Alþýðublaðið - 29.06.1976, Blaðsíða 2

Alþýðublaðið - 29.06.1976, Blaðsíða 2
2 STJðRNIWÁL Þriðjudagur 29. júní 1976. ýðll- bláðið alþýöu' blaöíó Útgefandi: AlþýOuflokkurinn. Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri og ábyrgöarmaöur: Arni Gunnars- son. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggs- son. Aðsetur ritstjórnar er i Siöu- múla 11, simi 81866. Auglýsingar: 14906. Áskriftarsfmi 14900. Prentun: Blaöaprent h.f. Áskriftarverð: 1000 krónur á mánuöi og 50 krónur i lausasölu. Utanríkisþjónusta - nauðsyn eða munaður? (slendingar halda uppi utanríkisþjónustu, sem fyllilega stenzt samanburð við utanríkisþjónustu okkur miklu stærri þjóða. Það er því eðlilegt að spurt sé hvort þetta sé nauðsynlegt, eða hvort þetta sé ekki fullkomlega óþarft bruðl. Sendiherrar og jafnvel starfsfólk sendiráða býr í glæsihúsnæði, sem stund- um er íburðarmeira og glæsilegra en hjá okkur stærri þjóðum. Þetta starfsfólk nýtur skattfríðinda auk annarra f riðinda og alla vega er I jóst að það tap- ar enginn fjárhagslega á slíkum störfum. Það á að vera hlutverk blaða að halda uppi spurn- ingum um útgjöld ríkisvaldsins og stöðugu upplýs- ingastreymi milli ríkisvalds og almennings þar að lútandi. Það er kunnara en frá þurf i að segja að ís- lenzk blöð — íslenzkir f jölmiðlar — haf i staðið illa á þessari varðstöðu, og í raun og veru er fólk iðulega furðulega óupplýst um það í hvað ríkisútgjöldunum er varið. Nú eru allir hlutir afstæðir og auðvitað er það spurning við hverja á að vera eðlilegt að bera sig saman. Diplómatar eru heimur út af f yrir sig, þar er það orðin lenzka að bera sig ekki saman við aðrar starfsgreinar samfélagsins, heldur bera þeir sig saman hver við aðra. Á það er lika bent að verjendur þessa kerfis segja' gjarnan að hlutfallskostnaður okkar í þessum efnum sé ekki meiri en hjá okkur skyldum þjóðum. Hins vegar þarf að liggja fyrir á hverjum tíma rækileg útt. á því hvað utanríkisþjónustan kostar, hvort þau stóru og íburðarmiklu hús sem diplómat- arnir íslenzku búa í víða erlendis séu nauðsynleg (þetta mun þó vera mjög misjafnt, sums staðar er um hreint bruðl, sums staðar um virðingarverða hóf- semi að ræða). Isl. ríkið á ekki að taka þátt í að ala upp stétt kokteildrengja sem eru i litlum takt við annan slátt samfélagsins. Hér er heldur ekki verið að mæla molbúasjónarmiðum bót, aðeins undirstrika að það er skynsamlegt að upplýsa fólk um það hvern- ig utanríkisþjónustan er rekin, upplýsa fólk um þau friðindi og annan munað sem þarna fyrirfinnast, og ennfremur má minna á að þgear sá spegill lítillar þjóðar sem sendiráð erlendis eru verður spegill óhóf- legs munaðar, þá er það ekki lengur ýkja tígulegt heldur — hlægilegt. Kostnaður við sendi- ráð okkar ertendis nemur 300 milljónum — Samkvæmt fjár- lögum er gert ráð fyrir að fjárveiting til utan- rikisráðuneytisins verði á þessu ári lið- lega 410 milljónir króna. í þessari tölu eru undanskildir ýmsir þættir er viðkoma Keflavikurflugvelli og framlög til alþjóða- stofnana, sagði Sverrir Haukur Gunnlaugsson hjá utanrikisráðuneyt- inu i samtali við Al- þýðublaðið. 