Dagblaðið Vísir - DV - 01.09.2003, Blaðsíða 16

76 SKOÐUN MÁNUDAGUR 1. SEPTEMBER 2003
Staða sauðfjárbænda versnar enn
Málefni sauðfjárbænda eru enn í
brennidepli, málefni þeirrar stéttar sem
landbúnaðarráðherra segir með réttu að
sé fátækasta stétt landsins. Sé mið tekið af
nýjustu tíðindum versnar hagur þessarar
stéttar enn.
Fram kom hjá formanni Landssamtaka
sauðfjárbænda í síðustu viku að slátur-
leyfishafar hefðu boðað lækkun á afurða-
verði til bænda fyrir kindakjöt um að
minnsta kosti 16% miðað við nýja verð-
skrá Sláturfélags Suðurlands. Sláturfélag-
ið lækkar verð á kindakjöti um 8% en sé
tekið tillit til aukinnar útflutningsskyldu
er raunlækkun að minnsta kosti 16%.
Haft hefur verið eftir forstjóra Sláturfé-
lags Suðurlands að skýringar á lækkun-
inni megi rekja til erfiðra aðstæðna á kjöt-
markaði. Annars vegar hafi orðið lækkun á
söluverði kindakjöts og hins vegar hafi orðið
samdráttur í sölu vegna aukinnar framleiðslu á
kjúklinga- og svínakjöti.
Staða sauðfjárbænda er slík að þeir mega vart
við þeirri kjaraskerðingu sem blasir við. Þótt
enginn efist um gæði dilkakjötsins er því ekki
að leyna að breyttar neysluvenjur ráða miklu
um þá þróun sem orðið hefur. Neytendur sækja
fremur í ljóst kjöt, fugla- og svínakjöt, en t.d.
dilka- og nautakjöt. Staða sauðfjárbænda er
hins vegar miklu verri en kúabænda þótt hún sé
ekki til að hrópa húrra fyrir. Frá því var greint í
vor að meðallaun sauðfjárbænda fyrir vinnu á
búi í hittifyrra næðu ekki 70 þúsund krónum á
mánuði. Vart þarf að fara mörgum orðum um
Staða sauðfjárbænda er slík að þeir
mega vart við þeirri kjaraskerðingu
sem blasir við.
þá stöðu. Af þeim launum er vart hægt að draga
fram lífið nema fleira komi til. í útreikningum
um stöðu sauðfjárbænda er miðað við að búið
sé með 317 kindur.
Vegna þessarar afleitu stöðu verða sauðfjár-
bændur oftar en ekki að sinna annarri vinnu
með búskapnum. öðruvísi nást endar ekki
saman. Sjái hjón saman um búið er algengt að
annar aðilinn vinni fullt starf utan bús. Þessi
slæma staða þýðir jafnffamt að nýliðun er lítil í
greininni. Framtíðarhorfur eru ekki bjartar. Það
er að vonum að ungt fólk sér ekki framtíð í
sauðfjárbúskap, jafnvel þótt áhugi sé til
staðar á búskap.
Margir samverkandi þættir ráða því
hvernig komið er. Áður voru nefndar
breyttar neysluvenjur. Það er ekki aðeins
að mynstrið sé breytt á kjötmarkaði heldur
kemur fleira tíl. Pastaréttir hafa rutt sér til
rúms, auk meiri áherslu á grænmetis-
neyslu, hvort heldur er sem aðalréttur eða
ríkur þáttur í hverri máltíð. Rauða kjötið
hefur sætt mótbyr í keppni við aðra fæðu.
Forystumenn sauðfjárbænda benda og á
að erfitt sé að keppa við framleiðslu á
kjúklinga- og svínakjöti, enda hafi bank-
arnir orðið að taka yfir eða styrkja verulega
framleiðslufyrirtækin í þeirri grein. Van-
megnugir sauðfjárbændur megi sín lítils í
keppni við öflugar fjármagnsstofnanir. Þannig
sagði Jóhannes Sigfússon, bóndi á Gunnars-
stöðum í Þistilfirði, þá nýkjörinn formaður
Landssamtaka sauðfjárbænda, að fjármála-
stofnanir gætu ekki leyft sér að falsa verð á kjöti
til neytenda með því að selja það langt undir
kostnaðarverði. Slíkt hlýtur að enda, sagði for-
maðurinn, með stórfelldum verðhækkunum
eða gjaldþrotum. Langminnugir neytendur
muna stöðuna á markaðinum fyrir síðustu jól.
Þá var hreinlega útsöluverð á svínakjöti - staða
sem allir vissu að gat ekki enst til lengdar.
Sauðfjárbændur setja traust sitt á að jafnvægi
náist í framleiðslu fugla- og svínakjöts. Þá verði
staðan önnur hjá þeim. Stéttin sem heild þolir
ekki frekari kjaraskerðingu.

Skoðanakönnun DVum fylgið irið ríkisstjórnina:
Tæpur meirihluti er
kosninga, nánar tiltekið í júlí og
september 1995 og september
1999. Þá var nákvæmlega sömu
spurningar spurt.
Afþeim 84,3 prósent-
um sem afstöðu tóku í
könnun DV sögðust
55,1 prósent vera fylgj-
andi ríkisstjórninni en
44,9 prósent andvíg.
í júlí 1995 reyndust 65,7 prósent
fylgjandi ríkisstjórninni en fylgið
lækkaði í 52,3 prósent í september.
