Alþýðublaðið - 25.08.1976, Blaðsíða 2

2 STJÖRNMÁL
alþýöu'
blaöið
(Jtgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri
og ábyrgðarmaður: Arni Gunnars-
son. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggs-
son. (Jtbr.stj.: Kristján Einarsson,
simi 14900. Aðsetur ritstjórnar er I
Siðumúla 11, simi 81866. Auglýsinga-
deild, Alþýðuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906. Áskriftar -
simi 14900. Prentun: Blaðaprenti h.f. Askriftarverð: 1000
krónur á mánuði og 50 krónur i lausasöiu.
Sólarlandaferðir
Það hef ur verið nokkuð í tízku að hnýta í íslendinga,
sem nota sumarleyfi sín til sólarlandaferða. Þessar
ferðir eru oft teknar sem dæmi um það, að almenn-
ingur haf i nokkur f járráð, þrátt fyrir barlóminn. Rétt
er, að mikil þátttaka hefur verið í sólarlandaferðum
íslenzku ferðaskrifstofanna og nær uppselt í þær
allar.
En þessi gagnrýni er óréttmæt. Eftir tvö
rigningarsumur á Suður- og Vesturlandi þarf engan
að undra þótt íbúar þessara svæða þrái að komast í sól
og hita. Það er ekki aðeins nauðsynleg tilbreyting,
heldur mikilvægur heilsugjafi. Æskilegt væri, að sem
f lestir gætu notiðsólar í að minnsta kosti tvær til þrjár
vikur, og sólarlönd eru heilsubrunnar gigtar- og
ofnæmissjúklinga og þeirra, sem þjást af margvísleg-
um húsjúkdómum. Þá hafa verið gerðar athyglis-
verðar tilraunir með ferðir lamaðra og fatlaðra til
sólarlanda.
Ekki eru síður mikilvægar vetrarferðir til sólar-
landa, sem stytta að mun versta skammdegið, en það
er mörgum þungt í skauti, er eiga við geðræna kvilla
að stríða. — Auðvitað eru þeir nokkrir sem beinlínis
misnota þessar ferðir, hafa lítið hóf á neyzlu ódýrra,
áfengra drykkja og þurfa jafnvel vistun á heilsu-
hælum eftir heimkomu.
En kostirnir við sólarlandaferðir eru yfirgnæfandi.
AAargir komast af með minni fjármuni en ef þeir
hefðu notað sumarleyfi sitt til ferðalaga innanlands
og koma heim betur búnir undir störf á löngum vetri.
Það er full ástæða til að reyna betur en gert hefur
veriðað stuðla aðþví, að sem f lestir geti heimsótt þau
lönd, þar sem sólskinið er ekki skorið við nögl. —
Verkalýðshreyf ingin í öðrum norrænum löndum hef ur
um árabil hvatt félaga sína til hvfldarferða til sólar-
landa. Til dæmis hafa sænsku verkalýðsfélögin reist
orlofsbúðir á Spáni og víðar, og þar geta félagarnir
búið gegn vægu gjaldi. Samtök opinberra starfs-
manna hafa gert slikt hið sama.
Hér á landi þyrfti einkum að aðstoða aldrað fólk til
að komast til sólarlanda. Ekki er vafi á þvi að
stórbæta mætti heilsufar fjölda fólks með slíkum
ferðum, en slíkt myndi jafnframt draga úr kostnaði
við læknisþjónustu. — Ljóst er, að andmæli gegn sól-
arlandaferðum eru ekki réttmæt.
Kapphlaupið
við Kröflu
AAargir hafa orðið til þess að gagnrýna fram-
kvæmdir við Kröflu og sérstaklega síðustu vikur,
þegar jarðfræðingar hafa orðið sammála um að gos-
hætta þar eykst með hverjum degi. Á sama tíma og
Almannavarnir rikisins skipuleggja skjóta flutninga á
starfsfólki frá athafnasvæðinu, ef jarðeldar brjótast
út, er flutt þangað mikið magn af dýrum tækjum og
vélum.
I nágrenni Kröflu hafa á síðustu öldum orðið mikil
og öflug sprengigos, þaðan, sem gjóska hefur borizt
allt til Suður-lands. Stóra-Víti er dæmi um eitt slíkt.
Séu nú verulegar líkur á gosi á Kröf lusvæðinu innan
fárra mánaða hlýtur það að vera heilbrigð skynsemi
að telja varhugavert að halda f ramkvæmdum áf ram
eins og nú er. Það er mikil ábyrgð, sem hvílir á herð-
um þeirra manna, er Kröflu-framkvæmdum stjórna
og þeir verða að vinna þetta verk með fyllstu aðgát.
Ofurkappið getur haft alvarlegar afleiðingar.
Björn Friðfinnsson, stjórnarmaður í RARIK, sem
fylgzt hefur með framkvæmdum og rannsóknum
vísindamanna á Kröf lu-svæðinu hef ur sagt, að nú eigi
að hætta við framkvæmdir við Kröf lu og bíða átekta,
en tengja heldur byggðalínu. Hann segir það út í loftið
að f lytja hluti, sem ekki á að nota fyrr en eftir tvö til
þrjú ár að Kröflu, þar sem séu miklar líkur á gosi.
