en aukin vélvæðing
í þessum atvinnugreinum hefur
iskapað mikið atvinnuleysi. K.oiv
isto hefur |því lagt grundvcll
inn að mjög aukinni iðnvæðtr.gui
til atvinmuaukningar.
Verkamannssonur
Mauno Koivisto er verka
mannssonur frá Ábo, og í æsfeu
fékkst hann fyrst við tnnbur
vinnslu, varð síðan hiafnarveríca
maður og feomst til óhrifa í
verkalýð sh reyfimgunni. (H a nn
var félagi í æskulýssamitökum
jafnaða-rmanna og var kjörinn i.
horgarstjórn í Ábo. Frístundir
sínar notaði liann til máms og
vinnudagurinn var oft langur
hjá honum á þeintí ánum. Stúd
entsprófi lauk hann utan skóla
og hóf síðan nám í háskóla og
lauk iþví með doktorsritgerð um
félagslega stöðu og líf hafnar
verkamanna. Að loknu doktors
prófi lagði hann einkum rækt
við hagfræði og efnahagsmál og
skömmu fyrir 1960 gerðist hamn
ibankastjóri í Voikaina nnabank
anum. 1966 var hann skipaður
fjármálaráðherra í ríkisstjórn
Paasios, þótt hann ætti ekki
sæti á þingi.
Ætíð málefnalegur
Sem fjármálaráðherra lagði
hainn allt kalpp á að rétta við
fjárhag ríkisins- Það tókst og
var einkum iþakkað lipurð hans
við að vinna með öðrum, Buk
(þekkingar ihans að sjálfsögðu.
Framkvæmdastjóri finnska mið
flokksins segir að Koivisto sé
ætíð málefnalegur, en aðrir
'benda á hæfileika hams til að
ná í góð samtoönd hvarvetna.
I
Þegar sltaða aðalbanfcastjóra í
Finnlamdsbanka losnaði. var
Koivisto veitt hún, og í þeirri
stöðu hefur hann eiinnig gert
tmikið til að toæta efnaihag liamd'S
ins. Á allra síðus,tu ánum hefur
hann verið foryS'tiumaðiur finn
skra jafniaðarmanna, sem oftast
hefur kornið fram fyrir almenm
ing. Að öllum líkindum hefur
hamn verið vinsælastur þeirra,
jafnvel þóitt ihann haifi orðið fyr
ir ihva-ssri gagnrýni verfcalýðs
félaganna þegar hainn sem fjár
málaráðherra stóð fyrir hörðum
fjármiálaaðgerðum.
' !
Frískur og opinskár
Koivisto kemur vel fyrir í
sjónvarpi og þykir veria ungleg
ur, frískúr og opinskár. Meðal
tfrétitamanna nýtur hann viit
'Sælda, Iþví að hann svanar ekkl
toara tfallega út í hött, þegar
ihamn er spurður einhvers. En
(þótt hiann virðist vera Ijúfur
og iþægilegur í viðmóti, er hann
fílhraustur. Á yngri árum iðfc
aði hann íiþróttir, og hann helcl
ur sér enn viS með því að fara
í daglegar göngutferðir. Áður
ihefur verið sagt frá því með
hve mikilli eimtoeitni hanini
stundaði nám Sitt, og þess má
geta að auk tfinnsku og sænsfcui
,er hann vel máli farinn á ensku
og þýzfcu. Á síðari árum hetfur
ha.nn einmig lagt stund á rússn1
esfcu, iþannig að hann ætti að
vera tfulltfær til viðræðna við
valdhafana í Kreml.
Kynslóðaskipti
í Finnlandi.
Svo virðist nú sem hinn lapg
varandi klofningur í tfinnskri
verkialýðshreyfingu sé að verða
úr sögunnj en fylgi klofnings
tflofeksins, símOnií'tanna, hetfur
tfarið hraðminnkandi. Kynslóða
skipti eru nú að eiga sér stað
hæði í verfealýðshreyfingiunni og
jafnaðarmannaflokknum í Finn
landi. Finnar etu svo heppnir
að hafa manm eins og Maiuwo
Koivisto til að hafa forystu fyr
ir þessari brevtirvgu, mann sero
ér upprunninn uþp frá verka
'Ffamhald síðu.ll.