Alþýðublaðið - 28.09.1976, Side 2

2
/FRÉTTIR
Þriðjudagur 28. september 1976
sssr’
alþýöu'
blaöíö
(Jtgefandi: Alþýöuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri
og ábyrgðarmaöur: Árni Gunnars-
son. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggs-
son. (Jtbr.stj.: Kristján Einarsson,
simi 14900. Aðsetur ritstjórnar er i
Slöumúla 11, simi 81866. Auglýsinga-
deild, Alþýöuhúsinu Hverfisgötu 10 — sími 14906. Áskriftar -
simi 14900. Prentun: Blaöaprenti h.f. Askriftarverö: 1000
krónur á mánuöi og 50 krónur I lausasölu.
1
I
i
Konur og
stjórnmál
Um síðustu helgi var haldinn í Reykjavík þriðji
landsfundur Sambands Alþýðuflokkskvenna, en til-
gangur sambandsins er að sameina krafta allra fél-
aga og samtaka Alþýðuf lokkskvenna á landinu. Fund-
inn sátu liðlega 80 konur frá 15 stöðum á landinu, og
ríkti þar mikill einhugur og baráttuvilji fyrir málefn-
um Alþýðuf lokksins.
Á fundinum var einkum fjallað um málefni aldr-
aðra, jafnrétti kynjanna, unglingavandamál og
flokksstarfið. Þá lá fyrir fundinum skýrsla um
,,barnið í þjóðfélagi jafnaðarstefnunnar", en hún er
árangur ráðstefnu, sem konurnar héldu í Munaðar-
nesi fyrir réttu ári.
Samband Alþýðuf lokkskvenna var stof nað árið 1972
og hef ur starf þess vaxið hröðum skref um. Það hef-
ur stuðlað að stofnun kvenfélaga' og látið málefni
f lokksins æ meira til sín taka. Áhrifa þessa starfs hef-
ur gætt víða, og er óhætt að fullyrða að sjaldan hafa
konur komið eins mikið við sögu starfs Alþýðuf lokks-
ins og einmitt nú. Þetta er mikið fagnaðarefni og er
vonandi að þessi áhrif verði enn meiri í náinni fram-
tíð. ijg
Afskipti íslenzkra kvenna af stjórnmálum hafa ver-
iðalltof lítil. Það sannar meðal annars seta kvenna á m
Alþingi og í bæjar- og sveitarstjórnum. Það hefur ver- S
ið landlæg skoðun, að stjórnmál væru eingöngu fyrir^|
karlmenn; konur hefðu þar ekkert fram að færa. Am
siðustu áratugum hef ur orðið nokkur breyting hér á og
konur komizt til valda í stjórnmálaf lokkum víða er-
lendis. Vonandi er þessi þróun einnig að ná til íslands
og þeirri fáránlegu staðhæfingu varpað í yztu myrk- 5
ur, að konur hljóti að vera og verða „bara húsmæð-1
ur".
Vafalaust heyrast raddir kvenna sjaldan á stjórn- 3
málafundum af ótta þeirra við ræðustólinn. Það er 5
mikilvægt verkefni fyrir konur í stjórnmálastarf i aðl
hefja kennslu í fundarsköpum og ræðumennsku og J
ef la þannig getu kvenna til að tjá sig í stjórnmálaum- 5
ræðu og á hverskonar mannfundum.
Hlutverk kvenna í íslenzku stjórnmálalífi er ekki
síður mikilvægt en karla. Á landsfundi Sambands
Alþýðuf lokkskvenna var f jallað um f jölmarga mála-
flokka, sem snerta mjög starf Alþýðuflokksins, og
konur eru mun hæfari að taka afstöðu til en karlar.
Áhrif þessara kvenna eru flokknum meira virði en
margt annað, og er ástæða til að vona að þessi áhrif
aukisttil muna í allri starfsemi Alþýðuflokksins. Þá J
er vel.
Láglaunalandið j
Fjárhagur ýmissa alþýðuheimila hér á landi er nú m
svo bágborinn að sjaldan hef ur ástandið verið verra. S
Þessi heimili eiga í stöðugt meiri erf iðleikum með að S
greiða skatta og skyldur, rafmagn og hita og helztu S
nauðþurftir. Þetta kemur meðal annars fram í gífur- 5
legum fjölda nauðungaruppboða vegna vangoldinna ®
skatta, áberandi tregðu í greiðslu af lánum og stöðugt ®
fjölgandi víxlaafsögnum í bönkum.
