Dagblaðið Vísir - DV - 16.12.2002, Síða 15

MÁNUDAGUR 16. DESEMBER 2002
DV
Menning
15
Sálin
hreinsuð
Síöustu mánuöi hafa galdrastrák-
amir í Sigur Rós ferðast um heim-
inn og kynnt (nýju plötuna) sína.
Þeir stimpluðu sig út úr árinu með
tvennum tónleikum í Háskólabíói
og ég var viðstaddur seinna kvöldið,
sl. fóstudagskvöld.
Fyrstur á svið var Sigurður Ár-
mann Halldórsson, Siggi Ármann,
sem er ólíklegur poppari: rumur að
vexti og í framan eins og hrekkju-
svín. Af útliti að dæmi myndi mað-
ur seint tengja hann við tónlistar-
sköpun, hvað þá hina brothættu og
ofureinlægu tónlist sem hann sem-
ur. Hann gerði plötuna Mindscape í
fyrra, sem hefði líklega týnst með
öllu ef strákamir í Sigur Rós hefðu
ekki tekið hann upp á arma sína.
Siggi hitaði upp á öllum tónleikum
Sigur Rósar í N-Ameríku nýlega og
hljómsveitin hefur boðist til að að-
stoða hann á næstu plötu. Með Sigga
á sviðinu voru Kjartan og Orri Rós-
armenn og María úr strokkvartett-
inum Aminu, og var innlegg þeirra
vel til fundið og nett. Sjálfur spilaði
Siggi á kassagítar og söng með
bjartri röddu en tók stundum óþarfa
áhættu og réð ekki við tónana. Hann
byrjaði á tveim nýjum lögum, annað
- „Big Boys Cry“ - var verulega
gott, en tók svo fimm lög af
Mindscape. Eftir þennan skammt
hefði verið passlegt að kveðja en
Siggi tók tvö lög enn sem virkuðu
sem antiklæmax. Lögin hans eru
fullkeimlík í uppbyggingu og áferð
en ef Siggi leggur meira í útsetning-
ar og hugar að fjölbreytninni verður
verulega spennandi að heyra næstu
plötu.
Sigur Rós er einstök hljómsveit í
rokkheimum og maður- þarf líklega
að kafa í hyldýpi miðaldatónlistar
til að finna hliðstæðu. Með seiðandi
tónlist sinni koma þeir félagar
hlustendum sínum í upphafið og
næstum trúarlegt ástand og þess
vegna breytast gagnrýnendur jafnan
í ungskáld í ástarsorg þegar þeir
reyna með orðaflaumi að tjá vel-
þóknun sína á stráknunum. Ég skal
reyna að stilla mig, enda „kúlið“ i
húfi, en ég verð að játa að þegar
mesta snilldin skall á fylltist ég
slíkri mannelsku og góðvilja að ég
var búinn að gefa Rauða krossinum
og Mæðrastyrksnefnd allar eigur
minar í huganum. Maður verður
hreinlega betri maður af því að
hlusta á hljómsveitina. Ríkisstjórn-
in ætti að senda Sigur Rós á túr um
Miðausturlönd því þar er raunveru-
leg þörf á henni.
Ég hef alloft séð hljómsveitina á
tónleikum en aldrei hefur mér fund-
ist hún eins góð og á fóstudaginn.
Eftir túrerí síðustu mánaða var
hljómsveitin ægiþétt og æðisleg.
Alltaf er gaman þegar stelpumar í
Amínu eru með og strákamir voru í
fínu formi, enda stutt í jólafrí. Jónsi
er miðpunktur athyglinnar, hvort
sem honum likar betur eða verr, og
í frábærustu falsettuköflunum hefði
maður ekkert orðið hissa þótt engla-
vængir hefðu skotist út um bakið á
honum og hann svifið upp í rjáfur.
Fyrstu þrjú lögin voru þau sömu
og () byrjar á. Ég verð að játa að ég
er ekki alveg i skýjunum með (), en
tónleikaútgáfurnar voru góðar, enda
hjálpaði vel heppnuð Ijósa- og kvik-
myndasýning mikið upp á og bjó til
rétta andrúmið. Hljómsveitin var
löngum á móti þvi að spila gömul
lög á tónleikum en nú eru „nýju“
lögin orðin gömul og ákveðiö nýja-
brum kannski komið aftur á gömlu
lögin eftir saltleguna. Gestir fengu
því „Svefn-g-engla“, „Ný batterí" og
„Olsen Olsen" af plötu síðustu aldar-
innar sem var sálhreinsandi og
óvæntur glaðningur. Sveitin spilaði
tvö óútgefin lög: „Salka“ gerði ekki
mikið fyrir heilabúið í fyrstu at-
rennu en „Mílanó" er gullfallegt lag.
