Dagblaðið Vísir - DV - 23.01.2002, Qupperneq 12

12
Viðskipti_____________________
Umsjcn: Viðskiptabtaöiö
Atvinnulausum
fjölgar hratt
Atvinnulausum á íslandi í desember
flölgaði í heild meðaltali um 25% frá
nóvembermánuði og Qölgaði um 41,4%
miðað við desember í fyrra. Þetta jafn-
gildir þvi að 2.707 manns hafi að meðal-
tali verið á atvinnuleysisskrá í mánuð-
inum. Þar af eru 1.325 karlar og 1.382
konur. Þessar tölur jafngilda 1,9% af
áætluðum mannafla á vinnumarkaði
samkvæmt spá Þjóðhagsstofnunar eða
1,6% hjá körlum og 2,3% hjá konum.
Það eru að meðaltali 541 fleiri atvinnu-
lausir en í síðasta mánuði en um 792
fleiri en í desember 1 fyrra.
Undanfarin 10 ár hefur atvinnuleysi
aukist um 23,3% frá nóvember til des-
ember. Árstíðasveiflan milli nóvember
og desember nú er því svipuð meðaltal-
sveiflunni undanfarin 10 ár.
Atvinnuástandið versnar alls staðar
á landinu. Atvinnuleysi er nú hlutfalls-
lega mest á Norðurlandi eystra, á Norð-
urlandi vestra og á Austurlandi. At-
vinnuleysið er nú meira en í desember í
fyrra á öllum svæðum nema á Vestfjörð-
um, Norðurlandi vestra og á Suður-
landi. Atvinnuleysi kvenna eykst um
17,5% milli mánaða en atvinnuleysi
karla eykst um 33,8% milli mánaða.
Þannig fjölgar atvinnulausum konum
að meðaltali um 206 á landinu öllu en at-
vinnulausum körlum fjölgar um 335.
Samtals voru 220 í hlutastörfum í lok
desember eða um 7% þeirra sem voru
skráðir atvinnulausir í lok desember.
Samtals voru veitt 286 atvinnuleyfi í
desember. í lok desember voru 214 laus
störf skráð hjá vinnumiðlunum.
Búast má við að atvinnuleysið í jan-
úar aukist og geti orðið á bilinu 2,3%
tU 2,6%.
ESB þarf að
leggja áherslu á
líftækni
- segir í nýrri skýrslu
Evrópa mun missa af þúsundum
nýrra atvinnutækifæra vegna þess
að atvinnulifið þar er ekki jafxi tilbú-
ið og Bandaríkin að nýta sér mögu-
leika liftækniiðnaðarins. Þetta kem-
ur fram í nýrri blaðagrein í danska
viðskiptablaðinu Borsen. Þar er vitn-
að til nýlegrar skýrslu Finnans
Erkki Liikanens, eins af fram-
kvæmdastjórum Evrópusambands-
ins, en hann fer með tæknimál hjá
sambandinu. í skýrslu sinni leggur
Liikanen til að Evrópusambandið
styrki líftækniiðnaðinn með sameig-
inlegri stefnu og styrkjakerfi ella seg-
ir hann hættu á að Evrópusambands-
ríkin missi af lestinni í augljósri og
harðri samkeppni við Bandaríkin.
í dag háttar reyndar svo til að um
300 fleiri líftæknifyrirtæki starfa í
löndum Evrópusambandsins en 1
Bandaríkjunum. í heildina eru um
1500 líftæknifyrirtæki í Evrópu en í
Bandaríkjunum eru þau um 1200
talsins. Þrátt fyrir það eru um
100.000 fleiri störf i bandarískum líf-
tæknifyrirtæjum sem sýnir vel
stærðarmun fyrirtækjanna eftir því
hvorum megin Atlantsála þau eru. í
Bandaríkjunum starfa um 162.000
manns hjá líftæknifyrirtæjum en í
Evrópu eru þeir aðeins um 61.000
talsins. Menn greinir á um ástæður
þess en bent hefur verið á skort á
áhættufjármagni og lítinn áhuga á
tæknifyrirtækjum í Evrópu.
