Alþýðublaðið - 27.08.1976, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIR
Föstudagur 27. ágúst 1976
Staða lífeyrissjóðs bænda
bætt með bráðabirgðalögum
Með bráðabirgðalög-
um, sem gefin voru út i
gær, voru hliðstæðar
breytingar gerðar á
lögum um lifeyrissjóð
bænda og gerðar voru á
öðrum lifeyrissjóðum
með lögum settum i
vor, en þá vannst ekki
timi til að gera þær
breytingar á lifeyris-
sjóði bænda.
Þær breytingar, sem um er aö
ræöa eru geröar samkvæmt
samkomulagi sem Alþýöusam-
band íslands, Vinnuveitenda-
samband tslands og Vinnu-
málasamband samvinnufélaga
gerðu um málefni lifeyrissjóöa
viö lausn kjaradeilunnar i
febrúarmánuði s.l.
Lifeyrisfjárhæöir til aldraðra
bænda hafa ekki hækkaö siöan á
árinu 1974 — og kemur nú tvennt
til, hækkaðar bætur fyrir næstu
tvö árin, auk þess sem ákvæöi
eru um verðtryggingu bótahæö-
ar.
1 skýringu fjármálaráöu-
neytisins með þessum bráöa-
birgðalögum segir m.a.:
Viö setningu laga um Lif-
eyrissjóð bænda árið 1970 var I
veigamiklum atriöum höfö
hliösjón af reglugeröarákvæö-
um hinna almennu lifeyrissjóða
verkalýösfélaga sem tekið
höföu til starfa þaö ár. Jafn-
framt voru ákvæöi II. kafla
laganna um sérstök lifeyrisrétt-
indi til handa öldruðum bænd-
um og mökum þeirra sniöin eft-
ir ákvæðum laga um eftirlaun
til aldraðra félaga i stéttarfé-
lögum. Sú grundvallarmunur
var þó á bótaákvæöum, aö i
reglugerðum hinna almennu lif-
eyrissjóöa verkalýösfélaga var
kveöið á um takmarkaöa og
skilorðsbundna verötryggingu
lifeyris, og samkvæmt 8. gr.
laga nr. 63/1971 um eftirlaun til
aldraöra félaga I stéttarfélögum
hefur ráöherra heimild til að á-
kveöa árlega uppbætur á lif-
eyrisgreiðslur, en i lögum um
Lifeyrissjóö bænda eru engin á-
kvæöi af þessu tagi. Þessi mis-
munur stafaði af þvi, aö vegna
mjög óhagstæörar aldursskipt-
ingar var fjárhagsgrundvöllur
Lifeyrissjóös bænda talinn til-
tölulega veikur og útgjöld vegna
II. kafla voru hiutfalislega mík-
il. Þetta kemur m.a. 'tram t
greinargerð nefndar þeirrar, er
samdi upphaflegt lagafrum-
varp, en hún taldi rétt, aö mögu-
leikar á verötryggingu yrðu at-
hugaðir viö endurskoöun
laganna siöar. Meö lögum nr.
67/1974 voru lifeyrisfjárhæðir
samkvæmt eldri úrskuröum
hækkaöar til samræmis viö úr-
skuröi ársins 1974, en enginn á-
kvæöi voru sett um áfram-
haldandi hækkanir.
í sambandi viö lausn kjara-
deilunnar i febrúarmánuði s.l.
geröu Alþýöusamband íslands,
Vinnuveitendasamband Islands
og Vinnumálasamband' sam-
vinnufélaganna meö sér sam-
komulag um málefni lifeyris-
sjóöa, þar sem m.a. er gert ráö
fyrir, aö lifeyrissjóöir á
samningssviöi þessara samtaka
veiti lifeyrisþegum sinum, sem
rétt eiga samkvæmt lögum nr.
63/1971, sérstaka uppbót árin
1976 og 1977, þannig aö lifeyris-
greiöslur þessar veröi betur
verötryggöar en hingað til.