Staðreyndin er sú að almenn laun duga nú hvergi »
nærri til eðlilegs reksturs á meðalstóru heimili. Þeirri ®
staðreynd verður ekki mótmælt að ísland er láglauna- ®
land og ástandið fer stöðugt versnandi. Til þess að ■
bæta úr leita menn stöðugt eftir meiri og meiri auka- J
vinnu, og starfsdagurinn verður óheyrilega langur. «
Ekki fer heldur hjá því að afkoma ellilífeyrisþega ®
og þeirra, er treysta verða á tryggingakerfið til að|*
hafa í sig og á, fer sífellt versnandi. Þetta ástand er «
orðið svo óþolandi, að sumir þjóðfélagshópar telja aðjj
nauðsyn brjóti lög, og fara í stríð við yfirvöld. Þessi®
þróun er stórhættuleg f yrir þjóðfélagið í heild, og get-8
ur valdið átökum og tjóni, sem seint verður bætt.
Atvinnurekendur og ríkisvaldið verða þegar að búaB
sig undir að greiða verulegar kjarabætur. Verkalýðs-8i
hreyf ingin og opinberir starfsmenn munu ekki lengur®
una þeirri láglaunastefnu, sem fylgt hefur verið.O
Verulegar kjarabætur verða að fást, og öllum er fyrir®
beztu, að það gerist á friðsamlegan hátt. —AG—81
Bankinn réði því
algjörlega hvernig
gengið var frá láninu
— segir utanríkisráðherra í viðtali við Þjóðviljann
í byrjun mánaðarins
ritaði Vilmundur Gylfa-
son grein i Dagblaðið
þar sem hann gerði að
umtalsefni lántöku
Einars Ágústssonar
utanrikisráðherra hjá
Landsbankanum. Bank-
inn keypti 5,7 milljóna
veðskuldabréf af ráð-
herranum og var gengið
frá láninu daginn áður
en vextir voru hækkaðir
úr 18% i 22,5%. Veð-
skuldabréf þetta er til
átta ára gegn sjöunda
veðrétti i einbýlishúsi
Einars Ágústssonar að
Hlyngerði 9.
Um það leyti sem grein Vil-
mundar birtist var utanrikisráð-
herra staddur i opinberri heim-
sókn erlendis og tók sér slðan
sumarieyfi I Júgóslaviu. Grein
Vilmundar vakti mikla athygli
eins og gefur að skilja og s.l.
föstudag náði Alþýöublaðið tali af
utanrikisráðherra og spurði hvort
hann vildi gera grein fyrir þessari
lántöku. Hann var þá að leggja á
stað til New York, en visaði á
viðtal sem átti að birtast við hann
i bjóðviljanum daginn eftir. Hér á
eftir verða þvi raktir kaflar úr þvi
viðtali, en þaö tók Einar Karl
Haraldsson, fréttastjóri.
Tildrög lánsins
Fyrst er Einar Agústsson
spurður um tildrög þess að lánið
var fengið. í svari hans kemur
fram, að þegar hann tók við em-
bætti utanrlkisráðherra bjuggu
þau hjón i sambýlishúsi i Hjálm-
holti. Vegna gestamóttöku sem
fylgir þessu starfi, ákváðu þau að
selja þá ibúð og réöust i aö byggja
hús viö Hlyngerði. Vegna verö-
bólgunnar fór kostnaður við húsið
langt framúr þvi sem fékkst fyrir
ibúðina i Hjálmholti, en hún var
seld á 12 milljónir. Nýja húsið
kostaði hins vegar 18 milljónir og
fékk ráöherrann ekki önnur ián
en 200 þúsund frá Lifeyrissjóöi
rikisstarfsmanna, enda húsið
stærra en svo að Húsnæðismála-
stjórnarlán kæmi tii greina.
Ráðherrann kveðst hafa orðið
að slá vixla i bönkum og svo fór
að vixlahrúgan hækkaði stööugt.
Hann komst svo aö samningum
við Landsbankann um að sam-
eina þessa vixla I bréf, en I þeim
banka voru flest vixillánin fengin.
Fyrirgreiðsla vegna
starfsins
1 viðtali Þjóðviljans við Einar
Agústsson ieggur hann áherzlu á
að starfs sins vegna hafi hann tal-
ið sig nauðbeygðan til að stækka
við sig vegna gestamóttöku. Til
dæmis bjóði erlendir diplómatar i
borginni þeim hjónum oft heim og
þeim fundizt eðlilegt að endur-
gjalda það með þvi að bjóða heim.
Ráðherrann tekur fram, að
lánið hafi verið veitt meö þeim
kjörum sem á vixlunum voru, þ.e.
18% vöxtum. Hins vegar segist
hann mótmæla þvi að hann hafi
beitt áhrifum sinum til þess að
sér yrðu veitt þessi hagstæðu
lánakjör. „Hins vegar viðurkenni
ég það alveg fúslega aö þetta er
meiri fyrirgreiðsla heldur en al-
menningur á aðgang að. Og ég
geri ráð fyrir þvi aö hún sé veitt
vegna þessa starfs og þeirra
þarfa sem við teljum að séu fyrir
hendi”, segir Einar orðrétt. Enn-
fremur tekur hann fram,
aðspurðuoaö Landsbankinn hafi
algjörlega ráðiö þvi hvernig
gengið var frá láninu og sjálfur
hafi hann aldrei ætlazt til neinnar
leyndar I sambandi viö þetta lán.
