Alþýðublaðið - 02.11.1977, Blaðsíða 6

6
MiðviRudagur 2. nóvember 1977
ffiS!"
i
Radagnir i nýbyggingum: Einar Oddgeirsson (nær) og Pétur
Björnsson leggja i Krummahóla 10. (AB-mynd: HV)
•JJUU Í4J
Neytendaþjónustan: Magnús Oddsson (nær) og Eysteinn Guð-
mundsson skipta um rafmagnstöflu I Vesturgötu 53. (AB-mynd HVJ
Framleiðslusamvinnu-
félög eru ekki mörg hér á
landi/ en finnast þó. Eitt
þeirra hefur vaxið með
ólíkindum á aðeins þremur
árum, tekið að sér marg-
vísiegustu verkefni um allt
land og ber þar án efa hæst
allar raflagnir í Kröflu-
virkjun, það mikla og um-
deilda fyrirtæki, en það
verk fékk Rafafl að und-
angengnu útboði, þar sem
Rafafl var lægstbjóðandi.
Þetta félag heitir Framleiöslu-
samvinnufélag iðnaðarmanna, en
hefur til þessa veriö þekktast
undir nafninu Rafafl. Það hét áð-
ur Vinnufélag rafiðnaðarmanna,
en hefur nýlega skipt um nafn og
hyggur á starfsemi I fleiri iön-
greinum.
Formaöur félagsins er Sigurður
Magnússon rafvélavirki. Blaða-
maður Alþýðublaðsins gekk fyrir
stuttu á hans fund til að fræðast
um starfsemi svo viöáttumikils
félagsskapar. Siguröur er að visu
meö önnum kafnari mönnum, en
með þvi að sitja i hjá honum milli
Skólavörðustigs 19, þar sem Raf-
afl hefur aðstöðu, upp I Barma-
hlið 4, þar sem félagið hefur lika
aðstöðu, tókst að hafa nokkrar
upplýsingar upp úr honum. Hann
var að skoða útboðslýsingar i
Hrauneyjarfossvirkjun, sem
hugsanlegt er aö Rafafl geri til-
boð I, og mátti hann þvl litið vera
að þvi að sinna tilfallandi blaða-
snápum.
Sigurður var fyrst spurður um
tilurð Rafafls.
— Upphafið má rekja til þess,
að eftir aðalkjarasamningana
sumarið 1970 var Rafvirkjafélag-
ið eitt félaga i verkfalli. Þá kom
til tals á verkfallsvöktum áhugi á
að við rafvirkjar yrðum sjálfum
okkur nægir um vinnu, til þess að
komast hjá þvi, að rafvirkja-
meistarar hefðu efnahagslega
framtið stéttarinnar I höndum
sér. Þessi hugmynd þróaðist
smám saman og á fundi i félaginu
var siöan samþykkt stofnun sliks
framleiðslufélags.
Kaupdeilan leystist, en þessu
máli var haldið vakandi áfram og
unnið að undirbúningi að stofnun
framleiðslu samvinnufélags, sem
siðan var stofnaö árið eftir, 1971.
Það var Framleiðslusamvinnu-
félagrafvirkja, sem rak fyrirtæki
undir firmanafninu Samvirki.
Arið 1974 gerist það svo, að
helmingur félagsmanna gengur
úr þessu félagi og stofnar Vinnu-
félag rafiönaðarmanna, sem sið-
an stofnar Rafafl.
Astæöan fyrir þessum klofningi
eldra félagsins var sú, að okkur
fannst þaö vera að þróast I ranga
átt. Reglur um inngöngu I félagiö
voru svo þröngar, að það leiddi til
stöðnunar. Rafiðnaöarmenn
höfðu mikinn áhuga á að ganga I
félagið, en þeir áttu hins vegar
örðugt um vik, þvi hluti félags-
manna vildi þrengja svo starfs-
svið félagsins.
Við gengum sem sagt út i að
stofna nýtt félag og eftir nokkrar
vikur voru nýir félagsmenn I fél-
aginu orönir milli 30 og 40, Nú eru
félagsmenn um 100, iðnaðarmenn
úr ýmsum greinum iðnaðarins,
rafiðnaöarmenn sem aðrir.
