Dagblaðið - 04.12.1976, Qupperneq 15

DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 4. DESEMBER 1976.
15
„Hún vill hjálpa mér úr buxunum”
— lýsing bandarísks blaðamanns á íslandsferð 1862 og hinni frægu íslenzku gestrisni
Bandarískir ferðamenn voru
nokkuð fáséðir á götum Reykja-
víkur og í sveitum landsins fyrir
114 árum. Einn slikur kom þó til
íslands, bandarískur blaðamaður,
John Ross Browne að nafni,
írskrar ættar. Dvaldi hann hér
eina viku seint í júnímánuði.
Skrifaði hann ferðapistla frá ferð
sinni í Ilarper’s Magazine en auk
þess nokkrar bækur um Evrópu-
ferð sína.
Nú hefur bókaútgáfan Hildur
gefið út bókina um íslandsferð
Brownes og birtum við hér til
gamans kafla úr bókinni:
„Ég dvaldi nótt á einu þeirra og
nú ætla ég að segja frá vandræða-
legu ævintýri sem ég lenti þá í. I
þvi sambandi þarf ég aðeins að
segja það frá bænum að hann var
að innanverðu mjög líkur því sem
ég hef þegar lýst nokkuð. Bóndi
og kona hans voru nokkuð við
aldur og þau áttu þrjá eða fjóra
myndarlega syni og gerðarlega
dóttur á þrítugsaldri. Eg gat gert
þeim skiljanlegt með nokkrum
orðum á dönsku, að ég óskaði eftir
bolla af kaffi, nokkrum brauð-
sneiðum og næturgistingu. Þau
voru ákaflega vingjarnleg og virt-
ust hafa mikinn áhuga á því að ég
var bandaríkjamaður líklega
sá fyrsti sem þau höfðu séð.
Kaffið var brátf reiðubúið, dúkur
var breiddur á borð og reiddur
fram ágætur kvöldverður sem var
brauð, ostur og mjólkurhlaup. Ég
dvaldi nokkrar mjög ánægjulegar
klukkustundir með þeim. Gaf ég
þeim, eins vel og ég gat, hugmynd
um Kaliforníu, hvar hún væri
staðsett á hnettinum og hve
óhemjumikið magn af gulli væri
þar, með bendingum, teikningum
og nokkrum dönskum orðum. Þau
könnuðust við nafnið en höfðu
enga hugmynd um hvort satt væri
að fjöllin væru úr gulli og klett-
arnir úr skíra silfri. Tilraunir
mínar til þess að upplýsa þau um
þetta voru næsta kátlegar en það
var ótrúlegt hvað þau voru fljót
að skilja mig.
Um klukkan ellefu fór gömlu
hjónin að syfja og þau létu á sér
skilja að þegar ég óskaði eftir að
ganga til hvílu mundi stúlkan vísa
mér til herbergis míns. Eg var
mjög sáttur við þetta eftir að hafa
gengið tíu eða tólf mílur á hraun-
grjóti svó að ég bauð fjölskyld-
unni góða nótt og fylgdi stúlkunni
yfir í annan hluta bæjarins. Hún
fór með mig inn í lítið herbergi
með rúmi í einu horninu og benti
mér á að ég gæti sofið þar um
nóttina. Eg settist á rúmið og
sagði að þetta væri ágætt — að ég
væri henni mjög þakklátur. Hún
var samt áfram kyrr í herberginu
eins og hún biði eftir því að gera
eitthvað meira fyrir mig. Ég sá
auðvitað glöggt að hún var mjög
þekkileg og blómleg á að líta en
það kom mér ekki við. Eg gat ekki
gert annað með fullum sóma en
að þakka henni aftur fyrir mig og
sýna merki um að ég ætlaði að
fara að hátta með því að fara úr
jakkanum. Enn dvaldist henni og
hún vildi augljóslega vera eins
alúðleg og aðstæður leyfðu. Það
var heldur óþægilegt að vera einn
í ókunnu herbergi með mannveru
af gagnstæðu kyni, sem var ung
og heldur snotur, án þess að segja
neitt. Þögnin tók að verða vand-
ræðaleg. Eg reyndi að fitja upp á
samræðum' á dönsku en komst
brátt að því að í því tungumáli
kunni hún enn minna en ég
sjálfur. Hún svaraði mér samt á
móðurmáli sínu með ákaílega
ljúfri rödd og á svo vingjarnlegan
hátt að ég fann glöggt að hún vildi
vera alúðleg og gestrisin. Ég beið
árangurslaust eftir þvi að hún
færi. Það var orðið áliðið og for-
eldrar hennar mundu ef tií vill
vera farnir að hafa áhyggjur af
henni. Samt sýndi hún engin
merki þess að hún hugsaði sér að
halda á brott. Hvað ætlaði stúlkan
sér eiginlega? Líklega var ég í
herberginu hennar og hún hafði
engan annan stað til þess að sofa á
en það var ekki mér að kenna ef
þannig stóð á. Eg bar enga ábyrgð
á þeirri furðulegu ráðstöfun fjöl-
skyldunnar. Loks sá ég engin
önnur ráð en að láta reyna á þetta
og tók að klæóa mig úr jakkanum.