Tap Þróunar-
félagsins
1.437 milljónir
- samkvæmt óendur-
skoðuðu ársuppgjöri
Óendurskoðað uppgjör Þróunar-
félags íslands hf. fyrir fjórða árs-
fjórðung rekstrarárið 2001 liggur nú
fyrir og er hagnaður fjórðungsins
eftir skatta um 148 milljónir króna,
að því er fram kemur í frétt frá fé-
laginu. Uppgjör félagsins á árinu
2001 í heild sýnir því 1.437 milljóna
króna tap. Bókfært eigið fé í árslok
er um 1.897 milljónir. Hlutabréfa-
eign félagsins hækkaði í verði um
228 milljónir á fyrstu þremur vikum
yfirstandandi árs.
Kaupásmenn herða sóknina:
Opna fjórar Krónu-
búðir í febrúar
- höfum áhuga á veröhjödnunarstríði, segir forstjórinn.
Stjórnendur Kaupáss hafa
ákveðið að opna fjórar nýjar lág-
vöruverðsverslanir í næsta mán-
uði undir merkjum Krónunnar.
Nú þegar eru fjórar slíkar verslan-
ir starfræktar en til stendur að
íjölga þeim þannig að þær verði
orðnar tiu i lok ársins. „Verslanir
Krónunnar hafa verið að koma vel
út á verðlægri enda markaðarins.
Umgjörð þeirra hefur verið styrkt
og vöruúrval aukið þannig að þar
hefur verið umtalsverð söluaukn-
ing að undanförnu," sagði Ingimar
Jónsson, framkvæmdastjóri
Kaupáss, í samtali við DV.
Ákvörðun um þetta var staðfest
á stjórnarfundi Kaupáss á mánu-
daginn. Fjórum verslunum keðj-
unnar verður breytt í Krónubúðir
á allra næstu vikum og tveimur til
viðbótar síðar á árinu. Ingimar vill
ekki upplýsa um hvaða verslanir fyr-
irtækisins sé að ræða enda eigi enn
eftir að kynna það fyrir starfsfólki.
DV-MYND HILMAR ÞÖR
Krónan kemur sér vel
Fjórar nýjar Krónubúöir veröa opnaö-
ar eftir mánaöamótin. Kaupásmenn-
irnir sem stýra sókninni eru Siguröur
Teitsson, til vinstri, og Sigurjón
Bjarnason.
Um það verðhjöðnunarstríð sem
nú er farið af stað á matvörumark-
aði sagði Ingimar að Kaupás hefði
fullan hug á því að blanda sér í þá
baráttu en slíkt væri þó háð því að
birgjar og heildsölur lækkuðu sina
álagningu. „Við höfum verið að
þrýsta á þessa aðila síðustu daga
að lækka verðiö," sagði Ingimar.
Hann telur að til slíks ætti að vera
svigrúm, sérstaklega varðandi
innfluttar vörur.
Þannig hefði meðalgengi Evr-
ópumynta gagnvart íslensku krón-
unni lækkað um sex prósent frá
því í síðasta mánuði.
Hins vegar hefðu innlendar mat-
vörur verið að hækka í verði að
undanförnu. Þannig hefðu mjólk-
urvörur til dæmis hækkað um sex
prósent um síðustu mánaðamót -
og verðlag á sumum öðrum inn-
lendum vöruflokkum hefði sömu-
leiðis hækkað.
-sbs
Nokia dró evropska
tæknigeirann niöur
Sígur niður
Nokia féll niöur eftir greiningu í Kína, og er spáö lakari tekjum en áður haföi
verið gert ráð fyrir og minni farsímasölu árið 2002 en spáö hafði veriö.
Helstu hlutabréfamarkaðir í Evr-
ópu lækkuðu nokkuð í fyrradag
með einni öflugri undantekningu en
í Bretlandi hélt FTSE 100 sínu og
hækkaði lítillega. CAC 40 lækkaði
um 0,7% í París og í Frankfurt féll
Dax um 1,5%.
