Helgarpósturinn - 22.02.1996, Blaðsíða 20

20
HMMTUDAGUR 22. FEBRÚAR1996
*
„Það er allt til staðar í Casino
sem þarf til að skapa enn eina
góða Scorsese-mynd og mæli ég
eindregið með því að aðdáendur
hans láti myndina ekki framhjá
sér fara. Um leið vara ég við
umgjörð og efnivið myndarinnar
... Frumleiki og nýjungagirni
eru sömuleiðis nokkuð víðs
fjarri í Casino — sem sennilega
var ætlunin."
Ur smiðju Scorsese-stofnunarinnar
Mysteiy Train eftir Jim Jarmu-
sch (1989), Short Cuts eftir Ro-
bert Altman (1993) eða Pulp
Fiction eftir Tarantino (1994),
því að ólíkt þeim samlagast
stuttmyndirnar í Four Rooms
illa og skapa ömurlega bíó-
mynd í fullri lengd. -kdp
ringlaður og ekki eins full-
nægður og við var að búast.
Frumleiki og nýjungagirni eru
sömuleiðis nokkuð víðs fjarri í
Casino — sem sennilega var
ætlunin. -kdp
Einnar stjömu hótel
ndbandið
Á vit takmarkalausra nautna
Delta of Venus
Delta of Venus er ein af fjöl-
mörgum myndum í skýrt af-
mörkuðum flokki „dramat-
ískra“ kynlífsmynda sem spratt
upp í draumaverksmiðjunni
westanhafs eftir að 9 1/2 vika
leit dagsins ljós fyrir nokkrum
árum. Leikstjóri Delta of Venus
er Zalman King, sá hinn sami
og gerði Wild Orchid — mynd
af svipuðum toga. Allar þessar
myndir eru unnar eftir einfaldri
formúlu: tilfinningarót, dulúð,
losti og nakið hold. Hin hliðin á
þessum sama peningi er hin sí-
vinsæla formúla sem byggist
að miklu leyti á kynlífi — svo-
kallaður kynlífstryllir. Miðað
við þær eru þessar rólegu
dramatísku kynlífsmyndir
betri, þótt þær höfði frekar til
klofsins en heilans. Delta of
Venus segir sögu Elenu, banda-
rískrar stúlku sem reynir að
gerast rithöfundur í París árið
1939 — rétt fyrir innrás nasist-
anna. Bandarískir kvikmynda-
gerðarmenn hafa í raun ofnot-
að þessa annars yndislegu
borg fyrir gerð slíkra mynda,
samanber Henry & June, sem
gengur einmitt út á bandaríska
rithöfunda í ástaleikjum í París
millistríðsáranna. Elena kynn-
ist fljótt rithöfundinum Lawr-
ence og eiga þau í ástríðufullu
sambandi sem gengur út á
losta og aftur losta. Elena er al-
gerlega heltekin af Lawrence
og þegar hann fer út úr borg-
inni og lífi hennar stendur hún
ein eftir í París — atvinnulaus.
Hún tekur því upp á að sitja
nakin fyrir hjá myndlistarnem-
um, því enginn vill gefa ritverk-
in hennar út. Dag nokkurn fær
hún tilboð um að skrifa erótísk-
ar sögur fyrir nafnlausan aðila
sem borgar henni dágóðan
skilding fyrir viðvikið. Elena lif-
ir sig svo gersamlega inn í sög-
urnar sínar að hún fer að lifa lífi
aðalpersónunnar og heldur á
vit takmarkalausra nautna og
skrifar síðan sögur um upplif-
anir sínar. Þótt myndin skilji
ekki mikið eftir sig er hún lista-
vel gerð og því vel horfandi á
hana — ef mönnum á annað
borð líka myndir af þessu tag-
inu. Myndina ætti að vera hægt
að leigja á flestum betri mynd-
bandaleigum og Helgarpóstur-
inn veit fyrir víst að Mynd-
bandaleigan Ríkið við Snorra-
braut lumar á spólunni í rekk-
um sinum.
