Alþýðublaðið - 17.09.1975, Blaðsíða 7

Alþýðublaðið - 17.09.1975, Blaðsíða 7
Jri smíði loftneta fyrir þá sem vilja ná sjónvarps- stöðvum. lags radíóamatöra: nu við f ólk í £ lum heims l vel er margra af hin- m hans. að unnt i staða, g tengsl or Mar- nn svo aðir af ni, sem 1 mögu- ktu þeir rskipta- ,r mikil- ingar á ar af á- rði árið islason, Seyðis- ásamt Það var juðu að ia þráð- iert var tima og sjálfir. arvirinn ar sem cst ekki. ar hafa en með ridu þeir 0 metra ;ir Þor- krifaði i muðust ist brátt ;um, til gegnum lir voru til hér á kur þvi -a neitt irið 1914 arar, er imuleið- 'oisier”. amband ánni, og þeirra ifa sam- ið heyra þvi, að i var á ir áhöfn verið i urslaus- skipið. >orstein, skipið. að finna styrjald- dióama- að hætta skall á. Ilektron, amatör- lli striða enn hafi itörtiðni- am leyf- 2-33 var kur leið- inæfells- i til eins onar um leiðang- 'tskeyta- að ráða n. Tekið þó enga ók þetta >a sam- iklinum. Um jólin höfðu leiðangursmenn samband við annan radióamatör, Gunnar Bachmann, og báðu hann að koma jólakveðjum áleiðis til Ðanmerkur. Gunnar tekur við kveðjunni og sendir hana áfram, sem venjulegt simskeyti, með upphafsstað Snæfellsjökul. Þegar farið er að leita að gjaldskrá fyrir skeyti frá Snæfellsjökli fyrir- finnst hún ekki. Þetta var of þungur biti fyrir þáverandi Póst- og simamálastjóra, Guðmund Hliðdal, og lagði hann blátt bann við sendingum amatöra. Nokkru seinna skrifaði Þórhallur Lands- simanum bréf, þar sem farið var fram á, að veitt yrðu formleg leyfi fyrir sendingum radióama- töra, en þeirri málaleitan var ekki svarað. 1 seinni heimsstyrjöldinni tóku Bretarfasta tvo radíóamatöra, þá Þórhall Pálsson og Sigurð Finn- bogason og settu þá inn á Kirkju- sandi. Voru sett á svið réttarhöld' og þeir dæmdir að ósekju. Morg- un einn eru þeir ræstir og sagt að þvo sér og raka sig, þeir eigi að fara heim. Gallinn var bara sá, að heim þýddi: „Home sweet home”, þ.e. heim til Englands, og voru þeir sendir i fangabúðir þar, og máttu dúsa i þeim i átta mán- uöi. Eftirlitsmenn frá stjórninni höfðu þá fyrir tilviljun rekist á ís- lendingana og spurt undrandi hvort Bretar væru nú komnir i strið við Islendinga lika. Eftir stutta eftirgrennslan var þeim sleppt. Félagið íslenskir radíóamatör- ar (l.R.A.) var stofnað árið 1946, og var fyrsti formaðurþess Einar Pálsson. Hann barðist mjög ötul- lega fyrir þvi, að starfsemi radió- amatöra yrði leyfð. Átti hann manna rnestan þátt i þvi að það tókst þegar i byrjun ársins 1947, er sett var reglugerð, er leyfði sendingu þeim áhugamönnum sem stæðust sérstakt próf. l.R.A. sótti fjótlega um inngöngu i Al- þjóðasamband radióamatöra I.A.R.U., fékk það og hefur verið félagi I þvi siðan. Hvernig er félagsstarf t.R.A. nú? Félagið er tengiliður radióama- töra og Pósts og sima, og hefur skilningur þar á milli veriö mjög góður á siðustu árum. Félagið býr viö þröngan húsakost og háir það starfseminni mjög. Félagsstöðin TF3IRA, hefur aðsetur i húsa- kynnum félagsins. HUn er sem eign félagsins, til afnota fyrir alla félagsmenn i samræmi við leyfi hvers og eins. Bóka- og blaðasafn fyrirfinnst einnig til afnota fyrir félagsmenn. Þá er unnið að þvi, að koma upp smiðaaöstöðu. Opið hús er tvisvar i viku. A mánu- dagskvöldum eru smiðakvöld, en á