Þar munaði mest um Infmeon,
næststærsta örgjörvaframleiðanda
álfunnar, en félagið birti árshluta-
uppgjör sem sýndi tap upp á 331
milljón evra. Þetta var þriðji árs-
fjórðungurinn i röð þar sem tap
varö af rekstrinum. Þrátt fyrir
mikla hækkun örgjörva á íhluta-
markaði undanfarið gerir Infmeon
ráð fyrir að í heild verði tap af
rekstri félagsins á þessu rekstrarári
er lýkur með þriðja ársfjórðungi
2002. Nokkur félög hafa verið að
lækka fyrir birtingu uppgjörs, eink-
um vegna lækkaðs mat þekktra
greiningardeilda. í þessum hópi
voru í gær Nokia, Deutsche Bank og
Credit Suisse sem öll urðu fyrir
barðinu á Morgan Stanley.
Nokia féll um 5,6% eftir grein-
ingu, er spáð lakari tekjum í Kina
en áður hafði verið gert ráð fyrir og
minni farsímasölu árið 2002 en áður
hafði verið spáð. Nokia dró Erics-
son með sér niður um 2,4% og
Alcatel féll um 4,4%. Önnur félög
sem lækka vegna væntinga um léleg
árshlutauppgjör eru meðal annars
SAP og Santander á Spáni, svo
nokkur séu nefnd. Markaðir héldu
áfram að lækka í fyrstu viðskiptum
dagsins í Evrópu en beðið er frétta
frá BNA með eftirvæntingu en
stefnuna þaðan vantaði í morgun
vegna frídagsins vestra í gær. Þegar
leið á morguninn sneru markaðam-
ir hins vegar upp á við og voru lyk-
ilvísitölur á Bretlandi og í Frakk-
landi og Þýskalandi komnar upp
fyrir upphafsstrikið þegar Morgun-
punktar fóru í útsendingu.
Hagnaður hjá Amazon.com
- ótrúlega ánægður með afkomuna, segir forstjórinn
Hagnaður varð af rekstri inter-
netssmásalans Amazon.com á fjórða
ársfjórðungi 2001 í fyrsta skipti í
átta ára sögu fyrirtækisins. Þetta
eru svo sannarlega tímamót í
rekstri internetfyrirtækja sem hing-
að til hafa verið þekkt fyrir allt ann-
að en að skila hagnaði og mörg hver
horfið af sjónarsviðinu.
Jeff Bezoz, stjórnarformaður, for-
stjóri og aðaleigandi Amazon.com,
sagði við fjölmiðla í Bandaríkjunum
að hann væri „ótrúlega ánægður
með afkomuna" sem hefði einkum
komið til vegna lækkunar verðs á
vörum sem hefði aftur á móti skilað
sér f aukinni sölu. Hagnaður fyrir-
tækisins var að vísu ekki mikill,
eða 5 milljónir dollara sem gerir 1
cent á hvern hlut en engu að síður
var það umfram það sem aðilar
markaðarins höfðu gert ráð fyrir.
Við fréttirnar hækkuðu hlutabréf
fyrirtækisins um tæpa 2 dollara, í 12
dollara hluturinn.
Til samanburður var tap fyrir-
tækisins á sama tíma f fyrra 545
milljónir dollara, eða 1,53 dollarar á
hvern hlut. Á sama tíma hefur sal-
an aukist um 15%, eða sem nemur
1,12 milljörðum dollara, en það er
þrefalt meira en flestir sérfræðingar
á Wall Street höfðu gert ráð fyrir.
Hefur tapað 3 milliörðum
dollara frá upphafi
Amazon.com er í Seattle í Banda-
ríkjunum og var sett á markað árið
1997 en hefur síðan þá tapað nærri
því 3 milljörðum dollara. Hagnaður
fyrirtækisins fyrir afskriftir, en að
meðtöldum vaxtagjöldum (pro
forma), nam 35 milljónum dollara,
eða 9 centum á hlut, samanborið við
90 milljóna dollara tap, eða 25 cent á
hlut, árið áður. Þetta þykir vera enn
ein skrautfjöðrin í hatt Bezoz en
fjármálaskýrendur gefa þessari tölu
mikinn gaum.