1 stórum dráttum skiptist þetta fé þannig, að yfirstjórn hérlendis auk kostnaðar við þátt- töku i ráðstefnum og svo framvegis nemur 107 milljónum króna. Kostnaður við sendiráð okkar erlendis, 11 að tölu, nemur siðan 303,3 milljónum. Þessi upp- hæð er að sjálfsögðu háð gengisbreytingum i viðkomandi löndum eins og svo margt annað i rekstri utan- rikisráðuney tisins. Um kostnaö viö einstök sendi- ráö sagöi Sverrir, aö fastanefnd islands I Bruxeli kostaöi okkur 32 milljónir i ár. Þar situr sendiherra tslands i Belgiu og Luxemborg og hann er jafn- framt sendiherra hjá Efnahags- bandalagi Evrópu og fastafull- trúi hjá NATO. Næst kemur sendiráö okkar f Kaupmanna- höfn sem einnig kostar um 32 milljónir og siöan fastanefndin hjá Sameinuöu þjóöunum meö 31.5 millj. Ódýrast er sendiráöiö i Stokkhómi og er gert ráö fyrir aö það kosti 20,7 milljónir á þessu ári. Kynningarstarf Sverrir Haukur sagöi, að mis- munandikostnaður viö sendiráö erlendis stafaði bæöi aö mis- munandi hárri leigu i viökom- andi borgum og svo fjölda starfsfólks i sendiráðunum. Til dæmis væri sendiráöiö f Stokk- hólmi fámennast. Þegar Sverrir var spuröur hvort ráðuneytið kvartaöi und- an naumum fjárframlögum sagöi hann að vissulega væru þaö vissir þættir sem hægt væri aö gera betur ef peningar væru fyrir hendi. Hann gat þess t.d., aö stór hluti af starfi sendiráö- anna væri landkynning meö ýmsu móti. Þvi væri nauösyn- legt aö geta haft gott framboð af kvikmyndum til landkynningar. En starfiö allt væri mjög yfir- gripsmikiö og þaö væri oft sem óskaö væri eftir auknum starfs- krafti. Viðskiptamál afskipt Ofthefur veriöminnzt á nauö- syn þess aö menn með góöa þekkingu á viöskiptamálum réöust til starfa viö utanrlkis- ráöuneytiö. Aöspuröur sagöi Sverrir Gunnalaugsson það há talsvert starfseminni að hafa ekki á aö skipa sérmenntuðu fólkit.d. á viöskiptasviöinu. Þaö væri brýn þörf á aö hafa t.d. viö eitt sendiráöanna i Evrópu einn aöila sem væri sérfræöingur i öllum þáttum viöskipta og gagnkunnugur opinberum málum. Sendiráöin i öörum Evrópulöndum gætu siöan not- fært sér þekkingu hans hvenær sem þau þyrftu á ab halda. En hins vegar er mjög erfitt aö finna mann i slikt starf þar sem þaö er yfirleitt svo hérlendis að menn sérhæfasig i viöskiptum á einhverju vissu sviöi og starfa viö fyrirtæki i þeirri grein vib- skipta. Rétt er aö taka fram, að ræðismaður okkar i New York er einnig viöskiptafulltrúi þar. Aö lokum var Sverrir spuröur um hugsanlega fjölgun sendi- ráöa erlendis. Hann sagöi aö siðustu ár heföi veriö á döfinni stofnun sendir. i Kanada. Væri gert ráö fyrir aö sendiherra þar væri þá einnig sendiherra i New York. Þetta heföi hins vegar strandað á fjárveitingavaldinu: Þá hefur veriö ráöinn sérstakur sendiherra meö búsetu i Reykjavik og sinnir hann fjar- lægum löndum. Er það ódýr og hagkvæm lausn þar sem kostn- aður er svo til eingöngu feröalög sendiherrans. —SG Le i rvogsá rslysi ð Fyrir nokkrum vikum ritaði Halldór Halldórsson, f réttamaður, þrjár biaðagreinar