Vísir - 20.02.1971, Qupperneq 9

V í SIR . Laugardagur 20. febrúar 1971.
/eðlisínu íhaldssöm stofnun
— V'isir rædir v/ð forstjóra simatæknideildar
Landssimans
„Notendur síma á Reykjavíkursvæðinu geta notað síma
við yfir 50% þjóðarinnar fyrir eitt reikningsskref, þar á meðal
stjðmkerfi landsins og aðalverzlunarmiðstöðvar, sjúkra-
hús og aðrar lækna- og heilsugæzlustofnanir með öllu því
öðru sem upp mætti telja og staðsett er í Reykjavík. Not-
andi hér á Vesturlandi getur aðeins notað sfma fyrir nefnt
gjald innan þess sveitarfélags sem hann býr í“. Skúli Alex-
andersson, oddviti á Hellissandi, sagði nýlega í samtali við
blaðamann Vísis, að þeim Snæfellingum fyndist óréttlátt að
þurfa að borga miklu meira fyrir að nota síma en notendur
hér syðra þurfa.
„Kostnaður vegna umframsím
tala hjá venjulegum notanda 'hér
á Hellissandi er ársfjórðungs-
lega upp undir og um 4000 krón
ur“, sagði Skúli, „væri ekki
hægt að hafa eina sjálfvirka
stöð fyrir Vesturlandsumdæmið,
í stað þess að skipta því
mjög milli símstöðva eins og
nú er? Nú eru sjálfvirkar stöðv
ar á HelJissandi, Ólafsvík,
Stykkishókni, Akranesi, Borgar
nesi og Grundarfirði".
Hver nýr notandi kostar
80.000,—
Hreppsnefndin í Neshreppi
utan Ennis hefur samþykkt að
senda öllum sveitarstjórum
kauptúnahreppa í Vesturlands-
kjördæmi samþykkt sína, svo
og bæjarstjóm Akraness og
leita stuðnings þeirra í málinu.
Einnig öllum þingmönnum kjör-
dæmisins, og fara fram á stuðn
ing þeirra, jafnt á ailþingi sem
við ráðuneyti og stjóm Lands-
símans.
Vísir hafði af þessu tilefni
tal af Jóni Skúlasyni, forstjóra
símatæknideildar Landssímans
um málið, og einnig sittihvað
fleira af málefnum Landssímans.
Sagði Jón, að ef gripið yrði
til þess ráðs að hafa eina stöð
sjálfvirka fyrir allt umdæmið,
sem hér um ræðir, þyrfti Lands
síminn að koma sér upp alveg
nýju kerfi og miklu viðameira
því sem nú er i notkun, og tiJ
slíkra framkvæmda væri alLs
ekkert fjármagn til, og þvi
myndi sHkur viðbótarkostnaður
aðeins gera símann hálfu dýr-
ari fyrir þá sem nú hafa not af
honum.
Vísir: En nú töilum við hér
á Reykjavikursvæðinu oft tún
unum saman f síma, og borg-
um aldrei nema eitt reiknings-
skref fyrir símtaiið innan um-
dæmisins, jafnvel þótt símtalið
standi heiian dag. Er ekki mögu
Legt að reikna símtöl utan af
landi og 'tH Reykjavikur sem
eitt reikningsskref — a. m. k.
við helztu þjónustustofnanir?
Jón: Bf tímalengd lándsíma-
samtala ætti ekki að skipta
máli, og mönnum yrði Leyft að
tala eins og þeir vilja, þá yrði
að fjölga landsimalínum svo stór
kostlega að fjórðungsgiöldin
yrðu að hækka stórum. Af öll-
um kostnaöarliðum, eru Land-
símalínumar dýrastar. en eins
og þær eru núna, nýtast þær
svo vel með útjöfnun á tíma.
Þegar reiknuð er út línuþörfin
milli staða, förum við eftir vissrj
afgreiðsíu símtala sem við þekkj
um. Og sá útreikningur miðast
jafnframt við það. aö það sé
borgað fyrir þau áætluðu not
sem fólk hefur af símanum. Mái-
ið er það, aö við erum hér með
ákveðið kerfi. og það kerfi er
alis ekkj ókeypis.
