Alþýðublaðið - 03.06.1976, Blaðsíða 16

100 MILLJONIR í
GJALDEYRIR FYRIR
LAXVEIÐILEYFI
Alþýðublaðið hafði i
gær samband við Sig-
urð Jóhannesson hjá
Gj aldeyrisef tirliti
Seðlabankans og
spurðist fyrir um
gjaldeyristekjur fyrir
laxveiðileyfi.
Sigurður sagði, að
þessar tilteknu gjald-
eyristekjur væru ekki
færðar sérstaklega en
þó væri hægt að
sundurliða þessa þætti
ef með þyrfti.
Q Beinar og óbeinar
gjaldeyristekjur
Beinar gjaldeyris-
greiðslur til Seðla-
bankans fyrir laxveiði-
leyfi á árinu 1975 námu
alls um 100 milljónum
króna. Hér er um að
ræða beinar gjaldeyr-
isgreiðslur fyrir lax
veiðileyfi til lengri dia
skemmri tima.
En þar meB er ekki öll sagan
sögö. Fjöldinn allur af erlendum
feröamönnum, sem hingaö
koma skipta sjálfir sinum gjald-
eyri og greiöa siðan fyrir lax-
veiöileyfin meö islenzkum pen-
ingum.
Þá mun einnig nokkuð vera
um þaö, aö erlendis laxveiöi-
menn greiöi hluta leigunnar
meö þeim hætti, að leigusalinn
njóti ýmiss konar fyrirgreiðslu
og erlendra gjaldeyristekna i
eigin feröalögum erlendis.
Sigurður Jóhannesson sagöi,
að gjaldeyriseftirlitið heföi eng-
in tök áaö fylgjastmeð sliku, en
slikir greiðsluhættir væru að
sjálfsögöu alger lögleysa. Sama
gildir um útlendinga sem kaupa
islenzar krónur i bönkunum.
Gjaldeyriseftirlitiö hefur litil
tök á að fylgjast meö, hve mikiö
af þeim peningum fer fyrir lax-
veiðileyfi.
Engin tök á að fvlgjast með gjald-
evrisviðskiptum allra beirra sem
hafa tekjur af sölu laxveiðilevfa
Q Fjármálasvindl í
skjóli þagnarskyldu
Siguröur sagðist ekki mega
gefa upp hverjir þaö væru, sem
heföu mestar tekjur af þvi aö
leigja laxveiöiár til útlendinga.
Sagði hann aö um þaö væri
þagnarskylda, sem þeir heföu
ekki heimild til að rjúfa.
Þá sagði Siguröur Jóhannes-
son aö töluvert væri um „milli-
menn”, sem geröu mikiö af þvi
aö auglýsa laxveiöiár hér á
landi. Þar væri ýmistum leigu á
heilum ám i lengri eöa skemmri
tima eöa einstök iaxveiöileyfi
fyrir einstaklinga og smærri
hópa. Siguröur sagöi að erfitt
væri aö fylgjast meö þessum
hlutum, en þó heföu þeir ýmsa
möguleikatilaöfylgjast nokkuð
meö einu og ööru i þessum mál-
um. ,,En slikt eftirlit er mjög
timafrekt og kostar mikla
vinnu,” sagöi Siguröur
Jóhannesson.
□ Fljótir að borga
þegar gjaldeyriseftirlitið
gerir kurteyslega
athugasemd
Enda þótt Gjaldeyriseftirlitið
fái nákvæmar upplýsingar um
tölu erlendra feröamanna og
verð og fjölda laxveiðileyfa
munu flestir gera sér ljóst að
auövelt mun vera aö sniðganga
lög og reglur þar að lútandi,
enda mun þaö gert.
Þegar Siguröur var spuröur
um þaö, hvort Gjaldeyriseftir-
litiö heföi komizt aö einhverjum
brotum vegna sölu á laxveiöi-
leyfum til erlendra feröa-
manna sagöi hann, að slik um-
svif heföu þá ævinlega verið
stöövuö.
Þaö sem kæmi Gjaldeyris-
eftirlitinu á sporiö væri venju-
lega þaö, að einhver gjaldeyris-
skil hefbu verið ófullnægjandi
og heiöu þeir þá tafarlaust gert
athugasemd viö þaö meö viðun-
andi árangri.
Ásókn erlendra feröamanna i
islenzkar laxveiöiár fer mjög
vaxandi og viröist gengislækkun
krónunnar þar engu máli
skipta. Eins og áöur segir voiy
beinar uppgefnar tekjur fyrir
laxveiöileyfi áriö 1975 um 100
milljónir. Ariö 1974 voru þessar
tekjur um 60 milljónir. En eins
og einnig hefur veriö bent á, má
gera ráö fyrir verulegum upp-
hæðum þar fyrir utan, sem aö
meira eöa minna leyti lenda ut-
an viö gjaldeyrisinnheimtu- og
eftirlitsmenn rikisins. Má hik-
laust reikna meö nokkrum tug-
um milljóna, sem þannig lenda
utan við skattheimtuna. _bj
Útif. á Lækjartorgi ályktar einróma
Almennur útifundur um land-
helgismáliö, haldinn á Lækjar-
torgi miövikúdaginn 2. júní, aö
tilhlutan Samstarfsnefndar um
vernd fiskveiöilandhelginnar,
mótmælir harölega þvi sam-
komulagi um fiskveiöar Breta I
fiskveiöilandhelgi tslands, sem
tveir islenskir ráöherrar hafa
nýlega gert í Osló.
