Dagblaðið - 29.03.1978, Síða 10
10
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 29. MARZ 1978.
...... ' A
frjálst, áháð dagblað
Útgefandi Dagblaflið hf.
Fromkvœmdastjórí: Sveinn R. EyjóHsson. Rrtstjórí: Jónas Krístjánsson.
Fréttastjórí: Jón Birgir Pótursson. Ritstjómarfulltrúi: Haukur Helgason. Skrífstofustíórí rítstjómar
Jóhannes Reykdal. íþróttir: Hallur Simonarson. Aflstoflarfróttastjórí: Atíi Steinarsson. Handrit:
Ásgrímur Pólsson.
Blaflamenn: Anna Bjamason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurðsson, Dóra Stafónsdóttír, Gissur Sigurðs-
son, Hallur Hallsson, Halgi Pótursson, Jónas Haraldsson, Ólafur Geirsson, Ólafur Jónsson, Ómar
Valdimarsson, Ragnar Lár.
Ljósmyndir Ámi Páll Jóhannsson, Bjamleifur Bjamleifsson, Hörflur Vilhjálmsson, Ragnar Th. Sigurfls-
son, Sveinn Þormóðsson. t
Skrífstofustjórí: Ólafur Eyjótfsson. Gjaldkerí: Þráinn Þoríeifsson. DreHingarstjórí: Már E:M: Halldórs-
son.
Ritstjóm Siflumúla 12. Afgreiflsla Þverhoiti 2. Áskríftir, auglýsingar og skrífstofur Þverhoiti 11. Aflal-
simi blaflsins 27022 (10 linur). Áskríft 1700 kr. á mánufli innanlands. i lausasölu 90 kr. eintakifl.
Setning og umbrot Dagblaflifl hf. Siflumúla 12.
Mynda- og plötugerfl: Hilmir hf. Siflumúla 12. Prentun: Árvakur hf. SkeHunni 19.
Skattamáliní vaskinn
SITTHVAÐ F0R-
VITNILEGT UM NÝJA
TÆKNI0G VÍSINDI
— Man júana gegn gláku—Fleiri tvíburafæðingar
af völdum pillunnar o.f I.
Fréttnæmast í stefnuræðu Geirs Hall-
grímssonar forsætisráðherra síðastliðið
haust var loforð hans um staðgreiðslu
skatta frá 1. janúar 1979 og virðisauka-
skatt í stað söluskatts. Þarna hét ríkis-
stjórnin miklu framfaramáli, sem lengi.
hafði verið beðið eftir. Staðgreiðsla
skatta mundi án efa stefna til aukins réttlætis, eins og
margsinnis hefur verið bent á. Ríkisskattstjóri hefur
lengi verið meðmæltur staðgreiðslukerfi. Launþegasam-
tök hafa um árabil sett kröfu um það ofarlega á blað.
Hver ríkisstjórnin af annarri hafði lofað að kanna
möguleika á staðgreiðslukerfi en svikið, þegar á hólminn
kom. Nú leit svo út sem ríkisstjórn Geirs Hallgrímssonar
ætlaði að minnsta kosti í þessu máli að geta sér frægð.
Margir voru þó efins frá upphafi. Þeir sáu möguleika á
svikum, þótt þetta væri í fyrsta sinn sem svo skýlaus
loforð voru gefin. Ríkisskattstjóri og fleiri bentu á, að
naumur tími var til stefnu, en þó ekki svo naumur, að
ekki væri unnt að koma loforðinu í framkvæmd, ef
fullur vilji væri til staðar. Menn nefndu, að frumvarp
yrði að afgreiða í janúar eða febrúar, ef nægilegur tími
ætti að gefast til framkvæmda á svo umfangsmiklum
breytingum.
Síðast fyrir nokkrum vikum sagði fjármálaráðherra,
hress í bragði, í viðtali við blaðamenn Dagblaðsins, að
skattafrumvarp, meðal annars með staðgreiðslukerfij
væri á næsta leiti. Ráðherra lét sem svo, að lítið væri til
fyrirstöðu.
