Dagblaðið - 29.11.1980, Qupperneq 6

DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 29. NÓVEMBER 1980.
\
6
Leiklist
ÓLAFUR
JÓNSSON
Rakarastofan Klapparstíg
Sími 12725
Hárgreiðslustofa Klapparstíg
son: Úlfaldinn eftir Agnar Þórðar-
son.
Þar var líka um að ræða einhvers
lags leiksviðsverk, nema í það sinn
dellufarsa úr reykvískri samtíð en
ekki alvörugefinn sorgarleik utan úr
hinum stóra heimi. Alveg sama
sagan: alger vanmáttur höfundar og
leikenda á því viðfangsefni sem þeir
sameiginlega taka sér fyrir hendur,
algert kaeruleysi af útvarpsins hálfu
um sina hlutdeild í leikmenningu
landsmanna. Ýmsir misgegnir leik-
endur að bjástra við vita-vonlaust
verk, höfundur sem virtist búinn að
missa öll tök á því leikformi sem
hingað til hefur þó látið honum best,
manni stökk ekki nema í mesta lagi
meðaumkunarbros viö farsann sem
vera átti. Guð hjálpi öllum oss!
Eftir þrjú ný útvarpsleikrit þrjár
vikur í röð er maður eiginlega við öllu
búinn. Og samt — hvað í ósköpunum
skyldi ske á fimmtudaginn kemur?
Var ekki á dögunum sagt frá því að
nú ætti að leika ellefu ný islensk út-
varpsleikrit hvert á fætur öðru?
Nóg er að starfa
Samt sem áður eru leikarar allir að
sögn komnir í verkfall í útvarpinu.
Það vill til að þeir hafa haft nóg að
starfa að undanförnu að birgja út-
varpið upp fyrir verkfallið.
En augljóslega þarf að nota vel það
hlé sem vonandi verður samt á út-
varpsleikjum í verkfaUi leikara. Það
er löngu orðið meira en tímabært að
taka til endurskoðunar alla stefnu út-
varpsins í leiklistarmálum og degin-
um ljósara að sú stefna má ekki
ráðast af hagsmunum leikara og
kröfugerð leikarafélagsins fyrir
þeirra hönd. Linna þarf því hneyksli
að útvarpsleikjum sé haldið uppi í
aukavinnu leikara á öðru starfsviði,
leysa þarf kverkatak leikarafélagsins
á íslenskum sjónvarpsleikjum ef von
á að vera til að þeir komist til þroska.
Það þarf í stystumáli sagt að koma
upp útvarpsleikhúsi þess umkomnu
að gerast sjálfstæður leikUstar-miðill.
Til þess þarf auðvitað leikara. Við
höfum aftur á móti ekkert við út-
varpsleiki að gera til þess eins að
halda uppi leikurum. En það er að
vísu einasta skUjanlega markmið með
útvarpsleikjum eins og Síðustu af-
borgun, Úlfaldanum og svo ótal
mörgum öðrum.
Að svo komnu er ógemingur að
taka mark á kröfum leikara um
aukningu á innlendum Ieikritum frá
því sem nú er, forgang leikarafélags-
ins að verkefnum í útvarpi. Það er
brýn þörf á miklu róttækari ný-
mælum í leikUstardeUdum útvarps og
sjónvarps — og umfram allt nýju
efni og hugmyndum, nýjum starfs-
kröftum og vinnubrögðum, nýrri
stefnu. Þangað til það kemst í kring
má gjarnan vera verkfaU.
Tímapantanir
13010
Sandgerði
Rafmagnsveitur ríkisins óska eftir tilboðum í smíði á stál-
festihlutum fyrir tréstaura í Suðausturlinu.
Otboðsgögn nr. 80036 verða seld á kr. 10.000 hvert eintak
á skrifstofu Rafmagnsveitna ríkisins Laugavegi 118, frá og
með mánudeginum 1. desember nk.
Tilboð verða opnuð miðvikudaginn 10. des. á sama stað að
viðstöddum þeim bjóðendum sem þess óska.
Útvarp:
SlÐASTA AFBORGUN
•ftir Sigurð Róbartsson
Laikstjóri: Gfsli Atfraðason
Auðugur verksmiðjueigandi
heimtir son sinn heim úr stríði í fjar-
Iægu landi. Sonurinn er útskrifaður
sem hetja úr hemum, fyrirmynd
ungra manna. Faöir framleiðir í verk-
smiðju sinni vopn í sérflokki sem
skipt getur sköpum í stríðinu. Ríkis-
stjórnin hefur lika beðið hann að
margfalda framleiðsluna. Og nú vill
pabbi að Villi komi til starfa með sér í
fyrirtækinu enda á hann á sínum
tíma að taka við þvi öllu saman. En
það vill Villi ekki. Hann vill ekki einu
sinni skála við pabba og ekki taka
meiri þátt en orðið er í viðbjóðslegri
styrjöld.
