Frjáls verslun - 01.12.1953, Blaðsíða 28

Þetta var meira föstuveðrið, tæplega kominn klaki
í jörð, þúfnakollarnir og steinarnir, sem Guðmundur
stiklaði, syntu í svaðinu.
Svo birti smátt og smátt yfir þessari blautu jörð og
suðurfjöllin blánuðu og þungbúnir landssvnningsbakk-
arnir roðnuðu að neðan.
Faktorinn svaf, þegar Guðmundur kom lil Keflavík-
víkur.
„Er það nú fótaferð — ekki veit ég af hverju svona
fólk lifir“, sagði Guðmundur við sjálfan sig. Svo tillti
hann sér á tröppurnar við Duusbúð og horfði í gráðið.
— Það er þó alltént þessi nautshúð — og svo á ég
sjö króna milliskrift hjá honum nafna mínum á Lönd-
um, og Guðríður veit ekkert hvernig reikningarnii
standa.
Guðmundur á Skjaldarstöðum fékk sér nýja tuggu af
skro og gekk niður í fjöru, á meðan faktorinn var að
vakna.
Hann sat lengi niður í fjöru og horfði á bárugljáfr-
ið við steinana.
Svona menn, eins og Guðmundur frá Skjaldarstöð-
um eiga ekki að hugsa — enda gerði hann það ekki —
þetta kom svona hinsegin, flaug gegnum hugann,
myndir af æsku og bernsku og svo kom Gudda og
krakkarnir, og svo var hann bara hér að bíða eftir að
faktorinn vaknaði. — Þetta var allt saman óbrotið og
smágert eins og vera ber hjá bóndanum af Skjaldar-
stöðum. — Skjaldarstaðir gátu verið mikil jörð, hvað
sem skippundum og kálfsskinni leið.
Loksins var kveikt Ijós í búðinni, það var merki
þess, að einhver væri kominn á stjá. — Guðmundur
bóndi stóð upp og hrisli sig, því dimmir morgnar eru
stundum hrollkaldir, svo gekk hann beint að búðar-
disknum og lagði kálfsskinnið á gólfið eins og einskis
verðan hlut.
Það var assistentinn, sem var kominn á ról, svo
Guðmundur fékk sér nýja skrotuggu, bauð góðan dag
og lét orð falla um, að hér væri dagurinn tekinn
snemma. Hann væri nú að koma af heiðinni og hefði
búizt við að finna hér alla í fasta svefni. Guðmundur
oj>naði búðardyrnar og spýtti út. — Eiginlega lang-
aði mig til að tala við faktorinn, því ég þarf að vita,
hvernig reikningarnir standa — konan var að tala um
skonnrok og eitthvað af sirsi á krakkana. — Ég er
hérna með nautshúð — hún er nú revndar af ungu,
en ekki verri fyrir það. —
„— Verð ég að tala við faktorinn eða Duus sjálf-
an? Ekki ætla ég að það sé neitt verra, því þegar
svona færð er yfir heiðina, þá er það ekki svo lítið,
sem maður getur borið“. —
Assistentinn var að vísu háttsettur — og það var Guð-
mundur á Skjaldarstöðum líka, þegar svo bar undir.
— Þarna var þá bölvuð brennivínstunnan, alltaf á
sama stað. — Það væri ekki ónýtt að geta fengið eins
og pott uppá trosið í vor. ■—
Grá morgunskíman lagðist yfir landið og hungraðir
máfar leituðu sér ætis.
Seint um síðir var Guðmundi bónda á Skjaldarstöð-
um vísað inná innri kontórinn til þess að tala við
Duus sjálfan. —
Árum síðar var ung stúlka í Keflavík, hún kom
þangað með öðru fólki, sem var ættað af Suðurnesj-
um. — Langafi hennar var Guðmundur Jónsson, sem
bjó á Þúfnakoti, einhversstaðar á Miðnesinu. Kotið var
löngu komið í eiði og enginn vissi hvar það hafði verið.
Svo hagaði til, að hinn glóhærði niðji Guðmundar
á Skjaldarstöðum var staddur í Duus-búð — en þar
var enginn assistent eða faktor lengur — aðeins tóm-
ar hillur og skældar skúffur — brennivínstunnan far-
in veg allra vega. —
Á planinu fyrir utan var verið að salta síld fyrir
Rússa og vélknúnir bátar gáruðu sléttan sjó. — Yfir
suðurfjöllunum voru skýin dökk. —
Svo þetta er Duusbúð. — Hvað verzluðu þeir eigin-
lega með? Hvar voru kjólarnir og hvar var það, sem
maður þarf, undirföt og nylonsokkar og svoleiðis?
Hinn glóhærði niðji Guðmundar á Skjaldarstöðum
Ieit í kringum sig og dæsti við. — Skelfing held ég
að það hafi verið lítið spennandi að koma í svona
búð. — „Ef það hefur verið nokkur sans í henni lang-
ömmu minni þá hefur hún gefið lítið fyrir svona búð!“
— Stundum getur hugur manns fengið of mikið til
að skilja og stundum getur hann skilið of lítið. Á
milli hennar, sem nú stóð við diskinn í Duusbúð og
Guðríðar í Þúfnakoti voru þrjár kynslóðir — en frá
púlti faktorsins til dagsins í dag er miklu lengri tími.
„-----Ægilega finnst mér sniðugt að sjá svona
gamla búð. — Jesús minn! Sjáið þið bara gólfið! Það
er alveg að brotna sundur. — Ég sver það, að maður
getur alveg dottið í gegnum það!“
------Gólfið í gömlu Duusbúðinni var slitið eftir
fætur þeirra, sem komu og fóru. Þeirra saga er önn-
ur saga, sem er löngu liðin og gleymd. —
Guðmundur bóndi á Skjaldarstöðum, snéri sér á
hina hliðina, en stúlkan unga gat ekki lokað dyrun-
um á Duusbúð, því lamirnar voru ryðgaðar. —
•
Fyrst ver'Sum vifi aS Icomast út úr þokunni, og stð-
an alla leiS upp á turnspíruna, sem. Ijómar í sólar-
upprásinni. IBSEN.
124
FRJALS VERZLUN