Helgarpósturinn - 28.03.1996, Qupperneq 26

26
F1MMTUDAGUR 28. MARS1996
láfangastaðir
• Wakaya
Kókos-
skeljadrykkja
í algerri
einangrun
Eins og aliir vita ber Helgar-
pósturirm mikla umhyggju
fyrir andlegri velferö lesenda
sinna. í slöustu viku stungum
viö upp á ferö til friösemdar-
eyjunnar Vahine í frönsku
Pólýnesíu í Kyrrahafi. í þessari
viku bætum viö um betur og
leggjum aö taugastrekktum
nútímamanninum aö bregöa
sér í frí — í algera einangrun
frá amstri hversdagsins.
Wakaya-eyja viö F/yl-eyjar í
Kyrrahafinu er dæmi um slíka
afslöppunarparadís. Eyjan,
sem er í einkaeign, er staö-
sett rétt fyrir utan Viti Levu,
meginland Fiji-eyjaklasans,
sem er einn af afskekktustu
og einangruöustu stööum jarö-
ar. Eigandi eyjarinnar, David
Gilmour, hefur um sex ára
skeið starfrækt þar afslöppun-
arklúbb fyrir lúna feröalanga
vesturheims, þar sem gestir
eru hvattir til aö láta skarkala
heimsins llöa úr sér I ósþilltri
náttúru eyjarinnar litlu, þar
sem tíminn stendur I staö.
Þegar sólin sest koma eyjar-
skeggjar fram og syngja hug-
Ijúf þjóölög, sem eru svo ein-
kennandi fyrir þennan friðsæla
en lifsglaöa heimshluta. Svo
er gengiö til náöa I einum af
átta vel búnum undurfögrum
bambuskofum og sofið I
bambusrúmum, sem standa á
viöargólfi. Hér er engin steypa,
plast eöa járn, allt er byggt úr
tré, sem gerir staöinn einstak-
lega hlýlegan og vinalegan. Llf-
ið viröist fullkomið þegar aug-
un hallast aftur og náttúran
syngur fyrir utan og ekki heyr-
ist 5 bíl I mílufjarlægö. Austur-
lenskur maturinn er meö ein-
dæmum Ijúffengur og sund-
Sþrettur eftir letilegan morgun-
mat fær mann tll aö gleyma
aö vinnan bíður manns heima
eftir nokkrar vikur. Eftir hádegi
hengja ungmeyjarnar blóma-
krans um háls gestanna og
færa þeim svo kava-drykk I
kókoshnetuskeljum, sem
hleypir roöa í kinnarnar og vel-
llöunarsvima yfir hausinn.
Hlustin opnast fyrir pólýnlsk-
um og malaslskum söngvum
— og tilganginum meö ferö-
inni til Wakaya er náð. Feröa-
lagiö sjálft til eyjarinnar er I
raun ekki slöra en dvölin I par-
adlsinni. Flogiö er til Los Ange-
les, þaöan til Viti Levu, meö
millilendingu I Honólúlú. Hægt
er aö stoppa á báðum stööum
I einn eða tvo sólarhringa og
kynnast þannig bæöi Hawaii
og Rji. Frá Viti Levu er svo
hálftimaflug til Wakaya og par-
adisin er þín.
-EBE
Þjóöfélagiö hvílir á tveimur stofnunum; kirkjunni og
hjónabandinu. Aöeins ertil eitt heilbrigt form af fjölskyldu
og þaö ber aö verja hvaö sem á gengur: Einn karl,
ein kona, tvö Ijóshærð börn... Allt sem teygir sig
út fyrir kemur viö kaunin á landanum og vekur
upp einhverja óskilgreinda kristilega íhaldssemi
sem blundar í besta fólki. Þessa vikuna kynnir
Brynhildur Þórarinsdóttir sér sjónarmið
og málflutning gæslumanna gamalla
viöhorfa og spyr meðal annars:
Þarf aö takmarka blöndun kynþátta
á íslandi og er samkynhneigð
kynvilltur og óeðlilegur lífsmáti?
Eitt land, ein þióð
Þjóðfélagið hvílir á
tveimur stofnunum;
kirkjunni og hjónaband-
inu. Aðeins er til eitt heil-
brigt form af fjölskyldu og
það ber að veija hvað sem
á gengur: Einn karl, ein
kona, tvö ljóshærð böm...