Ávisanamálið
Þjóöviljinn spyr nú hvernig
ráðherra hafi þótt að liggja
undir þeim áburði að vera þátt-
takandi i ávisanahring, en það
var altalað ekki alls fyrir löngu.
Einar Agústsson segir að það
hafi veriðákaflega slæmt og hann
skilji ekki þær hvatir sem liggi að
baki þvi aö bendla hann við
ávisanafais. ,,Ég held að mér sé
alveg óhætt að fullyrða það að ég
hafi ekki gefið út falska ávisun.
Og að ég standi i ávisanahring til
þess að búa til peninga eru ein-
hver þau mestu ósannindi sem ég
hef orðið fyrir”, segir Einar orð-
rétt.
1 viðtalinu er einnig drepið á
orðróm um fjármálatengsl milli
Einars Agústssonar og Guöbjarts
Pálssonar (Batta rauða) meðan
Einar var bankastjóri Samvinnu-
bankans og að þau tengsl haldist
enn. Einar segir að meðan hann
var bankastjóri hafi Guðbjartur
átt viðskipti við bankann, en ekki
hafi orðið tap á þeim viðskiptum.
Engin tengsl, hvorki fjármálaleg
eða annars eðlis, séu milli sin og
Guðbjarts.
Þegar ráðherra er spurður af
hverju hann hafi ekki gefið neinar
yfirlýsingar um lániö og ávisana-
áburðinn svarar hann: „Sko, ég
hélt nú satt að segja, að fólk tryöi
ekki þeim áburði, sem haidið var
uppi, um þátttöku mina i ávisana-
hring. Þaðer núað minu mati það
langlakasta. Nú það sem Vil-
mundur segir i sinni grein um
lántökuna er rétt, svo ég sá enga
ástæðu til þess að gera athuga-
semd við það.”
Að lokum má geta þess, að I
viðtalinu kemur fram, að á
siðasta ári hafði utanrikisráð-
herra rúmar fjórar milljónir i
tekjur. Þar af fóru ein og hálf
miljón i opinber gjöld og rúmar
tvær milljónir króna i vexti og
afborganir af lánum. —SG
Staðningur við aðgerðir gegn
lokun mjólkurbúða
Þótt kröfuganga samtaka gegn
lokun mjólkurbúða hafi ekki verið
svo fjölmenn á laugardaginn,
sem vonazt var til,þá undirstrikar
sú staðreynd, aO á f jórOa hundraO
manns fórnuOu frltima sinum á
laugardagssfOdegi til aO sýna hug
sinn þaö aO neytendur vilja ekki
sætta sig viö aö kaupmannasam-
tökunum og Sláturfélagi Suöur-
lands veröi falinn einkaréttur til
m jólkurvörudreif ingar I
Reykjavlk.
Eins og margsinnis hefur
komiö fram I umræöum um þessi
mái veröur nú veruleg þjónustu-
skeröing í ýmsum hverfum borg-
arinnar, einkum eldri
hverfunum, þar sem „kaup-
maOurinn á horninu” byggir
tilvist verzlunar sinnar á
mjólkurbúöinni á hinu horninu, —
og I þessum hverfum býr einmitt
eldra fólk I nokkrum meirihluta.
Mjólkursamsalan hefur endan-
lega svaraö áskorunum þúsunda
Reykvikinga meö bláköldu neii,
og fullyrt aö þeir, sem rituöu nöfn
sin á áskorunarlistana hafi ekki
kynnt sér máliö frá báöum
hliöum.
öllum útsölum samsölunnar
mun þvl veröa lokaö, en óskaö
haföi vcriö eftir þvf aö samsalan
hætti ekki alveg rekstri mjólkur-
búða, en starfrækti nokkrar i
þeim hverfum, þar sem engar
stórar matvöruverzlanir eru, sem
húsrými hafa til aö bæta viö sig
mjólkurvörum.
Þá eru ýmsir óánægöir yfir þvl
aö þaö skuli framvegis veröa háö
duttlungum og brcytilegum
lokunartlma verzlana hvenær
mjólkurvörur veröa fáanlegar.
Hefur veriö bent á hiö mikla
misræmi, sem ríkir I lokunartima
verzlana fyrir helgar.
Stjórn og trúnaöarmannaráö
starfsstúlknafélagsins Sóknar
ályktaði I lok siöustu viku
stuöning viö allar aögeröir og
baráttu Félags afgreiöslustúlkna
í brauða- og mjólkurbúöum, ASB,
gegn lokun mjólkurbúöa.