Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1988, Blaðsíða 30
3.
Mannaskarn er heitast af öllu taði, því næst fugla-drit og hrossatað, þá geita- og sauða-tað;
en nauta mvkja er af kaldari náttúru; Pví feitari og betur fóðraðar skepnurnar eru, þess feitari
og kröptugri er mykjan; Því mvkjan undan átta feitum kúm verður eins nota góð, sem undan
tólf öðrum mögrum; og því heitari sem (lest öll mykja er, þess feitari er hún. En sökum
þess, að sér-hvert áburðarkyn hentar eigi hverskonar jörðu, þá ættu menn að safna hverju
fyrir sig, og þar allt hland og þvag er mjög dýrmætt, ríður mikið á, að það eigi fari til ónytju.
4.
Þess vegna leggja útlenskir flór í fjósum og hest-húsum á þann hátt, að nokkuð hærri verði
í miðjunni, en við básana, hvar mylsnan mest fellur, og drekkur þvagið í sig; á flórinn kasta
menn moði og moldu, svo að það blandist vel saman við mykjuna og þvagið. Pó þykir sumum
betur fara, að flórinn sé jafn, og má þá sá meira moði og moldu á hann; fjárhúsa-gólf skal
leggja með leiri, og berja niður með breiðum tréspaða með íbognu skafti, og láta svo hálf-þorna,
síðan hella vatni á, og berja at nýju og jafna, láta þá enn standa og þorna, þar til leirinn
verður rifulaus og beinharður.
5.
Haug-stæðið skal tilbúa í lægð nokkri, þar sem eigi rennur frá, eigi heldur svo mikið vatn
rennur til, sem hindra megi mykjuna að brenna; en það skal vera í húsa skugga, eður hóla,
ef svo verður viðkomið. A botninn skal leggja eitt lag af þessháttar leiri, er brúkast á lausa
mold-jörðu, eður sendna, en af sendinni jörðu, ef bera skal á leir-jörð; að vordögum skal
haug þekja með þurru torfi, svo að grasrótin snúi inn að, og standi svo þakin til áburðar-tímans.
Því betur brunnin sem mykjan er, þess hægar blandast fita hennar við jörðina, og þess lengur
heldur hún sér; svo að vel brunnin mykja missir eigi sinn kraft í tvö ár eður lengur, hvar
óbrunnin dugir eigi utan í eitt ár; þar fyrir láta hyggnir bændur slíkan haug standa svo þakinn
í þrjú missiri, að vindur og sólar hiti dragi eigi fituna úr honum. Hrossatað er nokkuð seint
til að fúna, og því blanda menn það með moldu, eður bláum leir.
32