Nú fer leikritið að fjalla um annað.
Það sýnir sig að Villi karlinn hefur
vanist á eitthvert eiturlyfjabrúk í
stríðinu og þarf nú að fá meira. Það
fær hann á knæpu nokkurri þar sem
knæpuhaldarinn kallar sig reglu-
föður og lætur kaupunauta sverja sér
og reglunni trúnaðareið, en eitrið
nefna þeir sakramenti. Þar kynnist
hann líka stúlku og lendir hennar
vegna næstum því i áflogum við bál-
reiðan dóna.
Núnú. Næst vitnast að Villi var
óttaleg skræfa í stríðinu og hetjudáð
hans níðingsverk, frama sinn fékk
hann út á nafn pabba. Nú vill faðir
hans koma honum á hæli til lækn-
ingar. En það vill Villi ekki hafa.
Nefnilega hafði Harvey karlinn faðir
hans á sínum tíma látið loka móður
hans inni á hæli — einkum af þvi að
mér skildist hvað hún var væn og góð
kona. Var ég búinn að segja að
Harvey og svarkurinn systir hans eru
svæsnustu kynþáttahatarar? Á heim-
ilinu er góð og dygg svört vinnukona
og svo kynblendingur, Matti vinnu-
maður, sem raunar er bastarður
Harveys með svartri ambátt. Það var
líka hann sem vísaði Villa á knæpuna
og regluföður. í þessum öngum flýr
nú Villi til Míru, sem minnir hann á
mömmu sálugu og reyndar er að sínu
leyti frilla Harveys gamla. Og saman
fá þau sér síðasta sakramentið, svo
væna sprautu að hún á að duga þeim
alla leið þangað sem fegurðin og
Til hvers er eiginlega verið að
þessu? Það sem manni að endingu
blöskrar mest er ekki að samið skuli
vera og leikið vont leikrit, annað eins
getur nú skeö. Heldur hitt að þetta og
annað eins skuli vera allt og sumt sem
útvarpið hefur að leggja til innlendra
leikmennta, að leikritun og leiklist af
þessu tagi mega heita almenn regla í
útvarpinu.
Fyrir hálfum mánuði hlustaði ég á
annað nýtt útvarpsleikrit ettir höfund
sem njóta mun meiri virðingar að al-
menningsáliti en Sigurður Róberts-
Raf magnsveitur ríkisins
Agnar Þórðarrfon — „Búinn að missa öll tök á því leik- Slgurður Róbertsson — ,,TH hvers er eiginlega verlð að
formi sem hingað til hefur látið honum best” segir þessu?” spyr Ólafur Jónsson.
Ólafur Jónsson.
hamingjan biða manns. Við svo búið
lauk þessu sorglega drama.
örbirgð og
umkomuleysi
Satt að segja fallast manni bæði
orð og hendur eftir tvo tíma við út-
varpið og leikrit eins og þetta: svo al-
gert var umkomuleysi þess gagnvart
yrkisefnum sem kannski má með
góðvild greina í textanum. Samt er
Sigurður Róbertsson höfundur sem
verulega stund hefur lagt á leikrita-
gerð, ýms leikrit hans leikin í útvarp á
undanförnum árum þótt þau hafi
ekki fengið annan frama að ég hygg.
Vel að merkja virtist þetta leikrit
frekar áformað fyrir svið en útvarp,
sem að vísu er altitt um útvarpsleiki.
Ýmsir stórleikarar voru þar í hlut-
verkum: Róbert Arnfmnsson, Rúrik
Haraldsson og svo aðrir sem upp-
rennilegir þykja: Hákon Waage,
Randver Þorláksson, en fjöldi manns
tók þátt í leiknum. Og raunar virtist
mér meiri alúð og vandvirkni lögð í
leikinn en títt er um útvarpsleiki. En
það kom nú fyrir lítið — eins og
ofanskráð ágrip af efninu kannski
gefurtilkynna.
Allir i verkfall
Blaðberar óskast strax. Upplýs-
ingar í síma 92- 7696. Snjólaug.
BIAÐIÐ
ÚTBOÐ