Vísir - 20.02.1971, Qupperneq 5
Ví SIR . fcaagafdagur 20. febrúar rStfl.
5
SR. JAKOB EINARSSON:
FASTAN ER
FRAMUNDAN
HEIM 1 HOF
I TILEFNI AF áttræðisafmæli sr. Jakobs 8: febrúar gekkst
Vopnfirðingafélagið í Reykjavík fyrir samsæti til heiöurs
þeim prófastshjónunum. Var þar fjölmenni saman komið og
gleðin skein á vonarhýrri brá. En sameiginlegar minningar
sóknarbarnanna um Hof i tíð frú Guðbjargar og sr. Jakobs
batt Benedikt frá Hofteigi saman í þessu ljóði:
Nú förum við í Hof um hríö
í helgi prúöra ranna
og gæðum hinni gömlu tíð
á gulli minninganna,
þvi oft var þar svo gott og glatt
hjá göfuglyndum presti.
Og allt, sem þar var sagt og satt,
er síöan okkar nesti.
2. Og við, sem förum heim í Hof
í helgi minninganna,
við heyrum okkar hjartna lof
um hróður góöra manna,
og vitum þaö er lýðsins ljós,
sem löngum skein á Hofi.
Og það er eins og rós við rós
sé raðaö þar af lofi.
Já, þeir sem fara aö Hofi heim
þeir hafa margt aö lofa.
Og göfgi’ er yfir garði þeim,
þar gamlir vinir sofa.
Hún talar hér sú tíð, sem var
í táknum ýmiss konar
og öllum finnst sem alls staðar
sé andi lífs og vonar.
4. Og hér í kvöld er ennþá eitt,
sem okkur ber aö minnast
og gerir okkur hjarta heitt
að Hofverjarnir finnast:
Að þaö er einn í þessum reit
að þökk og allra lofi
sem prýddi hina prúöu sveit,
— var pröfastur á Hofi.
Lúkas 18, 31.—34.
Ijóðlega kemur fastan með
sitt alvarleg-a áminningar-
mál: Kristur leið fyrir oss.
Þetta er hið mikla alvörumál
föstunnar. Einnig fyrir oss liifði
hann og starfaði. Einnig fyrir
oss leið hann og dó á krossin-
um Einnig við oss segir hann
þá lfka enn i dag: Þetta gerði
ég fyrir þig, hvað gerir þú fyrir
mig?
Fastan er því mesti alvörutími
ársins fyrir öllum kristnum
mönnum. Þeir minnast þá
alvarlegasta illvirkis, er menn-
ina hefur hent, er þeir fyrir
19 öldum krossfestu þann, sem
beztur var af öllum, boðbera
sannleikans og kærleikans. Þeir
gerðu það bæði af því að þeir
skildu'hann ekki enlíkaþví þeir
vi'ldu ekki skilja hann. Ekki
aðeins mannlegt skilningsleysi,
heldur og mannleg vonzka kom
þar fram í sinni ljótustu mynd.
En hvernig er það með menn-
ina nú? Nú hafa þeir heyrt
þennan boðskap í 19 aldir.
Hvernig eru þeir nú? Skilja þeir
þennan boðskap? Er hann þeim
æð?ta lögmál? Gengur sann-
leiksástin fyrir öllu? Er kær-
leikur og drengskapur helzta
driffjöðrin í lífinu? Er réttlætið
ætíð það, sem úr sker?
Ég svara með því að bera
fram spurningu: Hvað er það
sem menn gera. ef þeir gleyma
þessum höfuðdyggðum kristn-
innar? Er það annað en að negla
gegnum hendur og fætur frels-
arans, að stinga spjóti vanþakk-
lætis og ranglætis i síðu hans, er
sagðist vera konungur sannleik-
ans og kominn til þess að leita
að hinu týnda og frelsa það?
Gjörast menn þá ekki samsekir
þeim, sem krossfestu hann?