Hann kveðst hafa áhyggjur af því að þarna séu 300
manns við vinnu á svæði, þar sem alltaf geti orðið
sprengigos. Skjálftavirkni sé þar meiri nú en var f yrir
gosið í fyrra.
—ÁG—
Alþvðublaðið ræðir við kaupsvslumann í Revkjavik:
Kaupsýslumáður nokkur hér í borg, sem Alþýðublaðið ræddi við í sambandi við
ávísanasvikamálið, sagði að menn væru löngu farnir að nota ávísanir á sama hátt
og vixla. Svo bætti hann við: „En eins og þú veizt tekur enginn lengur mark á víxl-
um. AAenn borga vexti, afsagnarkostnað og annað svoleiðis smotterí með glöðu
geði því verðbólgan sér um hitt."
AAiðvikudagur 25. ágúst 1976 æsr
Þegar menn gera
það að atvinnu sinni
að gefa út inni-
stæðulausar ávísanir,
Þá er betta
orðið
samsæri
Sekt banka
stjóranna stærst
Hluti at viötalinu gekk svo:
Blm.: „Hvað finnst þér um
ávisanamálið?
Ksm.: „Það er mikill munurá
þvi hvort menn skrifa
innistæðulausa ávisun til þess
að redda veltunni eða hvort
menn setja þannig tilbúna
fjármuni i fasteignir. Ég held
varla aö þaö sé til nokkur maö-
ur, sem ekki hefur yfirdregið á
bankareikningi einhverntima á
ævinni. Yfirleitt gera menn það
ekki óvart. Þeir vita það alltaf
eða þá, að þeir eru kærulausir.
Annars eru þaö bankastjórarnir
sem eru sekastir allra i þessu
máli. Þeir hafa fylgzt með þess-
ari þróun árum saman og ekki
nóg með það, þeir hafa ýtt undir
hana með fjármála- og lánapóli-
tik, sem er siðlaus og reyndar
óverjandi. Annars hafa menn
tilhneigingu til að lita á
bankastjórana, sem einskonar
guði, i það minnsta þegar menn
þurfa að fá lán.”
Ekkert
athugavert
við það
Blm: „Nú er verið að rann-
saka meiriháttar ávisanasvindl.
Hvað finnst þér um það?”
Ksm.: „Hverkannast ekki við
það, að hafa fengið eitthvað
greitt með ávisun með þeim
oröum, að ekki megi framvisa
henni fyrr en eftir svo og svo
marga daga. Ég sé ekkert at-
hugavert við þetta. Nú, menn
sem eru með stóra umsetningu
og velta miklum peningum
þurfa oft að leggja ,út stórar
upphæðir, sem ekki eru tiltæk-
ar, þvi ekki hjálpa bankarnir.
Nú þá skrifa menn ávisanir,
innistæðulausar, kannski fram
yfir helgina og jafna svo stöð-
una strax á mánudegi. Ég sé
ekkert athugavert við þetta. Nú,
hvað gera bankarnir ef yfir-
drátturinn kemur i ljós. Þeir
reikna okurvexti. Þannig er
það. Nú, svo fer þetta út i öfgar
hjá sumum. Þeir fara að leika á
kerfið. Reyndar þurfa þeir þess
ekki alltaf með, þvi stundum
hjálpa bankastjórarnir þeim til,
og benda þeim á brellurnar.
Dæmi. Ég veit um mann sem
fór I banka og bað um milljón.
Bankinn sagði nei, en þá var
manninum bent á lögfræðing
bankans. Maðurinn fékk lánið
og hrósaði happi. Svo kom bara
i ljós að þessi lögfræðingur var
ekki að lána i nafni bankans i
raun, heldur var þetta bara
privat þjónusta. Vextirnir voru
náttúrlega okurvextir og marg-
ir geta vel sætt sig við það.
Þannig er þetta. Nú, menn fara
með innistæðulausa ávisun til
ónefnds leigubilstjóra. Hann
kaupir hana með 2% afföllum,
greiðir mismuninn með annari
ávisun sem á að vera góð. Þá
getur svo farið að ónafngreind-
ur lögfræðingur, sem átti að sjá
um að innstæða væri fyrir þess-
ari ávisun, bregðist. Þannig
geta alsaklausir menn verið
nappaðir.”
Það á að birta
siík nöfn
Blm.: „A að birta nöfnin?”
Ksm.: „Þegarmenn eru farn-
ir að gera það að atvinnu sinni,
að gefa út innistæðulausar ávis-
anir til þess að fjárfesta
milljónir eða aðstoða aðra menn
við það, þá er þetta orðið sam-
særi. Ég held að það eigi að
birta nöfn slíkra manna. Þá
finnst mér lika sjálfsagt að Iáta
kanna starfsemi bankanna og
bankastjóranna sjálfra.”
Viðmælandi blaðsins óskaöi
eftir þvi aö nafn hans yrði ekki
birt. Þá hafði Alþýðublaðið
samband við stjórnanda einnar
lánastofnunar og ræddi við hann
um ávisanamálið. Það viðtal
mun birtast i blaðinu á morgun.
—BJ
z,'. . .
'V-V'
A'-V'
pi
m
m
m,
m

laéié
Nýr umboðsmaður:
Helgi Sigurlásson
Brimhólabraut 5
sími: 98-1819
Vestmanna-
eyjar
srvr.