Helgarpósturinn - 16.01.1995, Blaðsíða 14

14
MORGUNPÓSTURINN SKOÐUN
MÁNUDAGUR 16. JANÚAR 1995
Póstunhn
Útgefandi
Ritstjórar
Fréttastjórar
Framkvæmdastjóri
Auglýsingastjóri
Setning og umbrot
Filmuvinnsla og prentun
Miðill hf.
Páll Magnússon, ábm.
Gunnar Smári Egilsson
Sigurður Már Jónsson
Styrmir Guðlaugsson
Kristinn Albertsson
Örn ísleifsson
Morgunpósturinn
Prentsmiðjan Oddi hf.
Verð í lausasölu kr. 195 á mánudögum
og kr. 280 á fimmtudögum.
Áskriftarverð er kr. 1.300 á mánuði fyrir tvö blöð í viku.
Þeir sem greiða með greiðslukorti fá 100 króna afslátt.
Þingmenn svindla á
launaskrifstofunni
í Morgunpóstinum í dag er greint frá með hvaða hætti
nokkrir landsbyggðarþingmenn sem búa í Reykjavík hefur
tekist að hækka laun sín með því að skrá lögheimili sitt hjá
ættingjum sínum úti á landi. Þar með fá þeir húsaleigustyrk
frá Alþingi eins og þeir þingmenn sem sannarlega búa íjarri
vinnustað sínum og þurfa af þeim sökum að halda tvö heim-
ili á meðan á þingi stendur. Með því að fara í kringum þetta
kerfi hækka þessir þingmenn laun sín um eitt hundrað þús-
und krónur á mánuði — og það skattfrjálst. Þessi sjálftekna
launahækkun jafngildir því um 165 þúsund króna raunhækk-
un launa fyrir skatta. Það er meira en þreföld lágmarkslaun.
Menn þurfa að vera búnir að koma sér upp miklu þoli
gagnvart spillingu stjórnmálamanna ef þeir ætla að komast
hjá því að líta svo á að þessir þingmenn segi vísvitandi rangt
til um heimilishagi sína og ástæðan sé fyrst og fremst hagn-
aðarvon. Þetta framferði er hneyksli. Alls staðar annars stað-
ar í hinum vestræna heimi yrðu þessir menn sviptir húsa-
leigustyrknum um leið og upp kæmist hvernig í pottinn væri
búið. Og í flestum löndum yrðu þeir að segja af sér þing-
mennsku og öðrum trúnaðarstörfum. Nægir þar að benda til
sambærilegs — en þó veigaminna dæmis — frá Danmörku.
Hér er þessu öðru vísi farið. Með reglulegu millibili hefur
þetta svindl þingmannanna verið dregið fram í dagsljósið í
blöðum. Nokkrir þingmenn, sem sannarlega halda tvö heim-
ili, hafa lýst vanþóknun sinni á þessu en við það hefur setið.
Þingmennirnir sem svindla á kerfínu hafa gætt þess að segja
sem minnst og beðið þess að öldurnar lægi. Þeir vita sem er
að um þetta svindl og önnur sambærileg er einlæg sátt í þing-
heimi. Þingmenn eru allra manna ólíklegastir til að berjast
gegn spillingu annarra þingmanna. Slíkt myndi aðeins
minnka möguleika þeirra sjálfra á að maka krókinn.
Undanfarna mánuði hefur komið fram hvernig yfirmenn
hjá ríkisstofnunum og -fyrirtækjum hækka hjá sér launin
með því að sveigja og beygja launakerfi opinberra starfs-
manna. Yfirmenn hjá ríkinu fá greidd laun fyrir vinnu sem
þeir inna aldrei af hendi, þeir fá full laun þótt þeir séu ekki í
vinnu sinni heldur að sinna allt öðrum málum og þeir fá
greitt aukalega fyrir viðvik sem þeir vinna innan launaðs
vinnutíma. Dæmið af þingmönnunum sem svindla á kerfinu
sýnir að opinberir starfsmenn gera þetta með velþóknun og
samþykki Alþingis. í raun má segja að þingmenn séu
óprúttnum ríkisstarfsmönnum sérstök íýrirmynd í þessu
efni.