Þessu áformi var hrundið i
framkvæmd meö setningu laga
nr. 33 20. mai 1976.
Höfuðatriöi hinna nýju bráöa-
birgðalaga eru ákvæöi um upp-
bætur á lifeyri. 1 fyrsta lagi er
sjóösstjórn veitt heimild til að
verja hagnaöi af verötryggöum
skuldabréfum til uppbóta á lif-
eyrisgreiöslur samkvæmt I.
kafla en slik ákvæöi eru nú I
reglugeröum nokkurra lifeyris-
sjóöa. I öðru lagi er kveöið á um
hækkun lifeyrisgreiðslna sam-
kvæmt II. kafla til samræmis
viö þaö, sem tiökast hefur
undanfarin ár um greiöslur
samkvæmt lögum nr. 63/1971,
sbr. áöurnefnda heimild i 8 gr.
þeirra laga, en útgjöld vegna
þessara hækkana veröa borin af
rikissjóöi og Stofnlánadeild
landbúnaöarins, svo sem gilt
hefur um önnur útgjöld sam-
kvæmt II. kafla til þessa. í
þriöja lagi eru I bráðabirgöa-
lögunum bráöabirgöaákvæöi
um sérstaka uppbót á lifeyris-
greiöslur 1976 og 1977, sem
sjóönum er ætlaö aö standa und-
ir. Er hér um aö ræöa hækkun á
greiöslum samkvæmt II. kafla,
hliðstæöa þeirri, sem kveöiö er
á um i áöurnefndu samkomu-
lagi A.S.Í. og vinnuveitenda
ásamt hækkun greiðslna til
annarra lifeyrisþega sjóösins,
þannig aö þeir geti ekki talist
ver settir. Miöaö viö sömu hlut-
fallshækkun og kveðið er á um I
samkomulaginu mundu útgjöld
Lifeyrissjóðs bænda verða
margfalt þungbærari en þeirra
sjóða, sem samkomulagiö nær
til. Er þvi I bráöabirgöalögun-
um gert ráö fyrir nokkru minni
hækkun til handa lifeyrisþegum
Lifeyrissjóös bænda, en tekjur
sjóösins hins vegar auknar
nokkuð til aö mæta útgjalda-
aukningunni aö hluta. Engu aö
siöur er gert ráö fyrir aö ráö-
stafanir þessar verði mun
kostnaöarsamari fyrir Lifeyris-
sjóö bænda en lifeyrissjóði
verkaiýösfélaga og fyrirtækja.
— BS
SKORTUR A KENNURUM
MEÐ RÉTTINDI
Ungt fólk sækist eftir að komast út á
land - jafnvel á afskekktustu staði
Þaö hefur gengið alveg sæmi-
lega aö ráöa fólk i lausar
kennarastööur úti á landi, sagöi
Siguröur K.G. Sigurösson i sam-
tali viö Alþýöublaöiö I gær. Þaö er
sennilega búiö aö ráöa I 80-90%
þeirra starfa sem hafa veriö
auglýst laus til umsóknar.
Sagði Siguröur aö ráöningar
stæöu alveg fram I október. Skól-
arnir byrjuöu yfirleitt seinna úti á
landi en i Reykjavik og þvi væri
góð von til að ráðið yröi I allar
stöður. Fjöldi auglýstra staöa
heföi verið svipaður nú og i fyrra,
og ekki virtist vera mikil hreyfing
hjá fastráönu fólki.
Þá heföu viöhorf fólks til búsetu
úti á landi breytzt mjög mikið á
siöast liönum árum. Nú sæktist
margt ungt fólk eftir aö fara út á
land, jafnvel á afskekktari staöi,
svo framarlega sem húsnæöi og
viöunandi aöstaöa væri fyrir
hendi.
„Hins vegar er ekki nóg fram-
boö af kennaramenntuðu fólki.
Þaö er nokkuö mikiö um að
stúdentar og fólk meö sambæri-
lega menntun fari I kennslu i ein-
hvern tima.