í dagblaðið Visi, þar sem hann rif jaði upp sjö ára gamalt slys og þau mál sem risu í kjölfar þess. Af greinum fréttamannsins má augljóslega ráða að rannsókn þessa máls hefur verið mjög ábótavant, og að langt er í land að niðurstöður þessa máls liggi á Ijósu. Mál þetta virðist hafa verið óvenjulegur harm- leikur. Niðurstöður rannsóknar virtust vera þær að ungur piltur hafi drukkinn stolið rútubifreið og velt henni í á og hlotið bana af. Faðir piltsins sætti sig ekki við þessi málalok og hefur siðan kannað málið upp á eigin spýtur. Vissulega er hér engan dóm hægt að leggja á það hvað þarna gerðist, en af því sem faðir piltsins hefur haft fram að færa má augljóslega draga þá ályktun, að allt virðist þetta mál vera mjög óljóst. Nú er hér auðvitað um afar viðkvæmt mál að ræða. Það hlýtur þó að vera réttmæt krafa að mál þetta verði tekið fyrir að nýju, og hið rétta leitt í Ijós eftir því sem kostur er. Alla vega er Ijóst, að málinu er engan veginn lokið. —VG. Allir kannast við alþýöu- blaöið segir: Vísir I gær spyr fimm á förn- um vegi um svartamarkaðs- verzlun með g jaldeyri. Þaö þarf ekki aö koma neinum á óvart aö allir kannastviö þaö i meira eða minna mæli, þekkja einhverja Sem sllkt hafa gert og þar fram eftir götunum. Það hefur eölilega vakið furöu margra þegar þrir ráðherrar, Ólafur Jóhannesson, Matthias A. Mathlesenog Halldór E, Sigurösson viröast vera þeir einu i þessu landi sem aldrei hafa heyrt um slik viöskipti. Þaö er augljóst aö ráöherrarnir umgangast einhverja mjög óvenjulega Islendinga, úr þvi aö enginn getur frætt þá um slikt á sama tima og Visir sendir blaðamann út á götu sem talar viö fimm vegfarendur af handa- hófi, og allir kannast viö þetta. Þaö er Ijóstaðhér er eitthvaö meira en litiö aö. Þaö virðist fara fram fullkomlega tvöföld verzlun með gjaldeyri i þessu landi, hin löglega og hin ólög- lega. Við þessu er ekki hægt að skella skollaeyrum — og eins þegar það viröist oröin leikregla hjá einhverjum feröaskrifstof- um að minnsta kosti að fara pent fram hjá þessum reglum. Þaö verður lika aö taka meö i reikninginn aö lög eru einu sinni þannig i eöli sinu, að fólk hlýðir þeim ekkief þau þykja hróplega ósanngjörn. Með réttu eöa röngu þá viröist svo vera meö þessar gjaldeyrisreglur - þeim er hreinlega ekki hlýtt. A hinu má ekki missa sjónir, aö fljót- lega byrja I skjóli sllkrar af- stööu til laga aö þróast meiri glæpir og stærri. vandræði. Þaðer aitalað að mikili sé um gialdevrisbrask á Islandi og ég hygg að það sé alveg rétt. smiður: Ég er ekki I nokcruui vafa um þaö. Tii þessa hef ég ekki þurft á gjaldeyri að halda og þvi ekki reynt að útvega hann. Allir fla sér meiri ^eldci gjaide^-is en belr Já eftir veniu- Jegum leiöuin.. Nei, ég hef engin sambönd. Bg it hé um rpprga sem gera .bað lenda er gjálöeyriss'k'ammturinn lað minnsta kosti helmingi of flágur. ri. Mér finnst þessi 1 á lslandi öll mjög skringileg'..| ^Rngm sambönd til . eit ég nú nein dæmi þess aö þettal ir-' þrt‘iiriiii!iláfl‘,teittl™‘f m það.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.