Dagblaðið - 03.07.1976, Síða 7
DAtíBLAÐIÐ — LAUGARDAGUR 3. JULl 1976.
7
Byggðarþróunaráœtlun fyrir Norðurland vestra og Strandir
FÓLK HEFUR ÞAR LAKARI KJÖR
OG VERRISKILYRÐI EN AÐRIR
Ikl U EIJ U Fólksflótti hefur þar orðið mikill og fátt gerl
LAIl IDIll Cllll til að bœta aðstöðu fólks
Afkomuskilyrði fólks er bjrr á
Norðurlandi vestra og á Strönd-
um eru talsvert lakari en gerist að
meðaltali í öðrum landshlutum.
Atvinnutekjur íbúa þar eru
nokkuð lægri en annars staðar
gerist og er algengt þar í héruðum
að tekjur fólks séu ekki nema um
V, hlutar þess sem annars staðar
er meðaltal tekna.
Framkvæmdastofnun ríkisins
hefur sent frá sér almenna
byggðarþróunaráætlun varðandi
Norðurland vestra og Strandir og
er þar að finna þessar upplýsingar
Þróunaráætlumn er mikið rit, alls
130 síður, og er þar fjallað um
flesta þætti byggðarþróunar á
þessum svæðum og yfirlit gefið
um möguleika til úrbóta. Tekið er
fram að skýrslan fjalli aðeins um
ástandið almennt en gera verði
nákvæmari áætlanir um einstaka
þætti til úrbóta á hinum einstöku
stöðum.
Á áætlunarsvæðinu, sem nær
til allra byggða við Húnaflóa og
Skagafjörð, hefur íbúum fækkað
síðustu áratugi. Flestir voru þeir
um 1940. Síðan hefur fækkað
mikið íbúum í sveitum. Stafar
þetta af því að atvinna hefur
verið fremur lítill og óstöðug,
einkum í þeim bæjum, þar
sem þenslu vegna síldveiða gætti
mest.
Náttúrufarslegar breyt-
ingar hafa haft slæm áhrif á
atvinnuástandið og tekjur
íbúanna. Er tilnefnt í skýrslunni
kuldakastið 1965-69 sem olli
búsifjum til lands og sjávar. Þá er
ofveiði tilnefnd á þeim fisk-
stofnum sem Húnaflói bjó yfir og
síðan hvarf síldarinnar. Lands-
hlutinn hefur og verið afskiptur
hvað varðar uppbyggingu
nauðsynlegrar grunngerðar og
opinberrar þjónustu.
Skýrslan bendir á að afar
auðug hrognkelsamið finnist með
allri ströndinni svo og skeifiskur í
Húnaflóa. Þessi mið hafa þó enn
ekki verið rannsökuð nægilega
vel.
Áætlunarsvæðið býr yfir
mikilli vatnsorku. Hún er þó lítt
könnuð og einungis virkjuð að
örlitlum hluta. Skapa þessar
orkulindir möguleika til
uppbyggingar iðnaðar víða um
svæðið.
Nýting jarðhita á svæðinu er
enn mjög skammt á veg komin.
Nokkrir skólar eru hitaðir með
heitu vatni. Sauðárkrókur hefur
hitaveitu og verið er að leggja
hitaveitu á Siglufirði. Boranir
hafa gefið betri raun er ætlað var
í fyrstu.
Nýtanleg jarðefni eru lítt þekkt
á svæðinu en í skýrslunni er þó
helzt bent á nýtingu leirs i
Mókollsdal í Strandasýslu.
Skýrslan fjallár mjög ítarlega
um mannfjöldaþróun á svæðinu
og heildartekjur fólks, en eins og
í upphafi segir eru þær mun
minni en meðaltalið annars staðar
á landinu. Þó eru þær nokkuð
hærri í kaupstöðunum og öðrum
þéttbýlissvæðum en í sveitum
áætlunarsvæðisins.
-ASt.
Hverjir hofa opið ó laugardögum?
