Dagblaðið - 27.10.1978, Blaðsíða 10

10
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 27. OKTÓBER 1978.
Útgefandi. Dagblaöið hf.
Framkvœmdastjóri: Sveinn R. EyjóHsson. Ritatjóri: Jónas Kristjónsson.
Fróttastjóri Jón Birgir Pétursson. Ritstjómarfulltrúi: Haukur Heigason. Skrifstofustjóri ritstjómar. Jó-
hannos Reykdal. íþróttir Hallur Simonarson. Aöstoöarfréttastjórar Atii Steinarsson og Ómar Valdi-
marsson. Monningarmál: Aöalsteinn Ingótfsson. Handrit: Ásgrimur Pélsson.
Blaöamenn. Anna Bjamason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurösson, Dóra Stefónsdóttir, Elín Alberts
dóttir, Gissur Sigurösson, Gunnlaugur A. Jónsson, Hallur Hallsson, Helgi Pétursson, Jónas Haraldsson,
Ólafur Geirsson, Ólafur Jónsson. Hönnun: Guðjón H. Pálsson.
Ljósmyndir Ari Kristinsson, Ámi Páll Jóhannsson, BjamleHur BjamleHsson, Höröur Vilhjálmsson,
Ragnar Th. Sigurösson, Sveinn Þormóösson.
Skrifstofustjóri: Ólafur EyjóHsson. Gjaldkeri: Þráinn ÞorieHsson. Sölustjóri: Ingvar Sveinsson. Dreifing-
arstjóri: Már E.M. Halldórsson.
Ritstjóm Síöumúla 12. Afgreiösla, áskriftadeild, auglýsingar og skrifstofur Þverhoiti 11.
AÖalsimi blaðsins er 27022 (10 linur). Áskrift 2400 kr. á mánuöi inqanlands. í lausasölu 120 kr. ointakiö.
Sotning og umbrot Dagblaöiö hf. Siðumúla 12. Mynda- og plötugerö: Hilmir hf. Slðumúla 12. Prentun:
Árvakur hf. SkeHunni 10.
Bar rangt fyrir dómi
Verðlagsstjóri hefur staðfest með
greinargerð, að Björgvin Guðmundsson,
formaður verðlagsnefndar, fór með rangt
mál fyrir dómi, þegar hann hélt því fram,
að verðlagsstjóri hefði lagt fram saman-
dregnar niðurstöður um afkomu dagblað-
anna fyrir verðlagsnefnd.
„Ég lagði þessa beiðni fyrir nefndina án þess að gera
grein fyrir afkomu blaðanna eða gera tillögu um af-
greiðslu beiðninnar,” segir í greinargerð verðlagsstjóra.
Þar með virðist orðinn marklaus málarekstur verðlags-
nefndar á hendur dagblöðunum, sem ekki fylgdu niður-
skurði hennar.
Það er ekki aðeins ljóst, að verðlagsnefnd fór ekki að
lögum um starfshætti nefndarinnar, þegar hún tók
ákvörðun sína. Björgvin Guðmundsson hefur einnig
viðurkennt fyrir dómi, að hann starfi í nefndinni sem
umboðsmaður viðskiptaráðherra, bæði í þessu máli sem
öðrum.
Niðurskurðurinn á verði dagblaðanna var því
óvefengjanlega geðþóttaákvörðun þess ráðherra, sem
mest hefur hampað ást sinni á dagblöðunum. Hræsni
hans endurspeglast í ummælum umboðsmannsins, sem
sagðist fyrir dómi hafa óttazt, að of hátt verð dagblaða
kæmi niður á sölu þeirra!
Dagblaðið hefur haldið því fram, að stjórnarskrárbrot
ráðherrans stafi af þeirri austantjaldsstefnu hans, að dag-
blöð skuli ekki greidd af viðskiptavinum þeirra heldur af
ríkinu. Hann ráðgerir nefnilega að stórauka ríkisstyrki til
flokksblaða. Þannig hyggst hann bæta þeim upp tekju-
missinn.
Þegar ráðherra sker með annarri hendi niður verð á
dagblaði utan flokka og styrkir með hinni dagblöð stjórn-
málaflokkanna, er hann að berjast gegn skoðanafrelsi.'
Allir eru þeir eins
Jafnan er athyglisvert að sjá nýjar sannanir hins
gamla spakmælis, að því meira sem hlutirnir breytast,
þeim mun meira eru þeir eins. Við höfum nýlegt dæmi
um, að ráðherrar eru alltaf eins, þótt þeir séu að koma og
fara.