Og þó — þó hefur mikið á-
unnizt meðal kristinna manna.
Það fyrst, að þeir þeklcja nú
betur og vita hvað þeir eiga að
gjöra. Það annað, að margur
reynir í alvöru að breyta eftir
þessari þekkingu. Það hið þriðja,
sem leiðir af hinu tvennu, að
tilfinning kristinna manna fyrir
mannúð og miskunnsemi er þrosk
aðri en hún var þá hjá mönnum.
Og þó — hversu langt er frá
þvi að það guðsríki, sem frels-
arinn var kominn til að flytja
og lét lífið fyrir sé komið í
nokkurri fyllingu. — En —
Jesús er enn á leið til Jerúsalem
eins og forðum, andlega talað.
Enn eru þeir margir, sem ekki
vilja taka við honum. En Guði
sé lof fyrir það, að þeir hafa
lika verið margir og eru enn,
sem hafa skilið hann, skilja
kærleiksmál hins líðandi frels-
ara og segja: Sjá, hér er ég. Ég
vil fylgja þér hvert sem þú ferð
og hvert sem þú vilt leiða mig.
Áður en Jesús fór sína sið-
ustu ferð til Jerúsalem vissi
hann vel hvað biði hans þar.
Það hafa ekki verið nein létt
spoT. Það hafa venð margar
freistingar, sem réðu að honum
aðrar en þær, sem sagt er frá
í freistingarsögunni. En textinn
segir oss Hka að hann stóðst
þær freistingar. Það hefði verið
þægilegra að beygja af, en hann
vjssi hvað honum bar að gjöra
til að frelsa mennina.
Þegar vér lesum sögur mikil-
menna, ekki sízt á sviði trúar-
lífsins, verða þeir oft að ganga
í gegnum miklar stríðs- og al-
vörustundir. Og úrslitastundin
er oft erfiðust. Þá langar sþttf-
sagt margan til að leggja árar
í bát. Minnumst t.d. hins heilaga
Franz af Assisi. Á afturhvarfs-
stundu varð hann fyrir ákafri
reynslu. Vinir hans hlógu að
honum, foreldrar hans ráku
hann burt, svo að hann átti
hvergj höfði sínu að halla.
Það var trúin og trúin ein, sem
hélt honum uppi. En hún gjörði
það líka svo að hann varð þrátt
fyrir allt sífellt glaðari. Hann
fann að hann hafði staðizt prófið
og áunnið sér velþóknun Guðs.
Sú hugsun færði honum fögnuð
og friö. Það var trúin á Krist og
dæmi hans, sem leiddi hann.
Dæmi þessa manns sýnir vel,
að það kostar oft mikla sjálfs-
afneitun að fylgja Kristj á kross
göngu hans. Freistarinn vill fá
þá til að beygja af. því að þá
verði lífið svo miklu léttara.
Hversu mikið tjón það hefur
oft verið fyrir þroska mannanna,
að þeir beygðu af, er mest, á reið
að halda stefnunni. Þaö er nú
einmitt eitt einkenni freistarans,
að fá oss til að beygja af, er
mest revnir á trúarlegt þolgæði
vort og styrk. Það er ekki ó-
fyrirsyn.iu, að Ibsen lætur það
vera höfuðgalla Péturs Gauts,
að beygja af, er skyldan kallar.
Þarlýsirhann höfuðgalla margs
mannsins, er alvara og örðug-
leikar lífsins blasa við. En ein-
mitt i þeim ástæðum sýnum sér
hvað siðferðis- og trúarþrótti
vorum líður.
Jesús Kristur beygði aldrei af.
Braut sína hélt hann alltaf á-
fram, þótt það væri oft þymi-
braut. Sú braut leiddi hann loks
upp á krosstréð. En hann vissi
að það var jafnframt braut
hans sem frelsara mannanna.
