Helgarpósturinn - 30.01.1995, Síða 14

14
MORGUNPÓSTURINN SKOÐUN
MÁNUDÁGUR 30. JANÚAR 1995
PÖsturmn
Útgefandi Miðill hf.
Ritstjórar
Fréttastjórar
Framkvæmdastjóri
Augiýsingastjóri
Páll Magnússon, ábm.
Gunnar Smári Egilsson
Sigurður Már Jónsson
Styrmir Guðlaugsson
Kristinn Albertsson
Örn ísleifsson
Setning og umbrot Morgunpósturinn
Filmuvinnsla og prentun Prentsmiðjan Oddi hf.
Verð í lausasölu kr. 195 á mánudögum
og kr. 280 á fimmtudögum.
Áskriftarverð er kr. 1.300 á mánuði fyrir tvö blöð í viku.
Þeir sem greiða með greiðslukorti fá 100 króna afslátt.
Flausturslegt mann-
í Morgunpóstinum í dag er greint frá harðri gagnl^ni Am-
nesty International á frumvarp fimm þingflokksformanna um
ný mannréttindaákvæði í stjórnarskrána. Þessi gagnrýni Am-
nesty bætist við gagnrýni og ábendingar ýmissa manna sem hafa
skrifað um frumvarpið í blöð á undanförnum vikum. Þegar öll
þessi gagnrýni er tekin saman má vera ljóst að þrátt fyrir mikil-
vægi þessa frumvarps þá er það ekki nægjanlega vel undirbúið og
efni þess hefur ekki verið í almennri umræðu í þjóðfélaginu.
Undirbúningur þessa máls er allur hinn flausturslegasti. Síð-
astliðið vor ákváðu alþingismenn með skömmum fyrirvara að
mannréttindi skyldu vera umfjöllunarefni funds þeirra á afmæl-
ishátíðinni á Þingvöllum. Síðan þá hefur lítið farið fyrir umræðu
um málið og segja má að frumvarpinu hafi verið hent án undir-
búnings á borð þingmanna. Og ef draga má lærdóm af sögunni
má reikna með að frumvarpið verði samþykkt án mikillar um-
ræðu í tímaskorti rétt fyrri þinglok. Það væri í anda Alþingis, en
sem kunnugt er hafa þingmenn jafnan þann háttinn á að ræða
lengi og ýtarlega hin smærri mál en afgreiða hratt og án umhugs-
unar öll hin stærri mál.
Þegar litið er til þeirra atriða sem gagnrýnd hafa verið við
frumvarpið má glögglega sjá að ekki er hægt að breiða yfir gagn-
rýnina. Það hefur verið gagnrýnt að tjáningarfrelsisákvæði frum-
varpsins séu ekki nógu óskoruð. Að ekki sé nægjanlega tryggð
efnahagsleg, félagsleg og menningarleg réttindi. Að í frumvarp-
inu sé engin almenn jafnræðisregla. Að í það skorti ákvæði um
jafnrétti karla og kvenna. Að í frumvarpinu sé ekki kveðið á um
að játningar sem fengnar eru fram með ofbeldi séu ógildar. Að í
frumvarpið vanti mannhelgisákvæði. Að þar sé ekki nógu víð-
tækt bann við afturvirkni refsinga. Að þar sé ekki trúfrelsis-
ákvæði sem tryggi rétt trúleysingja.
I það heila má segja að gagnrýnin beinist að því að frumvarpið
gangi skemur en margir þeirra alþjóðlegu sáttmála sem íslensk
stjórnvöld hafa skrifað undir og skuldbundið sig að standa við.
Frumvarpið sé því í raun lítið annað en sæmileg stjórnarskrá frá
síðustu öld en í það vanti flest þau mannréttindaákvæði sem
hafa verið að þróast fram eftir þessari öld. í frumvarpinu sé ekki
einu sinni tekið mið af alvarlegum dómum sem íslenskt réttar-
kerfi hefur fengið frá Mannréttindadómstólnum í Haag. Að
frumvarpið beri vott um áhugaleysi gagnvart umfjöllunarefninu,
að því hafí verið klastrað saman af mönnum sem vita vissulega
að einhver mannréttindi þarf að bjóða þegnunum upp á en skilja
ekki þörfma það vel að þeir geti gengið skammlaust frá verkinu.
