Dagblaðið - 01.12.1979, Síða 14

14
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 1. DESEMBER 1979.
Þreyttar brúður
Einkennileg uppákoma atarna,
samsýning þeirra Braga Ásgeirssonar
og Sigurðar Arnar Brynjólfssonar í
Norræna húsinu, en hún hefur nú
verið framlengd til 2. desember.
Hugsi nú hver fyrir sig: Ásgrímur
Jónsson í samfloti með Tryggva
Magnússyni? Eða Halldór Pétursson
og Þorvaldur Skúlason saman,
ISverrir Haraldsson og Gísli Ástþórs-
son? Hvernig sent sýningin er
skoðuð, afturábak, áfram, á hvolfi
cða frá hlið, þá er ekki hægt að koma
auga á ástæðurnar fyrir henni, nema
þá að hún sé hreint kunningjaflipp
— og allt i lagi með það.
Maður verður þá einfaldlega að
hagræða sjónglerjum og líta á hana
sem tvær samtengdar einkasýningar.
Sigurður örn er öllu frekari á plássið,
talsvert skemmtilegri og á kannski
öllu meira erindi á almannafæri en
félagi hans, a.m.k. fyrir það að hann
hefurekki áður haldið einkasýningu.
Meinfyndið
hugarfar
Á laugardag fór undirritaður
nokkrum orðum um skopteikningu
Sigurðar Arnar og er ástæðulaust að
endurtaka þau hér, nema þá að ítreka
að hann er i sérflokki hérlendis fyrir
þá takta sem hann beitir í teikningu
sinni og hið meinfyndna hugarfar
sem á bak við hana er. Nú þyrfti SÖB
að fara að koma fram aftur með
reglulegu millibili með skoðanir sínar
teiknaðar. Þeirra er sárlega saknað,
sérstaklega á siðuslu og verslu tímum
þegar alls kyns froðusnakk tröllríður
fjölmiðlum.
Hins vegar er ekki laust við að
manni finnist sem Bragi Ásgeirsson
hefði mátt láta eitt ár líða án
sýningar, sérstaklega þar sem hann
íhugar nú ynrlitssýningu á verkum
sínum næsta haust. Slikur er þreytu-
og uppgjafarblærinn yfir framlagi
hans í Norræna húsinu, sem m.a.
lýsir sér i þvi að yfir þriðjungur
myndanna er frá fyrri líð.
Engin
framsókn?
En veigameira er og verra að Bragi
virðist hafa gefið upp á bátinn alla
framsókn í þeirri tegund myndlistar
sem hann hefur tileinkað sér síðast-
liðin ár og lætur sér nú nægja að
kasta til höndunum af litlu tilefni eða
þá að feta átakalausan millivcg án
þess að hætta á neitt. Hvað það fyrra
varðar, þá hef ég ekki séð meiri
hroða frá hendi Braga en samsetning-
arnar tvær, Sópdyngja (nr. 2) og
Upprás (nr. 15), þar sem alls kyns
rusli er komið fyrir i limkenndri eðju
án þess að vart verði við uppbyggi-
lega hugsun. Nú tileinkar listamaður-
inn sýninguna barnaári og það má
vera að þessi verk eigi að endurspegla
óhefta sköpun barna. En i slíkum
verkum verður maður einnig að geta
greint hjálparhönd hins þroskaða
listamanns. Samt mega þessi verk
eiga það að í þeim er stórum meiri
orka og óheflaður lífskraftur en i
lunganum af því sem Bragi sýnir nú.
Hvers vegna eru þau verk svo magn-
vana? Hluti af svarinu hlýtur að
liggja i því myndmáli sem hann hefur
veriðað vinna með að undanförnu.
