Alþýðublaðið - 25.11.1976, Blaðsíða 4

4 VETTVANGUR
Fimmtudagur 25. nóvember 1976 SSS"
Baráttan
fyrir
bættu
starfsum-
hverfi
Alyktun um aöbúnaö og
vinnuvernd.
Heilsan er mikilvægasti
þátturinn í lífi hvers ein-
staklings.
Það tilheyrir því almennuni |
mannréttindum að sérhver
verkamaður fái verndað heilsu
sina á vinnustað. Hins vegar er
það stefna þess kapitaliska þjóð-
félags sem við búum við, að
hugsa fyrst og fremst um gróða
m.a. með beitingu langs vinnu-
tima og lágra launa. Er þvi auð-
séð að aðeins með pólitiskri
breytingu á þjóðfélaginu verður
málefnum um vinnuvernd borgið
i þágu verkalýðshreyfingarinnar.
Barátta fyrir bættu vinnuum-
hverfi er ekki siður mikilvæg en
barátta fyrir jöfnuði I þjóðfélag-
inu. Sú barátta verður ekki til ,
lykta leidd fyrr en verkalýðs- I
hreyfingin i heild sinni knýr fram I
breytingu með samtakarhætti
sinum.
Sú skoöun að verkafólk selji j
heilsu sina um leið og vinnuafl sitt
til atvinnurekenda ætti að vera
löngu úreltur hugsunarháttur, en
þvi miður hugsar margur
atvinnurekandinn svo og kemur
það best fram i þvi, hversu litið
þeir leggja af mörkum varðandi
aðbúnað og hollustu á vinnustað,
þó svo að þeim ætti að vera ljóst
hvaða tjóni þeir valda sjálfum sér
og öðrum með slikum vanbúnaði.
Vinnustaður verkamannsins er
sá staður sem hann dvelur hvað
lengst á vegna langs vinnutima,
en það sem i raun ætti að vera
heimili hans er orðið að nætur-
gististað.
Vinnuvernd veröur þvi að skoða
sem forgangsmál allrar verka-
lýðshreyfingarinnar.
Helstu annmarkar við vinnu i
málmiðnaði eru: hávaði! frá
vélum og annarri vinnu,
eiturgufur! frá útblæstri véla og
hvers konar suðu, úðun og upp-
gufun! frá efnum i vinnslu sem
innihalda skaðleg efni; svo og
almennt erfið vinna.
Einkenni þessarar vinnu er
hversu mikið hún reynir á likam-
legt heilbrigði og skynfæri
manna, afleiðing þess kemur
m.a. fram sem þreyta, sljóleiki
og vimuáhrif, jafnvel meðan á
vinnu stendur. En um varanlegri
áhrif getur verið að ræða, sem
ýmist eru af andlegum eða líkam-
legum toga spunnin. T.d. skert
heyrn, lengri viðbragðstimi,
minnkandi hæfni til að læra og
skilja hluti fljótt og vel ásamt
erfiðleikum með að framkvæma
nákvæmar hreyfingar.
Ástæður fyrir þessu eru, sem
fyrr segir, eðli vinnunnar en ekki
siður sú staðreynd, aö vinnustaðir
málmiðnaðarmanna eru i flestum
tilfellum ófullkomnir hvað varðar
aðbúnað og hollustu. Mörg
þessara fyrirtækja uppfylla ekki
þær kröfur, sem til þeirra eru
gerðar samkv. lögum og reglu-
gerðum. Dæmigerð lýsing á
málmiðnaðarfyrirtæki er, að
húsnæði það sem fyrirtækið er i,
var i upphafi ekki ætlað til slikrar
starfsemi, þar af leiðandi eru
atriði sem loftræsting, lýsing og
útbúnaöur til að draga úr hávaða
o.s.frv. ekki til staðar þrátt fyrir
að slikur búnaður sé fáanlegur.
Þær stofnanir sem sjá eiga um
framkvæmd tilkynningarskyldu á
nýrri starfsemi framfylgja ekki
þeim lögum, sem i gildi eru.
