Vísir - 01.02.1971, Blaðsíða 8

V 1 S I R . Mánudagur I. febrúar 1971
VISIR
Otgefandi: Reykjaprent bí.
Framkvætndast|óri: Sveinn R Eyjólfsson
Kltstjóri- Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi • Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: Bröttugötu 3b Slmar 15610 11660
Afgreiðsla Bröttugötu 3b Slmi 11660
Ritstjóm: Laugavegi 178. Slmi 11660 f5 linur)
Áskriftargjald kr. 195.00 á mánuði Innaniands
I lausasölu kr. 12.00 eintaldð
PrentsmiOja Visis — Edda hf.
■ii ..........................................
Glufa í múrinn
Austur-Þjóðverjar byrjuðu að reisa Berlínarmúrinn
13. ágúst 1961. Þá var skorið á böndin milli hluta
Þýzkalands. Fjölskyldur og ástvinir skilin sundur.
Skipting Þýzkalands var fulkomnuð.
Fyrir stjórnvöldum Austur-Þýzkalands vakti að
stöðva hinn látlausa straum flóttafólks úr austur-
hlutanum. Þá höfðu þrjár milljónir manna flúið vest-
ur. Margt þessa fólks var austur-þýzku stjórninni
dýrmætt. í þeim hópi var fjöldi menntamanna og fag-
lærðra. Flóttinn hafði verið austurhlutanum mikil
blóðtaka.
Eftir voru í Austur-Þýzkalandi um sextán milljónir
manna, en nærri sextíu milljónir bjuggu í Vestur-
Þýzkalandi.
Frá þeim tíma hafa fáir getað flúið. Flótti er nú
tafl um líf og dauða. Áður en múrinn mikli reis, var
vandalítið að komast vestur miðað við það, sem síðar
varð.
Austur-þýzka stjómin náði tilgangi sínum. Menn
hættu að líta á Austur-Þýzkaland sem bráðabirgða-
ríki. Sífellt fleiri mæltu fyrir því, að það yrði viður-
kennt sem sjálfstætt ríki.
Þvi er á þetta minnzt, að nú virðist hlákan í Þýzka-
landsmálum hafa náð til múrsins. Símasamband milli
borgarhluta Berlínar mun væntanlega verða opnað
að nýju. Austur-Þjóðverjar skám á allar símalínur
milli borgarhlutanna, er múrinn reis.
Willy Brandt kanslari Vestur-Þýzkalands hefur
öðmm fremur beitt sér fyrir nýrri stefnu gagnvart
kommúnistaríkjunum. Hann hefur gert samninga við
Sovétríkin og Pólland. Hins vegar sagði Brandt fyrir
helgi, að ekki væri rétt að staðfesta þessa samninga,
nema Berlínarmálið yrði leyst.
Berlín sjálfri er þannig skipt, að rúmlega tvær millj-
ónir búa í Vestur-Berlín og rúm ein milljón í Austur-
Berlín. Be^fnarborg er skilin frá Vestur-Þýzkalandi,
og þarf að fara ';1 • ---r vcgi, sem Austur-
Þjóðverjar ráða. Ai.úygli iieí ur beinzt að þessum veg-
um að undanförnu, vegna þess að kommúnistar amast
mjög við þinghaldi vestur-þýzkra stjórnmálaflokka í
Vestur-Berlín og ferðum leiðtoga til borgarinnar. Þeir
hafa tafið samgöngur til borgarinnar marga daga að
undanfömu af þessum ástæðum.
Kommúnistar vilja ekki, að Vestur-Beriín verði
hluti af vestur-þýzku ríki. Þeir vilja, að hún verði sér-
stakt „borgríki“. Þessari hugmynd hafa Vestur-Þjóð-
verjar hafnað. Tengslin eru náin milli borgarinnar og
Vestur-Þýzkalands, sem til dæmis sést af þvi, að
Willy Brandt kanslari var um skeið borgarstjóri Vest-
ur-Berlínar.
Þýzkalandsmálið verður aldrei leyst, án þess að
samningar takist um stöðu Berlínar. Það mun varia
gerast í náinni framtíð.
Það gefur hins vegar vonir, ef sáttastarfið undan-
fama mánuði gerir gat í múrinn mikla, þótt ekki sé
nema lilla giufu.
V'
’i
Svartigaldur
í pélitík
— ibrátt fyrir vestræna menningarstrauma
binda Afrikumenn, háir sem lágir, trúss
sitt v/ð töframenn
Galdramönnum fækkar
lítið í Afríku þrátt fyrir
menningarstrauma. —
Stjómmálamenn og fjár
málamenn styðjast á
laun við svartagaldur.
Þeir reyna að vernda sig
gegn göldmm annarra
með töfram. Verndar-
gripi bera þeir, og jafn-
vel sósíalistinn —
Nkramah, fyrrum for-
seti Ghana, greiddi einu
sinni töframanni nærri
þrjár milljónir króna fyr
ir spádóma.
„Efast um, að Afríku-
menn séu frumstæðir“
Jaftivel í'; Suður-Afríku töku
hvítir knattspyrnumenn frá
Maritzburg City I þjónustu sína
töframann. Liðinu hafði vegnað
illa, unz hann kom til sögunnar.
Eftir að töframaðurinn, dr.
