Alþýðublaðið - 10.09.1976, Page 6

6 VIÐHORF
Föstudagur 10. september 1976.
aær
RAUÐI KROSSINN
OG VESTMANNA-
EYJASÖFNUNIN
en það gerðist höföu þó veriö
reist barnaheimili i Keflavik og
i Breiðholti, en áform um bygg-
ingu annarra barnaheimila á
landinu voru dregin til baka við
þessar breyttu aðstæður.
Hafizt var handa um bygg-
ingu barnaheimilis við
Borðslóði Vestmannaeyjum og
tók það bl starfa 15. mai 1974,
fyrsta húsið sem reist var i
Eyjum eítir gos. Þetta barna-
heimili rúmar 56 börn i þrem
deildum. Einni vöggudeild fyrir
16 börn og tveim 18-20 barna
deildum. — 1 september sama
ár tók einnnig til starfa dvalar-
heimili aldraðra i' gamla hraun-
inu i Eyjum, nefnt Hraunbúðir.
Þetta dvalarheimili var reist
fyrir gjafafé sem borizt hafði
Rauða krossinum og Hjálpar-
stofnun kirkjunnar vegna nátt-
úruhamfaranna. Dvalarheimil-
ið er alls úm 1.865 fermetrar og
er þar rúm fyrir 41 vistmann,
auk herbergis fyrir starfsfólk,
lækna og sjúkraþjálfa, fönd-
ur likamsrækt o. fl.
Hjá Rauða krossinum vildu
menn ekki leggja neinn dóm á
þær ákvarðanir og ráðstafanir
sem gerðar voru á vegum
félagsins meðan á náttúruham-
förunum i Eyjum stóð, en sögð-
ust vona, að þær hefðu reynzt
heilladrjúgar fyrir samfélagið i
heild. Reynslan ein geti þó
skorið úr um það.
'hm .
VESTMANNAEYJASOFNUN RKf (lauslegt vfirlit pr. Z9/7 ~76)
Uppruni fjarmagns
Ráðstöfun fjármagns
Söfnunarfé frá Haandslag til Island 109.294.815.
Söfnunarfé,, aðrir aðilar 155.156. 409.
Vextir og gengishagnaður 11.945.92Z.
Styrkur ríkissjóðs 1.200. 000.
Tekjur af seldri íbúð umfram 2. 045. 000.
bókfaert verð
Fjárhagsaðstoð, framfærsla og fyrsta hjálp
36. 368. 746. -
Fjárfestingar:
Hraunbúðir 87. 073. 540. -
Rauðagerði 17. 712.840. -
Völvuborg 21. 943. 203. -
Kríuhólar 4 18.955.000.-
Kleppsvegur 32 27.876.630.-
Srðumúli 21 « 14. 459.281. -
Sjúkrahúsið i Vm. 40.758.228.-
Aðrar ráðsjafanir:
Skuldabréfalán til einstaklinga 4. 600ÍD00. -
Vestmannaeyjadeild RKÍ 1.200.000. -
Spariskfrt. ríkissjóðs 1.000. 556.-
Bankainnistœða i L. f. 2. 006. 797. -
Veðskuldabr. v/Kleppsv. 1. 500. 000. -
t sjóði i Ú. f. , Vm. 767. -
Reksturskostn. RKf 4. 186. 558. -
228.778.722.
14. 494. 678. -
Nokkur umræða hefur farið
fram manna á meðal upp á sið-
kastið vegna greinar Árna
Johnsen i Morgunblaðinu si.
laugardag. Þessi grein, Arna
fjailar um aðstoð þá sem Vest-
mannaeyingiim var veitt eftir
gos og meðan á pvi stóð, hús-
byggingar á meginlandinu.
fjársafnanir og þess háttar.
Eins og fyrri daginn eru skrif
Arna um ástand mála i Eyjum
um og eftir gos málaðar mjög
ýktum litum, mikið um dylgjur
um menn og stofnanir en fátt
um rök. Meðal annars er þar
fyllilega gefiö i skyn, að Guð-
mundur G. Þórarinsson verk-
fræðingur hafi auðgast stórlega
á umboðslaunum fyrir innflutt
hús og vinnu i sambandi við Við-
lagasjóð. Fyrir fyrri ásökuninni
eru ekki færð nein rök, en sú sið-
ari fær staðizt að þvi leyti til að
starfsmenn verkfræðiskrifstofu
Guðmundar unnu fyrir Viðlaga-
sjóðsamkvæmt taxta verkfræð-
inga, sem er talsvert fé. Guð-
mundur gerir þessum málum
skil i svargrein i Morgunbiaó
inu sl. miövikudag Dg er þar
þar þungorður mjög i garð
Arna og þeirra sógusagna
(ósannra að sógn Guðmundar )
sem greinar hans um Vest-
mannaeyjar hafa fætt af áér,
sem og söguburð annan.
(I
f(
279. 642. 146. -
samning um byggingu þessarar
blokkarstuttu eftir aðgos hófst.
Þessi samstapsnefnd vann
einnig að byggingu varna-
heimila á landinu, þarsem Vest
mannaeyingar höfðu sezt að eft-
ir gosið. Einnig var i athugun
að koma á stofn dvalarheimili
við Borgarspitalann i Reykkja-
vik. Þessi viðhorf tóku miklum
breytingum þegar liða tók á ár-
ið 1973. Gosið gætti og eyjamenn
tóku að snúa heim á ný. A ður
279.642. 146. -
Vesthjálp.