V: Stendur símakerfið á Is-
landj alveg undir sér sjálft?
J: Já, það gerir það. Við
reiknum þetta kerfi sem eina
heild, en sundurliðum ekki t. d.
símakerfiö í þéttbýli frá land-
símanum.
V: Er símakerfið hér dýrara
en t. d. í nágrannalöndunum?
J: Nei. Ég held að óhætt sé
að segja að það sé það ekki —
og ég vil hér benda á, að þessi
löngu símasamtöl sem hér tíðk-
ast, era næsta óþekkt fyrirbæri
viðast erlendis. Þar era símtöl
oft reiknuð eins og rafmagntil
notenda. Gjaldmælir fer f gang
um leið og tóli er lyft.
V: Er kostnaður á hvem not-
anda svipaður hér og annars
staðar?
J: Já. Hér kostar síminn kring
um 80.000 á hvem nýjan not-
anda. Þar sem ég þeMci til er-
lendis, kostar hann um 1000
doiHara, þ. e. 88.000 Isl. krónur
— og þá ber þess að geta, að
við borgum hér rúmlega 50%
í tolla og söluskatt. Erlendis er
þetta toU- og skattfrjálst, eins
og t. d. f Danmörku.
Sjálfvirkt val til
útlanda
V: Hvað er helzt nýtt að
frétta af málum Landssímans?
J: Við vinnum nú að því að
gera símakerfið á Austfjörðum
sjálfvirkt, og er Neskaupstað-
ur næstur á dagskrá, og þegar
þvi er lokið snúum við okkur
að ýmsum stöðum um landið,
sem enn hafa ekki sjálfvirkan
síma. Við leggjum líka mikið
kapp á að leggja jarðsíma-
strengi um landið, þvf jarðsíma
línur era svo miklu kostnaðar-
minni í rekstri heldur en loft
línan gamla. Sjálfvirkt val til
útlanda var í fyrravor tekið í
notkun fyrir telexþjónustuna til
mikils hagræðis og spamaðar
fyrir notendur. Undir næstu
áramót verður svo tekið í notk-
un hálfsjálfvirkt val á tal-
sambandi við útlönd. Að því
verður mikill spamaður. Virkar
það þannig, að talsambandið hér
getur valið sjálft frá símakerf-
um f London og Kaupmanna-
höfn, og því kerfislega séð náð
til nærliggjandi landa, sem era
í sjálfvirku sambandi. Á sama
hátt geta símstöðvar erlendis
valið beint notendur á íslandi.
Sjálfvirkt val millj landa mun,
þegar það kemst á að fuUu,
spara okkur stórfé. Þegar hálf
sjálfvirka sambandið við útlönd
kemst í gagnið, mun gjaldið
lækka um rúmlega 45 krónur á
hverja mínútu. vegna þess að
við losnum við handvirku þjón-
ustuna erlendis. Þessu til við-
bótar lækka gjöldin lika sem
svarar línuleigunni.
„Sveisnanlegra“
símakerfi
V: Er hugsanlegt, að hér
verði teknar upp ýmsar tækni
nýjungar, sem eflaust koma á
markað erlendis f framtíðinni,
Jón Skúlason, forstjóri símatæknideildar Landssímans. —
Hann hefur verið yflr þeirri deild síðan 1945, og „sfðan hafa
framfarir verið stórstígar — einkum þó síðustu 10 árin. —
Þegar ég byrjaði 1945 var engin stöð á landinu sjálfvirk, nema
gamla stöðin í miðbænum í Reykjavík. Hún er enn í notkun
og við hana tengjast 15000 númer á miðbæjarsvæðinu.“
svo sem myndsími, dataiþjón-
usta o. m. fl.?
J: Ýmsar þær nýjungar, sem
á döfinnj eru erlendis, myndu,
ef þær væru teknar upp hér,
krefjast mikillar útfærslu á okk
ar stöðvum og viðbóta við þær.