Grunsemdir um, að ekki væri allt með felldu um lof-
orðið um staðgreiðslukerfi, voru svo staðfestar laust fyrir
páska í kjallaragrein Halldórs Ásgrímssonar, stjórnar-
þingmanns, í Dagblaðinu. Fáir eða engir af stjórnarþing-
mönnum eru jafnkunnugir skattamálum og Halldórl
Ásgrímsson. Ljóst er, að hann mælir af fullri ábyrgð,
þegar hann segir í kjallaragrein sinni: „Vonlaust er að
hægt verði að koma á staðgreiðslukerfi skatta í ársbyrjun
1979 og jafnvel þótt lög í þá átt verði samþykkt á
næstunni.”
Þannig fór um eitt af þeim fáu framfaramálum, sem
fólk hafði vænzt, að ríkisstjórn Geirs Hallgrímssonar
hrinti í framkvæmd. Málið fór í vaskinn. „Mun lengri
undirbúning þarf, eigi það ekki að vera dæmt til að mis-
takast,” segir Halldór Ásgrímsson. Þetta má segja með
öðrum orðum. Stjórnvöld hafa í engu lagt þá áherzlu
sem skyldi á að framkvæma þessar umbætur, og því var
tíminn í vetur misnotaður, unz orðið var of seint.
En hvað um aðrar umbætur í skattamálum, sem fjár-
málaráðherra hefur gefið loforð um á hverju ári
ráðherradóms síns? Um það segir stjórnarþingmaðurinn
Halldór Ásgrímsson: „Nú er orðið það áliðið þingtímans,
að litlar vonir eru til, að það takist að afgreiða lög um
tekjuskatt og eignarskatt.” Sem sé, eru allar skatta-
umbætur komnar i vaskinn í höndum núverandi rikis-
stjórnar.
Skattafrumvarp fjármálaráðherra frá í fyrra var að
vísu illt frumvarp, en hann og aðrir ráðherrar höfðu
margsinnis lofað úrbótum á því, svo að margir munu
hafa vænzt, að gágn yrði að. En ekki er annað unnt en
fallast á framangreint mat Halldórs Ásgrímssonar á
stöðu skattamála.
Tveim læknum frá Vestur-lndíum
hefur tekizt að búa til augndropa úr
marijúanaplöntunni, sem reynzt hafa
vel gegn augnsjúkdómnum gláku.
Rannsókn þessi var unnin á vegum
Vestur-lndíaháskóla í Kingston undir
stjórn dr. Manley West deildarforseta
við lyfjafræðideild skólans og dr. Al-
bert Lockhart sórfræðings í augnsjúk-
dómum. Þessir tveir sérfræðingar eru
hinir fyrstu, sem tekizt hefur að ein-
angra vökva frá marijúanaplöntunni.
sem ekki felur i sér eituráhrif plönt-
unnar. Vökvinn er settur beint í
augað.
Gláka eykur þrýsting innan augans
og veldur skemmdum á sjóntauginni.
Yfir fjórðungur þeirra, sem verða
blindir eftir að þeir eru orðnir 45 ára,
verður blindur af völdum gláku.
urðu þungaðar innan mánaðar eftir að
þær hættu að nota pilluna.
Fjöldi tviburafæðinga virtist einnig
fara eftir þvi hve langan tíma mæð-
urnar höfðu tekið pilluna. Þær konur
sem höfðu tekið pilluna i 13—24 mán-
uði fyrir þungun áttu flesta tvfurana.
CTT77
á dag álitu visindamennirnir að mest-
allt hár hjartasjúklinganna hafi þegar
verið vaxið áður en þeir fengu hjarta-
áfallið.
Enda þótt frekari rannsókna sé þörf
á þessu máli, sögðu vísindamennirnir
að ef læknar tækju sýni úr hári
manna, væri e.t.v. hægt að segja fyrir
um væntanlegt hjartaáfall.
Bílar og hjól
Að lokum er smáathugun á áhrifum
mengunar stórborga á menn. Enda
þótt enginn hafi enn sýnt fram á það
að hjólreiðar í hita og mengun stór-
borgar séu góðar fyrir heilsuna, telur
hópur visindamanna í Washington sig
hafa nokkra vitneskju um það að
slíkar hjólreiðar séu ekki óhollar ung-
um karlmönnum a.m.k.