„Við hömruðum þennan ársfjórð-
ung,“ sagði fjármálastjóri fyrirtæk-
isins, Warren Jensson, við blaða-
menn vestra og benti á að fyrirtæk-
ið hefði farið fram úr vonum á öll-
um sviðum rekstrarreikningsins.
Hvað varðar fyrsta ársfjórðung
þessa árs býst fyrirtækið við að sala
aukist um 11-18% frá árinu áður og
að fyrrnefnd hagnaðartala verði í
versta falli neikvæð um 16 milljónir
dollara en komi f besta falli út á
sléttu.
MIDVIKUDAGUR 23. JANÚAR 2002
DV
HEILDARVIÐSKIPTI 5.607 m.kr.
- Hlutabréf 1.299 m.kr.
- Húsbréf 1.238 m.kr.
MESTU VIÐSKIPTI
© Pharmaco 575 m.kr.
©Baugur 139 m.kr.
© Búnaöarbankinn 115 m.kr.
MESTA HÆKKUN
©Þróunarfélag íslands 4,5%
©Búnaöarbankinn 3,4%
©Tryggingamiðstööin 1,9%
MESTA LÆKKUN
©Íslandssími 6,3%
©Þorbjörn Fiskanes 4,8%
©SR-Mjöl 3,8%
ÚRVALSVÍSITALAN 1.239 stig
- Breyting O +0,42%
Samherji á
norskum sjáv-
arútvegsvef
í gær var fjallað nokkuð um Sam-
herja á norsku vefsíðunni IntraFish
sem sérhæfir sig 1 frétta- og upplýs-
ingamiðlum úr sjávarútvegi en sér-
staklega var fjallað um áætlanir fyr-
irtækisins um að leiða laxeldisað-
gerðir á íslandi í framtíðinni, sem
IntraFish segir vera mjög sókn-
djarfar. Rifjað var upp hvernig lax-
eldisáætlanir á íslandi á níunda og
tíunda áratugiium hefðu reynst of
bjartsýnar og því farið forgörðum,
en að Samherji væri nú að rísa upp,
reynslunni ríkari, og hygðist verða
aðaldrifkrafturinn í hinni nýju lax-
eldisframþróun. Sagt er frá því að
laxeldisiðnaðurinn á íslandi hafi
skilað af sér 4-5000 tonnum á ári en
samkvæmt áætlunum Samherja
muni framleiðslan hafa vaxið upp í
20 þúsund tonn á næstu fimm til sjö
árum.
Davíð spáir
vaxtalækkun
í umræðum á Alþingi í gær um
stöðu og horfur í efnahagsmálum
sagði Davíð Oddsson forsætisráð-
herra að hann teldi að vaxtalækkun
væri á næsta leiti og að vextir
myndu lækka fljótlega eftir að ný
mæling á vísitölu neysluverðs birt-
ist í febrúar.
Síðast setti forsætisráðherra sig í
spákaupmannsstellingar sem þessar
hinn 22. nóvember sl. en þá hafði
Morgunblaðið eftir honum: „Af-
koma og umhverfi útflutningsgrein-
anna er afar gott um þessar mundir.
Ef þetta heldur þannig áfram efast
ég ekkert um að gengið styrkist.“
Frá því að þessi orð féllu hefur
krónan styrkst um tæp 7%. Vonast
nú margir til þess að forsætisráð-
herra verði áfram jafn spámannlega
vaxinn og þegar hann spáði svo
réttilega fyrir um gengisþróunina
og að Seðlabankinn lækki vexti
strax eftir að Hagstofa íslands birtir
vísitölu neysluverðs þann 12. febrú-
ar nk.
23. 01. 2002 kl. 9.15
KAUP SALA
Bslpollar 101,900 102,420
LLIdPund 145,800 146,540
þ*lkan. dollar 63,260 63,660
t~ c íDonsk kr. 12,1570 12,2240
rf~SNorsk kr 11,3940 11,4560
Ssænsk kr. 9,7260 9,7800
3 Sviss. franki 61,3300 61,6700
1 ♦ jjap. yen 0,7595 0,7640
||eCU 90,3254 90,8682
SDR 127,5300 128,3000