Alþýðublaðið - 16.12.1976, Side 2

2 STJÖRNMÁL
Fimmtudagur 16. desember 1976

'btgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri og ábyrgðarmaöur: Arni Gunnarsson. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggsson.
Aðsetur ritstjórnar er i Síðumúla IX, simi 81866. Auglýsingadeild, Alþýðuhúsinu HveTfisgötu 10 — simi 14906.
Askriftarsími 14900. Prentun: Blaðaprent h.f. Askriftarverö: 1100 krónur á mányöi og 60 krónur í lausasölu.
ÞAÐ ER BUDDA LAUN-
ÞEGANS, SEM BLÍVUR
Menn hampa oft töium,
þegar þeir vilja sanna eða
afsanna eitthvað í mál-
flutningi. Hagfræðin hef-
ur búið til kynstur af nýj-
um talnaröðum og hug-
tökum, sem notuð eru við
útreikninga á stöðu
þjóðarbúsins, fram-
leiðslutekjúm, meðal-
launum, afkomu ýmissa
atvinnugreina og fleira.
Allt eru þetta góð og
gild rök við blákalda út-
reikninga, en oft koma
niðurstöðurnar ekki heim
og saman við hin einf öldu
fjármál alþýðuheimil-
anna og buddu launþeg-
ans.
Þjóðhagsstofnun hefur
i yf irliti greint f rá því, að
á þessu á
i verði verulega umsk pti
til hins betra í íslenzkum
efnahagsmálum og að
þjóðartekjur muni aukast
um þr já af hundraði. Þá á
aðeins að draga úr verð-
bólgunni.
Þrátt fyrir þessa
reikningslegu útkomu
getur enginn maður sagt
með góðri samvizku, að
afkoma almennings í
landinu hafi nokkuð
skánað. Hins vegar hefur
stöðugt sigið á ógæfuhlið-
ina á þessu ári, og reikn-
ingsstaða alþýðuheimil-
anna er lakari en hún hef-
ur verið um langt árabil.
Enda er staðreyndin sú,
að það eru almennir laun-
þegar, sem tekið hafa á
sig byrðarnar, sem um-
skipti til hins betra í ís-
lenzkum efnahagsmálum
byggjast á.
Ýmsir fullyrða, að er-
fitt sé að greina erfið-
leika launaþega. Þeir,
sem þannig tala, hafa lítil
kynni af ástandi á þús-
undum alþýðuheimila. Þó
er ástandið verst hjá
öldruðum og öryrkjum
og einstæðum foreldrum.
Á barnmörgum heimilum
eru erfiðleikarnir miklir.
Þær stofnanir í Reykja-
vík, sem hafa á undan-
förnum árum reynt að
veita sérstaka aðstoð fyr-
ir jólin, hafa greinilega
orðið varar við vanda-
málin. „Við erum að
kaf na, eftirspurnin er svo
mikil", sagði formaður
AAæðrastyrksnefndar í
viðtali við Alþýðublaðið.
A fáum dögum hafa um
300 manns leitað til
nefndarinnar eftir að-
stoð, aðallega einstæðar
mæður, oft fullorðnar.
Sama er upp á teningnum
hjá Hjálpræðishernum.
Og svona hef ur þetta ekki
verið í f jöldamörg ár.
Tölur Þjóðhagsstof n-
unar segja ekki þessa
sögu, né aðrar svipaðar.
Þær segja heldur ekki f rá '
unga fólkinu, sem hefur
reist sér hurðarás um öxl
með f jarfestingu í íbúð og
fær nú hvergi lán til að
greiða samningsbundnar
af borganir.
Tölur má túlka á marga
vegu. Dæmin sanna, að
þær má nota svona rétt
eftir hendinni. Þeir, sem
á þær trúa segja, að það
sé meðaltalið sem blívur.
Mannlegu þættirnir koma
þar hvergi nærri.