Marklaus
fiðrildi
Það eru einfaldlega takmörk fyrir
því hve oft má endurtaka tilvísanir í
brúður, leikfangadýr og fiðrildi án
þess að útjaska þeim og gera þau
marklaus. Myndlist af þessu tagi
reiðir sig á þann neista sem kvikna
kann af samspili ólíkra atriða. Þvi
óvæntari sem samsetningar lista-
mannsins eru, þeim mun líklegri er
áhorfandinn til að uppgötva ný
sjónræn gildi og líta umhverft sitt
öðrum augum eftirá. Þetta er góð og
gild regla sem framaröðru á uppruna
sinn í súrrealisma. Bragi gerir sér í
fyrsta lagi þann ógreiða að beita
sömu brögðum æ ofan i æ þegar að
samsetningu kemur. Annaðhvort
kemur hann aðalatriði myndar fyrir á
fletinum miðjum, án frekara
mótvægis, eða þá hann beitir hreinni
Myndlist
samlokuaðferð, þ.e. að raða atriðum
hlið við hlið upp eftir myndinni. I
fyrra tilfelli þarf reglulega virk mynd
mögnuð eða óvenjuleg tákn fyrir
þungamiðju og í samlokutilfellinu
þurfa hin samstæðu atriði sömuleiðis
að vera nýstárleg — og ólík — svo
neisti kvikni milli þeirra, sbr. regluna
hér að ofan.
Ofnotkun
Hér bregst myndmálið sökum
ofnotkunar og megnar ekki að gegna
hlutverki þungamiðju, eða þá að höf-
undur bryddar upp á hugmyndum
sem eru allt of veikburða til þess
arna.
Mynd sem ber nafnið Bukovsky er
hringlaga og í henni er fyrir komið
ryðguðu vaskafati, við það er límdur
limlestur (og gleiðbrosandi) plast-
karl. Kringum þetta allt saman er
vafin keðja. Er hægt að hugsa sér
meira „vúlger” tákn fyrir lífsreynslu
þessa einstaka andófsmanns? Ekki
eru margar myndir Braga með
nákvæmlega þessu marki brenndar.
AÐALSTEINN %
INGÖLFSSON
sem betur fer, en ótrúlega mikil fyrir-
höfn fer í að setja fram hversdags-
legar staðhæfingar. í mynd sem
heitir Tímaskil er teflt saman bíl og
hesti. Trúi þjónninn er mynd þar sem
plasthestur trónir fyrir miðju, en
fyrir ofan hann og neðan eru tveir
rekaviðarkubbar. Hérna komum við
einnig inn á annað atriði sem dregur
úr myndunum þrótt — uppröðun
hinna ýmsu þátta er of reglubundin
og þættirnir sjálfir ekki nægilega
ólíkir innbyrðis. Ekkert skeður þegar
horft er á verkin.
Alhvít þögn
En af þessum nýrri verkum Braga
er ein skinandi undantekning, alhvíta
myndin Þögn. Þar finnst manni
listamaðurinn loksins vera að fara
inn á svið sem snerti hann djúpt og
persónulega. Inntaki myndarinnar
kemur hann og til skila á nauðaein-
faldan hátt, án þess að grípa til
billegra brellna.
Gömul málverk og teikningar
B/aga auka enn við þekkingu manna
á listamanninum og mörg þessara
verka eru einnig afar ásjáleg. Þar er
Bragi m.a. undir áhrifum frá sið-
kúbisma og er önnum kafinn við að
túlka hugmyndir um ást — milli
karls og konu, svo og móðurást.
Talsverður svipur er með honum og
Jóni Engilberts á þessum tíma
(1950—52), en þróunarferill Braga
ætti að verða Ijós á yfirlitssýningu
hans. Þangað til held ég að hann
verði að taka myndlist sína til ræki-
legrar endurskoðunar. Þetta kann að
þykja óþarflega neikvæð umsögn —
en til hæfileikamanna eru gerðar
miklar kröfur, sérstaklega ef þeir eru
i aðstöðu til að krefjast mikils af
öðrum.
-Al.
Bragi Asgeirsson — Bukovsky
V>-
RÆÐUR ORYGGI
ÞEIRRA
Arfleiðum þau ekki að verðbólgu-
óreiðunni. Áfangaleið vinstri
stjórnar ógnar öryggi þeirra, sem
eiga að erfa landið. Greiðum sjálf
skuldir okkar með leiftursókn gegn
verðbólgu. Samstaða okkar um
stefnu Sjálfstæðisflokksins getur
ráðið úrslitum um framtíðarmögu-
leika barnanna okkar.

Þú hefur áhrif—Taktu afstöðu!
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
Fielsi til framfara—Nýtt tímabil