Hins vegar ber talsvert á þvi aö
kennaramenntaö fólk fari I fram-
haldsnám og snúi sér siöan aö
öörum störfum"sagöi Siguröur.
— JSS
Lóð til ATVR og Lyfjaverzlunarinnar
úthlutaö hefur veriö lóö til
ATVR og Lyfjaverzlunar Rikisins
og er hún við Stuölaháls I Rvik.
Dönsk uppfinning:
BINGÓVÉL
Nú geta jafnvel heyrnardaufir
tekið þátt i bingó án þess aö hafa
áhyggjur af þvi aö missa af nú-
merum eöa óttast aö nokkurt
svindl sé meö i spilinu, þvi ný
dönsk uppfinning, bingóvéi,
hefur verið sett á markaöinn.
BINGONIK heitir þessi
kjörgripur, og kostar jafnviröi
180 þús. islenzkra króna. Vélin
er sögð hentug bæöi fyrir litil
félagsheimili og stóra bingósali
— og velur hún sjálf tölur af
handahófi, iikt og þegar dregnir
eru út vinningar I happdrættis-
tölvu.
Þegar dráttur er hafinn
kveikir hún útdregið númer á
stórum skermi, og auka ljóst-
öflum viöar um salinn, ef þörf
krefur, og auk þess hrópar vélin
sjálf um hátalarakerfi tölur,
sem dregnar hafa veriö. A
annarri ljóstöflu sést siöan
jafnan hvaöa tölur hafa þegar
veriö dregnar út.
Aö sögn Jóns Kristjánssonar
skrifstofustjóra Borgarverkfræö-
ings er þarna um að ræða
stækkun á þeirri lóö sem
sfofnanirnar áttu fyrir á þessum
stað og mun stækkunin nema
19600 m. Er fyrirhugaö aö stækka
húsnæði ATVR, sem þar er fyrir,
og byggja framtiðarhúsnæði fyrir
Lyfjaverzlunina. Þá mun eiga að
risa þarna skrifstofuhúsnæöi
fyrir báöar stofnanirnar og er
fyrirhugaö aö öll starfsemi þess
veröi á þessum staö.
Þá hefur Vörumarkaöurinn h.f.
sótt um lóö á svæöinu austan viö
Reykjanesbraut og norðan viö
Breiöholtsbraut og hefur borgar-
ráö visaö beiöninni til umsagnar
Þróunarstonfunar og lóöa-
nefndar.
JSS
Fróðleiks-
molar frá
Sovét
Upphitað vatn fyrir
fugla
Moskvu (APN). Margar sund-
og vaöfuglategundir dveljast á
veturna I sovétlýöveldinu Lithau-
en og stunda fuglafræöingar frá
dýrafræöiháskólanum i Zuvita
rannsóknir á þeim. Til þess aö
gera þeim vetrardvölina þægi-
legri og eftirsókuarveröari hefur
veriö lagt upphitunarkerfi I vatn i
grenndinni. Dælukerfi dælir upp-
hituöu lofti um röraleiöslur úr
polytyien, sem komiö hefur veriö
fyrir á tjarnarbotninum.
Nýtt, stórt gáma-
flutningaskip
i Atlantshafssiglingum
Moskvu (APN). Stærsta gáma-
flutningaskip Sovétrikjanna,
„Magnitogorsk”, hefur lokiö
fyrstu ferð sinni yfir Atlantshaf
frá Leningrad til Havana, New
Orleans, Savannah og Baltimore.
Feröin tók 49 daga og er þaö ná-
lega þriöjungs stytting á siglinga-
timanum. Annaö skip . af sömu
gerö, „Komsomolsk” er I smiöum
I finnskri skipasmiöastöö og verö-
ur það einnig á slnum tima tekiö i
Atlantshafssiglingar. Til samans
geta þessi tvö skip flutt sama
vörumagn og skipin af Krasno-
gradgerö, sem siglt hafa til Kúbu
sl. 15 ár . Vöruumsetning eykst
einnig vegna hafnarbóta I
Havana, sem unniö er að meö
sovéskri aöstoö og á aö vera lokiö
1980. Havana veröur þá oröin
ágæt umhleösluhöfn fyrir vörur
frá Sovétrikjunum til Miö- og
Suöur-Ameriku og til eyjanna I
Karabiskahafinu.