- EBE
Four Rooms
Sýnd í Regnboganum
Leikstjóran Alison Anders, Alexandre
Rockwell, Robert Rodrigues,
Quentin Tarantino
Aðalhlutverk: Tim Roth, Antonio
Banderas, Bruce Willis, Marisa Tomei,
Madonna, David Provall og fleiri
★
Ef þetta eru leikstjórar fram-
tíðarinnar þá er kvikmynda-
gerð í djúpum skít. Að undan-
skildu framlagi Quentins Tar-
antino (naumlega) er þetta
framboð fjögurra stuttmynda,
sem saman eiga að mynda
heild, eitthvað það versta sem
ég hef séð lengi.
Myndirnar fjórar gerast allar
á gamlárskvöld á sama hótel-
inu. Tengiliður og aðalpersóna
myndanna er hin fjölhæfi Tim
Roth, sem leikur pikkóló hót-
elsins. Því miður ofleikur Tim
Roth svo svakalega að eftir
fyrstu myndina fer persóna
hans svo mikið í taugarnar á
manni að restin á sér vart við-
reisnar von. En það er ekki
bara Tim Roth sem mistekst
hér; það á við um alla leikar-
ana. Þeir eru samt ekki af verri
endanum og má nefna Antonio
Banderas, Bruce Willis, David
Provali, Marisu Tomei og
Madonnu. Handrit fyrstu
þriggja myndanna eru von-
laus; heimskuleg og illa leik-
stýrt.
I fyrstu myndinni eru nokkr-
ar berbrjósta nornir saman-
komnar í brúðarsvítunni. Þær
reyna að magna seið til að losa
yfirnornina úr álögum. Þessi
þáttur er langverstur og leik-
stýrt af Alison Anders.
Næsti þáttur er álíka glatað-
ur, en þar lendir pikkólóinn í
miðjum afbrigðilegum hjóna-
erjum Davids Provall (Romeo
is Bleeding; 1993) og Jennifer
Beals (Flashdance; 1983). Þess-
ari mynd leikstýrir Alexandre
Rockwell, sem hóf feril sinn
ágætlega með gamanmyndinni
In The Soup (1992). Það eina
áhugaverða hér er að sjá og
heyra Jennifer Beals telja upp
öll hugsanleg engilsaxnesk
heiti yfir getnaðarlim karl-
manns (spennandi, ekki satt?).
Þriðja myndin er í leikstjórn
hins unga Roberts Rodrigues,
sem hefur slegið í gegn vestan-
hafs með myndunum El Mari-
achi og framhaldsmynd henn-
ar, Desperado. Hér stjórnar
hann Antonio Banderas öðru
sinni í stuttmynd sem rétt nær
að klóra í bakkann með sögu
um óþekk börn sem Tim Roth
þarf að passa. Banderas sést
að vísu mjög lítið í þessum
þætti og er örugglega feginn.
Fjórða og síðasta myndin
fær einu stjörnuna sem ég gef
þessu klúðri. Ekki einu sinni
Tarantino, sem leikstýrir og
leikur í þessum lokahluta, er
eins góður og við var að búast
og sagan er byggð á gömlum
sjónvarpsþætti. Bruce Willis
staulast um í bakgrunninum,
alveg áhugalaus um verkefnið.
Það sem bjargar þættinum eru
einræður Tarantinos, sem eru
að verða viðurkennt listform.
Það neistar af honum á meðan
munnræpan streymir.
Ekki búast við stuttmynda-
legri ágætissúpu á borð við
Guðdómlegur geldingur
í rúm og lætur svo bróður sinn
sjá um afganginn.
Á endanum fer svo að þýska
tónskáldið Georg Friedrich
Handel falast eftir hæfileikum
hans og hefur það áhrif á náið
samband bræðranna.
Stefano Dionisi leikur Farin-
elli af mikilli tilfinningu og
tekst að gabba mann með
sannfærandi mœmi á sviðinu.
Fljótt gleymist sú staðreynd að
það er ekki hann sjálfur sem
syngur heldur hljómar tölvu-
unnin hljóðblanda af söng
sóprans og kontratenórs.