Vera má, að umskipti
hafi orðið til hins betra í
íslenzkum efnahagsmál-
um, en sú bót kemur ekki
f ram í þeim dæmum, sem
hér hafa veríð nefnd.
Þegar á reynir er það
budda launjáegans, sem
segir allan sannleikann.
Ef hún er tóm verður hún
ekki fyllt með einhverj-
um meðaltali, eða tölum
um batnandi afkomu
þjóðarbúsins.
—AG.
EIN-
*
Neyðin kennir
naktri konu
að spinna
Þaö stjórnarblaðanna, sem
óháðast er rikisstjórninni birtir I
gær svohljóöandi frétt:
„Alþýöusambandskosningarn-
ar hafa mjög sennilega tekið af
skarið i „samningum” flokkanna
um kosningar I bankaráð rikis-
bankanna. Er nú sennilegast að
Sjálfstæðismenn og Framsóknar-
menn neyti atkvæðastyrks á AI-
þingi til þess að fá tvo menn hvor
flokkur í öll bankaráðin. Ef svo
fer má einnig telja vlst að Fram-
sóknarmenn fái bankaráðsfor-
menn i Búnaðarbankanum og
Seðlabankanum en Sjálfstæðis-
menn fái formenn I Lands-
bankanum og Útvegsbankanum.
Sá stjórnarflokkurinn sem ekki
fær formann fær því varafor-
manninn.
Hvort sem stjórnarandstaðan
býður fram sameiginlegan lista á
móti stjórnarflokkunum eða ekki
er liklegt að Alþýðubandalagið
neyti atkvæða sinna til þess að fá
einn mann i öll bankaráðin. Cr
þessu fæst væntanlega skoriö á
Alþingi á morgun.”
Klausu þessari samkvæmt er
engu likara en fóstbræðra-
flokkarnir veröi að gleyma öllum
skæruhernaði norðan heiða og
hætta um sinn hótunum um gagn-
kvæmar uppljóstranir glæpa-
mála.
Baráttunni gegn alþýöuvöldum
verður nú snúið úr varnar- i
sóknarbaráttu og krossferðin
hefst i saiarkynnum bankaráð-
anna klukkan tiu I fyrramálið,
stundvislega. Krossfarar fjöl-
menni, og taki með sér gesti.
(Rikis)stjórnin.
En hvort þetta er aðeins
skemmtileg hugdetta blaða-
mannsins eða stjórnarflokkarnir
hafa svarizt i fóstbræðralag ætti
að vitnast á Alþingi i dag.
—BS.
I Björgvin Guðmundsson um fjárhagsáætlun Reykjavíkur 1977
Stefnan er: Auknar skatta-
- minni framkvæmdir
— stórhækkun rekstrargjalda, — engin framlög til
eflingar Bæjarútgerðar, né bygginga leiguíbúða
álögur
I langri og itarlegri ræðu, sem
Björgvin Guðmundsson borgar-
fulltrúi flutti viö fyrstu umræðu
um fjárhagsáætlun Reykjavfk-
ur fyrir 1977 benti hann á, aö
fjárhagsáætlunin Reykjavikur
fyrir 1977 benti hann á, að fjár-
hagsáætlunin einkenndist af
þrennu:
1) auknum álögum á borgarbúa
2) stórhækkun rekstrargjalda
3) samdrætti á sviöi mikilvægra
framkvæmdaþátta.
Björgvin Guðmundsson deildi
fast á þá fyrirætlun meirihluta
borgarstjórnar að innheimta
fasteignagjöld næsta árs með
40% álagi i stað 30% á þessu ári.
Hann sagöi m.a.
„Lágtekjufólk, sem á nú þak
yfir höfuöið, hefur aö undan-
förnu verið aö kikna undan há-
um fasteignagjöldum. Þó
hyggst Sjálfstæðisflokkurinn nú
hækka þessi gjöld frá yfirstand-
andi ári. Ég er andvigur þessari
stefnu. Ég tel, að fasteignagjöld
af ibúðarhúsnæði eigi að vera án
álags. Þaö á hvorki aö vera 30%
álag, né 40% álag. Og ellilif-
eyrisþegar og öryrkjar, sem að-
eins eiga eina ibúö af hóflegri
stærð, ættu aö vera fasteigna-
gjaldsfrjálsir, eins og ég hefi
lagt fram tillögu um hér i borg-
arstjórn”.