Henni brá síður en svo við það,
heldur greip hún í ermarnar og
hjálpaði mér úr honum. Þá kom
að vestinu en eins fór með það.
Síðan kom að buxunum en þá
Guðmundur G. Hagalín hefur
látið frá sér fara sjöunda bindið í
ævisagnabálki sínum og nefnir
hann bókina Ekki fæddur í gær.
í því segir höfundur frá Seyðis-
fjarðarárum sínum (1920-23) og
ársdvöl í Reykjavík í hópi upp-
rennandi skálda. Um þetta leyti
er höfundur 25 ára.
A bókarkápu segir m.a. „Ekki
fæddur í gær“ er sjóður glöggra
Það þekkja allir krakkar hana
Línu langsokk en höfundur sagn-
anna um Línu er Astrid Lind-
gren. Nú er komin út hjá Heims-
kringlu saga eftir þennan
skemmtilega höfund og bókin
Bókaútgáfa Æskunnar hefui
sent frá sér þrjár barnabækur
er flestir kannast við sem gamla
kunningja. Þær eru Kisubörnin
kátu eftir Walt Disney í þýðingu
Guðjóns Guðjónssonar.Örkin hans
Nóa, einnig eftir sögu Walt
Disney í þýðingu Guðjóns. Kibba
kiðlingur er nú gefin út'í sjöunda
skiptið og þýðinguna gerði
hikaði ég af eðlilegum ástæðum.
Það var sannarlega kominn tími
fyrir stúlkuna að hafa sig á brott
ef hún vildi taka eitthvert tillit til
tilfinninga minna. Eg þakkaði
henni fyrir mig með miklum
virktum en ekki var á henni að
sjá að hún ætlaði að yfirgefa mig
að sinni. Það var augljóst að hún
ætlaði að ljúka því verki sem hún
var byrjuð á. Svipur hennar bar
vott um svo mikinn hreinleik og
svo mikið sakleysi, hún var svo
grunlaus um að neitt væri ósæmi-
legt við aðstöðu þá sem við
vorum í að ég vissi ekki hvað ég
átti til bragðs að taka. „Hún vill
hjálpa mér úr buxunum," sagði
ég við sjálfan mig, „það er aug-
ljóst. Ef til vill er það siðvenja á
Islandi, en heldur er það vand-
ræðalegt eigi að síður.“ Þannig
stóð nefnilega á að ég var ekki
mannlýsinga þekktra manna og
ekki þekktra. 'Sigfús Sigfússon
þjóðsagnaritari, Kristján
Kristjánsson læknir, Ingi T.
Lárusson, Sigurður Nordal, Páll
Eggert Ólason o. fl. eru nokkrir
þeir sem Hagalín umgekkst á
þessum árum.
Bókin er 276 bls. og útgefandi
er Almenna bókafélagið.
heitir í íslenzkri þýðingu Bróðir
minn ljónshjarta. Það er Þor-
leifur Hauksson sem þýddi.
Bókina prýða margar og skemmti-
legar myndir.
Hörður Gunnarsson. Þessar
bækur prýðir fjöldi mynda og
letrið er stórt og skýrt og þægilegt
fyrir börn.
Fyrir eldri börn hefur Æskan
sent á markaðinn síðustu bókina í
flokkunum um Frumbyggjana.
