Dagblaðið Vísir - DV - 11.01.2002, Blaðsíða 24

i8
Tilvera
FÖSTUDAGUR 11. JANÚAR 2002
lOV
Sýningar
....
,
Söfnin okkar
Hið hnignandi
og gleymda
Ljósmyndasýningin „Eyöibýli",
eftir Orra Jónsson, verður opnuð í
> Gallerí Skugga á morgun, 12. janú-
ar, kl. 16. Um er að ræða litmyndir
sem Orri tók á árunum 1999 til 2001
inni í yfirgefnum sveitabýlum víða
um land, bæði með fram hringveg-
inum og á Vestfjörðum. Á myndun-
um má sjá flagnandi veggi, eldhús-
skápa með fuglshreiðrum og leifar
fornrar málningar á þiljuðum veggj-
um. Þar er því fönguð fegurð hins
hnignandi og gleymda.
Tvískipt leirlist
Tuttugu og fimm félagar í Leir-
listafélaginu opna sýningu í Gerðar-
safni í Kópavogi á morgun, 12. janú-
, ar, kl. 15. Sýningin ber heitið Tví-
skipt, enda sýna listamennirnir þar
ýmist nytjalist, svo sem borðbúnað,
eða skúlptúra og aðra hluti með
frjálsu formi. Þetta er afmælissýn-
ing því félagið er tvítugt um þessar
mundir og í tilefni afmælisins hefur
verið gefin úr bók sem heitir Is-
lenskt keramik 2002.
Islensk náttúra
Garðar Jökulsson opnar sýningu
í Veislugalleríi og Listacafé í List-
húsinu í Laugardal á morgun, 12.
janúar. Hann sækir efnivið sinn í
landslag og náttúru íslands. Garðar
hefur helgað sig málverkinu frá
1995 og haldið tvær stórar sýningar
á ári undanfarið, m.a. í Blómavali
i við Sigtún, í Ásmundarsal, Listhús-
inu, Eden og víðar.
Fegurdin
og andhverfa
hennar
Málverk norska listmálarans Inge
Jensen verða til sýnis í Hafnarborg
í Hafnarfirði næstu vikurnar og
verður sýningin opnuð á morgun,
12. janúar, kl. 15. Inge hlaut mennt-
un sína í Listaháskólanum í Bergen
og hefur stíll hans tekið ýmsum
breytingum frá því hann útskrifað-
ist árið 1983. Á síðustu málverkum
sínum raðar hann saman minni
málverkum sem síðan mynda eina
heild og oft kemur fram spenna
milli fegurðar og andhverfu hennar.
Smáauglýsingar
Allt til alls
►I550 5000
Það kom í mig stór-
borgarstemning
- sagði meistari Þórbergur þegar hann sá Gömlubúð fyrst
„Við erum í rauninni stödd í
stærsta og merkasta safngripnum
sem er Gamlabúð sjálf og hún
myndar sérstaka umgjörð um starf-
semi byggðasafnsins," segir Gísli
Sverrir Ámason, forstöðumaður
Menningarmiðstöðvar Hornafjarð-
ar, þar sem við stöndum í af-
greiðslusal Gömlubúðar á Höfn.
„Hér var fyrsta verslun í sýslunni
sett á stofn sem var að sjálfsögðu
stórt framfaraskref fyrir héraðið.
Þess vegna er mjög gaman að eiga
muni frá þeirri tíð,“ heldur Gísli
Sverrir áfram og bendir á uppruna-
lega veggskápa, volduga skjala- og
peningahirslu og faktorsborð.
Fyrsta samlagningarvél og skrif-
stofustólar kaupfélagsins eru til
sýnis og fleira sem tengist sögu
verslunar í héraðinu.
Þama var líka á síðasta ári kom-
ið upp „krambúð" á miðju gólfi þar
sem smávarningur eftir hornfirskt
hagleiksfólk er til sölu, ásamt öðr-
um minjagripum. Gísli Sverrir seg-
ir að á sumrin sé líka hægt að
kaupa þar kaffisopa, kleinur og
pönnukökur. Gamlabúð er þannig
aftur farin að þjóna sínu uppruna-
lega hlutverki sem verslunarhús,
þótt i smáum stíl sé.
Þriðju flutningarnir
fyrirhugaðir
Gamlabúð veir reist á Papósi i
Lóni árið 1864 og er með elstu hús-
um sýslunnar sem nú standa uppi.
Auk þess er hún meöal fyrstu timb-
urhúsa sem byggð voru á þessu
svæði, því Austur-Skaftfellingar
höfðu lengi vel ekki aðgang að
timbri. Það sem kannski er þó sér-
stakast við sögu hússins er að það
hefur tvívegis verið fært milli staða
og til stendur að flytja það i
þriðja sinn. Árið 1897 var það
flutt sjóleiðina frá Papósi
niður á Höfn og sett upp
nærri bryggj-
unni, þar
sem
fyrstu
hús
Hafnar
voru að
rísa á sáma
tíma. Þór-
bergur Þórð-
arson kom
fyrst til Hafnar
1902 og lýsir því 1
svo: „Mér fannst
furðulegt að sjá
svona mörg timbur-
hús á sama stað. Þau
voru nú samt ekki
nema fjögur eða svo. En það kom
w
DV-MYNDIR GUN.