Tónlistin í myndinni er eftir
fyrrnefnda Broschi og Hándel,
og í samfloti við „rödd“ Farin-
ellis er hún svo hrífandi að
maður vill heyra meira og
meira. Þegar þetta tölublað
kemur út verður geisladiskur-
inn með tónlistinni úr mynd-
inni kominn í tækið mitt.
Búningar, leikmynd og töku-
staðir Farinellis eru valdir af
kostgæfni, þannig að andrúms-
loft tímabilsins kemst vel til
skila. Leikarar eru einnig ágæt-
lega valdir í hlutverk og sóma
sér vel í flestu. Þó ber þar hæst
Jeroen Krabbe í hlutverki
Hánd-els; Hollendingurinn er
afar sannfærandi og tilkomu-
mikill í þessari mynd.
Ofantaldir kostir ná samt
ekki að bæta upp götótt hand-
rit sem veit ekki alveg hvert
það stefnir á köflum. Einnig
þóttu mér hvatir og ástríður
aðalpersónanna óljósar (hugs-
anlega sökum þess að ég bý
svo norðarlega í Evrópu).
Meira hefði mátt gera úr sam-
bandi Farinellis við þær konur
sem urðu á vegi hans og þótti
mér skorta nánari upplýsingar
um tilveru bræðranna áður en
þeir urðu frægir.
Eftir stendur falleg, sjónræn
og sérstaklega hljóðræn kvik-
mynd sem tónlistarunnendur
og áhugafólk um ástalíf geld-
inga ættu tvímælalaust að
kíkja á.
- KDP
Farinelli
Sýnd í Háskólabíói
Leikstjóri: Gerard Corbiau
Aðalhlutverk: Stefano Dionisi, Enrico La
Verso, Jeroen Krabbe
★★★
í fyrra var þessi kvikmynd
Gerards Corbiau, Farinelli, til-
nefnd til Óskarsverðlauna sem
besta mynd á erlendri tungu.
Þetta er önnur mynd leikstjór-
ans sem vekur áhuga meðlima
akademíunnar og hlaut sú
fyrri, The Music Master, Óskar-
inn árið 1989. Farinelli er nú
kominn til íslands, þökk sé að-
standendum Háskólabíós, sem
hafa að undanförnu gert góða
hluti fyrir aðdáendur „út-
lenskra" mynda með innkaup-
um á athyglisverðum kvik-
myndum frá Evrópu, Kína og
víðar.
Farinelli fjallar um hina
ítölsku Broschi-bræður, sem á
átjándu öld gerðu mikinn usla í
tónlistarheiminum. Carlo er
yngri bróðirinn og hefur fórn-
að manndómnum fyrir undur-
fagra rödd sína. Ricardo er sá
eldri og semur tónlistina fyrir
rödd geldingsins. Þeir eru eft-
irsóttir um alla Evrópu, þó sér-
staklega Carlo, sem notar
sviðsnafnið Farinelli. Hann
öðlast Elvis-íska frægð og kon-
ur falla fyrir honum, — bók-
staflega. Hann syngur þær inn
Casino
Sýnd í Háskólabíói
Leikstjóri: Martin Scorsese
Aðalhlutverk: Robert DeNiro,
Sharon Stone, Joe Pesci
★★★
Hér er á ferð enn eitt stór-
virkið úr smiðju Scorsese-
stofnunarinnar. Eg segi „stofn-
un“ vegna þess að leikstjórinn
er löngu orðinn veldi í heimi
kvikmynda. Stílbragð hans er
auðþekkt og einstakt. Margir
hafa reynt að feta í fótspor
Martins Scorsese en aldrei tek-
ist meira en að vitna í hann og
heiðra með auðmjúkum sam-
líkingum. Fáir leikstjórar hafa
myndað jafnsterk bönd við
leikara sína. Sem dæmi má
nefna að Robert DeNiro hefur
leikið í átta af myndum hans.