En allt er breytingum undir-
orpið. Nú hefur lögum félagsins
veriö breytt á þann hátt, að þaö
heitir Framleiðslusamvinnufélag
iðnaðarmanna og hafa iðnaðar-
menn úr ýmsum sveinafélögum
gengið i það, svo sem járniðnað-
armenn, enda rekum við nú verk-
takastarfsemi i járniðnaði eins og
rafiönaði. I þvi skyni hefur fyrir-
tækiö Stálafl verið stofnað. - Og
mér er engin launung I þvi, að i
framtiöinni ætlum við að koma
upp slikum fyrirtækjum i öðrum
iðngreinum, eftir þvi sem aöstæð-
ur leyfa.
— Hversu umfangsmikiö er
þetta starf Rafafls?
— Félagið rekur umfangs-
mikla rafvirkjastarfsemi, sem
hefur þróazt frá einu verkstæði I
Reykjavik i 6 fyrirtæki viða um
land, á Kópaskeri, Sauðárkróki,
Raufarhöfn, I Hafnarfirði, Vest-
mannaeyjum auk Reykjavikur. A
siðastnefnda staðnum rekum við
þaö sem við köllum Neytenda-
þjónustu, þ.e. verkstæði fyrir
smærri verkefni og viðgerðir I
heimahúsum, auk þess sem við
rekum hverskonar nýbygginga
lagnir.
1 sambandi við stofnun deildar-
innar i Vestmannaeyjum má geta
þess, að nær allir rafiðnaðarmenn
i bænum gengu i Rafafl, þegar
það var stofnað. Astæðan var sú,
að stéttarfélagið þar var óánægt
með ýmis kjara- og aðbúnaöar-
mál og á félagsfundi sem þar var
haldinn varð sú hugmynd ofaná
að rafiðnaðarmennirnir þar
reyndu sjálfir að skapa sér viöun-
andi vinnuskilyrði. Þetta sýnir að
rekstur Rafafls hefur vakiö at-
hygli og áhuga verkafólks.
Járniðnaðarreksturinn er hins
vegar rétt aö byrja og Stálafl
skráð i Reykjavlk sem fyrirtæki.
Starfsmenn þess hafa hins vegar
verið úti á landi viö störf > að
mestu á Akureyri, Bolungarvik
og á Eskifiröi. Ef að likum lætur
reynum viö að koma þessari
starfsemi á svipaðan grundvöll
og I rafiðnaðinum.
Það er rétt að taka fram, að þar
sem við höfum sett upp fyrirtæki
úti á landi, er það með þátttöku og
aðild heimamanna eöa með
mönnum sem flutzt hafa úr þétt-
býlinu út á land til fastrar búsetu.
— Hver er svo munurinn á ai
vinna hjá Rafafli og að vinna hjí
verktökum i iðnaðinum?
— Meginmunurinn liggur i þvi
aö starfsmenn Rafafls eru sjálfir
eigendur framleiðslutækjanna og
hafa jafnan ákvörðunarrétt um
framkvæmd vinnunnar, vinnu-
tima, vinnutilhögun og annað sem
að starfinu lýtur. Einnig skipta
þeir með sér ábyrgð, skyldum og
arði fyrirtækisins.
Auk þess má segja^að fyrirtæk
iö greiðir 15—20% hærri laun en
almennt gerist á vinnumarkaðin-
um i þessum greinum. Hins vegar
er þaö ekkert launungarmál, að
félagið hefur ekki getaö gert allt
það fyrir starfsmennina sem
ákjósanlegt hefði verið, vegna
þess að við höfum sett f jármagniö
Starfsmenn Stálafls við lagningu hitaveitu frá Laugalandi I Eyja-
firði til Akureyrar. (Ljósm. Bjarnleifur Bjarnleifsson)
Erum barn
lýdshreyfi
Rætl við Sigurð Magnússc
iðnaðarmanna um starfser
Frá stofnfundi Rafafls 1974.
I