Skilaboð þingmanna til ríkisstarfsmanna eru eftirfarandi:
Laun opinberra starfsmanna eru tvenns konar. Annars vegar
eru umsamin laun og hins vegar eru alls kyns matarholur
sem þeir sem finna mega nýta sér. Verði ykkur að góðu.
Gunnar Smári Egilsson
I Morgun
Vesturgötu 2, 101 Reykjavík,
sími 552-2211 fax 552-2311
Bein númer: Ritstjóm: 552-4666, símbréf: 552-2243 Tæknideild: 552-4888
Auglýsingadeild: 552-4888, símbréf: 552-2241 Dreifing: 552-4999
Fréttaskotið: 552-1900 Smáauglýsingar: 552-5577
Skrifstofa Morgunpóstsins er opin mánudaga til föstudaga frá 9:00 til 17:00
Dreifingar- og áskriftardeild er opin mánudaga og fimmtudaga
frá 8:00 til 19:00, aðra virka daga frá 9:00 tii 17:00
Auglýsingadeiid er opin mánudaga og fimmtudaga frá 9:00 til 18:00,
aðra virka daga frá 9:00 til 17:00
Smáauglýsingadeildin er opin frá 9:00 til 17:00 virka daga,
til 21:00 á briðju- oq miðvikudöqum og milli 13:00 og 21:00 á sunnudöqum.
Ummæli
Og allir biðja
um styrk
„Ég hef
líka látið
taka það
satnan að
égfœ í
mánuði
hverjum um það
bil 200 viðtalsbeiðnir."
Ólafur G. Einarsson
menntamálaráðherra.
Þetta hljómar sem
einmanalegt starf
„Ég var aldrei virtur viðlits, þess
vegna hœtti ég án þess að virða
nokkurn viðlits. “
Jón Múli Árnason djassgeggjari.
Er veislugleðinni að Ijúka?
„Þorsteinn getur sjálfur haft ofan
affyrirþessum sjávarútvegsráðherra
sínutn. “
Jón Baldvln Hannibalsson dlplómat.
En hvað
umir —
voru þeirá
listsýn-
ingu?
„Eg lít á
þetta sem list
en ekki klátn.“
Patricia, nekt-
ardansmær frá
Brasilíu.
Seinagangur við endurbœtur
á skaðabótalögum
Þann 1, júlí 1993 tóku skaðabóta-
lög nr. 50/1993 gildi hér á landi.
Lögin hafa inni að halda reglur um
hvernig skuli ákveða skaðabætur til
handa því fólki sem slasast á líkama
sínum og á skaðabótarétt á hendur
bótaskyldum aðila eða oftast vá-
tryggjanda hans. Um þetta efni
höfðu fram að þeim tíma ekki gilt
lögfestar reglur, heldur reglur sem
mótast höfðu í framkvæmd og
höfðu það meginmarkmið að bæta
mönnum að fullu það fjárhagslega
tjón sem þeir töldust hafa orðið
fyrir. Með lögunum var ætlunin að
staðla reglur um þetta og gera út-
reikning bóta einfaldari en verið
hafði. Það var þó yfirlýst markmið
laganna að fjárhagslegt tjón yrði
eftir sem áður að fullu bætt.
Eítir að lögin höíðu tekið gildi,
bentum við nokkrir starfandi lög-
menn á að útreikningsreglur lag-
anna væru fjarri því að tryggja þetta
markmið. Virtist hagsmunagæsla af
hendi vátryggingarfélaga hafa skil-
að þeim þessum árangri við laga-
smíðina, án þess að alþingismenn
hefðu náð að varast það. Það sem
mestu máli skipti í ábendingum
okkar var að margfeldisstuðull í
reiknireglum laganna 7.5 þyrfti að
hækka verulega til að tryggja slös-
uðu fólki fullar bætur. Skiptir þetta
máli fyrir allan þann fjölda slasaðra
manna sem hafa afiað sér atvinnu-
tekna síðasta árið fyrir slys.