— smókaupmenn, sem hafa opíð hjó sér, vilja ekki auglýsa af ótta við deilur
Ösku-
buska
Hver segir að kvennaárið og
kvenréttindabaráttan hafi ekki
borið árangur? Það sést bezt á
þessari mynd, sem tekin er í
nágrenni Dagblaðsins, þar sem
einn kjarnorkukvenmaðurinn
er önnum kafinn við störf í
„ öskunni." Og hún er víst ekki
sú eina því það gerist a
algengara að kvenfólk fari í hin
hefðbundnu „störf karlmann-
anna,“ hvort sem um er að ræða
byggingarvinnu, hafnarvinnu
eða annað. En hver hefði nú
trúað þessu fyrir fimmtíu
árum?
Ljósmynd — Árni Páll.
einum eða neinum að vinna.
Engin vandræði eru á að ná
sér í mjólk, ef hún skyldi
gleymast í helgarinn-
kaupunum, því Mjólkursam-
salan er með opna búð laugar-
daga og sunnudaga að Lauga-
vegi 162. -KL.
Að tjaldabaki ó
listahátíð íFœreyjum
„Verzlanir hér í Reykjavík og
nágrenni eru bundnar af því
samkomulagi sem gert var á
milli Kaupmannasamtakanna
og verzlunarmannafélaganna á
hverjum stað, að hafa lokað á
laugardögum yfir sumar-
tímann, það er að segja frá 20.
júní til ágústloka,“ sagði
Magnús E. Finnsson hjá
Kaupmannasamtökunum.
„Eg tel að á þessu tímabili
komi ekki neitt vandræðaá-
stand til með að skapast, því
þetta er jú aðalsumarleyfis-
tíminn og fólk sækir þá frekar
úr bænum um helgar. Og
reynslan var sú að yfirleitt var
minna að gera í verzlunum á
laugardögum yfir sumar-
tímann. Með því að leyfa að
verzlanir séu opnar til kl. 10 á
föstudagskvöldum tel ég að
komið sé til móts við
kaupandann og vil ég benda
fólki á aþ nota þann tíma til
innkaupa til helgarinnar.
Verzlunarfólk þarf líka að eiga
sitt fri éins og aðrir.
Samið er um það á hverjum
stað fyrir sig úti á landi hvernig
opnun verzlana er hagað, og
þar er sums staðar hnikað til
lokunartímanum þannig að
hægt sé að inæta þörfutn ferða-
fólks.
Sú hugmynd kom upp l'yrir
nokkrum árum að Kaupmanna-
samtiikin og Verzlunarmanna-
félagið rækju í sameiningu sér-
verzlun með helgar- og kvöld-
þjónustu. Komizt var að þeirri
niðurstöðu að grundvöllur væri
ekki fyrir rekstri slíkrar
verzlunar þar sem álagning
þyrfti að vera töluvert hærri.
Fólk myndi ekki notfæra sér
svo dýra þjónustu.
Reynt hefur verið að koma til
móts viö fólk með því að leyfa
sölu ýmissa nauðsynjahluta,
svo sem kaffis, sokka og
öryggja í sjoppum.“
DB hefur komizt að því að
þrátt fyrir fyrrgreint samkomu-
lag er talsverður fjöldi
smáverzlana á Stór-
Reykjavíkursvæðinu opinn á
laugardögum. Eru það
eigendur verzlananna sem af-
greiða sjálfir.
Við höfðum samband við
nokkra smákaupmenn sem
hafa opið hjá sér á laugar-
dögum. Voru þeir allir sammála
um að það væri fjöldi fólks sem
notfærði sér þessa þjónustu
þeirra. Það kæmi oft fólk á
laugardögum til að verzla hjá
þeim til helgarinnar, sem væri
ekki þeirra föstu viðskipta-
vinir.
Þeir sögðust ekkert hafa
farið út í að auglýsa þessa
þjönustu sína, töldu að það
inyndi einungis valda deilum.
„Stóru verzlanirnar eru ekkert
of hrifnar af okkur og reyna að
gera allt til að drepa okkur
niður," sagði einn þeirra. Allir
voru sammála um að ótækt
væri að ætla sér að banna
Listavaka í Færeyjum stendur
yfir þessa dagana. Meðal
íslenzkra gesta á þessari hátíð
f/ænda okkar í austri voru
Sigríður E. Magnúsdóttir og Árni
Johnsen sem hafa komið fram á
nokkrum stöðum í Færeyjum og
skemmt með söng og hljóðfæra-
slætti.
