Frjáls verslun - 01.12.1971, Page 19

Grikkland
600 milljón dollara
samningurinn við Onassis út
í buskann
Samningi gríska fjármála-
jöfursins Aristotles Onassis og
grísku stjórnarinnar hefur nú
verið rift, — með samkomulagi
beggja — eftir langar og harð-
vítugar deilur. Samningurinn,
sem undirritaður var í janúar
1970 hljóðaði upp á 600 millj-
ónir dollara. Onassis var heim-
ilað að sjá Grikklandi fyrir og
flytja þangað með olíuskipum
sínum 64 milljónir lesta af hrá-
olíu, og í staðinn átti hann að
fjárfesta 600 milljónir dollara
í iðnaðaruppbyggingu, þ. á m.
olíuhreinsunarstöð, aflstöð og
álverksmiðju.
Ástæðan fyrir deilunni var
sú, að síðar á árinu, eftir und-
irskrift samningsins, stórhækk-
aði verð á hráolíu og flutnings-
gjöld þutu upp úr öllu valdi.
Fór þá Onassis fram á endur-
skoðun samningsins á þeim for-
sendum, að gríska stjórnin
hefði dregið svo að staðfesta
samninginn formlega, að allir
útreikningar hefðu orðið úrelt-
ir, og lánstraust hans erlendis
minnkað.
1 MÍIX.TARHS DOTXARA
SKAÐABÓTAKRAFA
í marz sl. lagði Onassis mál-
ið fyrir alþjóðlegan sáttasemj-
ara í Sviss, sem átti að bvrja
að fjalla um málið í nóvember.
Þar fór Onassis fram á, að
grísku stjórninni yrði gert að
greiða um eins miiljarðs doll-
ara tap, sem Onassis hefði orð-
ið fyrir vegna verðhækkana,
ef samningur yrði látinn standa
óbreyttur. Til þess kom þó
ekki, því að í byrjun nóvember
samþykktu báðir aðilar að
rifta samningnum. Gríska
stjórnin féllst á að endurgreiða
Onassis sjö milljón dollara
tryggingu, sem hann setti við
samningsgerð, en hann sam-
þykkti að kalla málið frá sátta-
semjaranum og falla frá öllum
skaðabótakröfum.
Riftun þessa samnings er
talin mikið áfall fyrir grísku
stjórnina, því að henni hefur
gengið mjög erfiðlega að fá er-
lenda aðila til að fjárfesta í
Grikklandi. Skömmu eftir bylt-
inguna 1967, er herinn tók
völdin í sínar hendur, gerði
herforingjastjórnin samningvið
bandaríska fyrirtækið Litton
Industries um að útvega 800
milljónir dollara á 12 árum til
fjárfestingar í efnahagsupp-
byggingu landsins. Þetta tókst
fyrirtækinu ekki, og samning-
urinn rann sjálfkrafa út í sand-
inn. 1969 .gerði stjómin samn-
ing við ítalskt-grískt fyrirtæki
um að útvega 110 milljónir
dollara til að koma upp bif-
reiðaiðnaði í landinu, en fyrir-
tækinu tókst ekki einu sinni
að útvega milljón dollara í
tryggingarfé. í þessum mánuði
höfðaði gríska stjórnin mál
gegn bandarísku verktakafyrir-
tæki, vegna þess, að það gat
ekki greitt grískum undirverk-
tökum. Fyrirtækið hafði tekið
að sér að útvega fjármagn til
að standa straum af kostnaði
við að leggja 750 km hrað-
braut þvert yfir norðurhluta
Grikklands.
NIARCHOS í STAÐ
ONASSIS?
Ýmsir fréttamenn telja, að
flýtir grísku stjórnarinnar í að
leysa deiluna við Onassis bendi
til þess, að hún hafi aðra að-
ila í huga til að semja við.
Helzt er talið, að Niarchos,
helzti keppinautur Onassis,
komi til greina, en þeir tveir
slógust upphaflega um samn-
inginn við stjórnina, og stöðug
gagntilboð urðu til þess, að
Onassis þurfti að stórhækka
sitt tilboð. Niarchos hefur nú
tekist að ná stórum hluta olíu-
samningsins frá Onassis, og
hann ræður nú stærstu olíu-
hreinsunarstöð Grikklands.
Heimildir hex-ma, að Niarchos
hafi gert samning við tvö
bandai'ísk álfyrirtæki, Alco og
Reynolds, um smíði álverk-
smiðju, sem myndi vinna úr
hinu gífui'lega boxítmagni, sem
finnst í Grikklandi.
OLÍA í EYJAHAFI?
Þá er einnig orðrómur um,
að stjórnin hafi flýtt sér að
rifta samningnum við Onassis,
vegna frétta af miklum olíu-
fundi í norðurhluta Eyjahafs,
skammt frá Thassos. Talsmað-
ur ríkisstjórnarinnar hefur við-
urkennt, að skýi-slur frá CGOC-
olíuleitarfyrii'tækinu, sem hef-
ur með höndum olíuleit fyrir
5 bandarísk olíufélög, bendi
til þess, að hoi’fur séu mjög
uppörvandi varðandi olíu-
vinnslu á þessum slóðum.
Aristotle Onassis
FV 12 1971
17