Vísir - 08.02.1969, Blaðsíða 8

8
■am
VÍSIR . Laugardagur 8. febrúar 1969.
VISIR
Útgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjó-i: Jónas Kristjánsson
Aðstoöarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: Aðalstræti 8. Simar 15610 11660 og 15099
Afgreiösla: Aöaistræti 8. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 línur)
Askriftargjald kr. 145.00 á mánuði innanlands
1 lausasölu kr. 10.00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
- Tvenns konar hagfrædi
þjóðviljinn heldur því fram, að ríkisstjprnin hafi
reynt að koma í veg fyrir að samningar tækjust í
sjómannadeilunni. Skyldi nokkur lesandi blaðsins
vera svo skyni skroppinn, að hann trúi þessum þvætt-
ingi? Svona málflutningur ber ótvíræð merki þess, að
kommúnistar séu í vandræðum með að verja þá
óhæfu að steypa þjóðinni út í verkföll á þessum
iskyggilegu tímum. Þeir vita upp á sig skömmina og
reyna að snúa staðreyndunum við. Þeir eru sjálfir að
reyna að spilla fyrir því, að samningar takist. Og
Framsókn styður þá í því verki.
Kommúnistar segja, að kröfur sjómanna séu svo
sanngjarnar, að ekkert álitamál hefði þurft að vera
að'verða við þeim. Þetta segja þeir raunar ævinlega
um allar kaupkröfur, hversu fráleitar sem þær eru,.
Enginn neitar því, að sjómenn eigi að bera hlutfalls-
lega eins mikið úr býtum og aðrár stéttir. Síður en
svo. Starf þeirra er bæði erfitt og áhættusamt og mik-
ilsvert fyrir þjóðarheildina. En þegar illa árar, eins
og nú, og allir verða að taka nokkurri kjaraskerðingu,
er auðsætt að sjómenn verða að gera það eins og aðrir,
Meðan vel áraði var hlutur sjómanna mikill, t. d. á
síldveiðunum, svo að aðrar launastéttir komust þar
fæstar í námunda við, þegar bezt gekk. Þeir ættu því
ekki að vera verr undir það búnir en aðrar stéttir að
taka nokkurri kjaraskerðingu.
Kommúnistar reyna að gera sár mat úr atvinnu-
leysinu. Þeir nota það óspart til þess að reyna að
sanna yfirburði sósíalskra stjórnarhátta fram yfir
„auðvaldsskipulagið“, sem þeir kalla. Þeir hafa löng-
um gumað af því að atvinnuleysi væri vandamál, sem
ríkisstjórnir kommúnískra landa þyrftu ekki að glíma
við. En þeim hefur láðst að segja frá því um leið,
hvaða aðferðir eru notaðar þar til þess að koma í veg
fyrir atvinnuleysi. Sú aðferð er raunar mjög einföld,
en af einhverjum ástæðum hefur Þjóðviljinn þó ekki
viljað mæla með henni hér. Hitt er samt jafnvíst, að
kommúnistar yrðu fljótir að taka hana upp hér eins og
annars staðar, ef þeir kæmust til valda.
Aðferðin er sú, að ríkisstjórnin skipar mönnum að
vinna þau störf, sem hún ákveður og fyrir þau laun,
serri hún ákveður. Launin eru að sjálfsögðu miklu
lægri og lífskjörin þar af leiðandi almennt verri en
í lýðfrjálsum löndum. Það vill mörgu(af þessu fólki
til, að það hefur aldrei kynnzt því, hvað er að lifa
mannsæmandi lífi, nema þá af afspurn. Framleiðslan
í ríkium kommúnista er ekki beysnari en svo. að hún
þolir ekki kaupgreiðslur, sem tryggðu fólkinu lífskjör
á borð við þáu, sem Vesturlandabúar telja sjálfsögð.
Kommúnistar hafa því tvenns konar hagfræði. Aðra
sem þeir nota meðan þeir eru að reyna að ná völdum,
og hina þegar þeir eru kpmnir til valda.
Cernik vðrar vi
um baráttu, sem gæti boðíð
heim nýrri hættu

Cemik forsætisráðherra Tékkó
slóvakíu hefir enn varað við
afleiðingum ókyrrðar og æsinga
í landinu, þar sem slíkt gæti orð
ið til þess að tefla samskiptum
Tékkóslóvakíu og Sovétríkjanna
ií aukna hættu.