Eitt fyrsta verk hins nýja orkuráðherra var að reyna
að tefja virkjun Hrauneyjafoss og koma inn á milli
virkjun Bessastaðaár á Austurlandi. Stendur hann nú í
töluverðu þjarki við Landsvirkjun um að fá þessu hug-
sjónamáli framgengt.
Allir ráðherrar eiga sínar Borgarfjarðarbrýr, mismun-
andi vafasamar. Orkuver við Bessastaðaá getur meira
að segja verið tiltölulega hagkvæmt. En kjarni málsins er
samt sá, að orkuráðherrann heitir Hjörleifur Guttorms-
son og er þingmaður Austurlands.
Einkafrumvarpið fuilprentað
Tómas Árnason tekur ekkert mark á samstarfsflokk-
um Framsóknarflokksins í ríkisstjórn. Hann hyggst nú
leggja fram einkafjárlög, þrátt fyrir endurteknar viðvar-
anir samstarfsflokkanna og skipun sérstakrar fjárlaga-
nefndar honum til höfuðs.
Tómas var tilbúinn með frumvarp sitt til prentunar
heilli viku fyrir setningu alþingis 10. október. Þegar Dag-
blaðið skýrði frá stöðunni, varð mikill hvellur meðal
þingmanna stjórnarinnar. Marséruðu þeir undir forustu
Lúðvíks Jósepssonar á fund þriggja ráðherra og mót-
mæltu harðlega.
Nú hefur Tómas bætt um betur. Hann er búinn að
láta prenta frumvarpið, nákvæmlega eins og það var
fyrir rúmlega þremur vikum.
r
r. ■ mmmZ _i_ |
Fl ranski kommi im sta-
TIORKUr cicr inn i inn að d í cIcpI cí Ira na ga
— mun einbeita sér að lausn innanflokksvandamála um sinn
Svo virðist nú sem franski kommún-
istaflokkurinn muni draga sig út úr
samstarfi við aðra vinstri flokka þar í
landi. Þannig má i það minnsta meta
sum viðbrögð leiðtoga flokksins gagn-
vart þeirri vaxandi gagnrýni á flokks-
starfið, sem komið hefur frá ýmsum
skoðanahópum innan flokksins á
siðustu mánuðum.
Gagnrýni og deilur henni samfara
stafa af vonbrigðum vegna ósigurs
vinstri flokkanna 1 kosningunum i
marz síðastliðnum. Margir kommún-
istar og einnig sumir í hópi samstarfs-
flokksins þá, sósíalista, telja að kosn-
ingarnar hafi þá tapazt á óljósri og
reikulli stefnu flokkanna og lélegum
leiðtogum.
Kunnugir segja að ljóst sé að deilur
innan franska kommúnistaflokksins
standi enn yfir þó þær komi lítt upp á
yfirborðið vegna hlýðni við flokksag-
ann og þeirrar venju kommúnista að
leysa deilumál sin fyrir luktum dyrum
ef kostur er. Svipur þessara deilna gæti
orðið annar þegar þing kommúnista-
flokksins verður haldið um næstu ára-
mót og litlu verður spáð um hvernig
þeim lyktar. Aftur á móti virðast þær
munu valda því, að kommúnista-
flokkurinn muni einangrast mun
meira en verið hefur á undanförnum
árum. Aðalkraftinum verði varið til að
leysa ýmis innanflokksvandamál.
Þessi þróun mála mundi verða áfall
fyrir framgang þeirrar stefnu, sem
Því hefur oft verið haldið fram, að
innanflokksstarf Sjálfstæðisflokksins
væri þróttmest í röðum ungra sjálf-
stæðismanna. Fram til þessa dags má
segja, að þetta hafi og verið viður-
kennt af flestum flokksmönnum. Sá
fjöldi, sem er innan raða ungra sjálf-
stæðismanna er og langmestur saman-
borið við aðra flokka.
Það kemur þó berlega i ljós nú, eftir
tvöfalt tap flokksins í síðustu kosning-
um, hvort sem þar tapaðist raunveru-
legt fylgi fastra stuðningsmanna eða
svokallað lausafylgi, að áhugi þeirra
sem teljast raunverulegir fylgismenn
Sjálfstæðisflokksins hefur vaknað á ný
með alveg sérstökum hætti, hjá öðru
sjálfstæðisfólki, sem ekki er innan
raða hinna yngri.