Allt sem teygir sig út fyrir
rammann kemur við kaun-
in á landanum og vekur
upp einhveija óskil-
greinda kristilega íhalds-
semi sem blundar I besta
fólki. Það ætti ekki að
koma neinum Þjóðarsálar-
hlustendum á óvart, en
það er í hæsta máta furðu-
legt að það sama megi lesa
úr nýjum fmmvörpum til
laga og viðbrögðum við
þeim. Eða þarf kannski að
takmarka blöndun kyn-
þátta á íslandi og er sam-
kynhneigð kynvilltur og
óeðlilegur lífsmáti?
Sá yðar er syndlaus er...
Frumvarp um staðfesta sam-
vist samkynhneigðra er stórt
framfaraskref að mati flestra
þeirra sem um málið hafa fjall-
að. Staðfestingin á að veita
samkynhneigðu fólki I sambúð
sömu stöðu og karli og konu I
hjónabandi. Nefnd forsætis-
ráðherra sem samdi frumvarp-
ið þótti því eðlilegt að spyrja
kirkjuna hvort ekki mætti
skylda presta þjóðkirkjunnar
til að taka að sér vígslu sam-
kynhneigðra, enda þótt það
kynni að stríða gegn sannfær-
ingu einstaka þeirra.
Nefnd sem biskup skipaði til
að veita álit sitt náði ekki að
& einn lífsmáti?
ljúka störfum fyrir síðasta
kirkjuþing, eins og til hafði ver-
ið ætlast, en þess í stað tók
kirkjuráð að sér að lýsa af-
stöðu þjóðkirkjunnar. í svar-
bréfi biskups til ráðuneytisins,
dagsettu 21. nóvember síðast-
liðinn, segir: „Kirkjan gerir sér
vitanlega grein fyrir því að
prestar hennar eru ekki aðeins
í þjónustu trúarlegs aðila,
heldur einnig opinberir starfs-
menn, sem hljóta að lúta lög-
um ríkisins og fyrirmælum.
Hins vegar óskar kirkjan alls
ekki eftir því og telur það mjög
vafasamt að mælt verði fyrir
því I lögum að heimild sé veitt
til kirkjulegrar vígslu samkyn-
hneigðra. Hitt er vitanlega
sjálfgefið, að prestar og aðrir
kirkjulegir aðilar munu biðja
fyrir þeim, sem leita eftir slíku,
og er þá aðeins spurt um þörf
en ekki grennslast fyrir um
stöðu viðkomandi."
Aðeins verður því um borg-
aralega vígslu að ræða, en
hommar og lesbíur geta unað
vel við sitt því kirkjan er fús til
að biðja fyrir þeim svo fremi
sem hún veit ekkert um líferni
þeirra.
Eini maðurinn á þingi...
Ámi Johnsen var eini mað-
urinn á Alþingi sem taldi frum-
varpið um staðfesta samvist
ganga of langt. Hann vitnaði
meðal annars I Biblíuna og tal-
aði um hjónaband samkyn-
hneigðra 5 sömu mund og fjöl-
kvæni og barnagiftingu. Árni
segist hafa fengið mjög miklar
undirtektir frá almenningi, —
neitar því þó að hafa fengið
orðsendingu frá trúfélögum
þótt orð hans hljómi líkt og
þeirra. Helgarpósturinn ræddi
stuttlega við Árna um málið:
Hvað er það sem þú hefur
helst sett fyrir þig í þessum
efnum?
„Mér finnst bara mjög óeðli-
legt að lögbinda að kynvilla sé
eðlilegt form með ákveðnum
réttindum sem gæti alveg eins
átt við einhverja fleiri."
Sœkirðu þetta viðhorf í
Biblíuna?
„Nei, þetta er bara almennt
brjóstvit. Þetta er bara spurn-
ing um hvort maður á að viður-
kenna það sem manni finnst
óeðlilegt sem eðlilegt. Mér
finnst þetta óeðlilegur lífs-
máti.“
En ertu þá sammála
Snorra í Betel og fleirum
sem halda því fram að hœgt
sé að lœkna samkynhneigð?
„Ég veit ekkert um það. Ég
býst við að I öllum hlutum sem
lúta að manninum sé hægt að
þjálfa sig upp i eitt og
annað. Það er svo margt
í mannlegu eðli sem er
ekki endilega viðurkennt að sé
rétt þótt það sé til staðar."
Þú líktir staðfestingu á
sambúð samkynhneigðra
við fjölkvœni, var það ekki?
„Nei, ég sagði að ef við fær-
um að opna dyr fyrir ákveðna
minnihlutahópa, þá kæmu aðr-
ir minnihlutahópar á eftir sem
myndu krefjast einhvers svip-
aðs.“
Ætlarðu að fylgja þessu
eftir og reyna að stöðva
frumvarpið?