Læknum f Vestur-Indinum hefur nú tekizt að framleiða augndropa gegn gláku úr marfjúana. Lyf þetta er hið fyrsta sem
tekizt hefur að einangra úr marf juanajurtinni, sem ekki inniheldur eituráhrif hennar.
Vitað er að reykingar á kannabis-
efnum hafa valdið nokkurri bót hjá
glákusjúklingum og hafa tilraunir með
þessi efni verið gerðar í Bandarikjun-
um. Ekki hefur þó verið unnt að nota
reykingar kannabisefna til langs tima
til lækningar sjúkdómsins vegna þeirra
hliðarverkana sem fylgja, þar
sem neytandinn er stöðugt i annarlegu
ástandi.
Tvíburar af
völdum pillunnar
Fleiri fregnir af nýjustu rannsókn-
um á vísindasviðinu hafa borizt frá
Reuter fréttastofunni. Þar segir m.a.
að rannsóknir sýni að meiri líkur séu á
að konur, sem verði þungaðar
skömmu eftir að þær hætta notkun
pillunnar, eignist tvibura.
Skýrt var frá þessari rannsókn í The
New England Journal of Medicin, þar
sem dr. Kenneth Rothman frá Har-
vardháskóla sagði að samkvæmt rann-
sókn, sem hann stjórnaði, hefðu 25
tvíburapör fæðzt 1609 mæðrum, sem
Meðal þeirra var hlutfall tvíburafæð-
inga 2.1 af hundraði fæðinga.
Dr. Rothman sagði að aukning tví-
burafæðinga svo skömmu eftir að
pillunotkun hætti gæti verið tilviljun i
þessari rannsókn,. en tengsl milli tví-
burafæðinga og lengdar þess tíma sem
pillan er tekin eru Ijósari.
Kalsíum
í hári og
hjartaáföll
Ungverskir visindamenn hafa
fundið tengsl á milli hjartaáfalla og
kalsíums í hári manna. Ungverska
vikuritið Hetfoi Hirek greindi frá því
að vísindamenn, sem voru að rann-
saka mengun umhverfisins, hefðu
komizt að því, að mikill fjöldi hjarta-
sjúklinga hefði litið kalsíummagn i
hári.
Vísindamennirnir rannsökuðu hár
50 karlmanna sem fengið höfðu
hjartaáfall og komust að þeirri niður-
stöðu að i hári þeirra var aðeins
0.09% af kalsium, miðað við 0.26% í
hári 79 heilbrigðra karlmanna.
Þar sem hár vex aðeins um 0.1 mm
Sjö heilbrigðir karlmenn á aldrinum.
23-39 ára voru fengnir til þess að hjóla
í borginni i klukkustund án þess að
taka sér hvild. Þrír menn óku síðan
sömu leið i loftkældum bil. Þeir voru á
sama aldri og einnig vel á sig komnir.
Mennirnir voru síðan rannsakaðir
strax að lokinni tilrauninni á George
Washington háskólasjúkrahúsinu.
Hjólreiðamennirnir voru þreyttir,
sárir i hálsi og augum en einkennin
koma yfirleitt af of miklu nitrati i
andrúmslofti. En vísindamennirnir
komust að því að sárindin í hálsi og
augum voru ekki tengd menguninni.
Sárindin í hálsinum voru af því að
hjólreiðamönnunum var sagt að anda
I gegnum munninn og sárindin i
augunum stöfuðu af rykögnum. Hvort
tveggja lagaðist fljótt og eðlilega.
En mönnum til undrunar var meira
af kolmónoxiði í blóði þeirra sem
ferðuðust með bilnum heldur en þeirra
'sem fóru sömu leið á hjóli. Senni-
lega er ástæðan sú að hjólreiða-
mennirnir voru stöðugt á ferð og
forðuðust langa umferðarhnúta, sem
mennimir i bilnum urðu nauðbeygðir
að fylgja og sitja i löngum bílalestum.