Þessi er sú áttunda í röðinni og
nefnist Gullið í Púmudalnum.
-KP
alveg nógu gamall til þess að geta
verið faðir stúlkunnar en sam*
ekki nógu ungur til þess að hún
gæti háttað mig. eins og yngri
bróður sinn. Þar sem ég var þarna
mitt á milli var ég staddur í
miklum vanda. Það yrði líklega
talin ókurteisi af mér að hafna
vingjarnlegu boði hennar og ekk-
ert var mér fjær skapi en að
móðga þessa geðþekku stúlku. Eg
beið nokkra hrfð en sá svo að ekki
varð komist hjá því að höggva á
þennan hnút og tók að færa mig
úr þessari síðustu utanyfirflík
minni. Stúlkan hafði vafalaust
séð fyrir löngu að að þessu mundi
koma. Hún stillti sér upp fyrir
framan mig og gaf mér merki um
að lyfta öðrum fætinum, sem ég
auðvitað hlýddi. Síðan greip hún í
aðra buxnaskálmina og togaði
rösklega í hana. Það leið ekki á
löngu áður en ég var orðinn eins
og þegar ég kom úr móðurlífi að
undanskildu því að ég var í nær-
buxum sem ég sá að voru heldur
rytjulegar á að líta vegna erfiðra
ferðalaga að undanförnu. En ég
snaraði mér upp í rúmið, stúlkan
breiddi yfir mig og bauð mér góða
nótt. Ég þakkaði henni fyrir og
þannig endaði þetta undarlega og
heldur vandræðalega ævintýri.
Þrjár
Emmubækur
Yngstu lesendurnir fá
bækurnar um Emmu frá Bókaút-
gáfunni Iðunni.Gunnilla Wode er
höfundurinn og þær nefnast í
íslenzkri þýðingu Emma öfug-
snúna og Emma og litli bróðir.
Iðunn sendir einnig á markaðinn
bókina Tumi og Magga eftir sama
höfund.
Bækurnar prýða einfaldar en
skemmtilegar litmyndir og
textinn er stuttur og skýr.
-KP
Fjallað um vandamál
samtíðarinnar:
Börn unglings-
stúlkna
„Hér er fjallað um vandamál
sem hefur ekki verið tekið til
meðferðar í íslenzkum bókmennt-
um, þ.e. börn unglingsstúlkna og
afdrif þeirra,“segir á bókarkápu
nýrrar skáldsögu eftir Líneyju
Jóhannesdóttur, sem hún nefnir
„Kerlingarslóðir”. Sögusviðið er
Reykjavík nútímans.
Líney Jóhannesdóttir er fyrst
og fremst þekkt fyrir barnaleikrit
sín og barnasögur, svo hér haslar
hún sér nýjan völl. Það er Heims-
kringla sem gefur bókina út.
-KP
MMbiabið
ÞAÐ UFI!
Ævisaga Guðmundar G. Hagalín:
SJÖUNDA BINDIÐ KOMIÐ -
HÖFUNDUR ORÐINN 25 ÁRA
-KP
Lindgren á ferðinni með bók:
NÚ ER ÞAÐ UÓNSHJARTA
í STAÐ LÍNU
-KP
Gamlir, göðir kunningjar frá
Bókaútgáfu Æskunnar
HOFUM OPNAÐ
& \
sportmagasín á tveimur hæðum í húsi Litavers við Grensásveg 22
Allar tegundir af sportvörum, m.a. íþróttaskór,
Adidas og Gola. Dunlop íþróttavörur.
íþróttatöskur allar geróir og margt, margt fleira.
Allar stæróir af bolum. Allt fyrir vetrarsport.
SkíÖi, skautar og snjóþotur. Skiptum á notuðum og
nýjum skautum.
Nýtt glæsiiegt sportmagasín hefur verið opnaó
Allt fyrir hestamenn, reiðtygi, allar ólar og gjarðir.
Allar tegundir af skeifum, m.a. skaflajárn.
Allar stærðir af byssum og skotfærum.
Allt fyrir sport- og veiðimenn.
Ódýru barnaskíðasettin eru komin. 3.775 kr. settið.
i húsi Litavers við Grensásveg 22. Næg bílastæói.
Sportmagasínið Goðaborg hf.
Sími 81617 - 82125