Alþjóðleg barnahátið i
Sovét-rikjunum
Moskvu (APN). A dagskrá al-
þjóölegrar barnahátiöar, sem
ráögert er aö halda I Sovétrikjun-
um á næsta ári, verða kvikmynd-
ir, Iþróttir umræöur og ýmiskon-
ar skemmtanir. Á fundi i Moskvu
hafa fulltrúar frá þrem alþjóðleg-
um samtökum og 17 barna- og
æskulýössamtökum i 14 löndum
rætt undirbúning hátiðarinnar,
sem haldin er að tillögu æskulýös-
samtaka kommúnista i Sovét-
rikjunum. Hátiðin er hugsuð sem
undirbúningur undir 11. hátiö
heimsæskunnar sem haldin verö-
ur i Havana 1978.
Fjölbreyttur steinaldar-
matseðill
Moskvu (APN). Uppgröftur á
hellum frá steinöld, sem fundust I
Karaungar i suöurhluta sovétlýö-
veldisins Kasakstan, hefur leitt i
ljós, aö á matseðli steinaldar-
manna hafa verið fjölbreyttir
réttir af kjöti og grænmeti. Stein-
aldarmennirnir hafa boröaö bæði
villt dýr, akurhænur, fasana og
auk heldur skjaldbökur.
Danskir sérfræðingar kenna
nýjungar í bólstrunartækni
Næstkomandi mánudag, 30.
ágúst, og þriöjudag, 31. ágúst,
gengst Rannsóknarstofnun iðn-
aöarins fyrir námskeiöi I nýj-
ungum bólstrunartækni.
Veröur námskeiöiö haldiö I
húsakynnum tréiönadeildar Iön-
skólans I Reykjavik og kennt bæöi
mpö erindum, glitmyndum og
kvikmyndum sem og verklega.
Er þátttakendum þá gefinn
kostur á aö koma meö úr starfi
sinu verkefni, sem erfiöleikar eru
á aö leysa.
Kennarar veröa tveir þekktir
húsgagnabólstrarar, meistarar
og ráögjafar i iön sinni I Dan-
mörku. Eru þaö þeir Hans Holten,
sem einnig er húsgagnaarkitekt
og áöur var sérfræöingur hjá tré-
tæknideild dönsku Tækni-
stofnunarinnar (Teknologisk
Institut), og Viktor Hermansen,
lengi yfirbólstrari hjá einum
stærsta húsgagnaframleiöanda
Dana, en starfar nú einnig sjálf-
stætt sem bólsturhönnuöur og
ráögjafi.
Námskeiöiö er ætlaö meist-
urum og sveinum starfandi I
bólsturiöninni, en er og opiö hús-
gagnaarkitektum og öðrum, sem
aö hönnun húsgagna starfa.
Aö námskeiðinu ioknu geta
þeir, sem þess óska, fengiö Viktor
Hermansen til sin á starfsstaö til
skrafs og ráögjafa um sérstök
vandasöm verkefni.
Rannsóknastofnun iönaöarins
hefur stööugt á verkefnaskrá
sinni aö fá upplýsingar um nýj-
ungar á hinum ýmsum sviöum
iönaöar og miðla þeim upplýs-
ingum til viökomandi aöila. Er nú
unniö aö undirbúningi fleiri nám-
skeiöa, sem kynna eiga nýjungar
á sviöi trétækni og málmtækni.
Forstjóri Rannsóknastofnunar
iönaöarins er Pétur Sigurjónsson,
verkfræöineur.
Rannsóknastofnun iönaöarins
Keldnaholti