Hækkun án leyfis
Um fyrirhuguð útsvör, sem
eiga að hækka um einn milljarð
og rösklega þó, benti Björgvin
á, að þau væru sett inn i fjár-
hagsáætlun meö 10% álagi, þ.e.
11% af brúttótekjum. Samt sem
áður kom i ljós að borgarstjóri
hefur ekki fengiö ley fi til slikrar
hækkunar hjá félagsmálaráð-
herra, sem þó er skilyröi i
lögunum þar um, hinsvegar
teldi borgarstjóri sig hafa vil-
yrði hans fyrir álagi á útsvörin!
Björgvin benti ennfremur á,
að siðan Sjálfstæðisflokkurinn
hefði fengið félagsmálaráö-
herra, hafi meirihluti borgar-
stjórnar lagt 11 prósentiö á án
þessað spyrja leyfis! Siöan seg-
ir orörétt: Lögin kveða á um
10% Utsvar af brúttótekjum, en
ekki 11%. Ljóst er að löggjafinn
hefurþvi ætlazt til að aðrar leiö-
ir væru reyndar fyrst, svo sem
sparnaður i rekstri, og mikil
spurning er hvort ekki beri aö
nýta heimild til álagningar aö-
stöðugjalda að fullu áöur en á-
lag er lagt á útsvörin.
Launafólk er að sligast
Ég hefisömu afstööu til álags
á útsvörin og álagsins á fast-
eignagjöldin. Ég er andvigur
sliku álagi.
Hinn almenni launamaður er
að sligast undir skattabyrðinni.
Hann veröur að vinna myrkr-
anna milli, til þess að hafa fyrir
sköttum.
011 dagblööin skrifa fjálglega
um aö létta þurfi skattabyrðina
ogekki hvaö sizt Morgunblaöiö.
En þaö er ekkert gert til að
draga Ur henni. Þvert á móti er
hún aukin hér i borgarstjórn,
t.d. með hækkun fasteigna-
gjalda. Þó er einn skattur, sem
meirihluti borgarstjórnar vill
ekki hækka og það eru aðstöðu-
gjöldin, sem lögð eru á atvinnu-
rekendur. Sá skattur er aðeins
nyttur aö 90%!
Afstaða Sjálfstæðisflokksins
til þriggja helztu tekjustofna
borgarinnar, Utsvara, aöstöðu-
gjalda og fasteignagjalda, leiöir
glögglega i ljós hverjum Sjálf-
stæðisflokkurinn vill hlifa og
hverjum iþyngja I skattálagn-
ingu
I framhaldi ræðu sinnar benti
Björgvin á, að nú ætti að inn-
heimta af borgarbúum tæpa 10
milljarða skv. fjárlagafrum-
varpi meirihlutans. Þaö væri
um 2ja milljarða hækkun frá
yfirstandandi ári.
Hækkun á rekstrargjöldum
nemi 1,7 milljörðum, sem væri
31,6%.
En hækkun á framkvæmda- og
eignabreytingaliðúm nemi
15,6% frá yfirstandandi ári. Hér
sé þvi um að ræða mikinn
magnsamdrátt.
Þegar litið sé á skerf rekstr-
argjalda af heildarupphæð fjár-
hagsáætlunar 1976, sé hann
70,7%, en áætlaður á næsta ári
73,3%.
A sama hátt er bent á, að
eignabreytingaliður nemi 29,3%
1976 en eigi að verða 26,7% á
næsta ári!
Siöan rekur borgarfuiltrúinn
nokkuð itarlega framlög og
framkvæmdir i skólamálum og
bendir á hvernig sifellt er tregð-
Framhald á 14. siðu