Frjáls verslun - 01.07.1959, Blaðsíða 20

Jónas Sveinsson, læknir:
Torfi í Ólafsdal
Minnisstæður er mér Torfi Bjarnason, skólastjóri
í Ólafsdal. Hann var sóknarbarn föður míns, og
kom ég oft til hans. En þá var degi tekið að halla
fyrir þessum merka manni, og að kveldi komið.
Hann var allra manna skemmtilegastur, og kunni
þá miklu lífslist að töfra umhverfi sitt. Skipti engu
máli hvort það voru nemendur hans, vinnuhjú eða
gestir, sem að garði bar. Hann var að einhverju
lcyti alinn upp á Skarði á Skarðsströnd hjá sýslu-
manni og kammerráði, Kristjáni Magnússen, á því
stórbrotna lieimili, og hefur mér dottið í hug, að
þaðan hafi hann hlotið nokkurn styrk til utan-
farar, án þess þó að ég viti það með vissu. Ungur
Torfi Bjarnason
að árum hélt hann til útlanda til náms, bæði til
Noregs, og svo til Skotlands, og í þeim löndum báð-
um kvnntist hann nýjungum á sviði landbúnaðar,
og ýmsum nýtízku tækjum, er bændur þar notuðu
til bústarfa, t. d. hinurn svonefndu skozku ljáum,
er hér voru alger nýjung. Þar sá hann líka ristu-
spaðann, gaddaherfið, léttikerruna og plógtegund
við liæfi íslenzku hestanna. Margt dreif á dagana
fyrir Torfa um jressar mundir.
Er heim kom, að námi loknu, mun honum hafa
dottið í lmg að flytja til Ameríku, gerðist farar-
stjóri útflvtjendahóps héðan og vann |)á ])að af-
rek að nema ágætisland fyrir fólk þetta, mjög frá-
brugðið þeim harðbýlissvæðum, er íslendingar
höfðu áður numið þar vestra. Sem betur fór undi
hann ekki hag sínum þar, heldur hélt heim til
æskubyggðanna og keypti litla jörð, Ölafsdal, sem
raunverulega var kot, og liggur austanvert við Gils-
fjörðinn. Þar kom hann á laggirnar búnaðarskóla,
er mikið orð fór af frá byrjun. Mörgum þótti þetta
hið mesta óráð, og mun ég ekkert fullyrða um
J)að, hvað fyrir Torfa muni liafa vakað með þessu
tiltæki. Má gizka á, að aðallega hafi tvennt mestu
um valdið. Þarna langt frá mannabyggðum, var
fátt, er glapið gat nemendur hans frá námi, og
ekki er það heldur ósennilegt, að Torfi liafi viljað
sýna þeim svart á hvítu, hvernig breyta mætti
koti í höfuðból, með alúð og dugnaði.
Bændasynirnir streymdu til hins nýja búnaðar-
skóla í Ólafsdal, hvaðanæva að, J)ví að frá upphafi
vakti hinn ungi skólastjóri og kennsluaðferðir hans
óskipta athygli og aðdáun um land allt. Fremstur
gekk hann í fylkingu, og fyrstur fór liann á fæt-
ur á morgnana hóf vinnu fyrir allar aldir og
skipti verkum meðal nemenda. En mikil hafa um-
skiptin verið og erfiðleikarnir á byrjunarárunum í
Ólafsdal, J>ví þar urðu brátt stórbrotnar fram-
kvæmdir, sem að sjálfsögðu kostuðu mikið fé og
höfðu í för með sér fjárhagsörðugleika, þrátt fyrir
nokkurn stuðning frá hinu opinbera.
Torfi sagði föður mínum eitt sinn þá sögu, að
þegar hann á miðju aldursskeiði var í fjárhagsvand-
ræðum, ])á hafi hann leitað til auðugs prests á
Vesturlandi, er geymdi peninga sína heima hjá sér.
Mun Torfi, eins og vant var, hafa talað vel sínu
20
FRJÁLS VERZLUN