Alvarlegust hlýtur að teljast sú
staðreynd, að fyrirtæki, sem ekki
uppfylla lög eða reglugerðir um
Guðjón Jónsson kjörinn formaður
Málm-og skipasmíðasambandsins
7. þing Málm- og skipasmiða-
sambands tslands, var haldið
dagana 19.-21. nóvember að
Hótel Loftleiðum, sjötiu og sjö
fulltrúar frá átján sambands-
félögum mættu til þingsins.
Snorri Jónsson sem verið
hefur formaður sambandsins
frá stofnun, setti þingið og
minntist látinna félaga.
Skeyti með árnaðaróskum og
kveðjum til þingsins bárust frá
Birni Jónssyni, forset- A.S.Í.,
Sulo Penttila, forseta Finnska
málmiðnaðmannasambands-
ins, og frá Landssambandi
vörubifreiðastjóra. Fulltrúi Iðn-
nemasambands íslands, flutti
ávarp og kveðjur.
Þrjú ný félög óskuðu inngöngu
i samba'ndið, Sveinafélag
málmiðnaðarmanna i Rangár-
vallasýslu, Málmiðnaðardeild
Verka lýðsf éla gsins Jökuls,
Ilornafirði, og Skipasmiðadeild
Trésmiðafélags Akureyrar.
Forseti þingsins var Kristján
Ottósson, blikksmiður og vara-
forseti, Astvaldur Andrésson,
bif reiðasm iður og ritarar
Hafsteinn Guðmundsson, járn-
smiður, Reykjavík og Jökull
Guðmundsson, vélvirki, Akur-
eyri.
Snorri Jónsson flutti skýrslu
miðstjórnar um starfsemi sam-
bandsins s.l. tvö ár, og Helgi
Arnlaugsson, starfsmaður sam-
bandsins skýrði reikninga þess.
Skýrslan og reikningarnir eru
jafnframt birt i 7. tölublaði
„Málms” sem er blað sam-
bandsins og var blaðinu dreift
til þingfulltrúa.
Óskar Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri Iðnfræðsluráðs
flutti á þinginu erindi um iðn-
fræðslumálin og fyrirhugaðar
breytingar á iðnfræðslu.
Helstu málaflokkar sem mið-
stjórn sambandsins undirbjó og
lagði fyrir þingið og sem þingið
ræddi og 'gerði ályktanir um,
voru:
Atvinnu-og kjaramál
Vinnuverndarmál.
Frumvarp að breyttri vinnu-
löggjöf.
Fræðsiumál.
Stefnuyfirlýsing A.S.t.
Reglugerð Lif ey riss jóðs
málm- og skipasmiða.
Fjárhagsáætlun M.S.Í. fyrir
næstu tvö ár.
Miklar málefnalegar um-
ræður urðu á þinginu um þessi
mál og fleira. Samþykktar voru
ályktanir varðandi þessi mál
öll.
Slðasta þingdaginn fór fram
kjör sambandsstjórnar.
Stjórn Málm- og skipasmiða-
sambands tslands er þannig
skipuð næstu tvö árin:
Miðstjórn:
Formaður: Guðjón Jónsson,
járnsmiður.
Varaformaður: Guðmundur
Hilmarsson, bifvélavirki.
Ritari: Tryggvi Benediktsson,
járnsmiður.
Vararitari: Ástvaldur Andrés-
son, bifreiðasmiður.
Gjaldkeri: Helgi Arnlaugsson,
skipasmiður.
Meðstjórnendur: Kristján
Ottósson, blikksmiður, Halldór
Ilafsteinsson, bílamálari.
Varamenn i miðstjórn: Snorri
Jónsson, járnsmiður, Sigurður
Óskarsson, bifvélavirki, Guð-
mundur S.M. Jónasson, járn-
smiður.
Snorri Jónsson, hinn
fráfarandi formaður.
Aðrir i sambandsstjórn:
Hákon Hákonarson, Akureyri,
Friðrik Gislason, Vestmanna-
eyjum, Kjartan Guðmundsson,
Akranesi, Kristján Guðmunds-
son, Selfossi, Sigurður Björns-
son, Neskaupstað, Björn Lindal,
Itúsavik, Jón Haukur Aðal-
steinsson, Keflavlk, Jökull
Jósefsson, tsafirði.