Fundurinn mótmælir því ein-
dregiö, aö umrætt samkomulag
geti komið til framkvæmda, eða
sé bindandi fyrir tslendinga fyrr
en Alþingi hefir fjallaö um það
og samþykkt þaö á lögform-
legan hátt, enda segir skýrum
oröum i stjórnarskrá landsins,
aö enga samninga við erlend
riki megi gera, ,,ef þeir hafa i
sér fólgið afsal eöa kvaöir á
landi eöa landhelgi eða þeir
horfa til breytinga i stjórnar-
högum ríkisins, nema samþykki
Alþingi komi til”.
1 samkomulagi ráðherranna
frá Osló er gert ráö fyrir veiöum
brezkra togara á öllum helztu
fiskimiðum viö landið og viöast
hvar upp aö 20 milum, i næstu 6
mánuði.
Ljóst er aö Bretar munu geta
veitt 30-40 þúsund tonn af þorski
á þessum tima, en auk þess
veröa afleiöingar þessa
samkomulags þær, aö samning-
urinn viö Vestur-Þýzkaland
gildir áfram og enn standa eftir
veiðih eim ildir samkvæmt
honum, scm nema 90 þúsund
tonnum.
t samkomulaginu frá Osló er
ekkert orö aö finna um beina og
ótviræöa viöurkenningu Breta
um 200milna fiskv.landhelgi viö
island og ekkert orö um aö þeir
falli frá kröfum sinum um
áframhaldandi veiðar hér viö
land aö samningstima loknum. -
Þess i staö er loöiö orðalag um
þaö, aö brezkir togarar muni,
eftir '6 mánaöa timann, veiöa á
þvi svæöi sem ákveðiö kunni aö
verða i reglugerö af hálfu
tslendinga.
Ljóst er af þessu orðalagi aö
Bretar ætla sér áframhaldandi
rétt til fiskveiða viö tsland, enda
lýsa þeir þvi yfir, aö Efnahags-
handalagið muni taka upp slika
samninga og aö bókun nr. 6 falli
úr gildi eftir 6 mánuöi, nema
nýir samningar takist.
Fundurinn krefst þess, aö Al-
þingi veröi þegar i staö kallaö
saman til þess aö fjalla um
landhelgismálið og væntir þess
aö þar veröi mótuö eftirfarandi
stefna:
1. Samkomulagið frá Osló veröi
fellt og ákveðiö aö engir
samningar verði geröir viö
Breta, nema fyrir liggi ský-
laus yfirlýsing þeirra um
viöurkenningu á 200 milna
fiskveiðilandhelgi viö tsland
og aö þeir falli frá öllum frek-
ari kröfum um veiðar hér viö
land.
2. Aö samningurinn viö Vestur-
Þýskaland veröi látinn falla
úr gildi þegar i staö, þar sem
ekki hefur verið staöiö viö
skilyrði hans.
3. Að haldi Bretar áfram her-
skipaárásum sinum á isienzk
varöskip, þá beiti islendingar
þeim pólitisku ráöstöfunum
sem Altantshafsbandalagiö
og Bretar skilja og munu
örugglega beygja sig fyrir.
FIMMTUDAGUR
3. JÚNÍ 1976
alþýðu
blaðið
Heyrt: Aö bæjaryfirvöld á
Akureyri hyggist láta
tryggja öll börn á leikvöll-
um i bænum fyrir allt aö
tvær milljónir króna, hvert
barn. Máliö er nú i undir-
búningi og er bæjarstjórnin
aö athuga hvaöa kjör hún
getur samið um við
tryggingafélögin. Þetta
myndi verða nýmæli á ts-
landi.
Frétt: Að ótrúlegur fjöldi
manna sé nú farinn aö
brugga áfengt öl og vin i
heimahúsum. öll efini til
bruggunar fást i all —
mörgum verzlunum og eru
mikið keypt. Hægt er að
kaupa allt frá bruggefnum
og upp i átöppunartæki,
sem festa tappa á flöskur.
Frétt: Aö þær verzlanir,
sem mestur hagnaður sé af
aö reka þessa dagana, séu
tizkubúðir og snyrtivöru-
verzlanir. Virðistlitið lát á
peningaráöum unglinga,
sem einkum verzla i tizku-
búöunum.
Tekiö eftir: Aö engar
fréttir hafa borizt af þeim
hugmyndum, sem uppi
voru um sölu á heitu vatni
frá Islandi til Sviþjóöar.
Engar fréttir hafa heldur
borizt frá þeirri nefiid, sem
iðnaðarráöherra ætlaði aö
skipa og skipaði, til að
kanna hagkvæmni þess aö
flytja heitt vatn á milli
staða hér innanlands.
Frétt:Aðljóstsé eftir aðal-
fund Alþýöubandálagsins i
Reykjavik að talsveröur
ágreiningur geti oröiö um
væntanlegan formann
flokksins, sem á taka viö af

Ragnari Arnalds. Tvær
fylkingar munu berjast um
formanninn: harölinumenn
og þeir, sem frjálslyndari
eru i flokknum, einkum í
hópi ungra manna.
Tekiöeftir: Aö I þætti Ölafs
Ragnars Grimssonar i
sjónvarpinu I fyrrakvöld
var enginn Alþýöuflokks-
maöur. Hins vegar var þar
reytingur af Alþýöubanda-
lagsmönnum, enda mun
Ólafur nú halíast i áttina til
þeirra.