„Ég hef sagt mína skoðun og
ég mun ekki samþykkja þetta.
Ég geri ekkert meira I því. Ég
hef bara mína skoðun og kynni
hana. Það er ekkert sem segir
að ég megi ekki hafa mína
skoðun.“
Þú ert þá ekki að þessu af
trúarlegri sannfœringu?
„Auðvitað hlýtur brjóstvit
mitt að byggjast meðal annars
á kristinni siðfræði. Mér finnst
þetta vera til að auka á losara-
skap og agaleysi og ég held að
það sé ýmislegt annað sem
okkur vantar. Þetta er vandi
sem er I mannlegu eðli. Sum-
um finnst það vandi, sumum
finnst það ekki vandi. Almenna
sjónarmiðið er að þetta er ekki
eðlilegt."
Þú hefur þá einhverjar
aðrar lausnir en að viður-
kenna samkynhneigð?
„Það þarf að kryfja betur til
mergjar hvað hægt væri að
gera, af faglegum aðilum. Ég
veit að kirkjan hefur gripið inn
I erfið mál hjá einstaklingum
sem eru kynvilltir eða samkyn-
hneigðir eða hvað sem menn
vilja kalla það.“
Þú kallar þetta kynvillu?
„Já, hvað er samkynhneigð
annað en kynvilla? Éf maður
ætlar að segja að hún sé eðli-
leg þá þarf maður að fara að
þurrka út orð sem eru bókfærð
og skrásett í íslenska tungu.
Og af hverju er þetta svona
viðkvæmt? — Af því að þetta
er feimnismál og menn vilja
ekki viðurkenna þetta. Svo
þegar ég kem og segi mína
skoðun liggur við að ég sé orð-
inn afbrigðilegur því ég hef
aðra skoðun en lagt er til.“
Ertu einn með þessa skoð-
un á þingi?
„Það stóð enginn annar upp.
En það voru tugir manns sem
hringdu eða sendu skeyti og
virðast líta þetta allt mjög al-
varlegum augum og höfðu
áhyggjur af þessu.“
Siðferði kærleika og
umburðariyndis
Árni átti sér ekki marga
stuðningsmenn á þingi en
hann er ekki einn I krossferð-
inni; fjölmargir trúarleiðtogar
settu nafn sitt undir ályktun
sama efnis I skjóli kristilegs
kærleika. Eins og Árni vitna
þeir I Biblíuna I ummælum sín-
um um samkynhneigð. Til-
gangur trúarforingjanna er að
þeirra sögn að verja hið
kristna siðferði sem öldum
saman hefur verið undirstaða
þjóðfélagsins; siðferði kær-
leika og umburðarlyndis:
„Kristin trú er grundvöllur
þess siðferðis sem ríkjandi hef-
Arni Johnsen, eini maðurinn á Al-
þingi sem taldi frumvarpið um
staðfesta samvist ganga of langt:
„Mér finnst bara mjög óeðlilegt
að lögbinda að kynvilla sé eðli-
legt form með ákveðnum réttind-
um sem gæti alveg eins átt við
einhverja fleiri."
Samúel Ingimarsson, forstöðu-
maður Vegarins, kristins samfé-
lags. Hann er yfirlýstur andstæð-
ingur samkynhneigðra: „Við get-
um ekki leyft allt í nafni kærleika
og umburðarlyndis. Við höfum
ákveðinn grunn að byggja á, sem
er orð Guðs, og við byggjum þjóð-
félag okkar á því.“
Friðrik Ó. Schram, formaður
Ungs fólks með hlutverk, segir
það grundvallaratriði að siðferði
þjóðarinnar byggist á kristilegri
og gyðinglegri siðferðishefð sem
sé 3000 ára gömul að minnsta
kosti. „Það væri mjög óeðlilegt ef
þessum arfi væri varpað fyrir
róða núna.“
Þorsteinn Pálsson dómsmálaráð-
herra lagði fram frumvarp á Al-
þingi þar sem segir: „Innflutning-
ur sæðis er því áfram fýsilegur
kostur, að því tilskildu að vinnsl-
an fullnægi ströngustu kröfum og
að um skyldar þjóðir sé að ræða
með lítilli blöndun kynþátta."
Dogg Pálsdottir, fyrrverandi
skrifstofustjóri í heilbrigðisráðu-
neytinu, stjórnaði smiði umrædds
frumvarps. Hún þvertekur fyrir að
um kynþáttamismunun sé að
ræða heldur sé miðað við að
sæðið sé úr þeim kynstofnum
sem fólk vilji nota. Það sé hvíti
kynstofninn en ekki sá svarti
eða asíski.