í september 1999 sögðust 63,2 pró-
sent fylgjandi ríkisstjórninni. Til
frekari samanburðar má geta þess
að stjómin sem var við völd
1991-1995, Viðeyjarstjórnin, naut
yfir 50 prósenta fýlgis strax í kjölfar
kosninganna 1991 en síðan ekki
söguna meir. Voru andstæðingar
þeirrar ríkisstjórnar fleiri en fylgj-
endur það sem eftir lifði þess kjör-
tímabils en fylgið fór lægst í um 24
prósent. hlh@dv.is
Af öllu úrtakinu f könnun DV
sögðust 46,5 prósent vera fylgjandi
ríkisstjórninni, 37,8 prósent vom
andvíg, 5,3 prósent vom óákveðin
Afstaða tll
rlklsstjárnarlnnar
m Fylgjandi Andvig Óákv./sv. ekkl
og 10,4 prósent neituðu að svara
spurningu þar um. Af þeim 84,3
prósentum sem afstöðu tóku í
könnun DV sögðust 55,1 prósent
vera fylgjandi ríkisstjórninni en
44,9 prósent andvíg.
Munur á afstöðu kynjanna er
vart marktækur en stuðningur við
ríkisstjórnina er þó ívið meiri með-
al kvenna en karia. Ekki er heldur
marktækur munur á afstöðu eftir
búsetu en ríkisstjórnin stendur þó
örlítið sterkari fótum meðal kjós-
enda á landsbyggðinni.
Úrtakið í könnun DV var 600
manns, jafnt skipt milli kynja og
hlutfallsiega milli höfuðborgar-
svæðis og landsbyggðar. Spurt var:
Ertu fylgjandi eða andvíg(ur) ríkis-
stjórninni?
Niðurstöðumar má sjá í með-
fylgjandi gröfum.
Svipað fyrir fjórum árum
Niðurstöður þessarar könnunar
vom bornar saman við sams konar
kannanir DV í kjölfar fyrri alþingis-
Um 55 prósent kjósenda eru
fylgjandi ríkisstjórninni sam-
kvæmt skoðanakönnun DV sem
gerð var á þriðjudagskvöld í lið-
inni viku. Stuðningurinn er ívið
meiri en í könnun DV fjórum
mánuðum eftir kosningar 1995
en töluvert minni en stuðning-
ur við stjórnina fjórum mánuð-
um eftir kosningarnar 1999.
fylgjandi ríkisstjórninni
E
:D
Klaufi?
Þetta er óvenjuleg aðferð til
formannsframboðs í stjórnmála-
flokki. Fyrir réttu ári brást Ingi-
björg Sólrún við niðurstöðu (
skoðanakönnun um, að hún ætti
að bjóða sig fram til þings, á
þann veg að bjóða sig ekki fram,
af því að hún þyrfti þá að segja
af sér borgarstjórastarfinu, sem
hún hafði fáeinum mánuðum
áður lofað að gegna 14 ár. Um
jólin snerist henni hugur en hélt,
Björn Bjarnason.
að hún gæti boðið sig fram i 5.
sæti á framboðslista Samfýlking-
arinnar til þings f Reykjavík norð-
ur og setið áfram sem borgar-
stjóri. Öllum er kunnugt, að
þetta gekk ekki eftir. Ingibjörg
Sólrún er nú hvorki borgarstjóri
né þingmaður. Skyldi hún verða
jafnmikill klaufi við að nálgast
formannsstöðuna af Össuri?
Björn Bjarnason dómsmálardð-
herra á heimaslöu sinni um yfirlýs-
ingu Ingibjargar Sólrúnar Gísla-
dóttur um að hún stefni að fram-
boði í formannsembætti Samfylk-
ingarinnar árið 2005.
Styrkjum hljómsveit-
ina áfram
(umræðunni hafa margir skil-
ið afstöðu borgarinnar þannig að
hún vilji losna undan því að
styðja við Sinfóníuna og sumir
tekið það til marks um lítinn vilja
og skilning borgaryfirvalda á því
listræna starfi sem fram fer á
vegum Sinfóníuhljómsveitar (s-
lands. Þetta er ekki rétt...
Reykjavíkurborg mun áfram
styðja við Sinfóníuhljómsveit (s-
lands, en það er nauðsynlegt að
samkomulag náist milll ríkis og
borgar um framtíðarfyrirkomu-
lag þess stuðnings og að um-
fangið sé ekki ákveðið einhliða
af ríkinu.
Árni Þór Sigurðsson, skrifar um
Sinfóniuhljómsveitina og stuðning
Reykjavikurborgar á Múrnum 3 7.
ágúst.
Jarmið og álagn-
ingarskrárnar
Okkur ber að borga það sem
ákveðiö er á lýðræðislega kosnu
Alþingi og svíkjast ekki undan
því þótt okkur finnist skattarnir
of háir. Það eru hinar lýðræðis-
legu reglur sem yfir alla ganga.
Við eigum ekki að fela hugsanleg
svik bak við leynd álagningar-
talna. Punktur.
Það er gleðiefni að Sjálfstæð-
isflokkurinn hefur ekki gefið eftir
í þessu máli. Megi hann standa
uppréttur áfram í upplýsinga-
skyldu ríkisins þrátt fyrir jarmið í
ungliðum flokkslns.
Ingólfur Margeirsson I pistli á
Kreml.is um deilur hvort birta eigi
opinberlega álagningarskrár.