Þó að ábendingar okkar um þetta
efni hafi komið fram strax sumarið
1993 var það ekki fyrr en í febrúar
1994 að skipuð var þriggja manna
nefnd til að kanna réttmæti þeirra.
Skilaði nefndin af sér 23. júní 1994.
Meirihluti hennar, sem skipaður
var Gesti Jónssyni hæstaréttar-
lögmanni og Gunnlaugi Claes-
sen, þáverandi ríkislögmanni en
nú hæstaréttardómara, skilaði
mjög ítarlegu áliti og útreikningn-
um. Töldu þeir að margföldunar-
stuðullinn 7.5 þyrfti að hækka í 10
til að markmiðinu um fullar bætur
yrði náð. Nefndarmaðurinn Guð-
mundur Skaftason, fyrrverandi
hæstaréttardómari, taldi ekki efni
til að breyta lögunum „að svo
stöddu".
I áliti meirihluta nefndarinnar er
Þunqaviqtin
sýnt fram á með óyggjandi hætti,
að reiknireglur laganna eru tjón-
þolunum afar andsnúnar. I niður-
stöðu þeirra felst að tjónþolar fái
samkvæmt reglum laganna aðeins
75 prósent af fjártjóni sínu bætt.
Hér er um gríðarlega hagsmuni að
ræða. Maður sem slasast og verður
fyrir fjárhagslegu tjóni að íjárhæð
fjórar milljónir króna, fær aðeins
þrjár milljónir í bætur úr hendi
þess aðila, sem samkvæmt lögum
ber ábyrgð á tjóninu, oftast vá-
tryggingarfélagi hans. Eina milljón
ber hann sjálfur. Má segja að lögfest
hafi verið regla um 25 prósent eigin
sök tjónþolanna í öllum líkams-
tjónum!
Nú hefði mátt ætla að dóms-
málaráðherra og allsherjarnefnd
Alþingis brygðu skjótt við til að
leiðrétta þetta hróplega ranglæti.
En því miður. Þó að nefndarálitið
hafi legið fýrir í júnímánuði 1994
hefur enn ekki verið flutt frumvarp
á Alþingi til úrbóta. Er það þó ein-
falt að aliri gerð. Ekki veit ég hvað
veldur þessum seinagangi. Astæða
er til að ætla að bæði Þorsteinn
Pálsson dómsmálaráðherra og
Sólveig Pétursdóttir, formaður
allsherjarnefndar, hafi hug á að
beita sér í málinu. Varla ætti að
vera nokkur pólitískur ágreiningur
svo augljóst sem þetta réttlætismál
er. Það ætti því að vera hægur
vandinn að taka málið nú strax til
meðferðar á Alþingi að loknu þing-
hlénu og afgreiða það fyrir þinglok.
Meðan leiðréttingin er ekki gerð
fjölgar stöðugt þeim tjónþolum
sem verða að sæta því réttarástandi
að verða samkvæmt lögum að bera
stóran hluta af tjóni sínu sjálfír. Það
er ekki sæmilegt ástand. ■
„Maðursem slasast og verður fyrir fjárhagslegu tjóni að fjárhœð fjórar
milljónir króna, fœr aðeins þrjár milljónir í bcetur úr hendi þess aðila,
sem samkvœmt lögum ber ábyrgð á tjóninu, oftast vátryggingarfélagi
hans. Eina milljón ber hann sjálfur. Má segja að lögfest hafi verið regla
um 25 prósent eigin sök tjónþolanna í öllum líkamstjónum!“
Þungavigtarmenn eru meðal annars: Árni Sigfússon, Geir H. Haarde, Halldór Ásgrímsson, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, Jóhanna Sigurðardóttir, Jón Erlendsson,
Jón Steinar Gunnlaugsson, Ólafur Ragnar Grímsson, Óskar Magnússon, Páll Kr. Pálsson, Svavar Gestsson, Ögmundur Jónasson, Össur Skarphéðinsson.