Að aflokinni skemmtun í Sjón-
leikarhúsinu í Þórshöfn tók
fréttamaður Dagblaðsins þar, Elis
Poulsen, mynd af þeim Árna,
Sigríði og Agnesi Löve, undir-
leikara hennar, með Erlendi
Paturssyni, þingmanni í
Færeyjum.
57. aðalfundur
Sjóvá:
Mikill halli á
bílatrygg.
ingum
Nýlega var haldinn aðal-
fundur Sjóvátryggingafélags
íslands hf.
Á fundinum kom fram að
heildariðgjaldatekjur félags-
ins námu 1305 milljónum
króna á árinu 1975 og höfðu
aukizt um 485 milljónir frá
árinu 1974, þ.e. um 59%.
Heildartjón ársins námu 1332
milljónum króna. Mikið tap
varð á bifreiðatryggingum og á
tryggingum fiskiskipa á árinu
en heildarrekstrartap félags-
ins nam 13,8 milljónum króna.
Fastráðið starfsfólk á skrif-
'stofum félagsins er 65 manns,
framkvæmdastjórar eru
Sigurður Jónsson og Áxel
Kaaber.
Samvinnutryggingar og
Andvaka:
HalliáSÍS-
tryggingum
Samvinnutryggingar G.T., Llf-
tryggingafélagið Andvaka og
Endurtryggingafélag Samvinnu-
trygginga hf. héldu nýlega aðal-
fund sinn að Kirkjubæjar-
klaustri.
I reikningum félaganna kom
fram að heildariðgjöld ársins hjá
öllum félögunum námu samt. kr.
1.913.4 millj. á móti kr. 1.315.4
millj. árið 1974 og höfðu aukizt
um kr. 598 millj. eða um 45%.
Heildartjón Samvinnutrygginga
árið 1975, greidd og áætluð
ógreidd, námu samtals kr. 1.461.0
millj. Nettó bóta- og iðgjalda-
sjóðir voru í árslok 860 millj.
króna.
Rekstrarafkoma ársins er halli
að upphæð 55.5 millj'. króna.
Hallinn stafar fyrst og fremst af
tapi á fiskiskipatryggingum að
upphæð kr. 45 millj. og tapi á
gömlum endurtryggingasamning-
um, en á árinu komu fram
ógreidd erlend tjón vegna þessara
samninga að upphæð kr. 41.2
millj. króna.
Á fundinum kom fram, að Sam-
vinnutryggingar hafa nýlega
keypt hlut Sambands íslerzkra
samvinnufélaga í Armúla 3 í
Reykjavik.
Endurkosnir voru í stjórnir
félaganna Erlendur Einarsson
forstjóri. Ingólfur Ölafsson kaup-
félagsstjóri og Ragnar Guðleifs-
son kennari.
Norðlenzk trygging Hf.
Hagnaður
af
rekstrinum
Aðalfundur Norðlenzkrar
tryggingar hf. var haldinn á
Akureyri nýlega.
Þar kom fram að mikil
aukning varð á árinu, bæði á
iðgjöldum og tjónum, en eftir
að búið var að leggja verulcgar
upphæðir í iðgjalda- og bóta-
sjóð og áhættusjóð var
hagnaður á rekstrarreikningi
kr. 508.000. Hluthafar Norð-
lenzkrar tryggingar hf. eru
206. Innborgað hlutafé er kr.
20.000.000.
Stjórnin var öll endurkosin
en hana skipa: Valdemar
Baldvinsson formaður. Aðal-
steinn Jósepsson, Geir G.
Zoéga jr„ Hreinn Pálsson og
Pétur Breiðfjörð. Varamenn
Bergur Lárusson og Othar
Ellingsen. Framkvæmdastjóri
Norðlenzkrar tr.vggingar hf.
er Friðrik Þorvaldsson.