I raun ætti þessa niðurstaða ekki að koma neinum á óvart.
Virðingarleysi íslenskra stjórnvalda og Alþingis fyrir mannrétt-
indum hefur margsinnis komið fram. Og eins og dómar frá
Mannréttindadómstólnum sýna nær þetta virðingarleysi jafn-
framt til íslenskra dómstóla, jafnt Hæstaréttar sem lægri dómst-
iga. Ástæða þessa er sjálfsagt sú að íslendingar eiga sér enga sögu
um baráttu fyrir mannréttindum. Sú barátta sem aðrar þjóðir
hafa lagt á sig náði aldrei til íslands. íslendingar fengu sín mann-
réttindi gefins og án baráttu, með pósti frá Danmörku.
En þó skilningsleysi íslendinga fyrir mannréttindum megi
skýra með sögulegum rökum, þá er það ekki afsökun fyrir þing-
flokksformennina að senda frá sér frumvarp sem fremur tilheyr-
ir síðustu öld en þessari. Og er á engan hátt veganesti inn á þá
næstu. Gunnar Smári Egilsson
Pósturínn
Vesturgötu 2, 101 Reykjavík,
sími 552-2211 fax 552-2311
Bein númer: Ritstjórn: 552-4666, símbréf: 552-2243 Tæknideild: 552-4888
Auglýsingadeild: 552-4888, símbréf: 552-2241 Dreifing: 552-4999
Fréttaskotið: 552-1900 Smáauglýsingar: 552-5577
Skrifstofa Morgunpóstsins er opin mánudaga til föstudaga frá 9:00 til 17:00
Dreifingar- og áskriftardeild er opin mánudaga og fimmtudaga
frá 8:00 til 19:00, aðra virka daga frá 9:00 til 17:00
Auglýsingadeild er opin mánudaga og fimmtudaga frá 9:00 til 18:00,
aðra virka daga frá 9:00 til 17:00
Smáauglýsingadeildin er opin frá 9:00 til 17:00 virka daga,
til 21:00 á briðju- og miðvikudögum og milli 13:00 og 21:00 á sunnudögum.
Ertu búinn að missa trúna á
pylsunum?
„Drunginn
liggur þung- *
uryfir
landsfólk-
inu ogþó er
eitt lítið Ijói
skammdeginu; Hundurinn. “
Ásgeir Hannes Eiríksson fyrrverandi
pylsusali.
Já, í Alþýðublaðinu
„Það hefðu einu sinni þótt tíðindi
að Jóhanna Sigurðardóttir gerðist
útibússtjóri Ólafs Ragnars Gríms-
sonar. “
Nafnlaus leiðarahöfundur Alþýðu-
blaðsins.
Samningaviðræðumar í
hnotskum
„Nei, nei,
farðu bara —
það verða allir
fegnir þegar þú
ferð."
Guðmundur J.
að vitna í um-
mæli Þórarins
V. um brottför
sína.
Alla vega ekki svo ég muni!
„Hingað hafa ekki borist kvartan-
ir um aðfólk hafi þurft að bíða lengi
á heilsugœslustöðvum þannig að það
hefur aldrei verið skoðað sem
vandamál.“
Páll Sigurðsson kerfiskarl.
Vinstri lausnirnar skjóta aftur upp kollinum
Nú standa yfir umræður um fjár-
hagsáætlun Reykjavíkurborgar fyrir
árið 1995. Fyrri umræða hefur farið
fram og seinni umræðan verður
næstkomandi fimmtudag. Sjálf-
stæðismenn sýna stefnufestu og
ábyrgð í minnihlutanum og hafa
kynnt sína eigin stefnu þar sem
fram koma hugmyndir um hag-
ræðingu í rekstri og framkvæmd-
um í borginni. Við höfum marglýst
því yfir að stefna okkar s.l. 3 ár væri
að keyra borgina áfram í rekstri og
framkvæmdum þegar fyrirtækin í
borginni hefðu ekki bolmagn til.