Sveitin spilaði „Hafssól" af fyrstu
plötunni, Von, í gjörbreyttri og
miklu betri útgáfu sem er byggð í
kringum Georg að lemja á bassann
með trommukjuða: mjög flott. Og
svo tvö bestu lögin af ( ); „Ég er
sæljón" (eþs „Njósnavélin") og
„Popplagið", sem var lokalag
kvöldsins. í það setti hljómsveitin
allt sem hún átti og skilaði þvílíkri
flugeldasýningu að salurinn í heild
sinni spratt á fætur eins og gormur
og klappaöi og gólaði á meira. Við
fengum því miður ekki fleiri lög en
hljómsveitin kom tvisvar og hneigði
sig.
Algjörlega frábærir tónleikar og
ég spái því að Sigur Rós fái friðar-
nóbelinn áður en öldin er úti.
Dr. Gunni
Bókmenntir
Draumaheimur og dáleiðsla
Molly Moon, söguhetjan í Molly
Moon og dáleiðslubókinni, fannst í
pappakassa þegar hún var nýfædd
og er alin upp á skelfilegu munað-
arleysingjahæli. Besti vinur henn-
ar er Rocky sem er svartur og
fannst í hjólalausum barnavagni.
Lif þeirra á hælinu er ömurlegt og
þau liða skort. Baðvatnið má að-
eins vera tíu sentímetra djúpt og
maturinn er hörmulegur. Börnunum er refsað harkalega
ef þau hlita ekki reglum og þurfa þá að þrifa klósettin
með eigin tannbursta.
Munaðarleysingjahælið er sem sagt helvíti á jörð. En
dag einn kemst Molly yfir merkilega bók á bókasafni
bæjarins þar sem hægt er að læra dáleiðslu. Og hún upp-
götvar að hún býr yfir miklum hæfileikum á þessu sviði
og getur breytt lífi sínu til hins betra. En bókin sú er eft-
irsótt af fleirum, og ekki er vist að tíu ára stelpa viti
alltaf hvað er réttast að gera þó að hún geti dáleitt fólk.
Molly Moon er enn einn ljótur andarungi sem fær
uppreisn æru og fylgir þar í kjölfar Harrys Potters. Hún
er með bleika, flekkótta fótleggi, svæfandi rödd og kart-
öflunef. Engum líkar vel við hana nema Rocky og hann
er ekki einu sinni alltaf til taks. Hún leitar sér huggun-
ar í auglýsingum sem birta henni draumaheim þar sem
allir eru glaðir og fagrir. Þegar Molly nær tökum á dá-
leiðslunni nýtir hún hæfileika sína til að komast inn í
þennan draumaheim, en þá rennur upp fyrir henni að
hann er byggður á sandi og algjörlega óraunverulegur.
Dáleiðslan kallast skemmtilega á við þetta óraunveru-
leikaþema. Molly dáleiðir fólk til að trúa því að hún sé
frábær, hæfileikarik og falleg, rétt eins og allur auglýs-
ingaiðnaðurinn gengur út á að láta fólk trúa einhverju
sem er ekki satt. í bókinni felst ádeila á neyslusamfélag-
ið þar sem fólk er stöðugt að drekka Qube-gosdrykk og
borða Heaven-súkkulaði en verður ekkert glaðara, fal-
legra eða betra fyrir vikið. Þetta er ekki orðað með bein-
um hætti en þó bent á líkindi dáleiðslunnar og auglýs-
inga.
Molly er góð stúlka sem fær óskir sínar uppfylltar og
gleymir um stund raunverulegum gæðum lífsins. Hún
er þó fijót að átta sig. Rocky er litlaust gæðablóð sem
virðist standa sig vel í öllu. Prófessor Nockman er
þrútið, sveitt og feitt illmenni og reyndar eru öll ill-
menni sögunnar einkar ógeðfelld í útliti; má þar nefna
stjómanda hælisins, fröken Adderstone, sem líkist
„frekar karli en konu“ (7) og karlmannlegu eldabuskuna
Ednu sem er þrekin, vöðvastælt og með sjóarahúðflúr
(14). Vondu konurnar virðast því fara út fyrir kynhlut-
verk sín. Útlitslýsingar eru ýkjukenndar og illmennin
ekki síður ljót en vond.
Dáleiðsluhæfileikar Mollyar virðast takmarkalausir
en reyndar er farið yfir strikið þegar tölvur eru látnar
dáleiðast og trúgirni lesanda misboðið. Að öðru leyti
tekst höfundi ágætlega upp með fléttu sögunnar þar sem
mörk raunveruleika og draumaheims eru óljós eins og
hæfir umfjöllunarefninu. Þó verður atburðarásin nokk-
uð ofhlaöin, einkum í seinni hlutanum. í heildina tekið
er Molly Moon og dáleiðslubókin þó hressileg og spenn-
andi saga þar sem spurt er margra áhugaverðra spurn-
inga.
Katrín Jakobsdóttir
Georgia Byng: Molly Moon og dáleiðslubókin. Ásta S. Guöbjarts-
dóttir þýddi. Bjartur 2002.
Munið
að siökkva
á kertunum
Hafið aldrei
kerti nálægt
gluggatjöldum.
Rauði kross íslands
/TÍT' SLÖKKVILIÐ

HÖFUÐBORGARSV/EÐISINS