Sunshine (sólskin) Gumede,
hafði gefið þeim „tyggigúmmí",
gert úr kynlegri mixtúru, þveg-
ið andiit þeirra og klínt áburði
á markstengur, komst liðið úr
neðstu sætum í úrslit. Petta var
árið 1969. Bærinn Maritzburg
hefur töframanninn enn á laun-
Bretinn James H. Neal var
lengi lögreglustjóri rannsóknar-
lögreglunnar í Gihana. Hann
varð oft að þola illt vegna
svartagaldurs andstæðinga.
Neak veiktist af ókennilegum
sjúkdómum, sem læknar stóðu
ráöþrota gagnvart. Andstæðing-
ar hans stráðu dufti I bíl hans
og hús, og Neal veiktist hvaö
eftir annað. Loks ráðlögðu inn-
fæddir starfsbræður hans hon-
um að beita galdri sér til vernd-
ar. Frægur töframaður Maiam
Alargi gerði verndargrip úr
iíkamsh'lutum ljóns, hlébarða,
fíls, hýenu og villits hunds. Neaí
greiddi níu þúsund krónur fyr-
ir. Eftir þetta létti sóttum af
Iögregluforingjanum, og hann
fékk slíka trú á mátt afrtfskra
töfra, að hann segist hafa farið
að „efast um, að Aifríkumenn
væru frumstæðir".
„Margir töframenn Afríku
þekkja Ieyndarmál, sem menn
vita • fátt um f Evrópu,“ segir
lögreglustjórinn.
Stjórnmálamenn lifa
í ótta
Galdurinn er við lýði hvar-
vetna í Afríku Hann gengur
undir ýmsum nöfnum. I Vestur-
Afrfku nefnist hann juju, með-
al svartra Suður-Afríkumanna
kallast hann muti, í Austur-
Afriku uchawi og f frönsku-
mælandi löndum grisgris.
Á jujumarkaðinum í Nigeríu
eru til sölu hinir merkilegustu
hlutir. Þar getur að líta apa-
hauskúpur og hænsnalappir, bút-
ar trjáa og hvers kyns lfkams-
hluta dýrar grös og jurtir. Þetta
geta menn keypt og notað ým-
ist til vemdar sér eða til bölv-
unar óvinum sínum.
Svartigaldurinn er mikil-
vægur í pólitíkinni. Læknir í
Nígeríu segir, að „stjómmála-
menn I Afríku lifi í stöðugum
ótta". Stjómmálamenn beita
göldrum, þótt venjulega fari
ekki hátt, bæði til að klekkja á
andstæðingunum og til að
vemda sjálfa sig ‘ gegn galdri
annarra.
Fyrrum forseti Mali, Keita,
studdist við grisgris í ríkum
mæli. í forsetabílnum og forseta-
bústaðnum vom falin bein og
litlar buddur með dufti. Keita
var samt steypt af stóli eins og
Nkrumah í Ghana.
Síöðvuðu regnið
fyrir 5 millj. króna
Töframenn reyndust starfi
sínu vaxnir, þegar Nígería fagn-
Milljónamæringurinn Set-
hunsa á 23 eiginkonur. Þótt
hann nálgist tírætt, segir
hann þær „ánægðar" í hjóna
lífinu. — Þafckar hann þetta
töfragrasi.
aði sjá'lfstæði í október 1960.
Þeir tóku að sér fyrir fimm
milljónir króna að koma í veg
fyrir, að hátfðahöldin spilltust
af rigningu. Þetta tókst þeim
með ágætum, þótt mesti regn-
tíminn stæði um þessar mundir.
New York Times ritaði um
„sigur regnskaparanna“.
Þjóðverjar, sem unnu að bygg
ingu kjötverksmiðju við ianda-
mæri Ghana og Efri Volta, urðu
vitni að þvtf, að sögn þeirra,
hvernig töfra þurfti til að fella
tré eitt, álagatré. Axir og stór-
virkar vinnuvélar fengu ekki
fellt tréð, þar til töframaðurinn
kom til skjalanna. Þýzkur verk-
fræðingur segir: „Jupumaðurinn
slátraði hænu, tréð virtist detta
af sjálfu sér“.
Milljónamæringur
styðst við muti
Vestrænir menn, sem hafa í
frammi vizku, sem Afríkumenn
þekkja ekki. oft grunaðir um
galdur. Almenningur trúir því,
að þeir, sem fram úr skara,
iimiiinii
IBllBDHlllll
Umsjón. Haukur Helgason:
njóti töfra. Þannig er með
svarta milljónamæringinn í
Suður-Afríku, Khotso Sethunsa.
Karl er nú níræður en kvæntur
23 konum, sem hann segist
„gera ánægðar allar saman á
hverri nóttu“. Khotso þakkar
orku sína mutilyfi, sem gert er
úr grösum. Fólk trúir á afrek
milljónamæringsins og vinar
hans, hnefaleikarans Tony
Morodi, en Morodi er boxari á
heimsmæiikvarða. Er auðvelt
fyrir almenning að eigna af-
rekin galdri.
Sagt er, að töframönnum
fækkaði ekkert í Afríku. Leið-
togar annað hvort styðja við þá
eða notfæra sér trúnað fólks á
þeim. Þannig snerust stjómvöld
í Kenýa nýlega gegn töframönn-
um og handtóku hinn helzta
þeirra. Þetta kom þó einungis
til af þvi, að þessir töframenn
voru taldir vinna fyrir andstæð-
inga stjómarinnar. Kenýastjóm
skirris talls ekki við að notfæra
sér töframenn, þegar þeir eru
hliðhollir henni.
um.
Til sölu: Apaliauskúpur og hænsnalappir. Jujumarkaður í
Nígeríu.