Enginn — að undanskildum
Francis Ford Coppola — hefur
heldur fjallað á jafnáhrifamik-
inn hátt um mafíuna. Það eru
einmitt þau glæpasamtök sem
mynda umgerð nýjustu mynd-
ar Scorseses (númer 16 í röð-
inni), Casino.
f myndinni segir frá sam-
skiptum og afdrifum þriggja
aðalpersóna í og kringum
spilaborgina Las Vegas. De-
Niro og Joe Pesci leika æskufé-
laga sem eru aldir upp á hörð-
um strætum New York-borgar.
Þeir vinna sig í álit hjá mafí-
unni hvor á sinn hátt: DeNiro
fyrir kænsku í fjárhættuspilum
og Pesci fyrir hrottamennsku.
DeNiro fær að launum að reka
sitt eigið spilavíti í Las Vegas
undir verndarvæng mafíunnar
og telur sig fyrir vikið hafa
heimt Paradís. Pesci mætir
seinna á svæðið og þá fer
draumaborg DeNiros að
hrynja og mafían að efast um
heilindi félaganna.
Handritið skrifar Nicholas
Pileggi, sem einnig á heiður-
0Kvikmyndir
Kristófer
inn af Goodfellas-sögunni Wise-
guy í samvinnu við Scorsese.
Það er svipur með söguþræði
og persónum beggja mynda:
áhersluatriðin þau sömu en
umfangið meira í Casino. Um-
fangið er í raun of mikið, per-
sónurnar of margar og efnivið-
urinn of víðtækur til að mynd-
in öðlist sæti með bestu mynd-
um Scorseses líkt og Taxi Dri-
ver (1976), Raging Bull (1980)
og Goodfellas (1990).
Vissulega er Casino mjög vel
gerð mynd og ber öll merki
snilligáfu Scorseses. Hún er
einnig frábærlega kvikmynduð
af Robert Richardson, sem
hefur tekið nær allar myndir
Oiivers Stone, og snilldarlega
klippt af Thelmu Schoon-
maker sem Scorsese virðist
ekki geta verið án. Sviðsmynd-
ir og búningar eru stórkostleg
og tónlistin áhrifamikil, eins og
oftast í myndum leikstjórans.
Þessu mátti öllu búast við.
Hins vegar komu persónu-
sköpun og leikhæfileikar Shar-
on Stone mér gjörsamlega í
opna skjöldu. Hún leikur Gin-
ger, næturdrottningu í Las
Vegas sem persóna DeNiros
hrífst af og kvænist. Ginger er í
einu orði sagt glæsileg, bæði í
útliti og framkomu. Diskóföt
hennar og -glingur fer engri
annarri leikkonu jafn vel. Ging-
er er haldin sjálfseyðingarhvöt
og lifir misheppnuðu lífi. Shar-
on Stone nær fullkomlega að
túlka þessa persónu og á mikið
hrós (Óskar) skilið. James
Woods er hins vegar illa nýttur
í hlutverki fíkils (gamalkunnug
persóna úr The Boosf), sem er
fyrrverandi kærasti Ginger.
Woods fær hér alltof fá tæki-
færi til að spreyta sig í annars
áhugaverðu hlutverki.
Tvær senur í Casino eru sér-
staklega eftirminnilegar og
tengjast báðar ofbeldi. Scors-
ese hefur sérstaka aðferð við
að túlka ofbeldi í bíómyndum
af miskunnarlausu raunsæi.
Trúverðug notkun ofbeldis í
kvikmyndum virkar sem verk-
færi til að leggja áherslu á
vissa þætti og er skömminni
skárra en sú ýkta ofbeldisdýrk-
un sem viðgengst í hefðbundn-
um Hollywood-hasarmyndum.
Hornaboltakylfur hafa til dæm-
is öðlast nýja merkingu fyrir
mér (gæti átt sér stoð í tryll-
ingslegu geðsýkiskasti DeNi-
ros með hornaboltakylfu í
Untouchablesl).
Það er allt til staðar í Casino
sem þarf til að skapa enn eina
góða Scorsese-mynd og mæli
ég eindregið með því að aðdá-
endur hans láti myndina ekki
framhjá sér fara. A sama tíma
vara ég við umgjörð og efnivið
myndarinnar, sem er of víð-
tækur til að ganga hundrað
prósent upp. Maður situr eftir