Varamenn: Stefán Bragason
Akureyri, Gisli Bjarnason,
Borgarnesi, Metúsalem ólason,
Egilsstöðum, Jónatan Eirlks-
son, Akranesi.
1 stjórn Llfeyrissjóðs málm-
og skipasmiða, var kosin Sigur-
Guðjón Jónsson tekur
nú við formennsku.
gestur Guðjónsson, bifvélavirki
og til vara Guðjón Jónsson,
járnsmiður.
Snorri Jónsson og Sigurgestur
Guðjónsson, báðust eindregið
undan endurkjöri i aðalstjórn.
1 þinglok var Snorra Jónssyni,
fráfarandi formanni og Sigur-
gesti Guðjónssyni fráfarandi
ritara þökkuð sérstaklega ágæt
störf i þágu Málm- og skipa-
smiðasambands tslands, en þeir
hafa báðir átt sæti i miðstjórn
sambandsins frá upphafi, eða I
tólf ár. Báðir unnu þeir að stofn-
un sambandsins.
öryggis- og heilbrigöisráðstafanir
á vinnustöðum skulu fá að starfa
átölulaust að þvi er virðist frá
hendi þeirra aðila sem sjá eiga
um eftirlit með vinnustöðum. Þar
við bætist svo, að þegar þessar
stofnanir gera athugasemdir á
vinnustöðum virðist lítill vilji
vera fyrir hendi af þeirra hálfu til
að fylgja þeim eftir.
Það skilningsleysi og sú linkind
sem rikir t.d. i Oryggis- og heil-
brigðiseftirliti rikisins ýtir undir
þá skoðun sem þegar er orðin
almenn meöal málmiðnaðar-
manna, að þessar stofnanir séu til
þess eins að verja
atvinnurekendur fyrir rétt-
mætum kröfum verkamanna til
aukinnar vinnuverndar.
Það er algengt að þeir einstakl-
ingar sem verða fyrir heilsutjóni
vegna vinnu sinnar, er einfald-
lega ráðlagt að hætta vinnu, i stað
þess að krefjast lagfæringar á
vinnustaðnum. Hér verður að
gera bót á, en sú bót fæst ekki fyrr
en verkalýðshreyfingin öll skilur
það að heilsa verkafólks er mikil-
vægari en nokkrar verðbólgu-
krónur.
Þess vegna ályktar 7. þing
M.S.Í. eftirfarandi:
1.
Að fulltrúar MSt við næstu
heildarkjarasamninaa og á 33.
þingi ASt geri þær kröfur á
hendur rikisvaldsins, að þær
stofnanir sem fjalla um öryggis-
og heilbrigðismál verkafólks á
vinnustöðum verði sameinaðar i
eina stofnun og um leið farið fram
gagnger endurskoðun á vinnu-
staðaeftirliti.
2.
Að við slika stofnun vinni sér-
menntaöir menn frá sem flestum
greinum atvinnulifins.
3.
Að komið verði á stofnun sem
sjái um læknisskoðun og skrán-
ingu atvinnusjúkdóma.
4.
Að tafarlaust veröi teknar upp
merkingar á islensku, er greini
frá hættuflokkum og eiturstöðlum
á hættulegum efnum og meðferö
þeirra, sem notuð er i málmiðn-
aði.
5.
Að stytta beri vinnutima
þeirra, sem vinna með hættuleg
efni, án skertra launa.
6.
Að vinnutimastyttingin, sem
sett var i lög 24. desember 1971
verði gerð virk með þvi að samið
verði um enn frekari takmark-
anir á yfirvinnu, lengri lág-
markshvild, svo og stefnt að þvi
að fá fram i áföngum afnám eftir-
og næturvinnu.
7.
Að kennt verði i skólum áöur en
nemendur fara út i atvinnulifið
hvers virði heilsa og vinnuum-
hverfi er hverjum manni.
8.
Að miðstjórn MSI láti útbúa
verkefni sem hentar fyrir vinnu-
staðafundi um aðbúnað og bætta
umgengni á vinnustöðum.
9.