Þegar þau réttu úr kútnum skyldi
borgin draga saman að nýju. Nú er
þetta að gerast og í samræmi við
fyrri orð okkar leggjum við til sam-
drátt í rekstri og framkvæmdum.
Stefna sjálfstæðismanna byggir á
því að skattar verði ekki hækkaðir,
öndvert við stefnu R-listaflokkanna
sem strax á fyrstu mánuðum sínum
í meirihluta brjóta fögur kosninga-
loforð um að hækka ekki skatta og
setja á svokallaðan „klósettskatt“,
sem er skattheimta upp á 550-600
milljónir króna. Forsvarsmenn
vinstriflokkanna í R-listanum
treysta því að borgarbúar séu búnir
að gleyma fullyrðingum þeirra um
að nægt fé væri til hjá Reykjavíkur-
borg, til að fjármagna dýr loforð.
Til þess þyrfti bara að taka fé úr
„óþörfum“ verkefnum, bruðli sjálf-
stæðismanna og færa það í „þörf‘
verkefni R-listans.
En hvaða úrlausnir bjóða R-
Þungavigtin
Árni Sigfússon
borgarfulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins
listaflokkarnir í fjármálum borgar-
innar? Hinar sömu og lagðar voru
fram í vinstri stjórninni 1978-82:
Skattahækkanir og óraunhæfar
framkvæmdatillögur. Enn hafa
engar raunhæfar tillögur komið
fram hjá þeim um hagræðingu og
sparnað í rekstri. „Sparnaður" R-
listaflokkanna felst í 550-600 millj-
óna króna holræsaskatti, 500 millj-
óna króna niðurskurði sérstakra
framlaga til atvinnuaukandi verk-
efna og 600 milljónir verða teknar
af tekjum borgarfyrirtækja til að
fjármagna borgarsjóð. Þá fær borg-
in nú 700 milljónir úr Vegasjóði
ríkisins en sem kunnugt er þá börð-
umst við sjálfstæðismenn fyrir því
verkefni á síðasta ári og nú er að
bera árangur.
„Frumkvæðið gegn
atvinnuleysinu“
Þrátt fyrir stóryrt loforð R-listans
um sérstakt átak í atvinnumálum
ber hvergi á átakinu, aðeins niður-
skurði á framlögum til atvinnu-
mála. I stefnuskrá R-listans fyrir
kosningar segir meðal annars að
„atvinnumálin verði sett á oddinn
og með þeim muni hann standa og
falla. Reykjavíkurlistinn telur að
nýta eigi afl Reykjavíkurborgar til
þess að skapa störf og ætlar að taka
frumkvæði gegn atvinnuleysinu“.
R- listinn hafði uppi miklar efa-
semdir um tilurð Aflvaka Reykja-
víkur. Nú nefna þau hann sem aðra
lífæðina í stefnu sinni í atvinnu-
málum. Hin lífæðin er stofnun „At-
vinnumálaskrifstofu“ Reykjavíkur-
borgar. „Tveir“ starfsmenn eiga að
bjarga atvinnuvanda borgarbúa.
Aðrar lausnir eru ekki á borðinu.
Hin sorglega staðreynd er að hug-
myndum R- listans um „útungun-
arstöð“ fyrir ný smáfyrirtæki hafi í
raun verið slátrað af ráðgjöfunum
sem þau réðu sjálf í haust til að
hjálpa sér. Hugmyndirnar eru tald-
ar óraunhæfar!
R-listaflokkarnir sögðust leggja
áherslu á störf fyrir ungt fólk.