Gísli Sverrir Árnason
Peningakassinn í krambúðinni er ekkert ævagamall en upprunalegi peninga-
kassinn frá Papósi er skammt undan. Hann er tilkomumeiri og með marg-
brotna læsingu.
samt i mig stórborgarstemning.
Ég horfði mikið á húsið sem
búðin var í. Það var
langstærsta húsið í
þessari stórborg.
Mér fannst ég
verða minni en
þegar ég var
i Suður-
sveit...“
Harmoníka
Kristínar
Jónsdóttur í
Hoffelli
Hjá nikkunni
hangir svohljóðandi
bréf: Stórulág 24.1.
1907 Góða vina! Það er að-
alefni þessara fáu lína að ég hef
viriö biðin að koma orðum inneftir til
þín um að hvort að þú vildir ekki
gjöra svo vel að lána harmoniku til
að spela á hinu fyrirhugaða balli
sem á að vera á laugardagskvöld.
Vinsamlegast, Guðný.
Byggðasafnið var opnað í Gömlu-
búð áriö 1980. Þá hafði Kaupfélag
Austur-Skaftfellinga gefið húsið til
þeirra nota, með því skilyrði að það
yrði flutt frá höfninni, þar sem það
þótti standa í vegi fyrir gatnagerö
og framkvæmdum. Því var fundinn
staður innan við aðalbyggðina á
Höfn. Nú eru hins vegar uppi áform
um að færa það aftur niður á hafn-
arsvæðið þar sem það yrði hluti af
endurbyggðum elsta kjarna bæjar-
ins.
Nesjamenn spiluðu póló
I tveimur herbergjum, sínu á
hvorri hæðinni, er sýning á forn-
gripum og fatnaði. Gísli Sverrir seg-
ir safnið upphaflega hafa byggst á
munum úr gamla bændasamfélag-
inu. Síðar hafi ýmislegt verið varð-
veitt sem minni á þéttbýlismyndun-
ina á Höfn fyrir
rúmum hundrað
árum og sjó-
minjasafn sé í
Pakkhúsinu
niður við höfn. í
kjallara Gömlu-
búðar eru munir
til minningar um
Sigurð Filippus-
MYND BJORN ARNARSON
Gamlabúð
Gömlum bílum og búvélum er komiö
fyrir umhverfis safnið á sumrin.
son, eldsmið og uppfmningamann,
sem Friðrik Þór gerði frægan á
hvíta tjaldinu.
En við göngum um efri sali
Gömlubúðar og skoðum góss af
ýmsu tagi. Þarna standa hlið við
hlið fyrstu þvottavélarnar, Björg og
Þörf. Einnig pólókylfur sem bera
heimsmenningunni í Nesjum vott
en þar spiluðu menn póló á hestbaki
á öndverðri síðustu öld undir leið-
sögn Þorbergs Þorleifsson í Hólum.
„Úrsmiðurinn" og „skósmiðurinn"
eiga sinn básinn hvor og sterkan þef
leggur út úr lyfjaskápnum sem
geymir glös með dularfullum drop-
um. Náttúrugripasafnið er í einu
herbergi undir súð. Þar eru egg
allra íslenskra varpfugla og upp-
stoppuð dýr, meðal annars ýmsir
flækingsfuglar sem einungis hafa
fundist á Höfn eða nágrenni. Skor-
dýrasafn Hálfdáns Björnssonar, vís-
indamanns á Kvískerjum, vekur at-
hygli, svo og fjölskrúðugt steinasafn
hjónanna Elínborgar Pálsdóttur og
Benedikts Þorsteinssonar.
Húllumhæ á humarhátíð
Byggðasafnið er ekki bara innan
dyra í Gömlubúð þvi á sumardögum
nær stemningin langt út á tún. Gísli
Sverrir lýsir því: „Oft er mikið húll-
umhæ kringum húsið, sérstaklega á
humarhátíð og íslenska safnadag-
inn um miðjan júlí. Það eru þeir
dagar sem flestir sækja safnið heim.
Auk þess draga gömul tæki talsvert
af fólki að safninu því okkur hefur
tekist að varðveita ýmsar einstakar
gerðir bíla og búvéla og það eru
hlutir sem marga fýsir að skoða.“
-Gun.
Ur stærstu dýrategund veraldar
Skíöi úr steypireyði sem fundust á
Kvískerjafjöru.
w W „ **
%k MM
Fiðrildasafniö
Þau eru mörg skrautleg fiðrildin úr safni Hálfdáns á
Kvískerjum.
Utvarpshorniö
Viðtæki frá ýmsum tímum eiga sinn sess á safninu.