fimmtudagskvöldum almenn mæting félaga. A vetrum eru oft fræðslukvöld um ýmis áhugaverð atriði. Öformleg fræðsla fer fram að staðaldri. Hinir eldri og reynd- ari leysa úr vandamálum hinna yngri, og menn skiptast á skoðun- um og segja frá reynslu sinni. Unnið hefur verið að uppbygg- ingu félagsstöðvarinnar með það fyrir augum, að félagsmenn gætu kynnst þar sem fjölbreyttustum tækjakosti. Þar er nú að finna fullkomið morse- og tal (SSB) sendiviðtæki á þeim 5 stuttbylgju- sviðum, sem radióamatörar mega nota. Stöðin hefur verið mikið notuð til innanlands- og ut- anlandsviðskipta, og var t.d. aðal islenska viðskiptastöðin við norsku teinæringana, sem sigldu til Islands þjóðhátiðarárið. Þá er hún eina islenska stöðin, sem hef- ur tæki til fjarritvélaviðskipta. Hún er einnig ein af þremur is- lenskum stöðvum., sem hefur haft samband um gervitungl radió- amatöra. Hefur hUn haft sam- bönd um þau við stöðvar viðsveg- ar um Norður-Evrópu og Ame- rlku. Fyrirætlanir eru uppi um áð nýta stöðina til sendinga morse- æfinga og QST-sendinga af al- mennum málefnum radióama- töra, en nýlega fengustleyfi Pósts & sima til slikra sendinga. Þetta gæti eflt mjög samband við fé- lagsmenn Uti á landi. Fámennið háir mörgum af áhugamálum radióamatöra. Fjölmennið eitt er þó ekki nóg, það verða að vera menn með getu og áhuga, til að læra það sem þarf. Kunnáttan kemur ekki nema menn leggi eitt- hvað á sig af sjálfsdáðum, og i okkar sjónvarps- og verðbólgu- hrjáða þjóðfélagi er sifellt verið að gera okkur að dauðþreyttum áhorfendum i stað athafnafúsra þátttakenda. „Stanford Research Institute” i Kaliforniu U.S.A. gerði árið 1966 óháða athugun á starfsemi radióamatöra. Kom þar margt merkilegt fram. Starf- semin hefur ýmsar gagnlegar hliðarverkanir, sem eru tækni- legs, viðskiptalegs, ogfélagslegs eölis. Hér gefst ekki rúm til að gera skýrslunni nein skil, en fé- lagið getur Utvegað eintök af henni, sé þess óskað. Aðeinc, skal drepið á, að starfsemin er t.d. hvati tækni- og verkkunnáttu. Meðhenni spretta kimblöð háþró- aðrar þekkingar i rafeindatækni, þessa taugakerfis nUtima- og framtiðarþjóðfélags. Efst á óska- lista Í.R.A. til að bæta úr helstu vandkvæðum starfseminnar, er viðunandi hUsnæði fyrir félagið, og kennslubækur I islensku. Hvernig verður maður radióamatör? 1 stuttu máli, með þvi að læra lexiuna sina, og standast próf. Úr sýningardeild FRA á vörusýningunni á dögunum. Vandamálið er bara, að litið heppilegt lesefni finnstá fslensku. llverjar eru prófkröfur? Fyrir byrjendaprófið, eða ný- liðapróf, eins og það er kallað, er samkv. reglugerð Pósts & sima krafist lágmarksþekkingar i radiófræði og radióreglugerðum, og auk þess verða menn að geta tekið á móti morsi á 35 stafa hraða á minútu. Til er hjá l.R.A. bæklingurinn „Námsefni til ný- liðaprófs”, sem lýsir prófkröfum ýtarlega, en hann telst þó ekki nægilegt lestrarefni. Hvernig búa menn sig undir nýliðapróf? Með þvi að æfa morsið reglu- lega eftir viðurkenndri aðferð, þá reynist það auðvelt, annars er hætta á miklum töfum seinna i morsenámi. Til er 90 min. morse kassetta, sem að visu er of stutt til að vel sé, en getureigi að siður beint mönnum á rétta braut með smá tilsögn. Þá verða menn að Utvega sér nán.ari skýringar á þeim atriðum, sem krafist er i