Fyrr í vikunni ávarpaöi Dub-
cek flokksleiðtogi helztu menn
landvaraanna, alis um 1500 liðs
foringja, og talaði í sama dúr en
Cemik ávarpaði formenn
kommúnistadeildanna og aðra
forsprakka kommúnista.
Fréttaritarar segja augljóst að
stjómin óttist mjög afleiðingar
nýrra mótmælaaögeröa, en það
gæti hæglega orðið til þess, að
upp úr syöi, ef umbótamenn
hefðu ekki hægt um sig. Báðir
vöruðu þeir við því Dubcek og
Cemik, að stjómin myndi taka
hart á atferli öfgamanna hvar í
fylkingu sem þeir stæðu, ef það
yrði til þess að ný vandræði
kæmu til sögunnar.
Einn þeirra, sem ómyrkur er
í máli um sovétleiötogana er
Jiri Hajek. Hann ságði fyrir fá-
um dögum í ræðu, að innrásin
hefði veriö afleiðing ákvarð-
ana, sem báru ábyrgðarleysi
vitni. Jiri Hajek er fyrrverandi
utanríkisráðherra. Ræðuna flutti
hann í Plsen. Hann á enn sæti
í miöstjórninni. Hann var í Júgó
slavíu þegar innrásin var gerö og
kom ekki heim fyrr en í ágúst og
var utanríkisráðherra þar til
hann var kominn heim, en varð
þá aö víkja úr sessi. Hajek hefir
ávalit verið talinn í fremstu
röð tékkneskra umbótamanna.
Og ræða hans í Plsen sýnir, að
hann er jafnskeleggur umbóta
maður og fyrr. En stjórnin ótt-
ast afleiðingar baráttu manna,
sem enn þora að tala eins og
þeim býr í brjósti.

Jiri Hajek —
enn skeleggur umbótamaður.
I^eppni ð Skákþingi Reykja-
víkur hefur veriö óvenju
jöfn og spennandi til þessa. í
undanúrslitunum áttu upphaf-
lega tveir efstu menn úr hverj
um riðli að komast í úrslita-
keppnina, en á síðustu stundu
var ákveðiö að hleypa þremur
upp úr hverjum riðli. Þetta varð
til þess að m.a. Björn Þorsteins-
son komst í úrslit, en hann varð
3. í sínum riðli. Annars urðu
úrslit þessi.
1. riöill.
1. Jón Kristinsson 5 vinninga
af 7 mögulegum. Jón tapaði 1
skák, gegn Júlíusi Friöjónssyni
og gerði tvö jafntefli.
2. Bragi Halldórsson 4y2 vinn-
ing 3. Harvey Georgsson 4 vinn-
inga.
2. riðill.
1. Frank Herlufsen 5 vinninga
af 6 mögulegum, en hann tapaöi
gegn Ólafi H. Ólafssyni. 2. Ólaf
ur H. Ólafsson, 4y2 vinning.
3. Björn Þorsteinsson 4 vinn-
inga.
3. riðill.
1. Björn Sigurjónsson 4y2 vinn
ing af 6 mögulegum. Björn var
eini keppandinn í meistaraflokki
sem ekki tapaöi skák. 2. Gunnar
Gunnarsson 4 vinninga. 3.
Gylfi Magnússon 3 y2 vinning.
Úrslitakeppnin er hafin með
þátttöku framantaldra skák-
manna. Eftir 2 umferðir er
Frank Herlufsen efstur með 2
vinninga. Mikið er þó um bið-
skákir og ótefldar skákir og lín-
urnar þvi lítt teknar að skýr-
ast. '/
í 1. umferð úrslitakeppninnar
var eftirfarandi skák tefld.
Hvítt: Ólafur H. Ólafsson.
Svart: Frank Herlufsen.
Drottningarbragð.
I. d4 Rf6 2.' c4 e6 3. Rc3 d5
4. Rf3 Rbd7 5. Bg5 c6 6. e3 Da5.
Þetta afbrigði er nefnt Cam-
bridge Springs vörn. Svartur ger
ir sig ekki ánægðan meö hæg-
fara vöm, en ræðst sjálfur til
mótsóknar sem byggist á lepp-
un riddarans á c3.
7. Rd2
Fyrrum var þessi leikur al-
gengastur, en hefur nú nokkuð
orðið að þoka fyrir 7. cxd sem
þykir gefa hvítum meiri mögu
leika á frumkvæði en hinn gerði
Ieikur.