Raunveruleikinn er hins vegar sá að
framlög til Vinnuskólans eru skor-
in niður um 74 milljónir, sem sam-
svarar því að 1000 unglingar fái
ekki aftur vinnu hjá borginni í
sumar.
Árás á stórar
fjölskyldur og aldraða
Þessi árás á fjölskyldur með börn
og unglinga er undarleg árátta á
fyrsta ári R-listans, sér í lagi ef litið
er til þess að það var eitt af höfuð-
markmiðum í stefnuskrá R-lista-
flokkanna að „búa vel að barna-
fólki“. Skerðing á framlögum til
Vinnuskólans og klósettskatturinn
sem bitnar helst á barnmörgum
fjölskyldum í stóru húsnæði, er enn
eitt dæmið um svikin loforð.
Og R-listaflokkarnir halda áfram
að ganga á bak orða sinna. Hvað
málefni aldraðra varðar þá segir í
stefnuskrá þeirra að „framkvæmd-
um við hjúkrunarheimili í Suður-
Mjódd verði hraðað“ en í fjárhags-
áætluninni skera þeir niður fram-
lög sem leiðir til þess að fram-
kvæmdir tefjast verulega.
Nú hafa borgarbúar fengið
fyrsta bakreikninginn frá vinstri-
flokkunum í R-listanum, með fast-
eignagjöldunum. 26% hækkun
fasteignagjalda er staðreynd. íbúð-
areigandi sem á eign að fasteigna-
mati 7 milljónir fær 10 þúsund
króna aukaskatt og þarf að auka
laun sín á árinu um rúmar 17 þús-
und krónur til þess að greiða þenn-
an nýja skatt R-listaflokkanna, auk
tekjuskattanna. Fjölskylda sem á 12
milljóna króna eign, þarf að auka
laun sín um tæp 36 þúsund á þessu
ári. Bakreikningur R-lsitaflokkanna
á næsta ári gæti orðið hækkun hita-
veitu- og rafmagnsgjalda vegna
þess að framkvæmdir þessara
stofnana eru skertar verulega með
aukagjaldtöku af þeim upp á 600
milljónir króna. Þetta virðist vera
framtíðin sem bíður Reykvíkinga
undir stjórn hinna nýju vinstri
valdhafa í borginni. ■
„Nú hafa borgarbúar fengið fyrsta bak-
reikninginn frá vinstriflokkunum í R-
listanum, með fasteignagjöldunum.
r i
íbúar Reykjavíkur
v/holræsagjalds
Nr„ 1
BAKREIKNINGUR
26% hœkkun fasteignagjalda er stað-
reynd. íbúðareigandi sem á eign að
fasteignamati 7 milljónir fcer 10 þúsund
króna aukaskatt ogþarfað auka laun
sín á árinu um rúmar 17 þúsund krónur
til þess að greiða þennan nýja skatt R-
listaflokkanna, auk tekjuskattanna.
Ef íbxið og lóö eru að fasteígna- mati í miiy. kr. Þá væru fasteigna- glöld óbreytfc kr. Með skafcfca- R-listana kr. Til að greiða skattirm þurf&launþín 1996 að aukast um kr. CskaUup ca. 4 i ,8%)
6 36.869 46.641 18.540
7 40.907 81.409 17.989
10 89.967 74.976 28.710
18 73.143 91.146 30.839
14 82.658 103.560 35.976
16 100.331 124.348 41.141
18 105.808 132.832 46.892
20 112.283 142.306 81.429
22 123.342 156.378 86.886
Nýr skattur samtais 600 miiyónlr
Þungavigtarmenn eru meðal annars: Ámi Sigfússon, Geir H. Haarde, Halldór Ásgrímsson, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, Jóhanna Sigurðardóttir, Jón Erlendsson,
Jón Steinar Gunnlaugsson, Ólafur Ragnar Grímsson, Óskar Magnússon, Páll Kr. Pálsson, Svavar Gestsson, Ögmundur Jónasson, Össur Skarphéðinsson.