Að málmiðnaðarmenn fái jafn-
an rétt á við atvinnurekendur til
ákvörðunar um skipulag vinnu-
staða.
10.
Að samdar verði nýjar reglu-
gerðir um öryggisráöstafanir i
málmiðnaði.
11. ‘
7. þing M.S.t. itrekar samþykkt
6. þings M.S.I. um heyrnarvernd
og felur miðstjórn að vinna
ákveðið að úrbótum i heyrnar
verndarmálum.
Stefnumörkun
alþýðusam-
takanna
Eftir þær umræður, sem farið
hafa fram i allsherjarnefnd um
frumdrög stefnuskrár ASI, leggur
hún til að 7. þing M.S.I. álykti
eftirfarandi:
Þingiö telur frumdrögin með
áorönum breytingum, spor i rétta
átt, en lengri tima þurfi til um-
fjöllunar þeirra úti i verkalýðs-
félögunum.
Þingið leggur áherslu á, að
stefnuskrá fyrir ASl sem sam-
þykkt yrði á 33. þingi þess, veröi
látin gilda út kjörtimabilið, en
jafnframt verði kosin milliþinga-
nefnd, sem endurskoði stefnu-
skrána ásamt öðrum breytingar-
tillögum sem fram kynnu að
koma á þinginu. Að þeirri endur-
skoðun lokinni fái verkalýös-
félögin stefnuskrána til um-
fjöilunar eigi skemur en tveim
árum fyrir 34. þing ASt.
Þingið hvetur fulltrúa aöildar-
félaga M.S.Í. sem verða fulltrúar
á 33, þingi A.S.l. að styðja þá
stefnumörkun alþýðusamtak-
anna, að efla þjóðfélagslegt vald
verkalýðsstéttarinnar og að
afnema hernaðarbandalög og
eyða þeirri hættu sem erlendar
herstöðvar hafa i för meö sér, hér
á landi sem annars staöar.
Lög um vinnu-
deilur skerðing
á mann
réttindum
Alyktun um frumvarp til
laga um stéttarfélög og
vinnudeilur.
7. þing Málm- og skipasmiöa-
sambands íslands hefur kynnt sér
og fjallað um frumvarp til laga
um stéttarfélög og vinnudeilur,
sem rikisstjórnin hefur boðað að
hún muni leggja fyrir Alþingi það
sem nú situr. Það er skoöun
þingsins að þetta sé ein alvarleg-
asta tilraun sem gerð hefur verið
til að skeröa rétt verkalýðshreyf-
ingarinnar og undirstrika fullan
fjandskap núverandi ríkisstjórn-
ar I garö verkafólks. Neikvæðu
atriðin i frumvarpinu eru svo
yfirgnæfandi að þau myndu ef aö
lögum yrðu þrengja kosti verka-
lýðssamtakanna verulega,
skerða verkfallsrétt þeirra og
réttarstöðu að öðru leyti, og þar
með auðvelda harðdrægu at-
vinnurekendavaldi áformin um
ennfrekari kjaraskerðingu launa-
fólks.
Jafnframt framansögöu vill
þingið undirstrika margendur-
teknar yfirlýsingar verkalýðs-
samtakanna um að þau séu and-
vig breytingum á vinnulöggjöf-
inni, sem geröar eru án sam-
komulags við þau.
7. þing Málm- og skipasmiða-
sambands Islands mótmælir þvi
harðlega að nefnt frumvarp verði
gert að lögum og tjáir ríkisstjórn
og Alþingi að félög málmiðnaðar
manna og skipasmiða munu lita á
það sem ögrun við verkalýös-
hreyfinguna verði frumvarpið
lögfest.
Þörf á heildar-
skipulagi
verklegs og
tækni legs
náms
Alyktun um fræðslumál.
Koma þarf á heildarskipulagi
verklegs- og tæknilegs náms frá
grunnskólanámi til háskólanáms,
þannig að fullt samræmi sé með
öllum þáttum þessa náms, eðli-
legt bil sé milli námsbrauta og aö
ekki verði um endurtekningu
námsefnis að ræða i hinum ýmsu
námsbrautum.
Viö þessa skipulagningu er
áriðandi aö tengja sem best sam-