7 ... Bb4 8. Dc2 dxc 9. BxR RxB
10. Bxþ
í einvíginu Capablanca:Alech-
ine 1927 lék Capa 10. Rxc Dc7
II. a3 Be7 12. g3 o—o 13. Bg2
Bd7 14. b4 b6 15. o—o a5 og
staðan er í jafnvægi.
10.. . o—o 11. o—o e5 12. Rde4
RxR 13. RxR exd 14. exd Bf5
15. a3 Be7 16. De2 Bg6 17. b4
Dc7 18. f4?
Veikir kóngsstöðuna. Betra
virðist 18. Khl og losa d peðið
úr leppuninni.
18.. . BxR 19. DxB Bf6 20. Hadl
Hfe8 21. Df5
"Nauðsynlegt til að geta svarað
21 .. Db6 með 22. Dc5
21.. . Had8 22. d5 cxd 23. Bxd
Db6t 24. Khl g6 25. Dc2 He3
26. Dc4 Hd7 27. f5?
Sjálfsagt var 27. Dc8f og ef
27.. . Dd8 28. Bxft og vinnur
eða 27 .. Hd8 28. Dxb DxD 29.
BxD Hxa og staðan er jafntefl-
isleg.
27.. . Hc7! Svartur er fljótur
að setja fyrir lekann.
28. Dg4 g5! Þar með er kóngs-
staða svarts trygg.
29. a4 Hce7^0. h4?
Þessi leikur veikir einungis
kóngsstöðu hvíts, Betra var 30.
a5 Dc7 31. g3 og hvítur ætti að
halda sínu þótt svarta staðan
sé betri.
30. h6 31. hxg hxg 32. Hcl
Dd8 33. Hfdl Db8! 34. b5
Ekki dugöi 34. Dh5 Kg7 35.
Be6!? De5! og svartur vinnur.
34.. .. Kg7 35. a5 He8 36. Kgl
Hh8 37. Hd2 Hh4
Þar með er hvíta drottningin
rekin heim og verður nú fátt
um varnir.
38. Ddl Dh2f 39. Kf2 Dg3t
40. Kgl Be5 41. f6t Kh6.
Hvítur gafst upp. Gegn hótun-
inni 42 .. Hhlt er engin vörn til.
ÖRUGGUR AKSTUR
Áhugamenn um bætta um-
ferðarmenningu munu fagna
því, að út er komin í nýrri út-
gáfu bókin Öruggur akstur,
sem áður kom út á vegum
Samvinnutrygginga árið
1951.
Bókin hefur nú verið sniðin
eftir breyttum umferðarháttum,
en sérstakur kafli hennar fjallar
um öruggan akstur. Bókin er á-
gætis uppsláttarbók, sem hverj-
um ökumanni kæmi séí- vel
að eiga. Þar getur hann glöggv-
að sig á þeim atriðum, sem
hánn helzt fiaskar á 1 umferð-
inni. Þar er að finna upplýsing-
ar um allar kvaöir og skyldur,
sem á honum hvíla vegna bif-
reiðarinnar.
Bókin er gefin út í 25.000
eintökum, en eldrj útgáfan var
gefin út í 5000 eintökum og er
nú torfengin. enda nánast safn-
gripur.
Jafnframt útgáfu bókarinnar
erna Samvinnutryggingar tii
getraunar meðal viðskiptavina
sinna, og fylgir sérstakur get-
raunaseöill bókinni en á hpnum
eru 10 spurningar. Svörin við
þeim er aö finna í bókinni. Verð-
launin eru iðgjöld hjá Sam-.
vinnutryggingum eða Andvöku.
Um leið er efnt til samkeppni
um hugmyndir um „Bezta ráð-
iö“ til bættrar umferðarmenn-
ingar. Markmiöið með henni er
að fá menn til umhugsunar um
umferðarmál og leita eftir til-
lögum um hvaðeina, sem leitt
getj til bóta í umferðinni. Gildir
þar einu, hvort þær tillögur
fjalla um umferðarmál í heild
sinni, eða bara vandræðahornið
á .næsta leiti við heimili þátt-
takenda, enda er ekki endilega
krafizt margai síðna ritgerða.
Nokkrar. örfaar línur, eí góðar
þykja, gætu hugsanlega fært
þátttakanum verðlaunin heim,
en þau eru 30.000 krónur. Hug-
myndunum ber að skila fyrir 15.
marz og svörum við spurningun-
um 10 einnig.
/