Dagblaðið Vísir - DV - 02.04.2003, Side 22

22
Skoðun
MIÐVIKUDAGUR 2. APRÍL 2003
____________DV
Aumingjavæðing í algleymingi
Geir R. Andersen
blaöamaöur skrifar:
Aumingjavæðingu þjóðfélags-
ins ætlar ekki að linna í bráð.
Það er ekki nóg að trillusjómenn
- stundum líka kallaðir „bátasjó-
menn“ til aðgreiningar frá ofur-
tekjumönnunum á hinum skipun-
um - standi uppi í hárinu á
stjórnvöldum og krefjist stærri
hluta í „erföagóssinu" til sjós,
heldur standa þeir stíflr gegn
ágjöfinni og gagnrýninni um af-
nám sjómannaafsláttarins af
sköttum þeirra. - Eina stéttin í
landinu sem býr viö sérstakan af-
slátt af sköttum.
Landsfundur Sjálfstæðisflokks-
ins bar ekki þá gæfu að kjósa
þennan aumingjaafslátt út af
borðinu. Sjómenn eru því enn
einu súper-aumingjarnir í þjóðfé-
laginu. - Vont fyrir þá, en gott
fyrir okkur hin sem getum staðið
keik eftir og greitt skatt af öllum
tekjum samkvæmt landslögum.
Aumingjavæðingin er líka á
fullu í rekstri Ríkisútvarps og
-sjónvarps, sem fer með himin-
skautum í klámvæðingu og of-
urpyntingum í nánast hverjum
innlendum þætti sem settur er í
leikrænt form þar á bæ. Tapið er
nokkur hundruð milljónir ár eft-
ir ár og mest vegna Sjónvarpsins
(ekki hljóövarps) sem er dragbít-
ur á að aðrar frjálsar sjónvarps-
stöðvar geti boðið þjónustu sína
með eðlilegum hætti. En Sjón-
varpið má ekki leggja af. Ráð-
herra menntamála og útvarps-
stjóri leggjast á bæn þegar að
þessum miðli er „vegið“, eins og
það er orðað þegar menn gagn-
rýna tilvist ófreskjunnar.
Það er ekki stórmannlegt að
vilja ekki horfast í augu við þá
staðreynd að ríkisrekstur Sjón-
varpsins er löngu úreltur og í
raun skaðlegt að halda úti afþrey-
ingarmiðli í blóra við almenn-
ingsálitið. Eöa hversu margir
myndu ekki kjósa Stöö 2 og Skjá
einn fremur en Sjónvarpið yrði
spurt hvaða stöð mætti helst
leggja niður?
Og til að bíta höfuðið af
skömminni eru fullfrískir „aum-
„Aumingjarekstur á ekki
að verða einkenni íslend-
inga sem sjaldan hafa
komist nœr því að bergja
af allsnægtahominu en
þessi árin. Aumingjavœð-
ingin verður að vera
sjálfbær og borin uppi af
þeim sem hana heimta.“
ingjarnir“ að ólmast við að halda
uppi foreldraorlofi. Það eru víst
engin takmörk fyrir þvi hvað má
hafa út úr velferðarkerfmu með
hinu svonefnda „foreldraorlofi",
eins og svo snilldarlega er komist
að orði á vefsíðu Vefþjóðviljans
31. mars sl. Það er auðvitað ekki
heilbrigt sálarástand þeirra sem
vilja þiggja fjárhæð sem nemur
80% af því sem þeir áður öfluöu á
meðan þeir eru í fæðingarorlofi.
Og því rausnarlegri bætur því
hærri sem launin eru. Er hér að
skapast fávitaþjóðfélag af manna-
völdum?
Það einkennilega í allri um-
ræðunni um velferðarkerfíö, bæt-
urnar og ölmusuna sem hið vinn-
andi fólk er að biðja um - margt
á slíkum ofurlaunum að undir
tekur í hátekjuhellunum - er að
það vill í raun ekkert vita af þeim
sem eru sannanlega veikir, lam-
aðir eða fatlaðir og útilokaðir frá
viðteknum lífsstíl. Það vill ekki
taka þann hóp út úr sérstaklega,
heldur blandar öllu saman, þ.á m.
gömlu fólki sem eðli málsins sam-
kvæmt kemst ekki í hóp
þurfalinga við það eitt að verða
gamalt.
Aumingjarekstur á ekki að
verða einkenni íslendinga sem
sjaldan hafa komist nær því að
bergja af allsnægtahorninu en
þessi árin. Aumingjavæðingin
verður að vera sjálfbær og borin
uppi af þeim sem hana heimta.