Hvað gert verður get ég ekki
saigt um núna.
V: Hvað með myndsíma —
þyrfti að gjörbyita kerfinu?
J: Já. Það er ekki hægt að
leiða hann eftir þeim línum sem
við notum núna. Ég veit að
sums staðar erlendis eru þeir
famir að undirbúa myndsfmann
með þvf að gera ráð fyrir lín-
um fyrir hann meðfram þeim
„gömlu", en hann er lítið kom
inn á markaö, nema helzt í til-
raunaskyni sums staðar í Banda-
rfkjunum. Dataþjónustuna get-
um við hins vegar hagnýtt okk
ur með núverandi kerfi, og
reyndar erum við aðeins byrj-
aðir að prófa hana hér. IBM
hér er að gera tiiraun með að
senda upplýsingar héðan og til
IBM í Kaupmannahöfn. Þessi
dataþjónusta virkar þannig, að
menn senda upplýsingar eftir
símalínum frá viðskipta- og
framleiðslufyrirtækjum með
hjálp gatakorta, segulbanda og
datavéla til skýrsluvélamið-
stöðva og fá upplýsingar unn-
ar til baka sömu leið. Hér þarf
aðeins til smátæki við síma send
anda.
V: Er hægt með núverandi
kerfi að halda fund, t. d. 3ja
manna fund f síma?
J: Já, í sjálfu sér er það hægt,
og þyrfti ekki svo mikla við-
bót við. en Landssíminn auglýs
ir aldrei slíka hluti, þar sem
slík þjónustustofnun hlýtur í
eðii sínu að vena fhaldssöm. Það
hafa ekki komið fram neinar
óskir frá almenningi um slíkan
fundarsíma, en ef einhver, t. d.
dagblöðin í Reykjavík, baeðu um
slíkan fundarsima, yrði þessi
möguleiki eflaust athugaður, en
síðan kæmi fjárveitingavaldið til
sögunnar.
V: Notandi innanbæjarsíma
fær 525 símtöl innifalin í árs-
fjóröungsgjaldinu. Er ekki hægt
að fá upplýsingar frá viðkom-
andi símstöð um, hversu mikið
maður á inni af reikningsskref-
um — hve mörg símtöl maður
getur hringt til viðbótar án
þess að fá fyrir það sérstakan
reikning?
J: Jú, jú, það mun vera hægt,
en það tíðkast yfirleitt ekki að
menn spyrjist fyrir um það, en
það er hægt að sjá það á telj-
urunum. —GG
!ÍS1W
— Finnst yður eiga að
vera sama greiðsla fyrir
landsímatöl og innan-
bæjarsímtöl?
Unnur Aðalsteinsdóttir, mennta
skólanemi: — Ég held að það
hljóti að vera óframkvæman-
legt. Annars þekki ég nú ákaf-
lega lítið tll símamála.
Steinar Þórðarson, verkamaö-
ur: — Já, því ekki það?
Þórey Fanndal, skrifsíofustúlka:
— Mér finnst ekki vera nein á-
stæða til þess. Því, eins og öðr-
um sfmamálum er vel farið eins
og það er.
Jón Kristinsson, arkitekt, (hefur
verið búsettur f Hollandi undan
farin 15 ár): — Ég veit ekki,
hvernig símastöðvarmálum er
háttað hér, en í Hollandi hafa
þeir það þannig, aö þeir skipta
landinu niður í nokkur víðáttu-
mikii símstöðvasvæði og eru sér
símtöl út fyrir það símstöðvar-
svæði sem þú hringir frá eitt-
hvað dýrari en innan þess. Hér
væri held ég óvitlaust að hag-
ræða símamálunum á þann hátt
þó að slíkt kæmi raunar helv..
hart niður á t.d. kaupmönnum
utan höfuðborgarsvæðisins, sem
þurfa að eiga mikil viðskipti
við borgina.
Hinrik Thorsteinsson, verzlunar-
maður:— Nei að jafna talsíma-
gjöldunum niður á þann hátt
téldi ég óráðlegt.