radiófræði, annaðhvort af bókum eða fróðum mönnum. Gott er að föndra við smíði á einföldum tækjum og læra að halda á lóð- bolta. Algerir byrjendur geta t.d. smíðað einfaldan tóngjafa. Þeir sem lengra eru komnir gætu smiðað einfalt byrjendaviðtæki. Radióviðskiptum kynnast menn best með þvi að hlusta á radióamatöra. Félagið úthlutar þeim félagsmönnum sem þess óska sérstöku hlutmerki, sem nota má t.d. á hlustkort. Hversu aflmikinn sendi mega ný- liðar hafa? Fimm wött. Hve langt dregur slikur sendir? Um allt land, og i góðum skil- yrðum til meginlands Evrópu og Ameriku. Ilvað kostar nýliðasendir? Ekki eru fáanlegir sendar við hæfi nýliða i verslunum, og smíða menn sér yfirleitt sjálfir sendi á kr. 2-4. þúsund. Eru aldurstakmörk við nýliða- próf? Já, 14 ár. Hve lengi gildir nýliöapróf? Tvö ár, og er leyfið óendurnýj- anlegt. Hverjir geta gengið i félagið Í.R.A.? Allir, sem hafa einlægan áhug á starfsemi radióamatöra. Radióamatörar og fjarskipti i ncyð. Islenskir radióamatörar eru sér miðvitandi um það, hve fjar- skiptaþekking þeirra getur komið að miklum notum, ef neyð ber að höndum. Fyrir rúmu ári gekkst félagið fyrir vikulegum þjálfun- arviðskiptum meðal radióama- töra, meðal annars til að kanna hvemikils mætti vænta af félags- mönnum i þeim efnum. Helsta niðurstaðan varð sú, að amatörar geta með stuttum fyrirvara, ef bráða nauðsyn ber til, sett upp hvar sem er, öfluga fjarskipta- stöð til viðskipta við höfuðborgar- svæðið. Reynsla, sem radióama- törar fá af ferðum, t.d. eins og þeirri, sem farin var á Stórhöfða er ómetanleg i þvi sambandi. Verulega öflugt yrði „varafjar- skiptaliðið” þó fyrst, ef radió- amatörar væru Utbreiddari um landið. 1 þvi liggur einmitt styrk- ur radióamatöra i öðrum löndum. Þeir eru það fjölmennir, að oftar en ekki er einhver á réttum stað á réttum tima. Ef hið opinbera fjarskiptakerfi laskast alvarlega, tekur oft langan tima að koma þvi I lag á ný. Það krefst samvinnu margra aðila, sem hver um sig er hjálparvana án hinna. Radió- amatörinn er hinsvegar allt i senn, maðurinn sem setur tækin upp, stillir þau, starfrækir þau og gerir við þau ef þau bila. Það ger- ir hann sveigjanlegan og hann nýtur sin strax eftir að áfall hefur gerst, áður en hið opinbera kerfi nær að taka við sér. Alþjóðasamband radióamatöra hefur mælt með þeirri stefnu að radióamatörar komi sér upp vel þjálfuðum og sjálfstæðum fjar- skiptasveitum, er hafi samband sin á milli á amatörtiðnum, og bjóði Rauða krossinum, Al- mannavömum eða öðrum ábyrg- um aðilum þjónustu sína. Þessum aðilum verði hins vegar ekki boð- in afnot af amatörtiðnum. Þessu eru islenskir radióamatörar fylgjandi. Menn verða ekki færir radfó- amatörar á einni nóttu, það tekur áhugasaman mann u.þ.b. eitt til tvö ár i sjálfsnámi. Útbreitt vara- fjarskiptalið verður þvi' heldur ekki til á einni nóttu. En ef starf- semi radióamatöra almennt Frh. á bls. 2. angarnír DRAWN BY DENNIS COLLINS — WRITTEN BY MAURICE DODD ,V /'AÍ.-úT'': Útvarps.og sjónvarpsviðgeröir A Kvöld og helg- arþjónusta. 10% afsláttur til öryrkja og aldr- aöra. SJÓNVARPS- VIDGERÐIR Skúlagötu 26 — slmi 11740. Nylon-húðun Húðun á málmum með RILSAN-NYLON II Nælonhúðun h.f. Vesturvör 26 Kópavogi — simi 43070

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.