Hún á ekkert skylt við rausnar-
lega aðstoð við þann hóp þjóðfé-
lagsþegna sem illu heilli hafa orð-
ið fyrir áföllum í starfi eða leik
og geta ekki meir. Þeir styðjast
meira að segja við slagorðin:
Styðjum sjúka til sjálfsbjargar.
Hinir fullfrísku eru þeir sem eiga
að styðja en ekki að væla og
biðja.
Haukur Magnússon hringdi:
Nú ber maður augum auglýs-
ingu frá sjóðnum AVS-rann-
sóknarsjóði í sjávarútvegi - en
þetta AVS á víst að standa fyr-
ir „Aukið verðmæti sjávarút-
vegs“. í auglýsingunni eru
menn hvattir til að sækja um
styrki úr sjóðnum til verkefna
í flskeldi - fyrirtæki, einstak-
lingar, rannsóknir, þróunar- og
háskólastofnanir og aðrir slík-
ir. Hvernig er það; vorum við
ekki búnir, íslendingar, að fá
nóg af eldistilraunum sem flest-
ar fóru út um þúfur? Loðdýrin
sömuleiðis. Við verðum að bú-
ast við því að sótt verði ótæpi-
lega í sjóð þennan, líkt og í
aðra svipaða sjóði, t.d. sjóð til
eflingar ferðaþjónustu, þar sem
allt er á suðumarki í skuldum
og gjaldþrotum. - Ég skora á
stjórnvöld að staldra nú við í
sjóðasukkinu og kæfa þennan í
fæðingu.
Rskeldisstyrkir enn í boði?
Ónýt hagfræði
„Dollarinn
Fellur á rétt verö miöaö viö magn í umferö á móti raun-
verömætum tii sölu.
- Jafngildir peningaprentun og óöaveröbólgu. “
Þorsteinn Hákonarson
framkvæmdastjóri skrifar:
Fyrsta lögmál hagfræði
ætti að vera það að hags-
munir ríkjandi starfs-
greina séu fullkomlega
ómerkilegir miðað við al-
menna hagsmuni. Hvers
vegna? Vegna þess að
hagsmunir ríkjandi starfs-
greina krefjast aðfanga og
aðferöa þar sem aðföngin
eru takmörkuð og aðferð-
imar meira eyðileggjandi
en gefandi eftir að
ákveðnu beitingarstigi er
náð.
Hagvöxtur undanfar-
inna áratuga á sér orsök í
frjálsri milliríkjaverslun.
Hér áður gátu þeir einir
vaxið sem réðu flestum
eða öllum aðföngum. Það
voru nýlenduveldi og aðfangarík
lönd. Þess vegna fóru Japanar og
Þjóðverjar í stríð. Efnislega fram-
legðargetu aðfanga, í sama mæli
og ríkustu þjóðir nota, brysti ef
aUar þjóðir notuðu jafn mikið.
Sem sé; aðföng og aðferðir brest-
ur.
Hagfræði samtímans fjallar um
stærðarmælingu á því sem er
raunframlegð og raunviðskipti.
Þessi hagfræði er ekki byggð til
þess að sýna hvaða aðföng og
hvaða aðferðir þarf til þess að
mannsæmandi aðstæður geti kom-
ist á aUs staðar. Þetta sést í ljósi
„Hagvöxtur undanfarinna
áratuga á sér orsök í frjálsri
milliríkjaverslun. Hér áður
gátu þeir einir vaxið sem
réðu flestum eða öllum að-
föngum. Það voru nýlendu-
veldi og aðfangarík lönd.
Þess vegna fóru Japanar og
Þjóðverjar í stríð. “
nútíma hagfræði með því að áætla
hvað myndi gerast ef við létum
tvo mUljarða eistaklinga
fá þúsund dollara á mán-
uði í eitt ár. Myndi það
bæta eitthvað? Alls ekki.
Dollarinn fellur niður á
rétt verð miðað við magn í
umferð á móti raunverð-
mætum tU sölu. Þetta jafn-
gUdir peningaprentun og
óðaverðbólgu.
Ef fátækari ríki tækju
sig saman og settu ofur-
toUa bæði á út- og inn-
flutning frá iðnríkjunum
en frjálsa verslun sín á
mUli yrði aðfangabrestur í
iðnríkjunum. Og við það
yrðu hagsmunir einungis
tryggðir með stríðsaðgerð-
um, sem í sjálfu sér hafa
sömu áhrif.