1 samvinnu við bæjarstjórn
Vestmannaeyja og hjálpar-
stofnun kirkjunnar (samstarfs-
nefnd þessara aðila var um
tima kölluð Vesthjálp) byggði
Rauði krossinn 46 ibúða blokk
við Kriuhóla 4 i Breiðholti, sam-
kvæmt samningi við fyrirtækið
Breiðholt hf., sem bauð RK
Rauði krossinn.
f grein Arna er einnig fjallað
um aðild Rauða krossins að
þessum málum. Til að hafa það
sem sannara reynist i þvi máli
sem öðrum sneri Alþýðublaöið
sér til Rauða krossins og spurði
hvert hlutverk félagsins hefði
verið i aðstoðinni við landfiótta
Vestmannaeyinga eftir að gos
hófst.
Þar lengum við þær upplýs-
ingar, að i framhaldi af fyrstu
hjálp Rauðakrossins við Vest-
mannaeyinga eftir gos hafi tek-
ið við ráöstöfun þeirra miklu
fjármuna sem streymdu til
félagsins og ætlaðir voru til
félagslegra lausna i Eyjum og á
meginlandinu. Keypt hefði ver-
ið blokk við Kleppsveg 32, 13 i-
búðir. Þær hefðu verið afhentar
Vestmannaeyjakaupstað með
bréfi dags. þann 7. júni
1973. Þessar ibúðir hefðu verið
setnar öldruð um eyjamönnum
siðan, utan kjallaraibúðin, sem
seld hefði verið þegar hún var
tilbúin.
Þá hefði Rauði krossinn séð
um innréttingar 18 ibúða fyrir
aldrað fólk úr Eyjum að Siðu-
múla 21 i Reykjavik og eru þær
allar setnar enn i dag nema em,
sem breytt var i sameiginlega
setustoíu.
Islenskuþættir Albyðublaðsins
eftir Guðna Kolbeinsson
Fram skal nú haldíð
spjalli þvi sem hófst i
siðasta þætti, um mál-
far skemmtirita. Næst
skulum við lita laus-
lega á mánaðarritið
Eros (5. tbl. — ágúst
1976).
Á bls. 6 er þessi
málsgrein: „Ég vissi
að honum tók þetta
sárt, þótt það sæist
ekki á honum.”
Þarna er á ferðinni
hinillræmda þágufalls-
sýki. Rétt mál er talið
að segja: mig tekur
sárt, einhvern tekur
sárt; og þvi: Ég vissi
að hann tók þetta sárt,
A bls. 7 segir svo: „Madame
Chin, sú sem sá forstöðu húsinu
sem viö höfðum getað leigt i,
Talaðer um að veita forstöðu
en ekki sjá forstöðu. Auk þess;
hvað merkir: ,,húsinu sem við
höfðum getað leigt i”? Systkinin
i sögunni leigðu i raun og veru i
þessu húsi en eins og setningin
er i sögutextanum finnst mér
húnfela i sér að þau heföu raun-
ar getað leigt i húsinu, en ekki
gert það. Þetta er sjálfsagt
smámunasemi, er. hefði ekki
verið betra að segja einfald-
lega: húsinu sem við leigðum f?
Ábls. 9;,,Kannski er ég aðreyna
að flyta þér.”
Ekki ergott málaðtala um að
flýta einhverjum manni. Talað
er um að flýta för einhvers,
flýta fyrir einhverjum og að
einhver flýti sér. Einföld lausn
væri i þessu tilviki að segja:
Kannski er ég að reka á eftir
þér — eða eitthvað i þá veru
Á bls. 12: „Hún féll i grát og
sagði mér að hún þyldi þetta
ekki — hún væri farin.”
Ekkiergott málað tala um að
íalla i grát. Betra væri: Hún
hrast i grát. það setti að henni
grát.
A bls. 15. ,Þeir hjá Realand
vantar birgðavörð.”
Ekki er rétt að segja égvanta,
og þá ekki heldur þeir vanta
þannig að rétt væri að orða
þessa setningu svo: Þá hjá
Realand vantar birgöavörð.
Á bls.17: ,,Þeir byrjuðu á að
handtaka Johnny, þar sem þeir
fundu hann á rjáli,..."
Orðið rjál merkir fitl. Hér
hefði verið rétt að nota orðið
rjátl. Að vera á rjátlimerkir að
vera ágangi. vera ákreiki.Vel
er hugsanlegt að hér sé ekki um
að ræða málvillu heldur prent-
villu; það væri þá ekki sú eina i
blaðinu!
A bls. 17 aftur: „Einu fótsporin,
sem við sáum úti, eru etlir ber-
ar fætur.”
Það er algeng málvilla að
breyta karlkynsorðinu fótur i
kvenkynsorð i fleirtölu og tala
um þær fæturnar og þá einnig
um herar fætur i stað þess að
tala um bera fætur, sem að
sjálfsögðu er hið rétta.
Og enn á bls. 17:U,,A hvaða
stofnun var hún á ?” spurði hann
vingjarnlega.”
öþörf og röng tvitekning for-
setningar er hvimleiður löstur
sem allmikið er orðið um i
mæltu máli manna. Oft heyrast
spurningar sem þessar: Frá
hvaða bæ ertu frá? Með hvaða
strætisvagni á ég að fara með?
o.s.frv. 1 dæminu, sem tekið var
úr mánaðarritinu, má segja
hvort sem vill: A hvaða stofnun
var hún? eða: Hvaða stofnun
varhún á. Á samsvarandi hátt
má lagfæra hin dæmin.
Hér hafa verið tind til nokkur
dæmi um málvillur i ágústhefti
timaritsins Erosar. Ekki er
þessi listi tæmandi og ýmislegt
smálegt ótalið. Ekki hefur held-
ur verið fjallað um stafsetningu
ritsins, en þeim sem ber ábyrgð
á henni væri hollt að rifja aðeins
upp reglur um hvenær rita skal
eitl n og hvenær tvö i endingum
orða.
AF MÁLFARI
SKEMMTIRITAII.