V
Að bogna
en brotna ekki
Til marks um þennan endurvakta
áhuga flokksmanna og stuðnings-
manna Sjálfstæðisflokksins eru þau af-
skipti, sem sjálfstæðisfólk vill nú hafa
um það, hverjir eru kosnir til trún-
aðarstarfa innan flokksins og foryst-
unnar sjálfrar. Þetta má merkja svoað
segja hvarvetna á landinu, en kemur
ef til vill bezt í ljós hér á þéttbýlissvasð-
unum sunnanlands.
í Reykjavík, sem er fjölmennasta
flokkssvæðið, eru hverfafélög sem
hafa nú flestöll lokið aðalfundum og
kemur þar berlega i Ijós, að fiokksfólk-
ið vill, í mun ríkari mæli en áður var,
hafa áhrif á það, hverjir fara þar með
stjóm. Þetta er merki þess, að fiokks-
fólkið hefur tekið við sér og hefur vilja
til þess að ná því merki, sem féll í
hendur einræðis- og sundrungarafi-
anna í síðustu kosningum.
Það er vel skiljanlegt, að fólki með
fastmótaðar stjórnmálaskoðanir sé
ekki alveg sama, hvaða mönnum og
konum það felur það verkefni að ná
hinu fallna merki einstaklingsfrelsis og
frjálshyggju.
Og Sjálfstæðisfiokkurinn er kominn
í stjórnarandstöðu, sem gæti orðið, ef
skynsamlega er á málum haldið, sú
minnisstæðasta í sögu islenzkra stjórn-
mála. Stjórnarandstaða Sjálfstæðis-
flokksins og aðstaða er nú með þeim
merkilega hætti, að fiokkurinn á eins
konar skoðanabræður innan tveggja
af þremur ríkisstjórnarfiokkunum á
Alþingi.
Það þarf því engum að koma það
spánskt fyrir, þótt Sjálfstæðisfiokkur-
inn hafi ekki fariö af stað I byrjun
þings með hástemmdar yfirlýsingar
Kjallarinn
Geir R. Andersen
um harða og óbilgjama andstöðupóli-
tík, vegna þeirrar einföldu stað-
reyndar, að innan ríkisstjórnarinnar er
slíkur klofningur i flestum málum,
aðallega við Alþýðubandalagið, að
ékki mun fullvitað, hvernig þessir
fiokkar sem heild ætla að ýta úr vör
sem samskipa áhöfn, sem væri hægt
að nefna rikisstjórn.
Þeir sem áður töldu sjálfsagt að
byrja þingtimann með áhlaupi Sjálf-
stæðisflokksins á stefnuskrá hinnar
svokölluðu ríkisstjórnar, sem nú situr,
hafa nú séð, að fias í þeim efnum hefði
ekki verið til fagnaðar. Það á eftir að
koma í ljós, og það áður en langt liður,
aö stjórnarandstaðan á Alþingi er enn
ekki fullmótuð og Sjálfstæðisfiokkur-
inn á eftir að fá þar margan liösmann-
inn, bæði frá Framsóknarflokki og Al-
þýðuflokki.
Óhjákvæmilegt er þó fyrir stjórnar-
andstöðu Sjálfstæðisflokksins að
kanna fljótlega og kynna fiokksmönn-
um sínum hvað úr hverju hvaða mál
það eru, sem verða látin vera próf-
steinn á það fylgi, sem Sjálfstæðis-
fiokkurinn á i raun hjá stjórnarflokk-
unum.
Flokksmenn Sjálfstæðisflokksins
munu ekki ærast, þótt stjómarandstaða
hans bogni, en endurvakinn áhugi
þeirra á fiokksstarfinu og þvi mark-
miði að ætla Sjálfstæðisflokknum
forystuhlutverk í stjóm landsins mun
koma í veg fyrir, að stjórnarandstöðu
flokksins nú leyfist að brotna.
Skipulagning
gegn efnahags-
legu öryggi
Hinar takmörkuðu peningatekjur
okkar' Islendinga, hvers og eins og
sem þjóðar, færa okkur heim sanninn
um það, að hin tiltölulega fátækt
okkar í samfélagi þjóðanna setur þvi
skorður, hvaða óskir við getum fengið
uppfylltar. Því er það, að margir hata
peninga, sem tákn slíks ófrelsis. Á
þessa staðreynd spila kommúnistar
um allan heim, þar með talið Alþýðu-
bandalagið hér á landi.
1 raun eru peningar þó eitt merkileg-
asta tækið, sem menn hafa fundið
upp, til þess að skapa aukið frelsi, þvi
peningar í nútíma þjóðfélagi veita
jafnvel fátæklingum furðu mikið val-
frelsi, og meira valfrelsi en hinir „ríku”
nutu fyrir fáum mannsöldrum.
1