Augljóst er að marghátt-
aðar félagslegar hindranir
verða að hverfa til þess að skipu-
lag til framlegðar, svo og fyrirsjá,
geti farið fram. Síðan er það sem
er aUs ekki augljóst samtíma-
mönnum; að lýsingarhæfni kerfa
vísindanna er mjög takmörkuð og
frumstæð, tæknilega séð, þrátt
fyrir aUa félagslegu aðdáunina á
þeim vísindum sem á er byggt.
Að lokum tvö önnur atriði; hið
fyrra er það að við erum ein menn-
ing á einni plánetu en ekki mörg-
um, og svo hitt, að við deyjum öll
en gen okkar lifa. Þau eiga plánet-
una en ekki samtímamenn á hverj-
um tíma. - Ráðið þið við þetta?
Ekki aögangur fyrir íslendinga.
J6n Gislason skrifar:
Sá sem átti hugmyndina að
siglingum Norrænu, Thomas
Arabo, hefur talið mögulegt að
sigla einnig mUli Færeyja og
Grænlands um Island. Nú hefur
verið ýjað að því að þetta mætti út-
færa tU Ameríku og auka þannig
ferðamannastraum mUli þessara
landa. Bandaríkjamenn sjálfir leita
leiða tU öruggari viðkomustaða á
ferðum sínum, einkum eftir 11.
september. Það er greinUegur
áhugi á siglingum með farþega/bU-
ferju hér á norðurslóðum. Það sést
best á því hve mörg glæsifley hafa
viðkomu hér á landi yfir sumarið. í
Reykjavíkur er hvert skipið á eftir
öðru við miðbakkann í höfninni.
Hér er tækifæri fyrir Vestnorræna
ráðið, sem er skipað þingmönnum,
m.a. frá íslandi, tU að flýta athugun
á hagkvæmni svona ferjusiglinga.
Funðulegan vepðmerkingap
Kristin Ólafsdóttir skrifar:
Ég get ekki orða bundist eftir að
hafa lesið pistU í DV sl. þriðjudag
um okur hjá íslenskum markaði í
Leifsstöð. - Ég hef reyndar oft furð-
að mig á verölagningunni þar, t.d.
er matvara þar mUdu dýrari en
vítt og breitt hér í Reykjanesbæ.
Það er eins með tímaritin; á þeim
er enginn vsk.
Frænka mín sem kom hingað um
jólin hugöist kaupa graflax og ann-
að góðgæti þama á flugveUinum er
hún var á heimleið, því búið var að
auglýsa að verð væri þar lægra en
í stórmörkuðunum. Annað kom
heldur betur á daginn. Verð var
mun hærra í íslenskum markaöi.
Einnig eru furðulegar verðmerk-
ingar á vörum þama í Leifsstöö.
Þær eru ýmist í íslenskum krón-
um. doUurum eða pundum og virð-
ist ekkert samræmi þar á vera. Og
væri þá verðugt verkefni fyrir
verðlagsstjóm eða samkeppnis-
stjóm, eða hvað þessi batterí öU
heita sem búið er að setja upp, að
kanna þetta aUt. Þama er gífurleg
velta og að mínu mati er verið að
hlunnfara fólk um miklar upphæð-
ir daglega.
Fpóap Nói sóp?
Pétur Jónsson skrifar:
Ég las
pistU Vík-
veija í
Mbl. en
þar segir
hann sig
reka í
rogastans
yfir slæ-
legri aðsókn á íslensku kvikmynd-
ina Nóa albínóa á þeim rúma
mánuöi sem liðinn er frá því hún
var frumsýnd. En er það nokkur
furða? Það sem ég hef séð úr þess-
ari íslensku mynd í sjónvarpsaug-
lýsingu (hversu annars góð sem
hún kann að vera!) er hreinn við-
bjóður. Og það á kannski ekki
bara við þessa mynd, því þær eru
margar slæmar og klámfengnar
með afbrigðum. (Er ekki verið að
taka á þeim málum einmitt þessa
dagana?) Það sem auglýst var sér-
staklega úr Albínóanum var er
drengurinn var spurður hversu oft
hann fróaði sér! A þetta að draga
að áhorfendur? - Það var að von-
um að myndatexti undir „Nóan-
um“ í Víkverjapistli væri: „AUir á
Nóa albínóa!"
Lesendur geta hringt allan sólarhring-
inn í síma: 550 5035.
Eöa sent tölvupóst á netfangiö:
gra@dv.is
Eöa sent bréf til: Lesendasíða DV,
Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík.
Lesendur eru hvattir til að senda mynd
af sér til birtingar meö bréfunum á
sama póstfang.
Og samt lítil aösókn?