Vér beygjum höfuð vor fyrir
honum. t. lotningu horfum vér
á staðfestu hans og trúarlega
og siðferðilega fullkomnun. En
dýpst markar það þó hiörtu vor,
er vér sjáum hann með fullri
vitund um það, sem bíður hans.
ganga þyrnibrautina til Jerú-
salem — til pínunnar.
Hvers vegna grípur þetta oss
sérstaklega föstum tökum?
Vegna þess að hann vissi, að
hann var að færa hina dvrustu
fórn. Hann var að devia fyrir
syndara. Hann var á leiðinni til
að láta lífið fvrir syndir mann-
anna — einnig þeirra. sem
krossfestu hann.
Fyrir syndir vorar dó hann á
krossinum. Af einskærum kær-
lefka aiörði hann það Fram fyr-
ir hann getum vér öll komið með
bænir vorar og fengið fyrirgefn-
ingu synda vorra, ef vér gjörum
það með einlægri þrá txl að
betrast.
. Frelsarinn lifði og dó á kross-
inum til þess að mannkynið
mætti verða fullkomnara og
sælla. Til þess lifði hann og dó,
að allir sem á hann trúðu, maetbu
verða Guðs börn. Þeir urðu að-
eins að vilja það og sýna þann
vilja í verki. Til þess gengur
hann sína beinu braut og beygir
aldrei af — óg það þótt hún
endaði á krossinum.
Öll getum vér stutt að því
að Guðs ríki komi og Guðs
vil'ji veröi, Vér getum fyrst og
fremst stutt að því að það
verði hjá oss sjálfum. En vér
getum líka stutt að því, að það
verðj hjá öðrum. Vér vitum að
f mörgum mannshjörtum er það
sem gróandi fræ, sem getur
spírað, vaxið og orðið að stóru
tré, hjá þeim sem hlú að því
og leyfa því að gróa. Vér getum
stutt hvert annað í því, að svo
verði, Og vér sjátun takmarkið
fram undan fyrir oss ölf í boð
skap Jesú Krists. ,.Hver sem
elskar sannleikann, hann hlýðir
minni rödd,“ sagði hann.
Enginn kemst þessa leið fyr-
irhafnarlaust. En það er heldur
engum ætlað að ná neinu tak-
marki án fyrirhafnar Það getur
enginn í tímanlegum efnum og
hvernig ætti hann þá að geta
það i andlegum efnum? Það er
víst að gegnum margar þrautir
ber oss inn að ganga í Guðs
ríki. Gegnum freistingar og
baráttu, sorgir og stríð ganga
mennirnir yfirleitt lífsleið sína.
Það er ekki ófyrirsynju að tal-
að er um lffsbaráttu. Mönn-
um verður aðeins of oft á að
gleyma því, að sú barátta 'befar
ekki aðeins veraldlega heldur og
trúarlega hlið. En það er vissu
lega ekki síöur sú hliðin sem
er mikilvæg. Sá, sem aldrei hvfk
ar þar hann berst undir merki
Krists og hann vinnur sigwr
þrátt fyrir stríð og freistmgar,
þvi að hann á það hugarfar,
sem er á þroskabraut.
Að lokum þetta: Ef vér lif-
um með Kristi í trú og bæn og
hugsurn og breytum e'ftir
megni í samræmi við kenningu
hans, þá þróast Guðsrfki í hjört
urn vorum og breiðir þaðan
blessun sína. Þá höfum vér bless
andi áhrif á umhverfi vort og
gerum það, sem vér getum til
að greiða Jesú veg. Þá sýn-
um vér, að vér vilium vera í
þeim hópi, sem fylgir honum til
Jerúsalem, fylgir honum undir
krossinn hans og vill læra af
því sem hann leið.
Svo kostum þá kapps um að
halda oss í þeim hópi. Kostum
kapps um það, að halda óss að
frelsara vorum í lífinu, hvað
sem oss mætir. Kostum kapps
um það með hans hjálp, að
berjast góðu baráttunni og
fýlgja honum unz yfir lýkur.